Neuroprzek.wOUN-AMINY
ACETYLOCHOLINArozsiana w szlaku limbicznym/prążkowaniu/podwzg/pniu móz/korze m|dział.na rec.MiN.Bezp.wpływ na kan.jonowe lub przekaźn.IIrzędowe.Neurony cholinerg. kontrolują:akt.ruch/st. Emocjon /sen/czuwanie/uczenie/pamięć.
NOREPINEFRYNAneurony dla neurprzekaźn.wyst.w jądrach m-sca sinawego i tworze siatkowatym.Rola w kontroli snu/czuwania/uczenia/pamięci/w zachowaniach emocjon/regul.temp.ciała|Gł.metabolitami NOR są:glikol 3-metoksy-4hydroksyfenylowy,kw.wanilinomigdałow
DOPAMINAprekursor dla NOR i neuroprzekaź.Szlaki dopaminerg.to:nigro-striatalny/mezo-limbiczny/guzkowo-lejkowaty.Reguluje proc.ruchowe/wpływa na proc.emocj.w proc. wydzielniczych hormonów.Woun pełni gł.f-cje hamuj.Są 2 rec.D1-nasila akt.Cyklazy adenyl/D2-nie jest związ.z cyklazą adenylową.Mogą być umiejscowione pre i postsynapt.Rozkład powoduje powst.kw.mowanilinowego
5-HT-SEROTONINA neurony zgrupowane w w okol.środkowej pnia mó.Są rec.HT1-związ.z cykl.adenyl./HT2-wyst.jako autoreceptory.Spełnia role neroprzekaźn.hamuj.w regulowaniu wielu proc.sterowanych przez OUN np.st.emocjon/sen/łaknienie/popęd seksualny
HISTAMINA-f-cje neuroprzekaźn|wpł.na termoregul/dynamikę u.naczyniow.Wyróżniamy receptory H1(blokow-dział.uspokajaj)H2(związ.z cykl.adenyl/cAMP)
AMINOKWASY W OUN
KW.gammaAMINO MASŁOWY(GABA)-odp.za proc. hamow.w oun.Neurony są krótkie i modulują czynn.inn.ukł.neuroprzekaźn.Leki GABAericzne znajd.zastosow.jako śr.zwiotczaj.m.szkiel.działaj.uspokajaj/przeciwlękowo/nasenie/przeciwdrgawk.Są rec.GABAa i b.Odznaczają sie innym dział. na przekaźn.IIrzędowe i odmienną lokalizacją w oun.GLICYNA-hamuj. na neuro ruchowe rogów przednich.Dział.ogran.się do RK,niższych struktur pnia mó/siatkó.oka.Wyróżnia się rec.Gly1 i Gly2.Gly1 ham.przewodn.poprzez zw przepuszczaln. dlaCl- KW.GLUTAMINOWY I ASPARAGINOWY-akk.pobudzające|w korze móz/prązkowaniu/hipokamipie/węchomózgowiu/móżdżku/RK.Rec.są rozm.pre i post synapt.Wyróżn.rec.AA1,AA2,AA3|AA1 są selektyw blokow.przez anestetyki, które uszczelniaja otwarty kan.jonowy.NEUROPEPTYDYwyst.wewn.neuronów ośrodk.jak i obwod. i są transport.do zak.nn/uwaln.jak pozostałe nuroprzekaźn.Proc.uwaln.zależny od jonów Ca.W wyn.dział.może dochodzić do wzmocn.lub osłab. przekaźn.w synapsie.Wpływ modulujący może dot.presynapt.nasilania lub hamow.uwaln.neroprzekaźn.SOMATOSTATYNAwytw.w podwzg.Wpływaj.hamuj.na uwaln.h.wzrostu.Oddziaływ.na bł.śluz.żoł/j.cienk/ner/wys.trzustk/grucz.tarczowy. Syntet.z prekursor.116 akk.z których powst.peptydy zaw.14 lub 28akk.Odział.na b-koG.Ham.wydziel.insuliny/glukagonu/gastryny/h.przysadki/wydziel.s.żoł/ogranicz.wchłan.t.pokarm/ham.synt.DNASUBSTANCJA P stan.ją 11 akk.peptyd wyst.w oun i aun.Najwi.stęż.w ukł.nigro-striatatalnym/podwzgó/ukł.limbicznym.Dział.pobudzaj.na neur.dopaminergiczne w oun. Mechan.dział.morfiny jest częś-owo związ.z hamow.uwaln.substP.Rozszerza nacz.krwion/skurcza mm.gł./jelita
BARBITURANY-gł.czynn.ograniczaj.było zbyt długie dział.Wyst.jako biały proszek o gorzkim smaku.Są silnie higroskopijne.Ulegają rozkładowi przez światło,powietrze i temp.Nal.przechowyw.w ciemnym szkle.Jako śr.do znieczul.ogóln. stos. 3 grupy:
1)klasyczne barbit.np.pentobarbital
2)N-metylobarbiturany
3)tiobarbiturany.
