DEWIACJA
Sprawozdanie nr 3
Gorzela Szymon
Domeradzka Paula
Nawigacja TM III
2012
W kadłubie statku indukuje się zmienny magnetyzm okrętowy (w stali miękkiej). Magnetyzm zaindukowany w sztabach pionowych jest proporcjonalny do wartości składowej pionowej magnetyzmu ziemskiego z. Podczas zmiany kursu statku nie zmienia się położenie biegunów magnetycznych w tych sztabach, z powodu ich stałego ułożenia w stosunku do linii sił pola magnetycznego. W rezultacie powstaje dewiacja półokrężna, podobna do tej, która wywołuje magnetyzm okrętowy stały.
Dewiacja półokrężna typu B2 wytwarzana jest przez sztaby pionowe ±c. Sztaba c wywołuje siłę składową P2. Stal miękka pionowa na półkuli północnej zostanie odwrotnie zaindukowana, niż na półkuli południowej. Dewiacja B2 ma przebieg sinusoidalny.
Dewiacja ćwierćokrężna typu D wytwarzana jest przez sztaby poziome typu ±e. Indukowany w poziomych sztabach stali miękkiej zmienny magnetyzm okrętowy, zmienia się na nowym kursie statku. Przyczyną tego jest nowe położenie tych sztab w stosunku do południka magnetycznego. Różny jest wpływ na igłę kompasową stali miękkiej symetrycznej i stali miękkiej niesymetrycznej; pierwsza z nich powoduje powstanie tylko dewiacji ćwierć okrężnej typu D, a druga wywołuje oprócz dewiacji ćwierćokrężnej dewiację stałą typa A.
Dewiacja przechyłowa
Dewiacja całkowita na statku przechylonym jest algebraiczną sumą dewiacji statku nieprzechylonego , powiększoną o dewiację przechyłową. Zatem zapis dewiacji całkowitej ma postać:
dev c = dev + dev p
dev c - dewiacja całkowita
dev - dewiacja statku nieprzechylonego
dev p - dewiacja statku przychylonego
Dewiacja przechyłowa oznacza wartość dewiacji powstałą w czasie przechyłu statku o dany kąt. Przyjmuje się że jest ona dodatnia, gdy północna część róży kompasowej odchyla się, w kierunku obniżonej burty ujemna zaś, gdy północna cześć różny odchyla się w kierunku podniesionej burty na kursie północnym.
Dewiacja przechyłowa jest różnicą kątową między namiarem kompasowym statku nieprzechylonego na obiekt stały a namiarem kompasowym na ten sam obiekt po przechyle statku będący na tym samym kursie kompasowym. Zapis ma postać:
dev p = NK - NK p | KK=constans
NK - namiar kompasowy bez przechyłu
NK p - namiar kompasowy po przechyle
KK - Kurs kompasowy
Ćwiczenie 1.
Dewiacja typu -B2 wywołana siłą wzdłużna -P2.
KM |
KK |
d1 |
0 |
1 |
-1 |
15 |
16 |
-1 |
30 |
31 |
-1 |
45 |
47 |
-2 |
60 |
61,5 |
-1,5 |
75 |
77 |
-2 |
90 |
93 |
-3 |
105 |
107 |
-2 |
120 |
124 |
-4 |
135 |
137,5 |
-2,5 |
150 |
152 |
-2 |
165 |
166 |
-1 |
180 |
180 |
0 |
195 |
195 |
0 |
210 |
209 |
|
225 |
223,5 |
1,5 |
240 |
238,5 |
1,5 |
255 |
254 |
1 |
270 |
267,5 |
2,5 |
285 |
283 |
2 |
300 |
297 |
3 |
315 |
313 |
2 |
330 |
328 |
2 |
345 |
344 |
1 |
360 |
360 |
0 |
Otrzymaliśmy współczynniki dewiacji B2 oraz C2.
B2= |
( dE - dW )/2 |
-2,75 |
C2= |
( dN - dS )/2 |
-0,5 |
Wartości siły ustawiające igłę kompasową w kierunku północy magnetycznej na statku.
k1 |
= |
0,95 |
H |
= |
18,2 |
Hm |
= |
17,29 |
Z |
= |
46,1 |
Obliczyliśmy wartość składowej wzdłużnej zmiennego magnetyzmu okrętowego P2 oraz wartość składowej poprzecznej zmiennego magnetyzmu okrętowego Q2.
P2 = |
(B2* Hm)/57,3 |
-0,829799 |
Q2 = |
(C2* Hm)/57,3 |
-0,150873 |
Kąt alfa (a1) pomiędzy wektorami P2 i M2.
a1 |
= arctg[IQ2I/IP2I] |
ABS Q2= |
0,150873 |
Q2 = |
-0,07461 |
|
|
|
|
0,829799 |
0,802443 |
P2 = |
-1,19372 |
|
|
|
a1 |
10,30485 |
a1 |
190,3048 |
|
|
|
|
quadrantal |
|
full |
Obliczono wartość składowej poziomej zmiennego magnetyzmu okrętowego M2.
M2 = |
(P22 + Q22)1/2 |
0,843403 |
Wartości c i f sztab pionowych c i f.
c = |
P2/Z |
-0,018 |
f = |
Q2/Z |
-0,003273 |
Wartości sił ustawiających Hk1, Hk2 i Hk. Wykonane obliczenia przedstawia tabela poniżej.
