HISTORIA- POWSTANIE LISTOPADOWE, WIELKA EMIGRACJA, ZJEDNOCZENIE WŁOCH I NIEMIEC
Powstanie listopadowe
11.1830- Ogłoszenie zarządzenia Mikołaja I stawiającego armię Królestwa w gotowości
Podporucznik Piotr Wysocki kierował w Warszawie Tajną Szkołą podchorążych Piechoty. Stawiali sobie za cel wywołanie antyrosyjskiego powstania.
29/30.11.1830 Wyznaczony termin wybuchu powstania listopadowego, sygnałem miało być podpalenie browaru w Warszawie na Solcu zaatakowano wojsko rosyjskie w warszawie. Cywile mieli dokonać zamachu na wielkiego księcia Konstantego.
Powołano Rząd Tymczasowy, książę Adam Czartoryski na czele zwołano sejm. Zdecydowano o powierzeniu dyktatury gen. Józefowi Chłopickiemu. Wyprawił on poselstwo do Petersburga, mieli oni przedstawić sytuację Mikołajkowi I i uzyskać gwarancję przestrzegania konstytucji i przyłączenie do Królestwa ziem zaboru rosyjskiego.
Odnowienie (przez Joachima Lelewela i Maurycego Mochnackiego) Towarzystwo Patriotyczne domagało się uznania powstania za wystąpienie narodowe.
Mikołaj I uznał powstanie za bunt, zażądał złożenia broni i pełnego podporządkowania. Na wieść o niepowodzenie delegacji, Chłopicki zrezygnował z dyktatury
01.1831- Sejm podjął uchwałę o detronizacji Mikołaja I, władzę wykonawczą otrzymał Rząd Narodowy, na którego czele stanął Czartoryski.
02.1831- Rosyjskie wojska wkraczają na teren Królestwa
25.02.1831- Bitwa pod Grochowem, po starciu armia rosyjska zrezygnowała ze szturmy warszawy. Po bitwie stanowisko wodza naczelnego objął gen. Jan Skrzynecki. Pod koniec marca według planu gen. Ignacego Prądzyńskiego wojska polskie ruszyły na Rosjan, ponieśli wielkie starty, ale Siedlec nie udało się zająć.
31.03.1831- Zwycięstwa Polaków pod Wawrem i Dębem Wielkim
10.04.1831- Zwycięstwo Polaków pod Iganiami
W tym samym czasie wybuchły powstania w zaborze Rosyjskim - Litwa, Wołyń, Podole, lecz tam zmuszono je do wycofania się.
26.05.1831- Klęska armii polskiej pod Ostrołęką.
Towarzystwie Patriotycznemu nie podobał się sposób prowadzenia powstania, dlatego też 15.08 zorganizowali demonstracje, które przerodziły się w zamieszki i dały szansę Rosjanom zbliżenia się do Warszawy.
6.09.1831- Rosjanie rozpoczęli szturm
8.09.1831- Stolica kapitulowała,
5.10.1831- Siły polskie przekroczyły granicę pruską udając się na emigrację.
Po upadku powstania przestała obowiązywać konstytucja, ogłoszono rozwiązanie sejmu i armii polskiej. Zamknięto uczelnie, aresztowanych wcielono do wojsk rosyjskich. Wielu działaczy zesłano na Syberię.
1832- rozpoczęcie budowy Cytadeli w Warszawie- twierdzy, która miała czuwać nad posłuszeństwem mieszkańców. W murach X pawilonu powstało więzienie, w którym osadzono osoby podejrzane o udział w ruchu niepodległościowym. Rozpoczęto likwidację odrębności prawnej i administracyjnej królestwa.
WIELKA EMIGRACJA
Emigrowano do: Francji, Anglii, Szwajcarii i Belgii. Traktowano ich z ograniczonym zaufaniem i otoczono nadzorem policyjnym.
Tematy emigrantów do rozmów:
Przyczyny klęski powstania
Metody dalszej walki o niepodległość
Wizja ustroju przyszłej Polski
1832- powstanie Towarzystwa Demokratycznego Polski skupiało ono część emigrantów, działaczy Towarzystwa Patriotycznego. W akcie założycielskim stwierdzili, że przyczyną klęski był egoizm szlachty, która nie dopuściła do uwłaszczenia chłopów. Państwo Polskie miało być demokratyczne.
Uwłaszczenie- nadanie chłopom na własność ziemi
Hotel Lambert- grono działaczy skupionych wokół A. Czartoryskiego. Uważali oni, że polska powinna zostać odbudowana, jaka liberalna monarchia parlamentarna, w której nastąpi zniesienie pańszczyzny i uwłaszczenie chłopów, osoby zamożne zostaną zrównane w prawach politycznych ze szlachtą posiadającą majątki. Czartoryski uważał, że niepodległość uzyskamy dopiero po konflikcie między państwami zaborczymi, intensywnie rozwijał współpracę z Anglią i Francją.