Klasyczne b.odznacz.się mniejszą rozpuszczaln.w lipidach,wolniej przenikają przez b.k-m.I dlatego znieczul.wyst.z opóźn.Barbiturany krótko działaj. gromadzą się szybko wOUN.Dział.szybko/w wyn.szybkiej redystryb.do inn.tkk /sen narkotycz.po 5-10 min przech.w sen ponarkot.Są wydal.gł.przez ner/ham.przewodn.pom.neuronami ist.szarej OUN|Mają zbliżony zakres marg.bezp. PENTOBARBITAL długotrwałe dział.jako śr.znieczul/przeciwdrgawk/do eutanazji|podaw.p.os/przez iniekcje|Stos.jako śr.do znieczul.ogóln.u ps/kot/św|Znieczul.trwa ok.1h. Może wpływać depresyjnie na ukł.krąż/powodować krótkotrwałą tachyk/depresje ukł.odd /krótkotrwały bezdech|Przenika przez łożysko/ham.perystalt.jelit|TIOPENTAL-anestetyk dla all gat.|od pentobarbitalu różni się tylko atomem S|szybko przen. B.k-m|r-ry powinny być przyżądz.tuż przed użyciem|nie dział.toks.na oun,podlega intensywn.przemi.w organ|wydal.przez nerki|czas trwania znieczul.10-20min|Może powod.odcz.m-cowe|depresyjnie na czynn.oddech|ciśn.tętn|niewielki szkodliwy wpływ na wątrobe.TIAMYLAL-ultrakrótko działaj.metabolizow.w wątrobie| szybko znika z plazmy|czas znieczul.10-15min|Może powodow.wyst.arytmi|Nie stos.w chor.wątroby|METOHEKSYLAT psy/koty|Stabilny w wodnych roztw/temp pokoj/w pH=11|Silniejsze dział.od tiopentalu|Czas znieczulania5-10min.U zw.z napadami epilepsji nie stos.HEKSOBARBITAL-B.krótko dział.|powod.st.pobudz/ataksję|wykorzystyw.u zw.laborat.|Stos.u bydła|znieczul.trwa ok.10-15min|
Śr znieczul.ogolnego
WODZIAN CHLORANU-najstarszy,stos.u all zw/gł.i.v/p.os| jako uspokajaj|jako śr.nasenny u dużych zw.Wykorzyst.do premekytacji w celu dawki inn.l.znieczul|osłabia r-cje lekowe|Wąski margnes bezpiecz|Duze dawki wpł.depresyjnie na ukł.odd|ujemne dział.inotropowe,działa hepato i neurotoks| W.CHLORANU I MgSO4 tani śr.znieczul|stos.i.v|polecana u dużych zwMETOMIDAT-pochodna imidazolu|śr.znieczul.ogóln|Stos.w połącz.z fenantylem/ksylazyną|może być stosow.z anestetykiem wziewnym/szybko metabolizow| stos.w ogr. zoolog|Najb.niekorzystne dział.u ptaków i swiń,|Może powodowac zakrzepowe zapal.żył|drżenie mm/objawy pobudzeniaETOMIDAT-do wywoł.krótkotrwałego znieczul|szeroki margines bepiezpiecz.w porówn. z barbiturana|i.v|w min.wpływa na krąż/czynn.odd.ALTEZYNA-Stan.mieszaninę 2steroidów:alfaksazolu i alfadonolu|wykorzystyw.u kotów|Wybudzanie jest szybkie/bez powikłań|dobrze przen.przez bł.kom|szybko ulega metabol|stos.do krótkotrw.znieczul.Odznacza się szer. margin.bezp|Nie stos.u psów/koni-ma silne dział.histaminergicznePROPOFOL-szybko i krótko dział.anestetyk iniekcyjny,szybko metabolizow|u psów i kotów|jedna iniekcja do krótkich zabiegów,dla dłuższych kilka razy trzeba podać. Może wyst.umiarkowana hipotensja i ujemne dział.inotropowe|pojaw.się przemijaja.bezdech|po przedawkow.-depresyjnie na ukł.odd/krążenia.