Hk1 = |
[P2*sin(KK + δpz(B2))]/[sin(δpz(B2))] |
||
dla KK = 000 |
Hk1 = Hm+ P2 |
16,4602 |
|
dla KK = 180 |
Hk1 = HM - P2 |
18,1198 |
|
Hk2 = |
[Q2*cos(KK + δpz(C2))]/[sin(δpz(C2))] |
||
dla KK = 090 |
Hk2 = Hm - Q2 |
17,44087 |
|
dla KK = 270 |
Hk2 = HM + Q2 |
17,13913 |
|
Hk = |
[M2*sin(KK + δpz + )]/[sin(δpz)] |
||
dla δpz = 0 |
|
Hk = Hm + M2 |
18,1334 |
dla δpz = 0 |
|
Hk = Hm - M2 |
16,4466 |
KK |
P2 |
Q2 |
M2 |
a1 |
dpzB2 |
dpzC2 |
dpz |
Hk1 |
Hk2 |
Hk |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
0 |
-0,830 |
-0,151 |
0,843 |
10,3 |
0,0 |
-0,5 |
-0,5 |
16,4602 |
17,29 |
16,46 |
15 |
-0,830 |
-0,151 |
0,843 |
10,3 |
-0,7 |
-0,5 |
-1,2 |
16,49 |
17,33 |
16,52 |
30 |
-0,830 |
-0,151 |
0,843 |
10,3 |
-1,4 |
-0,4 |
-1,8 |
16,57 |
17,36 |
16,64 |
45 |
-0,830 |
-0,151 |
0,843 |
10,3 |
-1,9 |
-0,4 |
-2,3 |
16,70 |
17,40 |
16,80 |
60 |
-0,830 |
-0,151 |
0,843 |
10,3 |
-2,4 |
-0,3 |
-2,6 |
16,86 |
17,42 |
16,99 |
75 |
-0,830 |
-0,151 |
0,843 |
10,3 |
-2,7 |
-0,1 |
-2,8 |
17,06 |
17,43 |
17,21 |
90 |
-0,830 |
-0,151 |
0,843 |
10,3 |
-2,8 |
0,0 |
-2,8 |
17,28 |
17,44 |
17,43 |
105 |
-0,830 |
-0,151 |
0,843 |
10,3 |
-2,7 |
0,1 |
-2,5 |
17,49 |
17,43 |
17,64 |
120 |
-0,830 |
-0,151 |
0,843 |
10,3 |
-2,4 |
0,3 |
-2,1 |
17,69 |
17,42 |
17,83 |
135 |
-0,830 |
-0,151 |
0,843 |
10,3 |
-1,9 |
0,4 |
-1,6 |
17,87 |
17,40 |
17,98 |
150 |
-0,830 |
-0,151 |
0,843 |
10,3 |
-1,4 |
0,4 |
-0,9 |
18,00 |
17,36 |
18,08 |
165 |
-0,830 |
-0,151 |
0,843 |
10,3 |
-0,7 |
0,5 |
-0,2 |
18,09 |
17,33 |
18,13 |
180 |
-0,830 |
-0,151 |
0,843 |
10,3 |
0,0 |
0,5 |
0,5 |
18,11980 |
17,29 |
18,12 |
195 |
-0,830 |
-0,151 |
0,843 |
10,3 |
0,7 |
0,5 |
1,2 |
18,09 |
17,25 |
18,05 |
210 |
-0,830 |
-0,151 |
0,843 |
10,3 |
1,4 |
0,4 |
1,8 |
18,00 |
17,21 |
17,93 |
225 |
-0,830 |
-0,151 |
0,843 |
10,3 |
1,9 |
0,4 |
2,3 |
17,87 |
17,18 |
17,76 |
240 |
-0,830 |
-0,151 |
0,843 |
10,3 |
2,4 |
0,3 |
2,6 |
17,69 |
17,16 |
17,56 |
255 |
-0,830 |
-0,151 |
0,843 |
10,3 |
2,7 |
0,1 |
2,8 |
17,49 |
17,14 |
17,34 |
270 |
-0,830 |
-0,151 |
0,843 |
10,3 |
2,8 |
0,0 |
2,8 |
17,28 |
17,14 |
17,12 |
285 |
-0,830 |
-0,151 |
0,843 |
10,3 |
2,7 |
-0,1 |
2,5 |
17,06 |
17,14 |
16,92 |
300 |
-0,830 |
-0,151 |
0,843 |
10,3 |
2,4 |
-0,3 |
2,1 |
16,86 |
17,16 |
16,74 |
315 |
-0,830 |
-0,151 |
0,843 |
10,3 |
1,9 |
-0,4 |
1,6 |
16,70 |
17,18 |
16,59 |
330 |
-0,830 |
-0,151 |
0,843 |
10,3 |
1,4 |
-0,4 |
0,9 |
16,57 |
17,21 |
16,49 |
345 |
-0,830 |
-0,151 |
0,843 |
10,3 |
0,7 |
-0,5 |
0,2 |
16,49 |
17,25 |
16,45 |
360 |
-0,830 |
-0,151 |
0,843 |
10,3 |
0,0 |
-0,5 |
-0,5 |
16,46 |
17,29 |
16,46 |
Wnioski:
Wartości dewiacji półokrężnej typu B2 mają przebieg sinusoidalny. Wartość współczynnika B2 zależy od parametrów magnetycznych sztaby c oraz od kąta inklinacji linii sił. Siła indukcji w sztabie c zależy od szerokości magnetycznej. W trakcie pomiarów zauważyliśmy pojawienie się magnetyzmu typu C2. Prawdopodobną przyczyną jego powstania było pojawienie się tego typu magnetyzmu w sztabie c.
Dewiacja typu B2 i C2 po kompensacji
Przebieg kompensacji:
Ustawiono sztabę kompensacyjną na dziobie
Włożono korektor Flindersa
Ustawiono dewiaskop na KM=090
Ustawiono dewiaskop na KM=270
KM |
KK |
d |
0 |
0,5 |
0 |
15 |
15,5 |
-0,5 |
30 |
27,5 |
2,5 |
45 |
42 |
3 |
60 |
57,5 |
2,5 |
75 |
73 |
2 |
90 |
89 |
1 |
105 |
104,5 |
0,5 |
120 |
121 |
-1 |
135 |
135,5 |
-0,5 |
150 |
151 |
-1 |
165 |
166 |
-1 |
180 |
180 |
0 |
195 |
195 |
0 |
210 |
209,5 |
|
225 |
225,5 |
-0,5 |
240 |
240,5 |
-0,5 |
255 |
256 |
-1 |
270 |
272 |
-2 |
285 |
287 |
-2 |
300 |
303 |
-3 |
315 |
318 |
-3 |
330 |
332,5 |
-2,5 |
345 |
346 |
-1 |
360 |
360 |
0 |
Otrzymaliśmy współczynniki dewiacji B2 oraz C2.
