38. Nimfy, larwy i poczwarki Pterygota
W rozwoju owadów pierwotnie uskrzydlonych (Pterygota) wyróżniamy 2 typy przeobrażenia- zupełny i niezupełny.
W przypadku przeobrażenia niezupełnego(hemimetabolia) nie występuje stadium poczwarki, larwa przypomina osobnika dorosłego, różni się od imago tym, że nie może się rozmnażać.
W przypadku heterometabolii (przeobrażenia zupełnego) występuje stadium poczwarki- wyróżniamy poczwarki wolne(otwarte)- (pupa libera) (charakteryzuje się tym, że wszystkie przysadki ciała (czułki, aparat gębowy, skrzydła) wyrastają swobodnie poza obręb ciała i przytwierdzone są do ciała jedynie swoimi podstawkami, poczwarka ta pokryta jest bezbarwną, cienką kutikularną osłoną )oraz poczwarki zamknięte- (pupa obtecta) - ma rozwinięte wszystkie przysadki ciała, które na całej swej długości są wtórnie przymocowane do ciała. Poczwarki zamknięte występują np. u motyli i komarów, a otwarte- chruścików i chrząszczy.
Larwy jakie można wyróżnić u Pterygota to np. gąsiennica u motyli i rośliniarek- o homonomicznej segmentacji ciała i z posuwkami, czerw- beznoga larwa u błonkówek i muchówek, pędrak- żyjąca w glebie larwa żukowatych, larwy kampodelane- larwy ruchliwe, z odnóżami tułowiowymi, z przysadkami odwłokowymi - takie larwy występują u wielu chrząszczy, siatkoskrzydłych i chruścików.
Ciekawą larwą jest larwa ważki- bardzo podobna do imago, wyróżnia ją aparat gębowy wykształcony w postaci tzw. Maski
U Pterygota występują także nimfy- np. u ważek(Odonata)- jest to ostatnie stadium larwalne, bardzo podobne do osobnika dorosłego.
16. Ekologia Mollusca
Pierwotnie zwierzęta morskie, jeszcze obecnie w morzu spotyka się ich największą różnorodność. Z biegiem czasu małże zasiedliły wody słodkie, a ślimaki wytworzyły formy lądowe. Obecnie mięczaki są szeroko rozpowszechnione na całej kuli ziemskiej. Ze względu na to, że mają twardą, wapienną muszlę, szczątki ich zachowują się w skałach osadowych i są najważniejszymi skamieniałościami przewodnimi już od czasów eokambryjskich (to zajeżdża paleontologią, ale w grabdzie jest opisane w akapicie ekologia... )
17. Larwa Mollusca
Postać młodociana po wyjściu z jaja tylko w wyjątkowych przypadkach podobna jest do osobnika dorosłego. Na ogół mięczaki przechodzą przeobrażenia. Pelagiczna larwa mięczaków jest, zwłaszcza na początku podobna do trochofory, ma podobny do niej kształt i pierścienie rzęsek. W ciągu późniejszego rozwoju larwy wykazują w swojej budowie duże zróżnicowanie, reprezentując zwykle larwę typu veliger- od typowej trochofory różni się m.in. płatowatymi, orzęsionymi wyrostkami oraz gruczołem skorupkowym.
18. Organizacja ciała i ekologia Gastropoda
ciało nie jest segmentowane, ale ma pewne cechy metamerii
ciało obejmuję: głowę, wór trzewiowy i nogę
wór trzewiowy otoczony jest płaszczem
płaszcz wytwarza muszlę
są zwierzętami o asymetrycznej budowie ciała
głowa z dobrze wykształconymi oczami i czułkami
noga silnie umięśniona
wór trzewiowy- duży, spiralnie skręcony
muszla na ogół spiralnie zwinięta (u większości Gastropoda prawoskrętnie)
w gardzieli znajduje się tarczka
otwór gębowy otoczony fałdami skórnymi- wargami
układ oddechowy- pierwotnie 2 ktenidia w jamie płaszcza; u płucodysznych knetidia zredukowane
układ wydalniczy- 1 nerka po prawej stronie
układ nerwowy- zwój głowiowy, zwoje nożne i boczne
Ekologia: Jeszcze morze jest środowiskiem skupiającym znaczną ilość gatunków ślimaków. Największe ich bogactwo i różnorodność kształtów spotykamy w przybrzeżnych nagrzanych słońcem wodach stref okolic podzwrotnikowych. Największe bogactwo ślimaków pod względem jakościowym i ilościowym- skaliste dno. Gastropoda kryją się także w rafach koralowych. Większość ślimaków to zwierzęta bentalne, przywiązane do podłoża, tylko niewielki odsetek prowadzi pelagiczny tryb życia.
19. Organizacja ciała i ekologia Bivalvia
brak głowy
noga może być zredukowana
wór trzewiowy ukryty w muszli, obejmuje większość narządów wewnętrznych
płaszcz okrywa ciało
muszla symetryczna, dwuklapowa, obie połówki muszli symetryczne
zwierzęta dwubocznie symetryczne
między nogą a fałdami płaszcza znajduje się jama płaszczowa, a w niej są skrzela
otwór gębowy w pobliżu przedniego końca skrzeli
ekologia:denne zwierzęta wodne, głownie morskie, większość żyje zagrzebana w piasku lub mule na dnie wód. Najwięcej gatunków żyje w ciepłych morzach podzwrotnikowych, tam występują formy największe i najbardziej barwne. Obok form eurytermicznych, szeroko rozpowszechnionych znanych jest wiele form mniej lub bardziej stenotermicznych, żyjących tylko w wodach o określonej temperaturze. Małże posiadają bardzo wielu wrogów m.in. człowieka, dla którego jest źródłem pokarmu, także foki są naturalnym wrogiem Bivalvia.
20. Organizacja ciała i ekologia Cephalopoda:
-ciało dwubocznie symetryczne
-duża głowa z otworem ustnym otoczona ramionami
-głowa zrośnięta z nogą tworzy cephalopodium
-płaszcz okrywa znaczną część ciała, wytwarza muszlę i tworzy jamę płaszcza zakończoną lejkiem, do niej uchodzą przewody wydalnicze, tutaj znajduje się otwór odbytowy, ujście gruczołów woreczka czerniałowego a także 2 lub 4 skrzela
-muszla zewnętrzna, skrętka zwrócona ku przodowi
-zwykle 1 nerka (lewa) w worku trzewiowym
ekologia: zwierzęta morskie, żyją zarówno na obszarach przybrzeżnych jak i w warstwach powierzchniowych otwartego morza i w wielkich głębinach, głowonogi znane sa ze wszystkich mórz, których zasolenie wynosi co najmniej 3 %. Ze względu na słabe zasolenie brak głowonogów w Morzu Czarnym i Bałtyckim. Głowonogi zdają się prowadzić głównie nocny tryb życia i wtedy poruszają się bardzo szybko.
Łodzik- głównie zwierzę bentalne