Struktura polskich służb policyjnych
Policja
Straż graniczna
Żandarmeria Wojskowa
Straż miejska/gminna
POLICJA
Umundurowana i uzbrojona formacja służąca społeczeństwu i przeznaczona do:
-ochrony bezpieczeństwa ludzi (funkcja ochronno zabezpieczajaca)
-utrzymania porządku i bezpieczeństwa publicznego (działalność represyjna)
W SKŁAD POLICJI WCHODZĄ:
Służby
-kryminalna
-prewencyjna
-wspomagajaca działalność policji w zakresie organizacyjnym, logistycznym, technicznym
Policja sądowa
Wyższa Szkoła Policji
Ośrodki szkolenia i szkoły policyjne
Wyodrębnione oddziały prewencji i pododdziały antyterrorystyczne
Jednostki badawczo-rozwojowe
W przypadkach uzasadnionych Komendant Główny Policji moze za zgodą Min Spr Wewnetrznych powołać inne rodzaje służb
ZADANIA POLICJI
-Zapobieganie popelnianiu przestępstw i wykroczeń oraz zjawiskom kryminogennym i współdziałanie w tym zakresie z organami państwwymi, samorządowymi
-wykrywanie przestępstw i wykroczeń oraz ściganie ich przestępców
-nadzorowanie działalności straży gminnych (miejskich) oraz specjalistycznych uzbrojonych formacji oichronnych w zakresie okreslonym w przepisach
-współdziałanie z policjami innych państw
-gromadzenie, przetwarzanie i przekazywanie informacji kryminalnych
-prowadzenie bazy danych zawierającej informacje o wynikach analizy DNA
WYKONYWANE CZYNNOŚCI
operacyjno-rozpoznawcze (brak definicji ustawowej)
Można przyjąć, że są to niejawne dzialania organów państwowych realizowane w celach prewencyjnych, informacyjnych lub dowodowych
Czynności takie dzielimy na :
proste (obserwacja,wywiad,infiltracja)
Złożone (kontrola operacyjna, zakup kontrolowany, przesyłka niejawnie nadzorowana)
czynności administracyjno-porządkowe
-akty administracyjne
-zawieranie umów
-czynności materialno techniczne : konwojowanie, patrolowanie, doprowadzenie, służba asystencka, służba dyzurnego
-działalność społeczno-organizatorska
czynności dochodzeniowo-śledcze : prowadzenie dochodzeń, śledztw (w oznaczonym zakresie lub w całości)
UPRAWNIENIA FUNKCJONARIUSZY
- legitymowanie osob w celu ustalenia tożsamośći
-zatrzymywanie osob w trybie i przypadkach określonych w przepisach
-zatrzymywanie osob pozbawionych wolności, które na podstawie zezwolenia opuściły areszt śledczy/zakład karny ale w oznaczonym terminie nie wróciły do niego
-zatrzymywania osób stwarzających w sposób oczywisty bezpośrednie zagrożenia życia, zdrowia lub mienia
- zatrzymanie w celu identyfikacji osob o nieustalonej tożsamości oraz usiłujących ukryś swoją tożsamość
-pobieranie materiału biologicznego ze zwłok o nieustalonej tożsamości
-przeszukanie osób i pomieszczeń w przypadkach określonych w KPK
-dokonanie kontroli osobistej, przegladanie zawartości bagaży itd.