B2= |
( dE - dW )/2 |
1,5 |
C2= |
( dN - dS )/2 |
0 |
Wartości siły ustawiające igłę kompasową w kierunku północy magnetycznej na statku.
k1 |
= |
0,95 |
H |
= |
18,2 |
Hm |
= |
17,29 |
Z |
= |
46,1 |
Obliczyliśmy wartość składowej wzdłużnej zmiennego magnetyzmu okrętowego P2 oraz wartość składowej poprzecznej stałego magnetyzmu okrętowego Q2.
P2 = |
(B2* Hm)/57,3 |
0,452618 |
Q2 = |
(C2* Hm)/57,3 |
0 |
Kąt alfa (a1) pomiędzy wektorami P2 i M2.
a1 |
= arctg[IQ2I/IP2I] |
ABS Q2= |
0 |
Q2 = |
-0,07461 |
|
|
|
|
ABS P2= |
0,452618 |
P2 = |
-1,19372 |
|
|
|
a1 |
0 |
a1 |
180 |
|
|
|
|
quadrantal |
|
full |
Obliczono wartość składowej poziomej zmiennego magnetyzmu okrętowego M2.
M2 = |
(P22 + Q22)1/2 |
0,452618 |
Wartości c i f sztab pionowych c i f.
c = |
P2/Z |
0,009818 |
f = |
Q2/Z |
0 |
Wartości sił ustawiających Hk1, Hk2 i Hk. Wykonane obliczenia przedstawia tabela poniżej.
Hk1 = |
[P2*sin(KK + δpz(B2))]/[sin(δpz(B2))] |
||
dla KK = 000 |
Hk1 = Hm+ P2 |
17,74262 |
|
dla KK = 180 |
Hk1 = HM - P2 |
16,83738 |
|
Hk2 = |
[Q2*cos(KK + δpz(C2))]/[sin(δpz(C2))] |
||
dla KK = 090 |
Hk2 = Hm - Q2 |
17,29 |
|
dla KK = 270 |
Hk2 = HM + Q2 |
17,29 |
|
Hk = |
[M2*sin(KK + δpz + )]/[sin(δpz)] |
||
dla δpz = 0 |
|
Hk = Hm + M2 |
17,7426 |
dla δpz = 0 |
|
Hk = Hm - M2 |
16,83738 |
KK |
P2 |
Q2 |
M2 |
a1 |
dpzB2 |
dpzC2 |
dpz |
Hk1 |
Hk2 |
Hk |
0 |
0,453 |
-0,075 |
0,459 |
9,5 |
0,0 |
-0,3 |
-0,3 |
17,74262 |
17,29 |
17,74 |
15 |
0,453 |
-0,075 |
0,459 |
9,5 |
0,4 |
-0,2 |
0,1 |
17,73 |
17,31 |
17,75 |
30 |
0,453 |
-0,075 |
0,459 |
9,5 |
0,8 |
-0,2 |
0,5 |
17,68 |
17,33 |
17,72 |
45 |
0,453 |
-0,075 |
0,459 |
9,5 |
1,1 |
-0,2 |
0,9 |
17,61 |
17,34 |
17,66 |
60 |
0,453 |
-0,075 |
0,459 |
9,5 |
1,3 |
-0,1 |
1,2 |
17,51 |
17,35 |
17,58 |
75 |
0,453 |
-0,075 |
0,459 |
9,5 |
1,4 |
-0,1 |
1,4 |
17,40 |
17,36 |
17,48 |
90 |
0,453 |
-0,075 |
0,459 |
9,5 |
1,5 |
0,0 |
1,5 |
17,28 |
17,37 |
17,36 |
105 |
0,453 |
-0,075 |
0,459 |
9,5 |
1,4 |
0,1 |
1,5 |
17,17 |
17,36 |
17,24 |
120 |
0,453 |
-0,075 |
0,459 |
9,5 |
1,3 |
0,1 |
1,4 |
17,06 |
17,35 |
17,12 |
135 |
0,453 |
-0,075 |
0,459 |
9,5 |
1,1 |
0,2 |
1,2 |
16,97 |
17,34 |
17,02 |
150 |
0,453 |
-0,075 |
0,459 |
9,5 |
0,8 |
0,2 |
1,0 |
16,90 |
17,33 |
16,93 |
165 |
0,453 |
-0,075 |
0,459 |
9,5 |
0,4 |
0,2 |
0,6 |
16,85 |
17,31 |
16,87 |
180 |
0,453 |
-0,075 |
0,459 |
9,5 |
0,0 |
0,3 |
0,3 |
16,83738 |
17,29 |
16,84 |
195 |
0,453 |
-0,075 |
0,459 |
9,5 |
-0,4 |
0,2 |
-0,1 |
16,85 |
17,27 |
16,83 |
210 |
0,453 |
-0,075 |
0,459 |
9,5 |
-0,8 |
0,2 |
-0,5 |
16,90 |
17,25 |
16,86 |
225 |
0,453 |
-0,075 |
0,459 |
9,5 |
-1,1 |
0,2 |
-0,9 |
16,97 |
17,24 |
16,91 |
240 |
0,453 |
-0,075 |
0,459 |
9,5 |
-1,3 |
0,1 |
-1,2 |
17,06 |
17,22 |
16,99 |
255 |
0,453 |
-0,075 |
0,459 |
9,5 |
-1,4 |
0,1 |
-1,4 |
17,17 |
17,22 |
17,10 |
270 |
0,453 |
-0,075 |
0,459 |
9,5 |
-1,5 |
0,0 |
-1,5 |
17,28 |
17,21 |
17,21 |
285 |
0,453 |
-0,075 |
0,459 |
9,5 |
-1,4 |
-0,1 |
-1,5 |
17,40 |
17,22 |
17,33 |
300 |
0,453 |
-0,075 |
0,459 |
9,5 |
-1,3 |
-0,1 |
-1,4 |
17,51 |
17,22 |
17,45 |
315 |
0,453 |
-0,075 |
0,459 |
9,5 |
-1,1 |
-0,2 |
-1,2 |
17,61 |
17,24 |
17,55 |
330 |
0,453 |
-0,075 |
0,459 |
9,5 |
-0,8 |
-0,2 |
-1,0 |
17,68 |
17,25 |
17,64 |
345 |
0,453 |
-0,075 |
0,459 |
9,5 |
-0,4 |
-0,2 |
-0,6 |
17,73 |
17,27 |
17,71 |
360 |
0,453 |
-0,075 |
0,459 |
9,5 |
0,0 |
-0,3 |
-0,3 |
17,29 |
17,29 |
17,74 |
0 |
0,453 |
-0,075 |
0,459 |
9,5 |
0,0 |
-0,3 |
-0,3 |
17,74262 |
17,29 |
17,74 |
Wnioski:
Na podstawie wykresów możemy stwierdzić, że błędy spowodowane są wleczeniem igły (mały czas ustawiania dla igły) oraz błędem paralaksy. Możemy powiedzieć, że Flinders pogorszył sytuację, co spowodowane jest tym, że ma on swój potencjał różny od potencjału sztaby( powinny iść do pieca ;))
Dewiacja zmniejszyła się o 1* , nie uzyskaliśmy `kobiecych' kształtów po kompensacji. Dewiacja zmienia się skokowo, przy zmianie KK, co skutkuje brakiem możliwości przewidywania. Siły pola magnetycznego wychodzące ze sztaby -c stwarzają oprócz dewiacji B2 charakterystycznej dla siebie, również dewiację charakterystyczną dla sztaby f. Jednak po kompensacji udało nam się uporać z tym problemem.
