RATOWNICTWO CHEMICZNE - konspekt

1. Podstawowe pojęcia z zakresu ratownictwa chemicznego.

Potencjalne źródło zagrożenia chemicznego - to miejsce magazynowania, transportowania lub przetwarzania substancji chemicznych, które w normalnych warunkach procesu technologicznego jest zabezpieczone przez konstrukcje instalacji technologicznej lub magazynowej, a w warunkach awaryjnych, np. uszkodzenia instalacji może spowodować uwolnienie niebezpiecznych substancji chemicznych i wytworzyć niebezpieczeństwo pożarowe, wybuchowe lub toksyczne dla ludzi, mienia i środowiska o zasięgu lokalnym lub masowym.

Zagrożenie chemiczne - to potencjalne niebezpieczeństwo zatrucia, pożaru lub wybuchu jakie stwarzają z powodu swych właściwości fizykochemicznych i toksycznych substancje chemiczne stosowane w wysokich stężeniach, ciśnieniach lub temperaturach, używane w dużych ilościach, powstające jako produkty uboczne w procesach technologicznych lub w trakcie prac z tymi substancjami, np. prac przeładunkowych.

Katastrofa (wypadek, awaria) chemiczna - jest to niekontrolowane wydostanie się substancji chemicznej powodujące zagrożenie toksyczne, wybuchowe lub pożarowe. Powstaje ona nieoczekiwanie, jej przebieg jest gwałtowny, żywiołowy, o bardzo dużej intensywności przemian jednostkowych, wywołujących różnego rodzaju reakcje fizykochemiczne.

Miejsce i czas powstawania awarii lub katastrofy o charakterze chemicznym trudno ustalić z góry, szczególnie w przypadku transportu, pęknięcia rurociągów, błędów technologicznych i niewłaściwego magazynowania, w wyniku których do otoczenia przedostaje się duża ilość substancji chemicznej, stwarzająca poważne zagrożenie zdrowia i życia ludzkiego, fauny i flory, a także straty materialne.

Najwyższe dopuszczalne stężenie na stanowisku pracy (NDS) - jest to takie stężenie substancji szkodliwej, które przy stałym kontakcie z nią w ciągu 8 godzinnego dnia pracy przez wieloletni nawet okres nie wywołuje żadnych objawów zatrucia.

Najwyższe dopuszczalne stężenie chwilowe (NDSCh) - jest to takie stężenie czynników szkodliwych dla zdrowia - ustalone jako wartości średnie, które nie powinno powodować ujemnych zmian w stanie zdrowia pracownika oraz jego przyszłych pokoleń, jeśli utrzymuje się ono w środowisku pracy nie dłużej niż 30 minut podczas zmiany roboczej.

Najwyższe dopuszczalne stężenie progowe (NDSP) - jest to takie stężenie czynników szkodliwych dla zdrowia, które ze względu na zagrożenie zdrowia lub życia pracownika nie może być przekroczone w środowisku pracy.

Działania ratownicze - to zespół czynności realizowanych przez jednostki i służby ratownicze w celu ochrony życia, mienia i środowiska podczas pożarów, klęsk żywiołowych i innych miejscowych zagrożeń w tym także ratownictwo chemiczne i ekologiczne.

Ratownictwo ekologiczne - które jest ściśle związane z ratownictwem chemicznym, określane jest jako zespół podejmowanych czynności przez jednostki ratownicze PSP i inne, związane w szczególności z ograniczeniem wielkości skażenia przez zastosowanie skutecznych zabezpieczeń lub likwidacje skutków skażenia poprzez neutralizację i sorpcję.

Sekcja ratownictwa chemicznego - jest to podstawowa jednostka taktyczna, zdolna do prowadzenia w bezpieczny sposób, działań w zakresie ratownictwa chemicznego, składająca się z 13-16 przeszkolonych ratowników oraz zestawu sprzętu technicznego i ochrony osobistej usytuowanego na samochodach: ratownictwa chemicznego (SCRChem), technicznego (SRT) i gaśniczego.