Wywołuj.anestezje dysocjowaną.To fencyklidyna i jej pochodne etamina i telatamina. Feencykliyna u zw. wywoł.st.kataleptyczneFENCYKLIDYNA-dezorganizuje f-cje oun-powodując anestezje dysocjowaną,charakteryzuj.się silną analgezją występująca katalepsją|Stos.do indukcji znieczul.i do unierucham.zw.egzot.w transp.KETAMINA-pochodna fencyklidyny,do wywoł.zniecz.ogóln.z jednocz.analgezją|i.v/i.m|Efekty etaminy to:katalepsja/zanik r-cji na silne bodźce z jednocz.nap.mm.szkiel/ znieczulenie/sne|Nie powod.zwiotczenia mm|Nie ulegaja zniesieniu odruchy:gardłowy, krtaniowy, kaszlu, powiekowy, połykania|Nie nadaje się do operacji na j.brz|Stos.gł.w chirurgii pourazowej|wymaga karencji|rozmieszcza się w większości tkk organ|metabolity wydal.z moczem|w niewielkimwpływa na czynn.odd|nasila krwawienie|działa ino- i chrono-tropowo dodatnio|Nie znosi uczucia trzewnego|snie stos.u zw.z nadciśń/epilepsją/uszkodz.wątroby i nerek|Nasila dział.inn.śr.znieczul.I leków przeciwbólowych, z barbituranami występuje niezgodność chem|TILETAMINA druga pochodna fencyklidyny|do znieczul.psów/kotów|
Sr.antagon.dział.ketaminy
JOHIMBINA-antagon.rec.2-adrenerg|antagon.dział.ketamininy u kota|u konia odwraca dział znieczulaj.dział.połącz.ketamina-ksylazyna podaniem 4-APNeuroleptyki: ham.reak.emocjon,obojetn.na bodźce,senność,zmn.akt.ruch.,stos.w premedyk.prezd znieczul.og.,do wywoł.neuroleptanalg.,do uspok.zwierz.przed transp,przed bad.lek. p/wagres.,p/wlęk.,antypsychot.,p/wwymiot,katalept,podwyższ. nap.mm.szkiel.,zwiotcz.mm. Gładk.,blok.rec.dopaminerg.,obniż.ciśn.tetn,temp, zwoln.metabol., osłab.czynn.wydzielnicz. grucz,potegują dział.leków p/wból,zwiększ.wydziel.prolaktyny,zmniejsz.wydz.somatotrop.:
1)Pochodne fenotiazyny(małe stęz.w plazmie,duże w tk.bogatych w lipidy,wysoka obj. dystryb.): CHLOROPROMAZYNA:stos.parenter.,dobrze wiąże sie z białkami krwi,stos:do premedyk.przed zniecz.og.,p/d zniecz.m-scowym,agresja u zw.,przegrupowyw.świń, nie stos.u koni-gwałt.pobudz.!;Dział.niepoż:przy szybkim wlewie-zapaść ortostat,pokrzywka,zaburz.żoł.-jelit,zmniejsz.wydziel.śliny i potu,hipotermia,podaw.p/z długi czas-drżenie mm, diskneza,uszkodz.wątr.u płodów; P/wwskaz:brak stabiliz.ukł.krąż, drgawki; Interakcje-potęg.dział.innych leków depres.; PROPIOPROMAZYNA:-żółty proszek,stos.parenter., uspokaj, do poskram.zw.,u zw.płochliwych,u koni-poraż.prącia; ACEPROMAZYNA:trankwilizujacy u koni,bydł,św,ow,kóz,psów, kotów, w post.płynu,granul.,tabl, stos:przed transp.koni,jako śr.dopinguj.przy kryciu koni,łagodz.obj.morzyskowych; PROMAZYNA:niezgodn.z lekami alkaliczn,met.ciężk,utleniaj.,stos.u zw.dom,gryzoni,koni-nie powod.pobudz.,po pod.i.v.-dział uspokaj.po5min,po pod.i.m.po30min,czas dział-4-6h,stos u psów niedopuszcz.do samookaleczeń przy stanach zap.ucha,świądzie;nie stos.u krów mlecznych; TRYFLUOPERAZYNA:ps, koty,konie,stłum.nadm.akt.ruchowej,do premedyk, poskrom.zw