Sztaba -e:
KM |
KK |
d |
0 |
0,5 |
0 |
15 |
15,5 |
-0,5 |
30 |
27,5 |
2,5 |
45 |
42 |
3 |
60 |
57,5 |
2,5 |
75 |
73 |
2 |
90 |
89 |
1 |
105 |
104,5 |
0,5 |
120 |
121 |
-1 |
135 |
135,5 |
-0,5 |
150 |
151 |
-1 |
165 |
166 |
-1 |
180 |
180 |
0 |
195 |
195 |
0 |
210 |
209,5 |
0,5 |
225 |
225,5 |
-0,5 |
240 |
240,5 |
-0,5 |
255 |
256 |
-1 |
270 |
272 |
-2 |
285 |
287 |
-2 |
300 |
303 |
-3 |
315 |
318 |
-3 |
330 |
332,5 |
-2,5 |
345 |
346 |
-1 |
360 |
360 |
0 |
D = |
[( dNE + dSW ) - ( δSE + δNW )]/4 |
|
|
2,125 |
E = |
[( dN + dS ) - ( δE + δW )]/4 |
|
|
-0,5 |
A = |
[ dN + dNE + δE + δSE + δS + δSW + δW + δNW )] / 8 |
1,03125 |
Poniższe równania zostały wykonane dla KK co 15 stopni. Wyniki znajdują się w tabeli poniżej.
dc D = |
D* sin(2KK) |
|
dc(E+A) = |
A+ E* cos(2KK) |
|
dC = |
dc D + |
dc(E+A) |
Fe = (Hm* sinδc (D) ) / cos (KK)
Fb = (Hm* sinδc (E+A) ) / sin KK
|
|
|
K |
dc(D) |
dc(E) |
dc(A) |
dc(E+A) |
dc =(D)+(E+A) |
Fe |
Fb |
M3 |
0 |
0,0 |
-0,5 |
1,4 |
0,9 |
0,9 |
0,000 |
0,000 |
0,000 |
15 |
1,1 |
-0,4 |
1,4 |
1,0 |
2,1 |
0,332 |
1,171 |
1,217 |
30 |
1,8 |
-0,3 |
1,4 |
1,2 |
3,0 |
0,641 |
0,717 |
0,962 |
45 |
2,1 |
0,0 |
1,4 |
1,4 |
3,6 |
0,907 |
0,613 |
1,095 |
60 |
1,8 |
0,3 |
1,4 |
1,7 |
3,5 |
1,110 |
0,588 |
1,257 |
75 |
1,1 |
0,4 |
1,4 |
1,9 |
2,9 |
1,239 |
0,584 |
1,370 |
90 |
0,0 |
0,5 |
1,4 |
1,9 |
1,9 |
1,283 |
0,585 |
1,409 |
105 |
-1,1 |
0,4 |
1,4 |
1,9 |
0,8 |
1,239 |
0,584 |
1,370 |
120 |
-1,8 |
0,3 |
1,4 |
1,7 |
-0,2 |
1,110 |
0,588 |
1,257 |
135 |
-2,1 |
0,0 |
1,4 |
1,4 |
-0,7 |
0,907 |
0,613 |
1,095 |
150 |
-1,8 |
-0,3 |
1,4 |
1,2 |
-0,7 |
0,641 |
0,717 |
0,962 |
165 |
-1,1 |
-0,4 |
1,4 |
1,0 |
-0,1 |
0,332 |
1,171 |
1,217 |
180 |
0,0 |
-0,5 |
1,4 |
0,9 |
0,9 |
0,000 |
0,000 |
0,000 |
195 |
1,1 |
-0,4 |
1,4 |
1,0 |
2,1 |
-0,332 |
-1,171 |
1,217 |
210 |
1,8 |
-0,3 |
1,4 |
1,2 |
3,0 |
-0,641 |
-0,717 |
0,962 |
225 |
2,1 |
0,0 |
1,4 |
1,4 |
3,6 |
-0,907 |
-0,613 |
1,095 |
240 |
1,8 |
0,3 |
1,4 |
1,7 |
3,5 |
-1,110 |
-0,588 |
1,257 |
255 |
1,1 |
0,4 |
1,4 |
1,9 |
2,9 |
-1,239 |
-0,584 |
1,370 |
270 |
0,0 |
0,5 |
1,4 |
1,9 |
1,9 |
-1,283 |
-0,585 |
1,409 |
285 |
-1,1 |
0,4 |
1,4 |
1,9 |
0,8 |
-1,239 |
-0,584 |
1,370 |
300 |
-1,8 |
0,3 |
1,4 |
1,7 |
-0,2 |
-1,110 |
-0,588 |
1,257 |
315 |
-2,1 |
0,0 |
1,4 |
1,4 |
-0,7 |
-0,907 |
-0,613 |
1,095 |
330 |
-1,8 |
-0,3 |
1,4 |
1,2 |
-0,7 |
-0,641 |
-0,717 |
0,962 |
345 |
-1,1 |
-0,4 |
1,4 |
1,0 |
-0,1 |
-0,332 |
-1,179 |
1,225 |
360 |
0,0 |
-0,5 |
1,4 |
0,9 |
0,9 |
0,000 |
0,000 |
0,000 |
Hk1 = |
[ Hm * sin((90+KK) + δc(D))] / [cos(KK)] |
