Żywienie szpitalne Klasyfikacja diet
Beata Sińska
Zakład Żywienia Człowieka Akademia Medyczna w Warszawie
Żywienie szpitalne
powinno
odpowiadać wszystkim warunkom charakteryzującym podstawową dietę łatwo strawną.
Dieta podstawowa łatwo strawna dieta oszczędzająca
Różnica pomiędzy dietą podstawową łatwo strawną a normalnym żywieniem osób zdrowych polega na tym, że:
- w tej pierwszej wyłącza się lub znacznie
ogranicza produkty obciążające nadmiernie
przewód pokarmowy (czyli produkty trudno
strawne lub niestrawne),
— w pierwszej diecie stosuje się takie zabiegi
kulinarne, które ułatwiają trawienie pokarmu i
przyswajanie składników odżywczych.
Dieta podstawowa łatwo strawna
■ Znacznie ogranicza się:
- spożycie błonnika pokarmowego (tzn. chleb
razowy, kasze gruboziarniste, suche nasiona
strączkowe, owoce drobnopestkowe, kapustę),
- spożycie produktów pobudzających nadmierną
pracę przewodu pokarmowego (tzn. tłustych i
smażonych, wzdymających, ostro
przyprawionych).
Dietę łatwo strawną zaleca się osobom:
z chorobami, którym towarzyszy gorączka,
w okresie rekonwalescencji,
starszym,
z chorobami zakaźnymi, w zapaleniu płuc, anginie,
grypie,
zdrowym przy braku apetytu i złym samopoczuciu,
z chorobami przewodu pokarmowego, w
schorzeniach wątroby i dróg żółciowych,
marskości wątroby, w późniejszym okresie
pooperacyjnym żołądka i jelit.
Zasady diety podstawowej łatwo strawnej:
Częste spożywanie posiłków, najlepiej 5 posiłków.
Określone pory posiłków.
Kolacja powinna być podana nie później aniżeli 2
godziny przed snem.
Produkty powinny być świeże i dobrej jakości.
Niewskazane jest przetrzymywanie posiłków przez
dłuższy czas w lodówce.
Należy podawać pokarmy gotowane, unikać
smażonych.
Posiłki przyrządza się z małą ilością tłuszczu.
Posiłki powinny być mało słone, nie kwaśne i nie
ostre.
Zasady diety podstawowej łatwo strawnej -cd.
9. Należy usuwać z warzyw i owoców skórki i pestki.
Większość warzyw i owoców należy podawać w postaci
przecierów, soków lub puree.
Posiłki powinny być atrakcyjne, smaczne, aby zachęcały
do jedzenia.
|
Klasyfikacja diet szpitalnych |
|
||
|
Nazwa diety |
Charakterystyka |
Zastosowanie |
|
|
Podstawowa Bogatoresztkowa Łatwo strawna |
określa racjonalny sposób żywienia |
stosuje się u chorych nie wymagających żywienia dietetycznego |
|
|
|
powinna zawierać powyżej 35-40 g błonnika pokarmowego |
zaparcia, nadmierna pobudliwość jelita grubego |
|
|
|
dobór produktów, potraw i technik sporządzania posiłków łatwo strawnych jest podstawą do planowania diet |
schorzenia układu pokarmowego, osoby starsze, dieta wstępna przy przyjęciu pacjenta do szpitala do ustalenia diety przez lekarza |
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
Łatwo strawna z ograniczeniem tłuszczu |
tłuszcz zredukowany do połowy normy fizjologicznej |
(ostre) i przewlekłe zapalenie wątroby, (ostre) i przewlekle zapalenie trzustki w stanie ostrym zaleca się płynną lub papkowatą przewlekłe zapalenie pęcherzyka żółciowego i dróg żółciowych, kamica żółciowa, okres zaostrzenia wrzodziejącego zapalenia jelita grubego |
|
|
Łatwo strawna z ograniczeniem substancji pobudzających wydzielanie soku żołądkowego |
ograniczenie wywarów mięsnych i warzywnych, potraw smażonych, tłustych sosów, galaret z mięsa i ryb, potraw słonych i kwaśnych, kawy naturalnej, mocnej herbaty |
zakażenie Helicobacter pylon, wrzód żołądka i dwunastnicy, przewlekły nieżyt żołądka z nadkwaśnością, okres rekonwalescencji |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Łatwo strawna o zmienionej konsystencji |
wartość odżywcza diety powinna pokrywać zapotrzebowanie chorego |
po zabiegach operacyjnych |
|
|
- papkowatą |
potrawy miksowane, przetarte |
utrudnione gryzienie schorzenia jamy ustnej i przełyku rekonwalescencja po zabiegach operacyjnych |
|
|
- płynna |
potrawy płynne z zastosowaniem produktów o wysokiej wartości |
nudności, wymioty, płyny podawać w małych porcjach |
|
|
- płynna wzmocniona |
jak wyżej |
chroni jamę ustną, pzrewód pokarmowy przed podrażnieniem mechanicznym, chemicznym i termicznym |
|
|
|
|
|
|
|
zbilansowane diety przemysłowe, płyny z produktów naturalnych miksowane, przetworzone cedzone |
schorzenia jamy ustnej, urazy twarzoszczeki, po oparzeniach przełyku i żołądka, nowotwory przełyku i wpustu żołądka, chorzy nieprzytomni |
Ubogoenergetyczna |
wartość energetyczna zredukowana do 1200-1000 kcal |
nadwaga, otyłość modyfikowana w okresach rekonwalescencji |
0 kontrolowanej zawartości kwasów tłuszczowych |
zwiększenie tłuszczów roślinnych i rybich, ograniczenie tłuszczów |
hiperlipidemia, miażdżyca, podwyższone |
0 kontrolowanej zawartości kwasów tłuszczowych |
zwiększenie tłuszczów roślinnych i rybich, ograniczenie tłuszczów zwierzęcych |
hiperlipidemia, miażdżyca, podwyższone stężenie cholesterolu we krwi |
Łatwo strawna bogatobiałkowa |
zaleca się powyżej 100 g białka na dobę |
choroby gorączkowe |
Z ograniczeniem łatwo przyswajalnych węglowodanów |
ogranicza się lub wyklucza cukier, miód, dżemy, słodycze |
cukrzyca, uzyskanie prawidłowego stężenia glukozy we krwi |
Łatwo strawna niskobialkowa |
ograniczenie białka do 40 g i poniżej, nie mniej niż 20 g |
niewydolność wątroby, niewydolność nerek |
Diety specjalne |
wg zaleceń lekarzy |
|