Strefa I - niebezpieczna (strefa bezpośrednich działań ratowniczych) jest to obszar, w którym występuje zagrożenie dla zdrowia lub życia. W obszarze I strefy mają prawo przebywać wyłącznie ratownicy wyposażeni w odpowiedni sprzęt ochrony osobistej.

Strefa II - bezpieczna jest to obszar pracy służb ratowniczych, koniecznej profilaktycznej ewakuacji i zabezpieczenia realizacji działań prowadzonych w I strefie.

Organizacja ratownictwa chemicznego i ekologicznego obejmuje w szczególności:

• Rozpoznawanie zagrożeń oraz ocenę i prognozowanie ich rozwoju oraz skutków dla ludzi i środowiska,

• Analizowanie powstałych awarii oraz katastrof chemicznych i ekologicznych,

• Identyfikacje substancji stwarzającej zagrożenie w czasie powstałego zdarzenia,

• Prognozowanie rozwoju skażenia środowiska i ocenę rozmiarów zagrożenia oraz zmian wielkości strefy zagrożenia dla ludności,

• Dostosowanie sprzętu oraz technik ratowniczych do miejsca zdarzenia i rodzaju substancji stwarzającej zagrożenie,

• Przepompowywanie i przemieszczanie substancji niebezpiecznej do nowych lub zastępczych zbiorników,

• Obwałowywanie lub uszczelnianie miejsc wycieku substancji niebezpiecznej,

• Ograniczenie parowania oraz zatrzymanie emisji substancji niebezpiecznej,

• Stawianie kurtyn wodnych,

• Neutralizację oraz związywanie substancji niebezpiecznej sorbentami,

• Stawianie zapór na ciekach lub obszarach wodnych zagrożonych skutkami rozlania substancji chemicznych,

• Zbieranie substancji z powierzchni wody lub gleby.

2. Klasyfikacja i transport materiałów niebezpiecznych.

Informacje o rodzaju niebezpieczeństwa stwarzanego przez substancje określone w regulacjach międzynarodowych dotyczących przewozu towarów niebezpiecznych, zwanych w skrócie:

• IMDG - Code - dotyczących transportu morskiego,

• RID - dotyczących transportu kolejowego,

• ADR - dotyczących transportu drogowego,

• ICAO - dotyczących transportu lotniczego,

• ADN - dotyczących transportu śródlądowego.

Klasyfikacja materiałów niebezpiecznych została omówiona na podstawie Umowy Europejskiej dotyczącej międzynarodowego przewozu drogowego towarów niebezpiecznych (ADR), sporządzonej w Genewie dnia 30 września 1957r. i od tego wielokrotnie nowelizowanej. Umowa ADR składa się z przepisów wprowadzających (właściwej Umowy) oraz dwóch załączników technicznych. Załączniki te (oznaczone literami A i B) stanowią zbiór szczegółowych wymagań dotyczących przewozu drogowego materiałów niebezpiecznych.

Załączniki do Umowy ADR zawierają:

UMOWA ADR

Załącznik A wymagania dotyczące materiałów i opakowań, w tym: definicje kryteria klasyfikacji wykazy materiałów z podziałem na klasy odstępstwa od przepisów pakowanie (w tym pakowania razem, zasady stosowania napisów i nalepek ostrzegawczych na sztukach przesyłki) zapisy w dokumencie przewozowym

Załącznik B wymagania dotyczące pojazdów i przewozu, w tym: definicje odstępstwa od przepisów rodzaj pojazdu wyposażenie pojazdu oznakowanie pojazdu załoga pojazdu i jej obowiązki dokumenty przewozowe w pojeździe czynności ładunkowe uczestnictwo w ruchu drogowym

Podział substancji na podstawie właściwości fizykochemicznych:

