POLITECHNIKA CZĘSTOCHOWSKA
LABORATORIUM PODSTAW ELEKTRONIKI
Ćwiczenie 2
Temat. Badanie tranzystorów bipolarnego i unipolarnego.
Cel ćwiczenia.
Celem ćwiczenia jest zapoznanie się z własnościami i charakterystykami tranzystora bipolarnego npn oraz tranzystora unipolarnego z kanałem typu n.
Schematy połączeń.
Układ pomiarowy do zdejmowania charakterystyk tranzystora bipolarnego.
2. Układ pomiarowy do zdejmowania charakterystyk tranzystora unipolarnego.
Tabele pomiarowe.
Ch-ka JB = f(UBE) tranzystora BC 147 dla UCE = 6V
UBE [mV] |
100 |
200 |
400 |
500 |
572 |
593 |
610 |
612 |
JB [A] |
0 |
0 |
0 |
0,5 |
5 |
10 |
20 |
30 |
dla UCE = 10V
UBE [mV] |
100 |
200 |
400 |
500 |
550 |
586 |
600 |
602 |
JB [A] |
0 |
0 |
0 |
0 |
5 |
10 |
20 |
30 |
Ch-ka JC = f(UCE) tranzystora BC 147 dla JB = 20A
UCE [V] |
2 |
4 |
6 |
8 |
10 |
12 |
JC [mA] |
4,8 |
4,9 |
5,3 |
5,4 |
5,9 |
6,1 |
dla JB = 40A
UCE [V] |
2 |
4 |
6 |
8 |
10 |
12 |
JC [mA] |
10,5 |
11 |
12 |
13,5 |
15,5 |
18 |
Ch-ka JD = f(UDS) tranzystora BF 245
UDS [V] |
1 |
2 |
4 |
6 |
10 |
|
JD [mA] |
2,45 |
2,8 |
2,9 |
3,1 |
3,1 |
UGS=0 |
JD [mA] |
2,3 |
2,5 |
2,5 |
2,6 |
2,7 |
UGS=-0,5 V |
JD [mA] |
2,1 |
2,35 |
2,4 |
2,45 |
2,5 |
UGS=-1 V |
JD [mA] |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
UGS=-3 V |
Obliczenia.
Transkonduktancja dla zakresu nasycenia tranzystora unipolarnego:
dla punktu pracy UDS = 6V, UGS = -2V
Charakterystyki.
ch-ka JB = f(UBE) tranzystora BC 147 przy stałym napięciu UCE
ch-ka JC = f(UCE) tranzystora BC 147 przy stałym prądzie JB
ch-ka JD = f(UDS) tranzystora BF 245 przy stałym napięciu UGS
ch-ka JD = f(UGS) tranzystora BF 245 przy stałym napięciu UDS = 6 V
Uwagi i wnioski.
W ćwiczeniu tym badaliśmy charakterystyki tranzystorów bipolarnego BC 147 i unipolarnego BF 245. Jak widać z charakterystyki JB = f(UBE) dla dwóch różnych wartości napięcia UCE początkowy prąd JB (do osiągnięcia napięcia UBE = 400 mV) jest równy zero. Po przekroczeniu napięcia UBE = 500 mV następuje szybki wzrost prądu. Zjawisko to tłumaczy się tym, iż złącze BE można potraktować jak diodę, tzn. aby popłynął przez nie prąd musi być spolaryzowane w kierunku przewodzenia odpowiednią wartością napięcia. Z wykresu wynika, że jest to napięcie rzędu 450 mV.
Na podstawie wykresu JC = f(UCE) przy stałym prądzie bazy możemy stwierdzić, że prąd kolektora JC wzrasta w miarę wzrostu napięcia UCE. Dla wartości napięcia UCE = 2 V tranzystor nasyca się, co objawia się niewielkim już wzrostem prądu JC mimo znacznego wzrostu napięcia UCE.
Podczas wyznaczania charakterystyki JD = f(UDS) tranzystora unipolarnego BF 245 na wskutek braku dokładnych mierników (miliamperomierza o małym zakresie pomiarowym) wręcz niemożliwe stało się zdjęcie charakterystyki przejściowej JD = f(UDS) dla stałej wartości napięcia UGS = -3 V. Z tego powodu nie została wyznaczona transkonduktancja dla UGS = -3 V Ze względu na to iż pomiar ten został uwzględniony na wykresie JD = f(UGS) jako, prąd drenu równy zero również wyznaczona (z wykresu) transkonduktancja dla UGS = -2 V może być obarczona błędem.