WSTRZYKNIĘCIA PODSKÓRNE
Zasady:
Przestrzeganie zasad postępowania aseptycznego i antyseptycznego.
Dezynfekowanie miejsca wkłucia.
Używanie jałowego sprzętu.
Zachowanie jałowości leku.
Wybieranie odpowiedniego miejsca wkłucia.
Obejrzenie, zbadanie palpacyjne przewidywanego miejsca wkłucia.
Ominięcie zmian patologicznych zaobserwowanych i stwierdzonych badaniem palpacyjnym.
Zmiana miejsca wkłucia przy częstych wstrzyknięciach (np. insuliny).
Sprawdzenie zgodności leku ze zleceniem lekarskim (nazwy, dawki, terminu przydatności).
Utworzenie fałdu tkanki i wprowadzenie ¾ długości igły pod kątem 45 ˚.
Unieruchomienie igły przy podawaniu leku, jak również poinformowanie pacjenta o konieczności unieruchomienia miejsca wkłucia.
Sprawdzenie położenia igły przez aspirowanie (podajemy lek wówczas, gdy stwierdzimy, że igła nie znajduje się w naczyniu krwionośnym).
Wprowadzenie leku powoli - umożliwia to powolne jego przemieszczanie w obrębie tkanek.
Uprzedzenie chorego o momencie wkłucia, natomiast przytrzymanie dziecka, chorego nieprzytomnego, pobudzonego.
Usunięcie powietrza ze strzykawki.
Przestrzeganie godzin podawania leku - zapewnia to utrzymanie odpowiedniego, terapeutycznego stężenia leku w organizmie.
Przygotowanie i podanie leku przez tą samą osobę.
Udokumentowanie wykonania zabiegu.
Stosowanie zasady reżimu sanitarnego w trosce o bezpieczeństwo pacjenta i własne, m. in. używanie rękawiczek ochronnych, zabezpieczanie zużytego sprzętu.
Wskazaniem do wykonania wstrzyknięć podskórnych jest podanie: insuliny, heparyny i jej preparatów, szczepionek, surowicy, leków przeciwbólowych, np. morfiny.
Przeciwwskazania do podania leków podskórnie to: stan zapalny lub ropny w miejscu wstrzyknięcia, zwłóknienie tkanki podskórnej, skłonność do krwawień, zmiana patologiczna na skórze, np. wysypka, wstrząs.
Do typowych powikłań wstrzyknięć podskórnych należą:
martwica tkanek w wyniku wprowadzenia podskórnie leku przeznaczonego do wstrzyknięć domięśniowych lub dożylnych, zwłaszcza drażniącego tkanki,
przyspieszone działanie leku w razie niezamierzonego podania domięśniowego,
płytkie wstrzyknięcie leku, które powoduje ból, sprzyja odczynom skórnym, utrudnia wchłanianie leku,
zbyt szybkie wprowadzenie leku (ból, nieprawidłowe wchłanianie leku),
częste wstrzyknięcia w to samo miejsce, powodujące zanik tkanki podskórnej, zwłóknienie i stwardnienie tkanki podskórnej, upośledzone wchłanianie, bolesność,
krwiak podskórny, np. wskutek iniekcji preparatów heparyny,
wstrząs anafilaktyczny przy podaniu surowicy, rzadko insuliny,
uszkodzenie nerwów i naczyń krwionośnych (mało prawdopodobne).