Hk2 = |
[ Hm * sin((180-KK )+ dc(E+A))] / [ sin(KK)] |
Otrzymaliśmy wyniki:
KK |
Hm |
Fa |
Fd |
M3 |
dc(D) |
dc(E+A) |
Hk1 |
Hk2 |
0 |
17,290 |
0,000 |
0,000 |
0,0 |
0,0 |
0,9 |
17,290 |
17,29 |
15 |
17,290 |
0,332 |
1,171 |
1,2 |
1,1 |
1,0 |
17,20 |
16,16 |
30 |
17,290 |
0,641 |
0,717 |
1,0 |
1,8 |
1,2 |
16,96 |
16,67 |
45 |
17,290 |
0,907 |
0,613 |
1,1 |
2,1 |
1,4 |
16,64 |
16,85 |
60 |
17,290 |
1,110 |
0,588 |
1,3 |
1,8 |
1,7 |
16,32 |
16,99 |
75 |
17,290 |
1,239 |
0,584 |
1,4 |
1,1 |
1,9 |
16,09 |
17,13 |
90 |
17,290 |
1,283 |
0,585 |
1,4 |
0,0 |
1,9 |
16,01 |
17,28 |
105 |
17,290 |
1,239 |
0,584 |
1,4 |
-1,1 |
1,9 |
16,09 |
17,43 |
120 |
17,290 |
1,110 |
0,588 |
1,3 |
-1,8 |
1,7 |
16,32 |
17,58 |
135 |
17,290 |
0,907 |
0,613 |
1,1 |
-2,1 |
1,4 |
16,64 |
17,72 |
150 |
17,290 |
0,641 |
0,717 |
1,0 |
-1,8 |
1,2 |
16,96 |
17,91 |
165 |
17,290 |
0,332 |
1,171 |
1,2 |
-1,1 |
1,0 |
17,20 |
18,42 |
180 |
17,290 |
0,000 |
0,000 |
0,0 |
0,0 |
0,9 |
17,290 |
17,29 |
195 |
17,290 |
-0,332 |
-1,171 |
1,2 |
1,1 |
1,0 |
17,20 |
16,16 |
210 |
17,290 |
-0,641 |
-0,717 |
1,0 |
1,8 |
1,2 |
16,96 |
16,67 |
225 |
17,290 |
-0,907 |
-0,613 |
1,1 |
2,1 |
1,4 |
16,64 |
16,85 |
240 |
17,290 |
-1,110 |
-0,588 |
1,3 |
1,8 |
1,7 |
16,32 |
16,99 |
255 |
17,290 |
-1,239 |
-0,584 |
1,4 |
1,1 |
1,9 |
16,09 |
17,13 |
270 |
17,290 |
-1,283 |
-0,585 |
1,4 |
0,0 |
1,9 |
16,01 |
17,28 |
285 |
17,290 |
-1,239 |
-0,584 |
1,4 |
-1,1 |
1,9 |
16,09 |
17,43 |
300 |
17,290 |
-1,110 |
-0,588 |
1,3 |
-1,8 |
1,7 |
16,32 |
17,58 |
315 |
17,290 |
-0,907 |
-0,613 |
1,1 |
-2,1 |
1,4 |
16,64 |
17,72 |
330 |
17,290 |
-0,641 |
-0,717 |
1,0 |
-1,8 |
1,2 |
16,96 |
17,91 |
345 |
17,290 |
-0,332 |
-1,179 |
1,2 |
-1,1 |
1,0 |
17,20 |
18,42 |
360 |
17,290 |
0,000 |
0,000 |
0,0 |
0,0 |
0,9 |
17,29 |
17,29 |
Wnioski:
Na podstawie wyników można zauważyć nikłe ślady dewiacji ćwierćokrężnej. Krzywa w przebiegu przypomina bardziej cosinusoidę. Dewiacja D powinna być w granicach 1 stopnia. Obecność A i E oznacza, że sztaba e zaindukowała siły charakterystyczne dla sztab b i d.
Kompensacja dewiacji typu D, powinna odbyć się za pomocą kul kompensacyjnych. Należałoby ustawić dewiaskop na kursach SE i SW i zminimalizowaćdewiację wywołaną sztabą -e. Nie bylibyśmy w stanie skompensować dewiacji A i E.
Ćwiczenie 3 Dewiacja przechyłowa
1.Zmierzono dewiację dla statku bez przechyłu.
2.Zmierzono dewiację dla statku przechylonego 10 stopni LB.
3.Skompensowaliśmy dewiację dla statku przechylonego.
4.Skompensowaliśy dewiację dla statku nieprzechylonego.