2)poch.butyrofenonu(blok.rec.dopaminerg,adrenerg w strukt.podkor.mózgu,działham.w ukł.pozapiramid.,dział p/wwymit,katalept,zw.wydz.prolakt); DROPERYDOL:silnej,krócej neurolept.od chloroprom,słabiej hipotens, p/wymiot.,po pod.dużych dawek i.v-drż,napiecie mm,pobudz.nerw,stos do wywoł.neuroleptanalg.w połacz.z fentanylem,15 min.przed podaniem podac s.c.siarczan atropiny-uniknąć wyst.bradykard,slinotoku,czas dzaił.30-60min, p/wym,kojący, rozkurcz.nacz we wstrząsie pouraz,dział.niepoż:niekorz.wpł.na ukł.krąz,hipotensyjne,mlekotok; przedawkow:zwoln.oddych,pracy serca,zmn.poj.min.serca,hipotensja,przy przedawkow.podać-nalokson!; nie stos.u zw.z zaburz.ukł.krąż; AZAPERON :mało toks,krótko dział,u świń-antystres,premedyk.przy zniecz.og. I mscowych,większe dawki do unieruch.,dział.niepoż:obniż.ciśn.tętn, ślinotok,przysp.odd,u koni jako sedacja; FLUANIZON:w poł.z fentanylem-neuroleptanalgezji, unieruch,premedyk,dział.niepoż-bradykardia,depresja ukł.oddech(zaleca sie premedyk. atropina,przy depresji ośr.odd.-nalokson); HALOPERYDOL:u psów,kotów śr.p/wwym,uspok., 3)poch.tioksantenu: CHLORPROTYKSEN:siln.dział.uspok,antycholinerg.od cloropromaz,p/wwym,antyhistam,stos u świń,cesarskie,amputacja racicy,u agres.macior; NEUROLEPTANALGEZJA:(lek neurolept+p/wbólowy, zoboj.na bodźce,senność,uspokoj, ruch,znies.bólu,analgezja,neurolepsja,miorelaks): droperydol+fentanyl; fluanizon+fentanyl,chloropromazyna,L-metadon,alfentanyl,+śr.do zniecz.wziewnego; dział.niepoż:ogranicz. autoreg.ukł.krąż,depr.ukł.oddech
Pochodne benzodiazepiny-zal.do l.z gr.uspokaj-nasenn|Dział.uspokaj|nasen|p/lękowo|p/drgawkowo|zwiotczaj.m.szkiel|niewielka tox|Stos.w premedykcji/leczeniu st.lękowych/niepokoju|do poskramiania agresywnych zw| Modulują dział.GABA. Tw.kompleks z rec.GABA i kanłem dla Cl- |wpł.na u.limbiczny/k.mózgową|łaknienie|łagodzi st.spastycznych.DIAZEPAM-nierozpuszcz.w H2O|wiąże się z rec.benzodiazepinowymi powinowactwo do GABA|stos.parenter/p.os|podlega intensywnym przem.metabol|sW wysokim wiąże się z b-kami osocza|Stos.w premedytacji/przy przedawkow.l.pobudzaj|przed znieczul.ogólnym|przerywanie napadów drgawk.ciągłych|st.spastycznych|jako sr.uspokajający|do znieczul.ogóln.| tłumienia agresywnych zachowań|w celu wywoł.obezwładniania|Minim.wpł.na ukł.krążenia, i na u.odd|może powod.ataksje i osłabienie mm|CHLORDIAZEPOKSYDodznacza się słabszym dział.niż diazepam|hepatotox/teratog MIDAZOLAM podobne wł.do diazepamu|rozpuszcz.wH2O|p/lękowo|p/drgawkowe|uspokajaj-nasenne|miorelax|krotko dziłającyBROYIZOLAMjako sr.łaknienie u chorych zw|KLONAZEPAMw celu przerywania napadów drgawk. ZOLAZEPAM współdział .z etaminą dla uzysk.znieczul.u kotówFLUMAZENIL (antagon.benzoli.)jest antag.l.benzodizepinowych|stos.w zatr.tymi lekami|znosi dział.uspokajaj i p/lękowe jest to wynik dział.na m-ce wiąznia, w obrebie r.GABA Odwraca niepożądane działania dizepamu.