1. Substancje i preparaty wybuchowe

2. Substancje i preparaty o właściwościach utleniających

3. Substancje i preparaty skrajnie łatwopalne

4. Substancje i preparaty wysoce łatwopalne

5. Substancje i preparaty łatwopalne

Podział substancji na podstawie toksyczności:

6. Substancje i preparaty bardzo toksyczne

7. Substancje i preparaty toksyczne

8. Substancje i preparaty szkodliwe

9. Substancje i preparaty żrące

10. Substancje i preparaty drażniące

11. Substancje i preparaty uczulające

Podział substancji na podstawie analizy skutków specyficznych dla zdrowia człowieka:

12. Substancje rakotwórcze

13. Substancje mutagenne

14. Substancje działające szkodliwie na rozrodczość

Podział substancji na podstawie analizy skutków działania na środowisko:

15. Substancje i preparaty niebezpieczne dla środowiska

Symbole zagrożenia i znaki ostrzegawcze:




Określenia niebezpieczeństwa:

Symbol R Treść symbolu

R1 substancja (produkt) wybuchowa w stanie suchym

R2 niebezpieczeństwo wybuchu pod wpływem wstrząsu, tarcia, ognia lub oddziaływania

ognia,

Kombinacje określeń niebezpieczeństwa:

R14/15 gwałtownie reaguje z wodą uwalniając bardzo (wysoce) łatwo palny gaz

R15/29 kontakt z wodą uwalnia toksyczny bardzo (wysoce) łatwo palny gaz

Określenia bezpiecznych sposobów postępowania:

S1 przechowywać w zamknięciu

S2 przechowywać w zamknięciu

Kombinacje określeń bezpiecznych sposobów postępowania:

S1/2 przechowywać w zamknięciu, w miejscach niedostępnych dla dzieci

S3/7/9 przechowywać pojemnik szczelnie zamknięty w chłodnym miejscu o dobrej wentylacji

Karta charakterystyki substancji niebezpiecznej:




Sposób oznakowania towarów niebezpiecznych:

Numer rozpoznawczy zagrożenia

Pierwsza cyfra oznacza rodzaj niebezpiecznego materiału:

2 - emisje gazu spowodowaną ciśnieniem lub reakcją

chemiczną,

3 - zapalność materiałów ciekłych (par) i gazu lub materiał

ciekły samonagrzewający się,

4 - zapalność materiałów stałych lub materiał stały

samonagrzewający się,

5 - działanie utleniające (wzmagające palenie),

6 - działanie trujące lub zakaźne,

7 - działanie promieniotwórcze,

8 - działanie żrące,

9 - zagrożenie samorzutną i gwałtowną reakcją.

Druga i trzecia cyfra oznacza stopień zagrożenia:

0 - brak dodatkowego zagrożenia,

1 - wybuchowość,

2 - zdolność wytwarzania gazu,

3 - łatwopalność,

5 - właściwości utleniające,

6 - właściwości toksyczne,

7 - działanie promieniotwórcze,

8 - działanie żrące,

9 - niebezpieczeństwo gwałtownej reakcji.

265 — gaz trujący, utleniający (wzmagający palenie),

X323 — materiał ciekły zapalny, reagujący niebezpiecznie

z wodą, wydzielający gazy zapalne,

423 — materiał stały reagujący z wodą, wydzielający gazy

zapalne,

885 — materiał silnie żrący, utleniający

• Klasyfikacja materiałów niebezpiecznych

Pod względem rodzaju zagrożenia dla otoczenia w czasie załadunku, przewozu i wyładunku

materiały niebezpieczne dzielą się na następujące klasy:

klasa 1 - materiały i przedmioty wybuchowe, klasa 2 - gazy, klasa 3 - materiały ciekłe zapalne,

klasa 4.l - materiały stale zapalne, klasa 4.2 - materiały samozapalne,

klasa 4.3 - materiały wytwarzające w zetknięciu z wodą gazy zapalne,

klasa 5.1 - materiały utleniające, klasa 5.2 - nadtlenki organiczne,

klasa 6.l - materiały trujące,

klasa 6.2 - materiały zakaźne,

klasa 7 - materiały promieniotwórcze,

klasa 8 - materiały żrące,


klasa 9 - różne materiały i przedmioty niebezpieczne.

