14. Przedstaw sposoby zorganizowania samorządowych organów uchwałodawczych w państwach skandynawskich.

Szwecja

- społeczność lokalna jest reprezentowana przez wybieraną w wyborach bezpośrednich radę gminy i radę województwa. Są wybierani na 4-letnią kadencję. Wybory do rady gminy odbywają się w tym samym czasie, co do rady województwa i Riksdagu, w trzecią niedzielę września. Wyjątek stanowią wybory samorządowe dla miasta Sztokholmu, odbywające się 15 października. Wybiera się zastępców radnych, osób pełniących obowiązki radnych w razie niedyspozycji, niemożliwości pełnienia funkcji. Liczbę radnych określa ustawa o samorządzie terytorialnym. Jest ona zależna od liczby mieszkańców danej jednostki, ale liczebność rady jest zawsze wielkością nieparzystą. W gminach do 12.000 mieszkańców 31 radnych, 12000-24000 - 41 , 24000-36000 - 51, 36000 i więcej 61 radnych. W Sztokholmie - 101 radnych. W województwach: do 140 mieszkańców wybiera się 31 radnych, 140tys.-200tys. - 41 radnych, 200tys.-300tys. - 71, powyżej 300tys. - 101 radnych.

W razie konieczności rada gminy/województwa ma prawo do zmiany liczby radnych, która będzie obowiązywała od nowej kadencji, tzn. w trakcie trwania kadencji liczebność nie może ulec zmianie. Decyzję o zmianie liczebności rady - radni podejmują nie później niż do 31 marca roku wyborczego oraz mają obowiązek poinformowania o dokonanej zmianie Zarząd Wojewódzkiej Administracji Państwowej.

W celu sprawnego i efektywnego działania radni gminy/województwa dokonują wyboru przewodniczącego rady i co najmniej jednego zastępcy. Obowiązkiem przewodniczącego (jego zastępcy) jest koordynowanie prac rady podczas wspólnych posiedzeń, dbanie o zachowanie porządku podczas obrad. Obrady gminy/województwa odbywają się według ustalonego kalendarium - zazwyczaj 4-12 obrad rocznie. By decyzje zapadały zgodnie z prawem, podczas obrad rady na sali musi znajdować się minimalna liczba radnych. Tzw. quorum. Ustawowy zapis określa quorum w wysokości połowy ustawowego składu rady. W wyjątkowych sytuacjach liczba radnych może być zaniżona.

Dania

- reforma samorządowa z 2007r. przyniosła zmiany w organach wybieralnych, odnośnie ich liczby i składu. W wyborach przeprowadzonych jeszcze przed wejściem w życie reformy - 15 listopada 2005r. wybrano nowe rady gmin i regionów. Rady gmin w nowych połączonych gminach liczą od 25 do 31 członków i liczba ich musi być nieparzysta. W gminach, które pozostały w poprzedniej wielkości i nie zostały połączone, a liczących 20 000 wybiera się od 19-31 radnych (wybory odbywają się tam w 2009r.). Rady gmin w gminach poniżej 20 000 liczą od 9-31 członków. Zwiększyła się ilość rad gmin z liczbą od 25 do 31 radnych, a zmniejszyła się ilość radnych z liczbą od 9 do 19 radnych. Rada w gminie wybierana na 4 lata. Liczba radnych wynosi obecnie od 9 do 31 radnych, w zależności od liczby mieszkańców. Rada gminy wybiera spośród swoich członków przewodniczącego i jest nim burmistrz, który przygotowuje, zwołuje obrady rady oraz im przewodniczy.

-organem władzy wykonawczych w każdym regionie jest rada regionalna, składająca się z 41 członków, wybieranych w wyborach powszechnych co 4 lata.

15. Przedstaw sposoby zorganizowania samorządowych organów wykonawczych w państwach skandynawskich

Szwecja

- zarząd (komisja wykonawcza) będący organem wykonawczym, kierowniczym, a także koordynującym, wybierany jest przez radnych na 4-letnią kadencję. Skład personalny zarządu odzwierciedla strukturę polityczną w radzie, gdyż składa się on z liderów partii politycznych na poziomie lokalnym. Przewodniczącym zarządu zostaje zwykle czołowy polityk w danej gminie/województwie.

Dania

- organem wykonawczym w gminie jest burmistrz który stoi na czele rady, jest szefem Ładzy wykonawczej i zwierzchnikiem administracji lokalnej i ma obowiązek wykonywać uchwały i decyzje rady. Po 2007r. ma także obowiązek wybrać komisję finansową i przynajmniej jedną komisję stała, która odpowiada za sprawne wykonywanie zadań lokalnych.

32. Scharakteryzuj ustrój władz gminnych w Szwajcarii.

- Szwajcarskie gminy mają dwa rodzaje systemu sprawowania władzy. W niektórych gminach, władza prawodawcza należy do parlamentu miny, a wykonawcza do rady gminy. Jednakże w najważniejszych sprawach takich jak budżet decydują mieszkańcy. Natomiast w części gmin istnieje demokracja bezpośrednia, to znaczy mieszkańcy zbierają się przynajmniej cztery razy do roku na zgromadzeniu gminy, gdzie głosują w ważnych dla nich sprawach. Władzę wykonawczą sprawuje tu również rada gminy, która jest wybierana przez obywateli na zgromadzeniu gminnym. Ponadto, obywatele głosują na zgromadzeniu nad wyborem swoich władz, nad przedłożonymi przez nie projektami, dyskutują na temat spraw ważnych dla gminy. Z uwagi na sporą liczbę decyzji, które muszą być podjęte oraz na problemy organizacyjne, związane z dużymi zgromadzeniami, władze organizują referenda, w czasie których mieszkańcy wypowiadają się za lub przeciw danemu projektowi. Dlatego na zgromadzeniach, raz do roku, obywatele przyjmują roczny obrachunek i budżet na rok następny oraz wybierają swoje władze. Władze te przeważnie funkcjonują na zasadzie wolontariatu i zatrudnienia w niepełnym wymiarze godzin. W najmniejszych gminach utrzymuje się zwykle dwa etaty: prezydenta gminy i jego sekretarza. W dużych gminach gdzie władza prawodawcza należy do parlamentu gminnego wykonanie funkcji publicznej jest płatne. W kantonie St. Gallen, oprócz zgromadzenia gminy i parlamentu gminy istnieje jeszcze trzecia forma sprawowania władza - komisja obywatelska. W gminach kantonu St. Gallen do organów gminy należą:

1. obywatele, uczestniczący w zebraniu ludowym lub referendum

2. rada, która prowadzi sprawy bieżące i występuje z wnioskami do społeczności lokalnej

3. komisja kontroli działalności, będąca organem kontrolnym gminy.

---