przechył: |
prosto |
|
przechył: |
lewa |
|
|
i(0)= |
0 |
δp 0 |
i(1) = |
-10 |
|
δp i(1) |
KM |
KK |
d1 |
KM |
KK |
d2 |
|
0 |
-8 |
8,0 |
0 |
-5 |
5,0 |
-3,0 |
45 |
36 |
9,0 |
45 |
39 |
6,0 |
-3,0 |
90 |
93 |
-3,0 |
90 |
93 |
-2,5 |
0,5 |
135 |
143 |
-8,0 |
135 |
140 |
-5,0 |
3,0 |
180 |
185 |
-4,5 |
180 |
183 |
-3,0 |
1,5 |
225 |
225 |
0,5 |
225 |
222 |
3,0 |
2,5 |
270 |
266 |
4,0 |
270 |
265 |
5,5 |
1,5 |
315 |
306 |
9,0 |
315 |
309 |
6,0 |
-3,0 |
360 |
350 |
10,5 |
360 |
354 |
6,0 |
-4,5 |
Obliczono współczynnik dewiacji przechyłowej:
J = - (δp / i1) /cos KK |
|
||
Lp |
KK |
dp i(1) |
J |
01 |
0 |
-3,0 |
-0,30 |
02 |
45 |
-3,0 |
-0,42 |
03 |
90 |
0,5 |
0,00 |
04 |
135 |
3,0 |
-0,42 |
05 |
180 |
1,5 |
-0,15 |
06 |
225 |
2,5 |
-0,35 |
07 |
270 |
1,5 |
0,00 |
08 |
315 |
-3,0 |
-0,42 |
09 |
360 |
-4,5 |
-0,45 |
|
|
Jśr =- |
-0,281 |
Obliczono parametr Ke z poniższego wzoru dla sztaby -e:
D =[( dNE + dSW ) - ( dSE + dNW )]/4
Ke= (D* 2* l1)/57,3
D = |
[( dNE + dSW ) - ( δSE + δNW )]/4 |
D=2,125 |
||
Ke= |
(D* 2* l1)/57,3 |
|
|
Ke=0,07 |
Wartość składowej pionowej R
R = |
Ke * Z - H*J* l1 |
R=8,1 |
Obliczamy ze wzoru:
δp® = |
57,3*R*sin(i)*cosKK/(H*1) |
δp(e)= |
57,3*Ke*Z*sin(i)*cosKK/(H*1) |
Otrzymano wyniki:
KK |
R |
i |
H |
1 |
Ke |
Z |
δp® |
δp(e) |
δp(R+e) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
0 |
-8,10 |
-10 |
18,2 |
0,95 |
-0,07 |
46,1 |
4,7 |
1,9 |
6,5 |
15 |
-8,10 |
-10 |
18,2 |
0,95 |
-0,07 |
46,1 |
4,5 |
1,8 |
6,3 |
30 |
-8,10 |
-10 |
18,2 |
0,95 |
-0,07 |
46,1 |
4,0 |
1,6 |
5,7 |
45 |
-8,10 |
-10 |
18,2 |
0,95 |
-0,07 |
46,1 |
3,3 |
1,3 |
4,6 |
60 |
-8,10 |
-10 |
18,2 |
0,95 |
-0,07 |
46,1 |
2,3 |
0,9 |
3,3 |
75 |
-8,10 |
-10 |
18,2 |
0,95 |
-0,07 |
46,1 |
1,2 |
0,5 |
1,7 |
90 |
-8,10 |
-10 |
18,2 |
0,95 |
-0,07 |
46,1 |
0,0 |
0,0 |
0,0 |
105 |
-8,10 |
-10 |
18,2 |
0,95 |
-0,07 |
46,1 |
-1,2 |
-0,5 |
-1,7 |
120 |
-8,10 |
-10 |
18,2 |
0,95 |
-0,07 |
46,1 |
-2,3 |
-0,9 |
-3,3 |
135 |
-8,10 |
-10 |
18,2 |
0,95 |
-0,07 |
46,1 |
-3,3 |
-1,3 |
-4,6 |
150 |
-8,10 |
-10 |
18,2 |
0,95 |
-0,07 |
46,1 |
-4,0 |
-1,6 |
-5,7 |
165 |
-8,10 |
-10 |
18,2 |
0,95 |
-0,07 |
46,1 |
-4,5 |
-1,8 |
-6,3 |
180 |
-8,10 |
-10 |
18,2 |
0,95 |
-0,07 |
46,1 |
-4,7 |
-1,9 |
-6,5 |
195 |
-8,10 |
-10 |
18,2 |
0,95 |
-0,07 |
46,1 |
-4,5 |
-1,8 |
-6,3 |
210 |
-8,10 |
-10 |
18,2 |
0,95 |
-0,07 |
46,1 |
-4,0 |
-1,6 |
-5,7 |
225 |
-8,10 |
-10 |
18,2 |
0,95 |
-0,07 |
46,1 |
-3,3 |
-1,3 |
-4,6 |
240 |
-8,10 |
-10 |
18,2 |
0,95 |
-0,07 |
46,1 |
-2,3 |
-0,9 |
-3,3 |
255 |
-8,10 |
-10 |
18,2 |
0,95 |
-0,07 |
46,1 |
-1,2 |
-0,5 |
-1,7 |
270 |
-8,10 |
-10 |
18,2 |
0,95 |
-0,07 |
46,1 |
0,0 |
0,0 |
0,0 |
285 |
-8,10 |
-10 |
18,2 |
0,95 |
-0,07 |
46,1 |
1,2 |
0,5 |
1,7 |
300 |
-8,10 |
-10 |
18,2 |
0,95 |
-0,07 |
46,1 |
2,3 |
0,9 |
3,3 |
315 |
-8,10 |
-10 |
18,2 |
0,95 |
-0,07 |
46,1 |
3,3 |
1,3 |
4,6 |
330 |
-8,10 |
-10 |
18,2 |
0,95 |
-0,07 |
46,1 |
4,0 |
1,6 |
5,7 |
345 |
-8,10 |
-10 |
18,2 |
0,95 |
-0,07 |
46,1 |
4,5 |
1,8 |
6,3 |
360 |
-8,10 |
-10 |
18,2 |
0,95 |
-0,07 |
46,1 |
4,7 |
1,9 |
6,5 |
Qp = |
Ke * Z * sin(i) + R * sin(i) |
1,971 |
|
|
|
Hk1 = |
[ Hm * cos(KK + δp(R))] / [cos(KK)] |
|
Hk2 = |
[ Hm * cos(KK + dp(e))] / [ cos(KK)] |
|
Hk = |
[Hm*cos(KK + dp] / [cos(KK)] |
KK |
Hm |
dp(R) |
dp(e) |
d p |