Do oznakowania sztuk przesyłek i niektórych pojazdów używane są nalepki ostrzegawcze. Nalepki stosowane do oznakowania sztuk przesyłek powinny mieć kształt kwadratu o wymiarach co najmniej 100x100 mm, ustawionego na wierzchołku. Nalepki mogą zostać zmniejszone pod warunkiem, że będą nadal dobrze widoczne. Nalepki stosowane na pojazdach i dużych kontenerach powinny mieć wymiary co najmniej 250x250 mm.

Oznakowanie sztuk przesyłki:

Oznakowanie opakowania każdej substancji (preparatu) niebezpiecznej zawiera:

1. nazwę substancji określoną zgodnie z wykazem substancji niebezpiecznych, a jeżeli

substancja nie jest wymieniona w wykazie, należy zamieścić nazwę powszechnie przyjętą w

międzynarodowym nazewnictwie chemicznym, (w przypadku preparatu nazwę handlową lub

informację o przeznaczeniu preparatu oraz nazwę chemiczną lub nazwy chemiczne

substancji obecnych w preparacie)

2. nazwę lub imię i nazwisko, adres i numer telefonu producenta substancji (preparatu), a w

przypadku substancji (preparatów) produkowanych za granicą także importera lub

dystrybutora wprowadzającego substancję do obrotu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej

3. znak lub znaki ostrzegawcze i napisy określające ich znaczenie (a w przypadku preparatu

także ilość, masę lub objętość jeśli preparat przeznaczony jest do sprzedaży dla

konsumentów)

4. zwroty R 5. zwroty S

6. numer WE (tylko dla substancji), w rozumieniu definicji numeru WE zamieszczonej w

wykazie, jeżeli został przypisany danej substancji w odrębnych przepisach

7. w przypadku substancji (tylko dla substancji), objętych wykazem, oznakowanie powinno

zawierać wyrazy "Oznakowanie WE"

Dla wskazania rodzaju opakowania stosuje się następujące cyfry:

1. Bęben 2. Beczka drewniana 3. Kanister 4. Skrzynia 5. Worek 6. Opakowanie złożone 7. (zarezerwowane) 0. Opakowanie metalowe lekkie

• duża litera (litery) łacińska, wskazująca rodzaj materiału

konstrukcyjnego, np. stal, drewno, itp.,

Dla wskazania materiału konstrukcyjnego opakowania

stosuje się następujące litery:

A. Stal (obejmuje wszystkie rodzaje stali i sposoby obróbki powierzchniowej)

B. Aluminium C. Drewno D. Sklejka F. Materiał drewnopochodny G. Tektura H. Tworzywo sztuczne L. Włókno M. Papier wielowarstwowy N. Metal (inny niż stal lub aluminium)

P. Szkło, porcelana lub kamionka

• cyfra arabska wskazująca kategorię opakowania w

ramach rodzaju, do którego należy dane opakowanie.

• w przypadku materiałów klasy 6.2 napisu "KLASA 6.2";

• ponadto obowiązkowo dla klasy 6.2 (zalecane w innych klasach)

a) dwóch ostatnich cyfr roku wyprodukowania opakowania;

b) znaku państwa zezwalającego na naniesienie oznakowania, stosowanego na pojazdach w międzynarodowym ruchu drogowym;

c) nazwy producenta lub innego znaku rozpoznawczego opakowania, określonego przez właściwą władzę.

