Wyjątkowe przesunięcie godzin pracy w jednym dniu może spowodować nadgodziny
Pracownik zatrudniony w systemie podstawowym, normalnie pracujący od 7.00 do 15.00, ma dodatkowo świadczyć pracę w wolną sobotę przez 8 godz. Czy pracodawca może zmienić mu rozkład czasu pracy w tę sobotę, gdy pracownik wystąpi z pismem o zmianę godzin pracy z: 7.00-15.00 na 6.00-14.00 z uwagi na trudny dojazd w dniu wolnym?
Praca w sobotę będącą dniem wolnym z tytułu 5-dniowego tygodnia pracy powinna mieć charakter nadzwyczajny i dlatego nie może być planowana w harmonogramie czasu pracy. W wyjątkowych sytuacjach możesz polecić pracownikowi przyjście do pracy w takim dniu i wyrazić zgodę na proponowane przez niego godziny pracy, ale musisz wziąć pod uwagę konsekwencje wynikające z przepisów o czasie pracy.
Nie planuj z góry pracy przez 6 dni w tygodniu!
Polecenie pracownikowi wykonywania pracy w 6. dniu tygodnia jest możliwe, ale tylko w wyjątkowych okolicznościach (np. z powodu szczególnych potrzeb pracodawcy). Nie możesz zatem nagminnie kierować pracowników do takiej pracy. Planowanie jej z góry (i wpisywanie do harmonogramu) jest więc niedopuszczalne. A co za tym idzie, nie ma prawnej możliwości, aby pracownik wystąpił z pisemnym wnioskiem o zmianę rozkładu czasu pracy dodatkowej w wolną sobotę.
Godziny pracy w dniu wolnym ustalasz z pracownikiem
Polecając pracownikom pracę w dniu pierwotnie wyznaczonym jako wolny, to Ty decydujesz, o której godzinie ma się ona rozpocząć. Jeżeli pracownik przedstawi Ci swoje propozycje co do godzin pracy, możesz (lecz nie musisz) się na nie zgodzić. Uwzględniając prośbę pracownika, musisz wziąć pod uwagę ewentualne konsekwencje, jakie w danym przypadku mogą dla Ciebie wyniknąć z powszechnie obowiązujących przepisów o czasie pracy.
Zapłacisz za nadgodziny
Na przykład w sytuacji, o której mowa w pytaniu, rozpoczęcie pracy o godz. 6.00 w sobotę (przy założeniu, że w piątek pracownik wykonywał pracę od 7.00 do 15.00) spowoduje naruszenie doby pracowniczej, która trwa od 7.00 w piątek do 7.00 następnego dnia. Wówczas 1 godzina pracy - między 6.00 a 7.00 - będzie mieć charakter godziny nadliczbowej z powodu przekroczenia 8-godzinnej dobowej normy czasu pracy. Pracownik zachowuje za pracę w tej godzinie prawo do 50% dodatku do wynagrodzenia.
Ważne!
Pracę w dniu wolnym wynikającym z zasady przeciętnie 5-dniowego tygodnia pracy możesz zrekompensować jedynie przez udzielenie pracownikowi innego dnia wolnego od pracy do końca okresu rozliczeniowego (a nie wypłatą wynagrodzenia za nadgodziny wynikające z przekroczenia średniotygodniowej normy czasu pracy w okresie rozliczeniowym, spowodowanego pracą np. w wolną sobotę). Termin wykorzystania takiego dnia uzgadniasz z pracownikiem.
Podstawa prawna:
art. 128 § 3 pkt 1, art. 129 § 1, art. 139, art. 151 § 1, art. 1511 § 1 i 2, art. 1513 Kodeksu pracy