-obserwowania i rejestrowania przy użyciu środków technicznych obrazu zdarzeń w miejscach publicznych
-żądania niezbędnej pomocy od organów państwowych, administracyjnych, samorządowych
W PRZYPADKU NIEPODPORZĄDKOWANIA SIE WYDANYM NA PODSTAWIE PRAWA POLECENIOM ORGANÓW POLICJI MOŻNA UŻYĆ ŚRODKÓW PRZYMUSU BEZPOŚREDNIEGO:
-Fizyczne, techniczne i chemiczne srodki służące do obezwładniania, konwojowania i zatrzymywania pojazdów
-pałki służbowe
-wodne środki obezwładniajace
-psy i konie służbowe
-pociski niepenetracyjne
-miotanie z broni palnej
-kajdanki
BRONI PALNEJ MOZNA UŻYC
-w celu odparcia bezpośredniego i bezprawnego zamchu na życie, zdrowie, wolność policjanta lub innej osoby
-przeciwko osobie, która niepodporządkowała się poleceniu o porzuceniu broni lub innego niebezpiecznego narzędzia
-przeciwko osobie, która usiluje bezprawnia, przemocą odebrać broń funkcjonariuszowi
-w celu odparcia zamachu na obiekty i urządzenia
-w bezopośrednim pościgu wobec której użycie broni było możliwe w świetle obowiązujacych przepisów
-w celu odparcia zamachu na konwój ochraniajacy osoby, dokumenty
STRAŻ GRANICZNA
Umundurowana i uzbrojona formacja powołana do:
-ochrony granicy państwowej na ladzie i morzu
-kontroli ruchu granicznego
Kompetencje :
W.w +
-wydawanie zezwoleń na przekraczanie granicy, w tym wiz
Zakres uprawnień straży granicznej
Służba graniczna
Działania graniczne
Czynności
Operacyjno rozpoznawcze
Administracyjno porządkowe
Dochodzeniowo śledcze
Straż graniczna może przeprowadzić kontrolę w celu ustalenia stanu faktycznego w zakresie przestrzegania przepisów dotyczących legalności wykonywania pracy przez cudzoziemców, prowadzenia działalności gospodarczej przez cudzoziemców, oraz powierzenia wykonywania pracy cudzoziemcom.
Prawo użycia broni
Jeżeli statek na morskich wodach wewnętrznych lub na morzu terytorialnym, mimo wezwania, nie zatrzyma się i nie zaniecha działań naruszających przepisy obowiązujące na tych wodach, dowódca jednostki pływającej Straży Granicznej może wydać:
Rozkaz oddania strzału ostrzegawczego w powietrze
Następnie zaś strzału przed dziób i za rufę statku
Jeżeli statek mimo to nie zastosuje się do wezwania dowódca jednostki pływającej może rozkazać otworzyć ogień do tego statku
W przypadku ostrzelania jednostki pływającej Straży Granicznej można użyć broni bez ostrzeżenia
Prawo pościgu
Jeżeli istnieje uzasadnione podejrzenie, że statek w czasie pobytu na morskich wodach wewnętrznych lub na morzu terytorialnym naruszył przepisy obowiązujący na terytorium RP i mimo wezwania do zatrzymania się lub po zatrzymaniu go usiłuje zbiec, Dowódca jednostki pływającej Straży Granicznej może, w celu zatrzymania statku zarządzić wszczęcie za nim pościgu
Jeżeli obcy statek znajduje się poza granicą państwową na morzu, lecz w polskiej wyłącznej strefie ekonomicznej, to pościg za nim można wszcząć jedynie wówczas, gdy nastąpiło naruszenie polskich przepisów prawnych występujących w tej strefie
Prawo do abordażu
W przypadku, gdy wymagają tego względy obronności państwa lub nienaruszalności granicy państwowej dowódcy jednostek pływających straży granicznej na morskich wodach wewnętrznych i morzu terytorialnym mają prawo:
Wezwać statek do zmniejszenia prędkości przepływu, zatrzymania się do kontroli oraz zastosowania się do właściwego kursu przepływu
Zatrzymać statek, sprawdzić dokumenty dotyczące statku i ładunku, wylegitymować załogę statku oraz znajdujących się na nim pasażerów, zbadać ładunek oraz przeszukać pomieszczenia statku, a także zatrzymać osobę podejrzaną o popełnienie przestępstwa
Zmusić statek do zawinięcia do wskazanego portu, jeżeli Kapitan nie stosuje się do wydanych poleceń
Dowódcy jednostek pływających Straży Granicznej mają prawo do podejmowania działań również, gdy statek na morskich wodach wewnętrznych lub na morzu terytorialnym