W przypadku opakowań złożonych stosuje się dwie duże litery łacińskie, umieszczone w kodzie na drugiej pozycji. Pierwsza litera oznacza materiał konstrukcyjny naczynia

wewnętrznego, a druga - opakowania zewnętrznego.

Literą „T" oznacza się opakowanie awaryjne

Literą „V" oznacza się opakowanie specjalne

Litera „W" oznacza opakowanie o zmienionej konstrukcji

Litery „U" oznacza opakowanie zgodne z wymaganiami dla

opakowań złożonych i kombinowanych

Litera „S" oznacza, że opakowanie przeznaczone jest do

przewozu materiałów stałych lub opakowanie wewnętrzne

• Wymagania transportowe:

Przy przewozie materiałów niebezpiecznych określone są dodatkowe wymagania

transportowe:

1) odpowiednie warunki techniczne pojazdu - jednostki transportowej przez co rozumie się

pojazd samochodowy bez lub z jedną przyczepą (naczepą)

2) oznakowanie pojazdu

3) dokumenty przewozowe w dwóch egzemplarzach (przy przewozie za granicę również w

języku angielskim, niemieckim lub francuskim)

4) Środki do gaszenia pożaru,

5) Dodatkowe wyposażenie (m.in. klin do podkładania pod koła, 2 znaki ostrzegawcze,

latarki, kamizelki odblaskowe i sprzęt ochrony dla każdego z członków załogi pojazdu).

Dokumenty przewozowe powinny zawierać

• numer UN,

• prawidłową nazwę przewozową uzupełnioną w przypadku, gdy jest to wymagane nazwą

techniczną, chemiczną lub biologiczną,

• klasę, a dla materiałów i przedmiotów klasy l, podklasę wraz z następującą bezpośrednio po

niej literą grupy zgodności (w klasie l występuje 6 podklas oraz grupy zgodności od A-S)

• grupę pakowania materiału lub przedmiotu, o ile została do nich przyporządkowana,

• skrót „ADR" lub „RID",

• liczbę i określenie sztuk przesyłki,

• całkowitą ilość towarów niebezpiecznych objętych opisem (odpowiednio jako objętość,

masę brutto lub masę netto),

• nazwę i adres nadawcy,

• nazwę i adres odbiorcy (odbiorców),

• zapis wymagany na podstawie umowy specjalnej (jeżeli jest stosowana).

• Dodatkowe dokumenty

• świadectwo dopuszczenia jednostki transportowej do przejazdu

• instrukcje pisemne dla kierowcy (w języku: ADR, zrozumiałym dla kierowcy, kraju nadania i odbioru, krajów tranzytowych) zawierające dane o:

> ładunku,

> rodzaju zagrożenia,

> ochronach osobistych,

> podstawowych czynnościach kierowcy (należy podać następujące polecenia: wyłączyć

silnik; nie używać nieosłoniętego płomienia, nie palić; oznakować miejsce wypadku oraz

ostrzec innych użytkowników drogi i osoby postronne; poinformować o zagrożeniu

osoby znajdujące się w pobliżu, niezwłocznie powiadomić policję i straż pożarną,

> informacji dla kierowcy na wypadek pożaru;

> informacji dla kierowcy na wypadek uwolnienia;

> pierwszej pomocy,

> informacje dodatkowe.

• zaświadczenie o przeszkoleniu kierowcy,

• zezwolenie na wykonanie operacji transportowej,

• kopia umowy specjalnej (jeżeli przewóz dokonywany jest na podstawie takiej umowy).

Jeden komplet dokumentów winien być położony w miejscu widocznym i łatwo dostępnym

(np.za szybą).

Przy przewozie materiałów niebezpiecznych należy zwracać uwagę na znaki kodeksu drogowego!!!

Przykładowe oznakowanie pojazdów.


- przewożących sztuki przesyłki





- przewożących jedną substancję













- przewożących kilka substancji







3. Oznakowanie rurociągów z mediami niebezpiecznymi.

• Wszystkie niezbędne informacje zostały zamieszczone w prezentacji.

