Kongres Wiedeński
(09.'14-06.'15) Uczestnicy(główne mocarstwa): Wlk. Bryt., Rosja, Austria, Pru
sy, Francja Postanowienia i uchwały: 1. -restauracja: przywrócenie sytuacji terytorial. i ustrojo.
sprzed 1789 (rządy absolutne)-legityzm:przywrócenie na tron dziedzi. dynastii rządzących –równo
waga sił 2. Powołano Związek Niemiecki 3.Włochy podzielono na: Państwo Kościelne, Królestwo
Obojga Sycylii, Królestwo Sardynii (Piremont) 4. Królestwo Zjednoczonych Niderlandów(HOL, BEL,
LUXE) 5. Kodeks dyplomatyczny normował zasady działalności przedstaw. Dyplomatycz. 6. Deklar.
o zniesieniu handlu niewolnikami ZmianyTeryto: Rosja: FIN,Besarabia, większ.Księstwa Warszaw
skiego Austria: okrąg wielicki,tarnopolski, Dalmacja, Wenecja, Lombardia Prusy: część Polski
(Pozn,Bydg,Toruń), część Saksonii, pomorze szwedzkie z Rugią i wm Gdańsk Francja: powrót do
1792; Święte Przymierze (RUS,PRU,AUS)- związek powołany do strzeżenia porządku ustanowion.
na Kongresie Wiedeńskim
Geneza powstania listopadowego:
Książę Konstanty- naczelny wódz
armii Król POL nadany przez cara i znienawidzony przez wojsko za rygor Nowosilcow- główny do
radca namie.(komisarz carski)
O
pozycja Legalna- grupa liberalnych działaczy,domagali się wciele
nia do Polski ziem zaboru rosyjskiego (Litwa i Wołyń) Kaliszanie (Wincenty,Bonaw. Niemojowscy)-
opozyc. działający na sejmie w, car mial przestrzeg.konstytucji Opozycja nielegalna(organizacje
spiskowe): Towarzystwo Filomatów('17)studenci którzy chcieli wybuchu powstania, np. A.Mickie
wicz, -Wolnomularstwo Narodowe(oficerowie, '19, inicjator: Wlerian Łukasiński)cele:-pogłębienie
uczuć narodowych, obrona zasad konstytucji, zmusznie cara do wywiązania się z obietnic rozsze
rzenia granic Królestwa Polskiego Towarzystwo Patriotyczne(po rozwiązaniu WM w '21 dziłało od
'22) po aresztowaniu Łukasińskiego przewodził Seweryn Krzyżanowski Spisek w Szkole Podchorą
żych Piechoty ('28, Piotr Wysocki)cele: obrona konstytucji, chęć walki o niepodległość
Przyczyny
wybuchu powstania listopadowego:
-sukces Greckiego powstania i poparcie go przez Francję i
Wlk. Bryt., -rewolucja lipcowa w Paryżu i obalenie dążącego do absolutyzmu Karola X i powstanie
w Belgii –groźba wymarszu wojsk polskich to tłumienia ruchów powstańczych na zachodzie, -wykry
cie spisku podchorążych i strach o represje, -łamanie prawa przez księcia Konstantego i Nowosili
cowa, -niewywiązanie się cara z obietnic rozszerzenia granic Polski, -wpływ idei romantyzmu
Po
wstanie listopadowe
(
noc z 29-30.11.'30-koniec '31) Bitwy: -Stoczek(14.02.'31) gen Józef Dwer
nicki pokonał kilkutysięczną armię rosyjską, -Grochów(25.02.'31) Polacy zatrzymali szturm na stoli
cę, -Wawer i Dąb Wielki(31.03.'31), -Iganie(10.04.'31), -Ostrołęka (26.05.'31), -Warszawa(6.09.'31)
stolica upadła 8.09 Postaci: Iwan Paskiewicz- feldmarszałek który przejął wojsko rosyjskie do walki
z powstaniem po śmierci Dybicza, gen Jan Krukowiecki- Został dyktatorem powstania po Janie
Strzeleckim, Jan Strzelecki- dyktator powstania i bardzo nieudolny wódz armii, Prądzyński- Jeden
z generałów powstania Pojęcia: Towarzy. Patriotyczne(Klub Patriotyczny)(Joachim Lelewel, Mau
rycy Mochnacki)- ugrupowanie polityczne powstałe gdy znani politycy i oficerowie nie poparli po
wstania Rząd Tymczasowy-grupa polityków z Rady Administracyjnej z księciem Adamem Jerzym
Czartoryskim i Joachimem Lelewelem(3.12.'30) po 5.12 dyktatorem ogłosił się gen Józef Chłopicki,
Rząd Narodowy (prezes A.J.Czartoryski)-powołany przez sejm w okresie bezkrólewia by przejąć
obowiązki monarchy (naczelny wódz wojsk: Michał Radziwiłł) 3 ugr. dypl: -konserwatyści (kś Czar
toryski) przyłączyli się do powstania, liczyli na pomoc Francji i Wlk. Bryt. –liberałowie(kaliszanie)
paktowali ale większą uwagę przywiązywali do sukcesów militarnych –radykałowie(Tow. Patr.)- pro
pagowali zbrojną walkę z Rosją 25.01.'31- Tow. Patr. Zorganizowało manifest ku czci dekabrystów:
,,za waszą i naszą wolność” zaś Rząd Tym. Uchwalił akt detronizacji cara Mikołaja 1
Polacy po po
wstaniu listopadowym:
Wielka Emigracja-emigracja większości inteligencji Królestwa Polskiego
Komitet Narodowy Polski(utworzony: grudzień '31 pod przywództwem Joachima Lelewela) miał
ogólnikowy program polityczny aby zwerbować jak najwięcej ludzi do komitetu (hasła solidary
zmu)Towarzy. Demokratyczne Polskie(marzec '32, Tad. Krępowiecki) ogłosiło Mały Manifest z
hasłami lewicowe i antyszlacheckie (obwiniano ją za klęski Polski). Zapowiadano reformy społeczne
korzystne dla niższych warstw. Masowy udział w powstaniu miał przynieść niepodległość. (władzę
po Krępowieckim przejął Wiktor Hetman) w '36 ogłoszono Wielki Manifest w którym zamiast haseł
antyszlacheckich były idee jedności i solidaryzmu wszystkich stanów zaś walką nadal miała kiero
wać szlachta. Hotel Lambert(książ. AJ Czartoryski) działaln. polegająca na dyplomacji z mocar
stwami zachodnimi aby interweniowały w sprawie polskiej. Inspirowanie wielkiej wojny europejskiej
Gromady Ludu Polskiego (byli działacze TDP t. Krępowiecki , Stanisław Worcell, Zenon Święto
chowski)- radykalne antyszlacheck. hasła, idea socjalizmu utopijn. i wiara w misję narodu polskiego