ŻANDARMERIA WOJSKOWA
Definicja Żandarmerii Wojskowej
Wyodrębniona i wyspecjalizowana służba wchodząca w skład sił zbrojnych RP
Zadania Żandarmerii Wojskowej
Zapewnianie przestrzegania dyscypliny wojskowej
Ochranianie porządku publicznego na terenach i obiektach jednostek wojskowych oraz w miejscach publicznych
Ochranianie życia i zdrowia ludzi oraz mienia wojskowego przed zamachami naruszającymi te dobra
Wykrywanie przestępstw i wykroczeń, w tym skarbowych, ujawnianie i ściganie ich sprawców oraz ujawnianie i zabezpieczanie dowodów tych przestępstw i wykroczeń
Dokonywanie analizy oświadczeń o stanie majątkowym żołnierzy zawodowych i przedstawianie Ministrowi Obrony Narodowej wniosków w tym względzie
Zapobieganie popełnianiu przestępstw i wykroczeń oraz innym zjawiskom patologicznym, a w szczególności alkoholizmowi i narkomanii w Siłach Zbrojnych
Współdziałanie z polskimi oraz zagranicznymi organami i służbami właściwymi w sprawach bezpieczeństwa i porządku publicznego, oraz policjami wojskowymi
Zwalczanie klęsk żywiołowych, nadzwyczajnych zagrożeń środowiska i likwidowanie ich skutków oraz czynne uczestniczenie w akcjach poszukiwawczych, ratowniczych i humanitarnych, mających na celu ochronę życia i zdrowia, oraz mienia
Wykonywanie innych zadań określonych w odrębnych przepisach
Struktura Żandarmerii Wojskowej
Komenda Główna Żandarmerii Wojskowej
Terenowe jednostki organizacyjne Żandarmerii Wojskowej
6 oddziałów terenowych Żandarmerii Wojskowej
2 oddziały specjalne Żandarmerii Wojskowej
Centrum Szkolenia Żandarmerii Wojskowej
Oddział Zabezpieczenia Żandarmerii Wojskowej
W skład oddziałów lub wydziałów Żandarmerii Wojskowej mogą wchodzić placówki Żandarmerii Wojskowej, jako ich zamiejscowe komórki wewnętrzne
Specjalistyczne jednostki organizacyjne Żandarmerii Wojskowej
STRAŻ GMINNA
Organy Straży Gminnej (miejskiej)
Strażą kieruje komendant, zatrudniany na podstawie umowy o pracę przez wójta, burmistrza (prezydenta miasta), po zasięgnięciu opinii właściwego terytorialnie Komendanta wojewódzkiego (stołecznego) Policji
W przypadku nieotrzymania opinii Wójt, burmistrz (prezydent miasta) może zatrudnić Komendanta po upływie 14 dni od dnia przedstawienia wniosku o wydanie opinii.
Utworzenie i rozwiązywanie Straży gminnej (miejskiej)
Rada Gminy może utworzyć straż gminną po zasięgnięciu opinii właściwego terytorialnie komendanta wojewódzkiego (stołecznego) Policji, o czym zawiadamia wojewodę.
W przypadku nieotrzymania opinii Rada Gminy może utworzyć straż po upływie 14 dni od dnia przedstawienia wniosku o wydanie opinii.
Rada Gminy może rozwiązać straż po zasięgnięciu opinii właściwego terytorialnie komendanta wojewódzkiego (stołecznego) Policji, o czym zawiadamia wojewodę.
W przypadku nieotrzymania opinii Rada Gminy może rozwiązać straż po upływie 14 dni od dnia przedstawienia wniosku o wydanie opinii.
Zadania straży gminnej (miejskiej) *****
-ochrona spokoju i porządku w miejscach publicznych
-czuwanie nad porządkiem i kontrola ruchu drogowego-w zakresie określonym w przepisach ruchu drogowego
-ochrona obiektów podczas zgromadzen i imprez publicznych
-doprowadzanie osób nietrzeźwych do izny wytrzeźwień
Funkcjonariusze mają prawo do
-udzielania pouczeń, zwracania uwagi, ostrzegania
-legitymowania
-dokonania kontroli osobistej, przegladania zawartosci podręcznego bagażu
-nakładanie grzywien w postępowaniu mandatowym
-usuwanie pojazdów i ich unieruchamiania przez blokowania kół
Mogą uzyć środków przymusu w postaci
-siły fizycznej
-kajdanek
-pałek obronnych
-paralizatorów
-gazu pieprzowego
Może użyć broni palnej jako ostateczny środek działania-co następuje na wniosek komendanta straży w drodze decyzji administracyjnej (użycie paralizatora również)