4. Taktyka działań:

Ogólny schemat taktyki ratowniczej

Realizując zadania ratownictwa chemicznego należy przestrzegać następujących zasad taktyki ratownictwa chemicznego:

1. rozpoznawanie zagrożeń,

2. stosowanie absolutnego pierwszeństwa dla ratownictwa ludzi i zapewnienia im ochrony,

3. dostosowanie decyzji do działań w zależności od zmieniających się w czasie warunków sytuacji,

4. określenie ważnych zadań i koncentracji na nich głównych sił i środków,

5. przestrzeganie reguły „10 minut” - czyli w procesie decyzyjnym przewidywanie rozwoju sytuacji po 10 minutach,

6. niedopuszczenie do nadmiernego podziału sił i środków,

7. korzystanie doświadczenia i z inicjatywy dowódców, a także bezpośrednich wykonawców zadań jednostkowych,

8. stosowanie jednoznacznych pojęć, określeń i komend,

9. podział terenu akcji na strefy I i II,

10. zapewnienie ratownikom dekontaminacji i opieki medycznej.

Poniżej jest zaprezentowana w układzie chronologicznym realizacja zadań w ramach taktyki ratowniczej podczas zdarzenia chemiczno-ekologicznego.

Dysponowanie:

1. Zgłoszenie zdarzenia

2. Dysponowanie

3. Siły I rzutu (jeśli brak możliwości wykonania zadania)

4. Siły II rzutu (jeśli niepełne wykonanie zadania)

5. Siły III rzutu: specjaliści, sztaby, logistyka (zarządzanie kryzysem, władze samorządowe i rządowe)

Rozpoznanie:

1. Dojazd, teren zdarzenia, warunki meteorologiczne

2. Identyfikacja substancji

3. Rozwój zdarzenia

4. Zjawiska towarzyszące zdarzeniu

Organizacja:

1. Zabezpieczenie ratowników

2. Wyznaczenie i zamknięcie strefy

1. ostrzeganie

2. ewakuacja zagrożonych

3. Ustalenie Toku działań (PLAN)

4. Ciągły monitoring zagrożenia

1. uwzględnienie możliwości przegrupowania sił i środków

5. Wyznaczenie punktów i strefy pomocy przedmedycznej

1. transport rannych do szpitala

6. ustalenie zadań w ramach logistyki

8. Zarządzanie kryzysem (siły i środki spoza KSRG)

Realizacja:

1. Wyznaczenie stanowisk dowódczych i sposobów oraz metod realizacji czynności wykonywanych

2. Prowadzenie pomiarów i wyznaczanie oraz zabezpieczanie stref

3. Pomoc przedmedyczna i ewakuacja

4. Organizacja łączności

5. Uszczelnianie

6. Przepompowywanie

7. Neutralizacja i dekontaminacja

Zakończenie:

1. Zakończenie

2. Dokumentacja

3. Określenie stopnia zniszczenia środowiska

4. Przekazanie terenu zdarzenia zainteresowanym

5. Ochrona medyczna ratowników po akcji

Jednostka:

1. Sprawdzenie stanu technicznego sprzętu

2. Dekontaminacja właściwa

3. Doskonalenie zawodowe - analiza akcji i wnioski

Przykładowe działania z zakresu ratownictwa chemicznego prowadzone przez SGRCH z Katowic.