Agonisci r.2 Umożliwiaja premedykacje|znoszą dział.agonistów|rec.2 są wu.krąż/odd/mocz/wydzieln/pok|uspokajająco/nasenie/analgetycznie/miorelax/hipotensyjnie|powod.zwakcji s.|poj.min.serca. KSYLAZYNA -nal.do agonistów i analgetyków|silne dział.uspok-nasenie/zwiotczaj.mm/hamujące czynn.wydzieln.grucz|Stos.w celu wykonania zab.diagnost|przed zab.chirurg|do uspokajania zw|uzyskania analgezji|do znieczul|unieruchamianie zw.dzikich, wyk.cesarskiego ciecia u suk|mogą wywoł.odczyny m-cowe/bradyk/niemiarowość komorową/zwoddechów/krótkotrwałe pobudzeni ogólneDETOMIDYNAsilne dział.p/bólowe|w usmieżaniu bulów morzyskowych/ortoped/miorelax/uspokaj -nasenne|znieczul.na bodzce bólowe|do uspokojenia|wykonanie niewielkich zab.chirurg/pielęgnacyjnych|Powod.bradyk/pocenie się/niezborność ruch/lekkie drzenie mm|MEDETOMIDYNAsilny l.uspokaj|dział.p/bolowym|Stos.u psó/kot/przeż/zoo |Krotkie zab.chirurg|zwcisn.krwi|do premedyk|blok przedsionkowo-komorowy 1 lub 2 stopnia.ROMIFIDYNAdział.uspokaj. i p/bólowe.antag.2adrenergdo odwrac.ośrodk.dział.2adrenomimetyków(ksylazyny,detomidyny,medetomidyny)nie stanowią jednorodnej grupy|JOHIMBINA-wybiórczo dział -adrenolityk|ma dział.ośrodkowe|do odwrac.ef.(sedacji,analgezji)lub skrócenia czasu dział.ksylazyny i detomidyy u koni,by,psó,kot,zw.dzikich,egoztycznych|o 60x>selektywności do 2 niż 1adrenerg|TOLAZOLINA-poch.imidazoliny|do odwrac.ef.ksylazyny przy stos.tego leku lub jednego ze składn.w postępow.anestetycznym|u kotów-odwraca dział.uspokajaj.ksylazyny oraz skrac.czas jej dział|ATIPAMEZOLwiększa selektywość dział na 2i silniej antagonizuje dział.agonistów rec.2|do odwrócenia uspokajaj.dział.medetomidyny|nie antagon.dział.inn.leków uspok-nass lub stos.do zniecz.ogólnego.Nal. o tym pamiętać, gdy metomidyna stos.u psa z ketaminą jako środkiem do znieczulenia|T1/2=3-4h|stos.atipamezolu po medetomidynie skraca czas wybudzania się psa do kilku min|nie stos. u samic w ciąży|dział.niepoż:nadmierna pobudliwość/tachyk/przemijaj.hipotensja oraz wymioty i nasil.oddechów|
.p/drgawkowe-FENOBARBITAL-dział p/drgawk|silnie nasennie|wpływa na przemieszcz.Cl-i Ca2+|nasila hamow.pre i postsynapt|ham.akt.drgawkową, nasilając proc.hamow.postsynapt,sterow.przez GABA-do hamowania dochodzi przez pobudzające dział.fenobarbitalu na rec.GABA, prowadzące do otwarcua kanałów Cl i zwewn-kom koncentracji Cl-|=>hiperpolaryzacja bł.kom i normalizacja RMP/nasilenie hamow.postsynapt|ham.akt.akk.pobudzaj.w oun|ogranicza przenikanie Ca2+przez bł.neuronalne|może być stos.w all rodz.napadów drgawk,gł.u psów/kotów|słabo kwaśny-dobrze wchłan.po pod.p.os|wiąz z b-kami 45%|wydal z moczem w post. Sprzęż.z kw.glukurono.Alkalizacj.moczu przysp.wydal.fenobarbitalu przez nerki|wytw.w tabl.