Polski ruch narodowy walczył o niepodległość i zjednoczenie narody. Za pośrednictwem prasy i emisariuszy emigracyjne ugrupowania starały się przygotować kraj do powstania. W Królestwie Polskim trwały represje namiestnika Iwana Paskiewicza po powstaniach. Wprowadzono stan wojenny.
Sytuacja w Królestwie Poznańskim nie była lepsza. Stopniowo likwidowana tam odrębność narodową, ograniczono dostęp Polaków do urzędów, język polski zastępowano niemieckim.
Wolne Miasto Kraków również zostało dotknięte represjami, obszar poddano ścisłej kontroli państw zaborczych, Austriacy zakazali istnienie jakiejkolwiek reprezentacji politycznej Polaków.
Emisariusz- tajny wysłannik
Pierwsi emisariusze (z Zemsty Ludu) pojawili się w Galicji i Królestwie Polskim.
1833- pułk. Józef Zaliwski z oddziałem wkroczył do Królestwa Polskiego, miał nadzieje na wzbudzenie działań partyzanckich, lecz szybko zostali pokonani, a uczestników stracono lub zesłano katorgom. Dłużej utrzymała się konspiracja Szymona Konarskiego, emisariusza Młodej Polski.
W kraju pojawiła się również konspiracja Towarzystwa Demokratycznej Polski, pod przywództwem Edwarda Dembowskiego. Działali w Królestwie Polskim i Poznańskim oraz Galicji.
Na terenie Lubelskiem i kieleckim ksiądz Piotr Ściegienny założył tajną organizację.
ZJEDNOCZENIE WŁOCH
Inicjatorem zjednoczenia były Sardynia = Piemont
Utworzyły się 2 koncepcje zjednoczenia:
Liberałowie uznali, że należy stworzyć związek państw włoskich oparty na Królestwie Sardynii
Demokraci zamierzali wywołać rewolucję, która ogarniając cały kraj doprowadzi do utworzenia republiki włoskiej.
Austria w obawie przed utrata tronu sprzeciwiła się zjednoczeniu Włoch.
1859- wojna AUS- PIEMONT, Sardynia została poparta przez Francję w zamian, za co otrzymali Niecce i Sabaudie. Sama Sardynia zyskała Lombardię od Austrii.
1859- na polu bitwy pod Solferino pojawił się Henri Dunant, przerażony widokiem po bitwie postanowił założyć międzynarodowy Czerwony Krzyż, na konferencji w Genewie 12 państw podpisało akt, w którym zobowiązali się do udzielania pomocy rannym żołnierzom i uznania personel medyczny za neutralny.
1860- w Królestwie Obojga Sycylii wybucha powstanie przeciw królowi, zapoczątkowane zostało przez Giuseppe Garibaldiego, opanował on teren Sycylii i na prośbę króla Piemontu podporządkował się mu
1861- ogólno włoski parlament w Turynie ogłosił Wiktora Emanuela II królem zjednoczonych Włoch.
1866- wojna PRUSY- AUSTRIA, Włosi w zamian za poparcie państwa zwycięskiego (Prus) otrzymali Wenecję
1870- walki PRUSY - FRANCJA, Włochy otrzymały południe państwa kościelnego
1871- do Włoch dołączane jest Rzym po przegranej Francji w walce z Prusami
Papież ogłosił się więźniem Watykanu
ZJEDNOCZENIE NIEMIEC
Istniały 3 koncepcje zjednoczenia
Mało niemiecka pod przewodnictwem Prus
Wielko niemiecka- pod przewodnictwem Austrii
Oddolne zjednoczenie Niemiec
1848- podczas Wiosny Ludów próbowano podnieść Niemcy, parlament francuski zaproponował koronę Królowi Prus.
Inicjatywę zjednoczenia przejął Bismarck
1864- wojna Prus i Austrii przeciwko Danii, koalicja zwyciężyła zajmując Schlezwik i Holsztyn
1866- Austria wypowiedziała wojnę Prusom i przegrała w decydującej bitwie pod Sodomę, podpisany pokój doprowadził do utworzenia Związku Północnoniemieckiego z 19 niemieckich państw. Austria przekazała Włochom Wenecję.
1867- powstanie monarchii austriacko- węgierskiej
1870- Bismarck sprowokował Francję do ataku na Prusy
Doszło do walk o koronę Hiszpanii, depesza emska spowodowała wypowiedzenie wojny przez Francję Prusom
FR utraciła Alzację, Lotaryngię, na wieść o klęsce w Paryżu wybuchło powstanie i doszło do detronizacji Napoleona III, a w
18.01. 1871- Król Prus(Wilhelm I Hohenzollern) ogłosił się cesarzem Rzeszy Niemieckiej w sali lustrzanej pałacu w Wersalu