Wyciek kwasu ortofosforowego z pojemnika DPPL

Bieruń Stary 30.01.2004

W dniu 30. 01. 2004 r. około godziny 12⁰⁰ w okolicach Bierunia Starego, Inspektorzy Państwowej Inspekcji Transportu Drogowego podczas przeprowadzanej rutynowej kontroli samochodu ciężarowego z przyczepą przewożącego materiały niebezpieczne, stwierdzili wyciek 75% kwasu ortofosforowego. Na miejsce zdarzenia zadysponowana została Specjalistyczna Grupa Ratownictwa Chemicznego z naszej Jednostki. Przed naszym przybyciem na miejscu zdarzenia obecne były zastępy z Tych, Policja oraz Państwowa Inspekcja Transportu Drogowego. W pierwszej fazie akcji strażacy z Tych wydzielili strefę wokół pojazdu, który znajdował się na parkingu obok drogi, oraz podstawili wiadro z tworzywa sztucznego w miejsce wycieku kwasu.

Po przeprowadzeniu rozpoznania ustaliliśmy, że na samochodzie ciężarowym znajdowały się puste pojemniki typu DPPL wykonane z polipropylenu o pojemności 1000 l. Na przyczepie znajdowały się pojemniki napełnione w 70 % objętości - 75% kwasem ortofosforowym (nr ONZ 1805). Z jednego ze zbiorników znajdującego się na przyczepie samochodowej, poprzez uszkodzony zawór wyciekał kwas, który spływał po nadkolu do podstawionego przez strażaków wiadra. Po oględzinach uszkodzonego zaworu stwierdziliśmy, iż wyciek był niewielki i nie stwarzał w danym momencie poważnego zagrożenia, a podstawione wiadro powodowało, że kwas nie rozlewał się. W związku z tym nie przystąpiliśmy do próby uszczelniania zaworu tylko zaczęliśmy się zastanawiać się nad sposobem i metodą przepompowania kwasu.

Ze względu na to, że na skrzyni ładunkowej samochodu znajdowały się puste zbiorniki postanowiliśmy, iż zawartość uszkodzonego zbiornika zostanie przepompowana za pomocą pompy beczkowej do jednego z pustych pojemników znajdujących się na samochodzie. Do tego zadania została wyznaczona rota (dwie osoby), która zabezpieczona w ubrania ochronne typu L1 i sprzęt ochrony dróg oddechowych miała wykonać to zadanie. W czasie przygotowań podzieliliśmy się na dwie grupy. Pierwsza miała za zadanie przygotować sprzęt niezbędny do przepompowania oraz pomóc się ubrać rocie w ubrania ochronne, natomiast druga grupa miała zająć się przygotowaniem dekontaminacji. 

Do przeprowadzenia dekontaminacji sprzętu (pomp i węży) oraz roty pracującej w ubraniach typu L1 zastosowaliśmy wodny roztwór węglanu sodu. Po zakończeniu przygotowań przystąpiliśmy do przepompowywania kwasu, które przebiegło bez żadnych zakłóceń. Po zakończeniu pompowania skrzynie ładunkową przyczepy jak i podłoże, na które wyciekł kwas przesypaliśmy w celu neutralizacji wapnem gaszonym oraz przeprowadziliśmy dekontaminację ludzi i sprzętu pracujących w strefie.

Resztą roztworu węglanu sodu, która pozostała po dekontaminacji dodatkowo spłukaliśmy miejsca z którymi miał kontakt kwas ortofosforowy. Następnie po złożeniu całości sprzętu i przekazaniu miejsca zdarzenia wróciliśmy do bazy. Cała akcja trwała około 3 godziny.

Ubrania:

     Ubrania gazoszczelne odgradzają organizm człowieka od skażonego środowiska. Są one użyteczne podczas działań w atmosferze szkodliwych gazów i cieczy. Praca w ubraniu gazoszczelnym wymaga użycia aparatu oddechowego z własnym zapasem powietrza. Najczęściej stosowanym surowcem do produkcji ubrań jest kauczuk butylowy. Tworzy on powlokę właściwą pokrywaną dodatkowo warstwą kauczuku fluorytowego. Zaletą kauczuku, obok szczelności, jest duża odporność na działanie żrące substancji chemicznych. Aby spełniać wymagania szczelności, ubrania muszą mieć gazoszczelne szwy, suwak, buty ochronne i rękawice.