(Luminalum 0,015 i 0,2) lub w post.aromatycznego płynu wodno-alkoholowego|oraz jako lek do wstrzykiwań(Luminalum natrium, amp. 0,2g)|w napadach drgawkowych cz-ciowe(ogniskowe) napady duże uogóln.gł.u psów/ kotów a także koni/św|dział.niepoż: przemijająca ataksja,nadmierne pragnienie,żarłocznośc,wielomocz|psy są osowiałe osłab.kończyn tylnych, czasami ataksja|uzależnia fizycznie, nagłe przerwanie podaw.leku może wywoł.wyst.zesp abstynencji i nawrót napadów drgawk|PRYMIDON w org.zw.ulega utlen.do fenobarbitalu-dlatego gł.ef.p/drgawk.prymidonu są wyn.dział fenobarbitalu jako z-ku o dłuższym T1/2|Prymidon jest b.hepatotox.w por.z fenobarbitalem i fenyloetylomalonamidem (swoim metabolitem)P.jest mniej tox.dla psów niż kotów-stosow.go u kotów jest przeciwskazane|zastos:do lecz.napadów drgawk w psów które nie wyk.poprawy po lecz.fenobarbitalem|w przyp.napadów ogniskowych i duzych napadów uogólnionych jako lek rozpocz.leczenie|w nawrotowych napadach drgawkowych w źrebiąt ras szlachetnych|dział.niepoż: nadm.sedacja/oczopląs/zbieranie się na wymioty/ataksja|przedawkowanie:otępiałość, nasilona ataksja,depresja czynn.odd| przeciwskaz: ciężkie zab.nerek i wątroby|FENYTOINAsłaba dost.biolog-p.os pies 36%,koń 34,5%|i.m także (wykrystal.się w m-cu podania)mała skuteczn.u psów|rzadko stosow|źle tolerow.przez koty-dział.tox|u psów duże dawki nie zapewn. dostateczn.poź.leczniczegow plaźmie z powodu którkiego T1/2|-lek musi być podaw.kilkakrotnie w ciągu doby|do znoszenia krótkotrw. nap.drgawk-wył.w przyp.w których inne l.p/drgawk.zawodzą|śr.antyarytmiczny|znosi tachyk z arytmią|dział. niepoż: przemijaj.ataksja/niestrawność/dział.hepatotox/rozpulchn.dziąseł|p/wskazania-nie nal.gwałtownie przerywać leczenia-ponowne drgawki|Kw.WALPROINOWYnajcz.jako sól Na/Mg|w celu tłumienia drgawek|w przeciwieństwie do inn. leków p/drgawk dobrze rozp.w H2O| stężenie GABA w synapsach nasilając hamowanie postsynapt|wynik hamow.wtórnego wychwytu i enzymat.rozkładu GABA|Walproinian Na podobnie jak diayepam +krtki T1-2źkoryzstne pocy y fenobrabitalem-to połącz.pozwala zdawki każdego ze składn o 33-50%|w post.tabletek i płynu do stos.p.os|Benzodiazepiny|l.stos.w status epilepticus-w przyp.napadów ogniskowych w ps/kotów istn.ryzyko powst.ciężkiego st.padaczkowego-niebezpieczny dla życia-wymaga szybkiego i odpowiedn.leczenia żeby nie doszło do uszkodz.mózgu|najcz.stos.lekiem jest diazepam-ale nie nadaje się do przedłużonego/oraz wielokrotnego stosowania-jest jednak lekiem 1-ej pomocy w st.padacz|