Hk1 |
Hk2 |
Hk |
|
|
|
|
|
|
|
|
0 |
17,290 |
4,7 |
1,9 |
6,5 |
17,23 |
17,28 |
17,18 |
15 |
17,290 |
4,5 |
1,8 |
6,3 |
16,87 |
17,14 |
16,68 |
30 |
17,290 |
4,0 |
1,6 |
5,7 |
16,54 |
17,00 |
16,22 |
45 |
17,290 |
3,3 |
1,3 |
4,6 |
16,27 |
16,89 |
15,84 |
60 |
17,290 |
2,3 |
0,9 |
3,3 |
16,06 |
16,80 |
15,56 |
75 |
17,290 |
1,2 |
0,5 |
1,7 |
15,93 |
16,74 |
15,38 |
90 |
17,290 |
0,0 |
0,0 |
0,0 |
15,88 |
16,73 |
15,32 |
105 |
17,290 |
-1,2 |
-0,5 |
-1,7 |
15,93 |
16,74 |
15,38 |
120 |
17,290 |
-2,3 |
-0,9 |
-3,3 |
16,06 |
16,80 |
15,56 |
135 |
17,290 |
-3,3 |
-1,3 |
-4,6 |
16,27 |
16,89 |
15,84 |
150 |
17,290 |
-4,0 |
-1,6 |
-5,7 |
16,54 |
17,00 |
16,22 |
165 |
17,290 |
-4,5 |
-1,8 |
-6,3 |
16,87 |
17,14 |
16,68 |
180 |
17,290 |
-4,7 |
-1,9 |
-6,5 |
17,23 |
17,28 |
17,18 |
195 |
17,290 |
-4,5 |
-1,8 |
-6,3 |
17,60 |
17,43 |
17,69 |
210 |
17,290 |
-4,0 |
-1,6 |
-5,7 |
17,95 |
17,57 |
18,19 |
225 |
17,290 |
-3,3 |
-1,3 |
-4,6 |
18,26 |
17,68 |
18,63 |
240 |
17,290 |
-2,3 |
-0,9 |
-3,3 |
18,49 |
17,78 |
18,97 |
255 |
17,290 |
-1,2 |
-0,5 |
-1,7 |
18,65 |
17,83 |
19,19 |
270 |
17,290 |
0,0 |
0,0 |
0,0 |
18,70 |
17,85 |
19,26 |
285 |
17,290 |
1,2 |
0,5 |
1,7 |
18,65 |
17,83 |
19,19 |
300 |
17,290 |
2,3 |
0,9 |
3,3 |
18,49 |
17,78 |
18,97 |
315 |
17,290 |
3,3 |
1,3 |
4,6 |
18,26 |
17,68 |
18,63 |
330 |
17,290 |
4,0 |
1,6 |
5,7 |
17,95 |
17,57 |
18,19 |
345 |
17,290 |
4,5 |
1,8 |
6,3 |
17,60 |
17,43 |
17,69 |
360 |
17,290 |
4,7 |
1,9 |
6,5 |
17,23 |
17,28 |
17,18 |
PO KOMPENSACJI:
przechył: |
prosto |
|
przechył: |
lewa |
|
|
i(0)= |
0 |
δp 0 |
i(1) = |
-10 |
|
δp i(1) |
KM |
KK |
d1 |
KM |
KK |
d2 |
|
0 |
-8 |
8 |
0 |
-8 |
8 |
0 |
45 |
36,5 |
8,5 |
45 |
34 |
11 |
2,5 |
90 |
94,5 |
-4,5 |
90 |
94 |
-4 |
0,5 |
135 |
145 |
-10 |
135 |
145,5 |
-10,5 |
-0,5 |
180 |
185 |
-5 |
180 |
188 |
-8 |
-3 |
225 |
225,5 |
-0,5 |
225 |
227,5 |
-2,5 |
-2 |
270 |
265 |
5 |
270 |
265 |
5 |
0 |
315 |
309,5 |
5,5 |
315 |
306 |
9 |
3,5 |
360 |
351 |
9 |
360 |
349,5 |
10,5 |
1,5 |
Obliczono współczynnik dewiacji przechyłowej.
J = - (δp / i1) /cos KK |
|
||
Lp |
KK |
dp i(1) |
J |
01 |
0 |
0,0 |
0,00 |
02 |
45 |
2,5 |
0,35 |
03 |
90 |
0,5 |
0,00 |
04 |
135 |
-0,5 |
0,07 |
05 |
180 |
-3,0 |
0,30 |
06 |
225 |
-2,0 |
0,28 |
07 |
270 |
0,0 |
0,00 |
08 |
315 |
3,5 |
0,49 |
09 |
360 |
1,5 |
0,15 |
|
|
Jśr = |
0,1836 |
D = |
[( dNE + dSW ) - ( δSE + δNW )]/4 |
D=3,125 |
||||
Ke= |
(D* 2* l1)/57,3 |
|
|
Ke=0,1 |
||
R = |
Ke * Z - H*J* l1 |
R=1,6 |
||||
|
|
|
Otrzymano wyniki:
KK |
R |
i |
H |
1 |
Ke |
Z |
δp® |
δp(e) |
δp(R+e) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
0 |
-1,60 |
-10 |
18,2 |
0,95 |
-0,10 |
46,1 |
0,9 |
2,7 |
3,7 |
15 |
-1,60 |
-10 |
18,2 |
0,95 |
-0,10 |
46,1 |
0,9 |
2,7 |
3,5 |
30 |
-1,60 |
-10 |
18,2 |
0,95 |
-0,10 |
46,1 |
0,8 |
2,4 |
3,2 |
45 |
-1,60 |
-10 |
18,2 |
0,95 |
-0,10 |
46,1 |
0,7 |
1,9 |
2,6 |
60 |
-1,60 |
-10 |
18,2 |
0,95 |
-0,10 |
46,1 |
0,5 |
1,4 |
1,8 |
75 |
-1,60 |
-10 |
18,2 |
0,95 |
-0,10 |
46,1 |
0,2 |
0,7 |
1,0 |
90 |
-1,60 |
-10 |
18,2 |
0,95 |
-0,10 |
46,1 |
0,0 |
0,0 |
0,0 |
105 |
-1,60 |
-10 |
18,2 |
0,95 |
-0,10 |
46,1 |
-0,2 |
-0,7 |
-1,0 |
120 |
-1,60 |
-10 |
18,2 |
0,95 |
-0,10 |
46,1 |
-0,5 |
-1,4 |
-1,8 |
135 |
-1,60 |
-10 |
18,2 |
0,95 |
-0,10 |
46,1 |
-0,7 |
-1,9 |
-2,6 |