Na naszym rynku dostępna jest obecnie szeroka gama ubrań gazoszczelnych różnych producentów. Wizualnie różnią się one krojem, kolorem, rodzajem materiału, napisami itp. Po bliższych oględzinach można je jednak podzielić na trzy podstawowe typy konstrukcyjne :

Ubrania w których aparat izolujący drogi oddechowe zakładany jest na zewnątrz ubrania produkowane były jako jedne z pierwszych. Niektóre z nich dostosowane były do aparatów tlenowych. Ubrania tego typu mają jednak ograniczone zastosowanie. Można je stosować tylko do gazów a i to za wyjątkiem takich które mogą korozyjnie oddziaływać na aparat. Przy styku z silnymi kwasami, rozpuszczalnikami, ciekłym amoniakiem itp. szybkiemu uszkodzeniu uległby aparat i plastykowa część maski . W konsekwencji życie i zdrowie ratownika było by zagrożone. Ubrania te wymagają w zasadzie najdłuższego czasu do ubrania.

Ubrania z aparatem na sprężone powietrze zakładanym do wewnątrz z maską zespoloną z ubraniem pojawiły się na naszym rynku też stosunkowo wcześnie. Pierwszym producentem tych ubrań była firma Auer. Ubrania te są do chwili obecnej najchętniej używane przez ratowników. Wpływ na to ma szybkość ubierania oraz dobra widoczność w każdych warunkach. Wymagają jednak starannego zakładania maski i przykręcania reduktora. Niektóre z pierwszych egzemplarzy tych ubrań zachowały swoją sprawność do chwili obecnej. Pomimo licznych zalet tego typu ubrań obecnie prawie wszystkie firmy wycofały się z ich produkcji. Jedynym dostępnym na naszym rynku producentem tych ubrań pozostała nadal firma Auer.

Aktualnie w ofercie sprzedaży różnych firm szeroko reklamowane są ubrania gazoszczelne z aparatem na sprężone powietrze zakładanym do wewnątrz z maską oddzielną. Pomimo rzekomych zalet ubrania te są niechętnie użytkowane przez zawodowych ratowników w naszych zakładach. Ich konstrukcja w niektórych przypadkach może wręcz stwarzać zagrożenie dla życia ratownika. W ubraniach tych wilgotne powietrze wydychane przez ratownika znajduje się w przestrzeni pomiędzy maską a szybką ubrania. pomimo zabezpieczeń nie do uniknięcia jest zaparowanie tej szybki. Proponowany przez niektóre firmy system ręcznego przecierania szmatką szybki od wewnątrz nie jest zbyt wygodny. Szeroko reklamowane żele stosowane przeciw osadzaniu pary mają tez ograniczone zastosowanie. Osobiście zetknąłem się w czasie akcji ratowniczej z przypadkiem gdy ratownik wyposażony w takie ubranie musiał zostać podniesiony na palecie podnośnika na znaczną wysokość. Niespodziewany wypływ ciekłego amoniaku spowodował to że szybka ubrania pokryła się od wewnątrz grubą warstwą szronu. Widoczność spadła do zera. Tylko dzięki doświadczeniu i opanowaniu ratownika udało się uniknąć tragedii. Ubrania te wymagają także zakładania przez użytkownika hełmu w/g standardów producenta. W przeciwnym wypadku może się zdążyć ze podczas obrotów głowy widok może być przesłaniany ubraniem. Znaczny ubytek widoczności występuje także w ubraniach z PVC. Najchętniej użytkowane są szybki szklane klejone. Jak wynika z praktyki nawet przy uderzeniu nie powodują one rozhermetyzowania się ubrania.. W praktyce sprawdziło się także odwrotne wszywanie suwaka ( suwak niewidoczny z zewnątrz). Jest on wtedy mniej narażony na uszkodzenia przez agresywne substancje.

---