KLONAZEPAMsilniej p/drgawk. Od diazepamu u psa-również dochodzi do rozwij.się tolerancji wobec dział.antyepilept.tego leku|wykorzyst.u psów jako lek pierwsze pomocy w gwałt nap.padaczk|nie nadaje się do długotrwałego stosow|rozwij się toler. W wyn.ind.enz.mikrosom.podlega indywidualnym wahaniom 1-7 dni|PENTOBARBITALnajsukeczn.śr.w st.padaczk u psów|niepoddaj. Się leczeniu inn.lekami|dawkow.jest zróżnic.ze wzgl.na różn.osobn/gat|w nagłych wyp/podajemu go w dawce znieczulaj.30mg/kg m.c|-dział utrzymuje się ok1h|FENOBARBITAL-dział.znacznie wolniej od pentob.stos w 2-giej kolejn w celu uzysk.przedłużon.ef.p/drgawkowego|
.Cucące-analeptyki+osr.odd/i nacz-ruchow|po przedawkow.drgaw|psychoanalept(+oun b.wybiórczo)np.apomofrina-selekt.+o.wymiotn|efedyna+rec./adrenerg.w aun|Metyloksantyny-kof/teofil/tobrom(kakao)|kof i teobrom+dział.ośrodkowe-kora mózg/pień mózg|+ef. obwodowe|dział.na autonom.ośr.odd/krąż|Ich wpł.na ważne ośr.odd/krąż.jest słabszy niż analept.dział.na pień mózgu=>nie polecane w zaburz.odd/krąż.w trakcie narkozy chirurg|ośrodk mech.dział.zwiąż z antagon.dział.na rec.adenozyn|obwodowe efekty-2podst.mechan:1-stęż.cAMP-co prow.do zwiotcz.mm.gł.oskrz.i nacz/stymul.pracy m.sercow/nasil.lipo-glikolizy|2-wpł.na przenik.błonowe Ca2+i ich uwaln.z magaz.wewn-kk=>kurczliw.serca/mm.szkiel/dział. moczopędnie-w wyn.przepł.nerkow|
KOFEINA-r-r do wstrzykiw-benzoesan Na/salicylan Na|pobudliw.sfery czuciwej k.mózg.powodując świadomości|+bezpośr ośr.odd w RP|jej dział.jest wynikiem zwwrażl.ośr.odd na stęż CO2|+diureza| +czynn.serca|wzmaga sprawn.mm.szkiel|rozkur.mm.gł|wpł.na wewn-kk gospod.Ca2+|stęż.cAMP-przez ham.akt.fosfodiester-blokow.rec.adenozynowych|szybko wchłan.z p.pok i m-ca wstrzyk|wiąż. Z b-kami w psa 83-16%|w ustroju ulega cz-cio demetyl.do teofili/i teobrom a te z inn.metabol.wydal.z moczem|szeroki marg.bezpiecz|nadm.dawki-drgawki-zniesienie poprzez pod.pentobarbital|zastos:+czynn.odd/krąż/pracy serc-w st.niezagrażaj.życiu|dział.niepoż:s.c-odcz.m-cowe|zab.f-i.p.pok| nipokój|przedawk:tachyk/t.z arytm|ciśń.tętn|nipokój|przeciwsk:tach|st.padaczkowe|
TEOFILINAw poł.z etylenodiaminą=aminofilina|teofil.stan66%połącz|rozkurczaj.na mm.gł|silnie rozszerza mm.gł.oskrzeli|zastosow:st.spastyczne oskr|dychaw.o| rozkurcza dr.żółć/mocz|zast.w kolkach żółć/nerk|rozsz.nacz.krwion|opór obwodowy/ciśń ż|p.os lub powolny wlew-umiarkowaneciśń.tętn|pod.szybkie-gwałt.ciśń.tętn./tachyk/zapaść|dodatnie ino i chornotrop=>obj.min.serca|diurezę|wybiórcz blok.re.A1A2-adenozynowe-adenozyna uspokajaj,p/drgawkowo|+ośr.odd i jego wrażliw na CO2 oraz rozkurcz mm.gł.oskrz|Konie>wrażl.na osr dział.teofil.niż psy|aminofil>wchłan.niżteofil|zast:psy-i.m-jako broncholit.w st.spast.oskrz.przy stos. zniecz.ogóln|psy,koty-w astmie|konie-przewl.zap.oskrz|dział.niepoż-+oun|tachyk|skurcze dodatk.serca|zaburz.p.pok|silna diureza|przedawkow:silna tachyk|drgawki|usztywn.i drżenie mm.szkiel|wymioty-mięsoż|przeciwsk:zab.rytmu s|zapal.m.serc| owrzodz.żoł/jel|ciążą klaczy|inne l.