150 |
-1,60 |
-10 |
18,2 |
0,95 |
-0,10 |
46,1 |
-0,8 |
-2,4 |
-3,2 |
165 |
-1,60 |
-10 |
18,2 |
0,95 |
-0,10 |
46,1 |
-0,9 |
-2,7 |
-3,5 |
180 |
-1,60 |
-10 |
18,2 |
0,95 |
-0,10 |
46,1 |
-0,9 |
-2,7 |
-3,7 |
195 |
-1,60 |
-10 |
18,2 |
0,95 |
-0,10 |
46,1 |
-0,9 |
-2,7 |
-3,5 |
210 |
-1,60 |
-10 |
18,2 |
0,95 |
-0,10 |
46,1 |
-0,8 |
-2,4 |
-3,2 |
225 |
-1,60 |
-10 |
18,2 |
0,95 |
-0,10 |
46,1 |
-0,7 |
-1,9 |
-2,6 |
240 |
-1,60 |
-10 |
18,2 |
0,95 |
-0,10 |
46,1 |
-0,5 |
-1,4 |
-1,8 |
255 |
-1,60 |
-10 |
18,2 |
0,95 |
-0,10 |
46,1 |
-0,2 |
-0,7 |
-1,0 |
270 |
-1,60 |
-10 |
18,2 |
0,95 |
-0,10 |
46,1 |
0,0 |
0,0 |
0,0 |
285 |
-1,60 |
-10 |
18,2 |
0,95 |
-0,10 |
46,1 |
0,2 |
0,7 |
1,0 |
300 |
-1,60 |
-10 |
18,2 |
0,95 |
-0,10 |
46,1 |
0,5 |
1,4 |
1,8 |
315 |
-1,60 |
-10 |
18,2 |
0,95 |
-0,10 |
46,1 |
0,7 |
1,9 |
2,6 |
330 |
-1,60 |
-10 |
18,2 |
0,95 |
-0,10 |
46,1 |
0,8 |
2,4 |
3,2 |
345 |
-1,60 |
-10 |
18,2 |
0,95 |
-0,10 |
46,1 |
0,9 |
2,7 |
3,5 |
360 |
-1,60 |
-10 |
18,2 |
0,95 |
-0,10 |
46,1 |
0,9 |
2,7 |
3,7 |
KK |
Hm |
dp(R) |
dp(e) |
d p |
Hk1 |
Hk2 |
Hk |
|
|
|
|
|
|
|
|
0 |
17,290 |
0,9 |
2,7 |
3,7 |
17,29 |
17,27 |
17,25 |
15 |
17,290 |
0,9 |
2,7 |
3,5 |
17,22 |
17,06 |
16,97 |
30 |
17,290 |
0,8 |
2,4 |
3,2 |
17,15 |
16,86 |
16,71 |
45 |
17,290 |
0,7 |
1,9 |
2,6 |
17,09 |
16,69 |
16,49 |
60 |
17,290 |
0,5 |
1,4 |
1,8 |
17,05 |
16,57 |
16,32 |
75 |
17,290 |
0,2 |
0,7 |
1,0 |
17,02 |
16,49 |
16,22 |
90 |
17,290 |
0,0 |
0,0 |
0,0 |
17,01 |
16,46 |
16,18 |
105 |
17,290 |
-0,2 |
-0,7 |
-1,0 |
17,02 |
16,49 |
16,22 |
120 |
17,290 |
-0,5 |
-1,4 |
-1,8 |
17,05 |
16,57 |
16,32 |
135 |
17,290 |
-0,7 |
-1,9 |
-2,6 |
17,09 |
16,69 |
16,49 |
150 |
17,290 |
-0,8 |
-2,4 |
-3,2 |
17,15 |
16,86 |
16,71 |
165 |
17,290 |
-0,9 |
-2,7 |
-3,5 |
17,22 |
17,06 |
16,97 |
180 |
17,290 |
-0,9 |
-2,7 |
-3,7 |
17,29 |
17,27 |
17,25 |
195 |
17,290 |
-0,9 |
-2,7 |
-3,5 |
17,36 |
17,49 |
17,54 |
210 |
17,290 |
-0,8 |
-2,4 |
-3,2 |
17,43 |
17,69 |
17,82 |
225 |
17,290 |
-0,7 |
-1,9 |
-2,6 |
17,49 |
17,87 |
18,06 |
240 |
17,290 |
-0,5 |
-1,4 |
-1,8 |
17,53 |
18,00 |
18,24 |
255 |
17,290 |
-0,2 |
-0,7 |
-1,0 |
17,56 |
18,09 |
18,36 |
270 |
17,290 |
0,0 |
0,0 |
0,0 |
17,57 |
18,12 |
18,40 |
285 |
17,290 |
0,2 |
0,7 |
1,0 |
17,56 |
18,09 |
18,36 |
300 |
17,290 |
0,5 |
1,4 |
1,8 |
17,53 |
18,00 |
18,24 |
315 |
17,290 |
0,7 |
1,9 |
2,6 |
17,49 |
17,87 |
18,06 |
330 |
17,290 |
0,8 |
2,4 |
3,2 |
17,43 |
17,69 |
17,82 |
345 |
17,290 |
0,9 |
2,7 |
3,5 |
17,36 |
17,49 |
17,54 |
360 |
17,290 |
0,9 |
2,7 |
3,7 |
17,29 |
17,27 |
17,25 |
Wnioski:
W celu skompensowania dewiacji całkowitej statku, należy najpierw skompensować dewiację przechyłową, a dopiero po dokonaniu tego skompensować statek płynący bez przechyłu. Jest to logiczne ponieważ wynika z zależności DEVcał.=devevenkeel+devprzech. Tzn. po kompensacji dewiacji na przechylonym statku nasze KK wynoszą w przybliżeniu tyle, ile KK statku nieprzechylonego i nieskompensowanego.
Niedokładności wykresów wynikają z kilku przyczyn
- szybkości manewrowania dewiaskopem
- błędu Gaussa
- błędu paralaksy
- braku alkoholu w kociołku
- wpływu metalowych elementów
- wpływem instalacji elektrycznej w ścianach
- możliwe błędne namagnesowanie się magnesów wynikające z niewłaściwego użytkowania