DOKSAPRAM-kon/żreb/cial/jagn/ps/ko/zw.zoo|do odwrac.depr.czynn.odd.po śr.zniczu|dział.stymul.czynn.odd-wpł.na chemorec.t.szyjn/aorty|+ośr.odd.w RP|duży marg.bezp|ciśń.tętn|jednen z najlepszych l.cuc| w 1min-o200%obj.odd|zastos:osłab.czynn.odd|zamartwica noworodków|skracanie t snu ponarkot|przeciwskaz:nadczynn.tarcz/niedrożn.dr.odd|przedawkow-hiperwent/zas.odd/obkurcz.nacz.w mózgowiu|
AMINOPIRYDYNA(4-AP)subst. Uwalniaj.w mózgowiu Ach/silnie +oun|antagon.d-tubokuraryny i inn.nidepol.miorelaksantów|antagon.2-adrenergJOHIMBINA-antagon ośrodk.rec.2adrenerg|do odwrac.dział.ksylazyny/detomidyny/st.znieczul-po ksylazynie z pentobarbitalem| koty-do znoszenia st.zniczul.wywoł.połącz acepromaz z pentobarbit|
TOLAZOLINA-odwrac.ef.ksylaz w wyn.blokow.ośrodk.rec.2-adrenerg|pies-odwr.dział.ksylaz|owce-znosi bradyk/l.odd|Śr.m-cowo zniecz:odwrac.przerywają przewodn.nn w ogranicz.obszarze|Idealne-nie wykaz.oddział.na inne tkk|nie powinny wywier.dodatk.dział.farmakol/dobrze się rozp.i być stabiln.w H2O/min.tox.m-cowa/nie drażnić tkk/uleg.powoln.wchłan/szybko uleg.enzymat.destrukcji i detoxyk/nie dział.uczul. Ham.przewodz.impul.we włł.nn|Stabiliz.bł.kom=>zaham.depolar i uniemożliw.szybkiej repol.włł.nn|pkt.uchwytu dział.jest kanał Na|dział.niepoż:stan pobudz.ogóln.przechodz.w depresję z bezdechem/zapaścią naczyn/napady drgawk/porażenie/ dział.tox.na mm.gł.nacz.krwion|dzieli się je na śr.zniecz.powierzchniow/i do zniecz.głębokiego|
2-gi podział:
estry kw.p-aminobenzoesowego
PROKAINA-proszek/biał/krystal/rozp.wH2Ow stos1:1|stabilna w powietrz/w r-rze wodn|s.c|zniecz.po pod.samej prok.-krótko|Procainum hydrochloricum-dodatek adrenal-opóźnia wchłan|we krwi hydrol.do:PABA i dietyloaminoetanol|PABA nie wyk dział.zniecz,drugi-podobna akt.jak prokaina|wydal.przez nerki|do zniecz.nasiękowych/przewodowy nie zalec.do podoponowych|konie20x >wrażl.na ośrodk.dział.prokainy niż czło||dział.niepoż:uszkodz.mm.szkiel/po pod.donerwowym w zbyt wys.stęż-neurotox|przeciwsk:zab.przew/niewydoln.serca|
TETRAKAINA10x siln/dłuższe dział.niż proka po pod.iv|do zniecz.powierzch|w post.0,5-2%r-rów z dodatk.epinefryny|jako krople do oczu-przy zapal.spojówek/rogów|do znicz.powierzchn.oka|przy przedawko.porażenia
|poch.amidów
LIDOKAINA-najb.rozpowszechn.anestetyk w wet|stos.do zniecz.bł.sluz|może być stos.bez śr.zwężaj.nacz|znieczula.m-cowo|p/arytmiczne|dział.znieczulaj.po upł2-5min i utrzym.się60-90min|metabol.przez enz.mikrosom.wątroby|w all.f-ach zniecz.m-c|i.v.pod.jako l.antyarytmiczny|do wspom.zniecz.ogóln|
MEPIWAKAINA dział.nieznacznie dłużej niż lidoka|dla zwierz-w2%r-rach|zniecz.nasiękowe 0,5-1%|przewodowe:1-2%|
BUPIKWAKAINAo właść.zbliż.do mpiwak|dost.stęż 0,25/0,5/0,75%(Carbostesin)4x>dział.w por.zlidokainą|do długotrwaj. zab.operac|do zniecz:rdzeń/przewod(0,25-05%)/nasiękowych(0,25-0,5%)|dział.2-6h|poch.kw.benzoesow-kokaina-Erythroxylon coca-dział.+oun|m-cowo znieczul|wywoł.zależność typu psychiczn-urojenia prześladowcze/omamy wzrok/słuch| inn.śr. wył.do zniecz.bł.śluz i skETOFORMtrudno rozp.w H2O|m-cowo w post.maści(5-10%)przysypek(2-3%)do zniecz.st.zap.bł.śl/sk