PODRECZNIK DLA SŁUCHACZY
SZKOŁA POLICJI W SŁUPSKU
PEŁNIENIE SŁUŻBY KONWOJACH I POMIESZCZENIACH DLA OSÓB ZATRZYMANYCH
SPIS TREŚCI
Wstęp |
3 |
|
|
J E D N O S T K A S Z K O L N A N R 01 |
|
Przewodnik dla słuchacza |
4 |
Materiały dla słuchacza |
6 |
Literatura uzupełniająca |
21 |
Sprawdzian postępów |
22 |
J E D N O S T K A S Z K O L N A N R 02 |
|
Przewodnik dla słuchacza |
23 |
Materiały dla słuchacza |
25 |
Literatura uzupełniająca |
40 |
Sprawdzian postępów |
41 |
WSTĘP
Policja w ramach swoich zadań i obowiązków zajmuje się ochroną bezpieczeństwa ludzi oraz ochroną bezpieczeństwa i porządku publicznego. Zapobieganie naruszeniom prawa, a także bezpośrednia reakcja na przypadki jago łamania leży w kompetencji Służby Prewencji. Jednym z elementów procedury postępowania ze sprawcami przestępstw i wykroczeń jest wykroczeń jest właśnie konwojowanie osób i sprawowanie nad nimi nadzoru w pomieszczeniach dla osób zatrzymanych.
Niniejszy materiał stworzony został z myślą o ułatwieniu nabywania wiedzy i umiejętności z przedmiotowego zakresu - realizowanego w ramach szkolenia zawodowego - podstawowego. Zawiera podstawy teoretyczne związane z zagadnieniem konwojowania przez Policję osób oraz mienia, a także pełnienia służby w PDOZ. Wzbogacony jest o propozycje metodyczne dotyczące zarówno zajęć jak i późniejszego samokształcenia słuchacza. W końcowej części opracowania poszczególnych jednostek szkolnych znajdują się także materiały ułatwiające udzielenie sobie odpowiedzi na pytanie dotyczące stopnia opanowania tematyki (sprawdzian postępów).
Autorzy podręcznika wyrażają nadzieję, że proponowane opracowanie w znacznym stopniu ułatwi opanowanie treści programowych realizowanych przez jednostki szkoleniowe Policji, a także znajdzie odbiorców przekonanych o potrzebie samokształcenia i bieżącej nauki własnej.
PRZEWODNIK DLA SŁUCHACZA JEDNOSTKA SZKOLNA - JS 01 Nazwa jednostki szkolnej: Pełnienie służby konwojowej. Nazwa jednostki modułowej - numer kolejny: Pełnienie służby w konwojach i pomieszczeniach dla osób zatrzymanych - SZP 01.JM 04. Nazwa zawodu/stanowiska pracy: policjant/aplikant. Zakres pracy: Przygotowanie do pełnienia służby konwojowej. Stron: 2 Opracował: F. Ryśnik, M. Żurawski. |
JM04JS01PS01 |
Wskazówki dla słuchacza:
Wymagane są od Ciebie podstawowe umiejętności z zakresu:
Po zakończeniu jednostki szkolnej będziesz potrafił:
W początkowej części zajęć zostaniesz zapoznany z podstawowymi pojęciami i przepisami prawnymi dotyczącymi służby konwojowej. Następnie wykładowca przedstawi zasady przygotowania się do służby konwojowej oraz zaprezentuje przebieg odprawy do służby. Ponadto zostaną omówione podstawowe zagadnienia dotyczące doprowadzenia osoby. Następnie w grupie w oparciu o przygotowane założenia będziesz ćwiczył czynności doprowadzenia osoby. Po ćwiczeniach praktycznych zostaniesz zobowiązany do sporządzenia wskazanej dokumentacji, dotyczącej konwojowania oraz doprowadzenia osoby. Dokumentacja zostanie omówiona oraz oceniona przez prowadzącego. W ramach samokształcenia będziesz musiał powtórzyć treści związane z:
Obszary podlegające ocenie przy zadaniu praktycznym:
Obszary podlegające ocenie przy sporządzaniu dokumentacji:
|
|
MATERIAŁY DLA SŁUCHACZA JEDNOSTKA SZKOLNA - JS 01 Nazwa jednostki szkoleniowej: Pełnienie służby konwojowej. Nazwa jednostki modułowej - numer kolejny: Pełnienie służby w konwojach i pomieszczeniach dla osób zatrzymanych - SZP 01.JM 04. Nazwa zawodu/stanowiska pracy: policjant/aplikant Zakres pracy: Przygotowanie do pełnienia służby konwojowej. Stron 15 Opracował: F. Ryśnik, M. Żurawski. |
JM04JS01MS01 |
Konwój policyjny to forma pełnienia służby przez policjanta lub więcej policjantów polegająca na przetransportowaniu i ochronie osób lub przedmiotów wartościowych od miejsca ich przyjęcia do miejsca przeznaczenia. Policja w celu zapobiegania i wykrywania przestępstw i wykroczeń wykonuje czynności:
W ramach tych czynności policjanci mogą wykonywać konwoje policyjne. Ponadto konwoje mogą być wykonywane na polecenie: „(…) sądu, prokuratora, organów administracji państwowej i samorządu terytorialnego w zakresie, w jakim obowiązek ten został określony w odrębnych ustawach”. Podstawowym przepisem wykonawczym regulującym wykonywanie przez policjantów służby konwojowej jest Rozkaz Nr 2 Komendanta Głównego Policji z dnia 3 maja 1995 roku w sprawie wykonywania przez policjantów służby konwojowej wraz z Instrukcją. Konwojowane mogą być osoby:
Ponadto konwojowane mogą być „przedmioty wartościowe”. Złagodzoną formą konwoju jest doprowadzenie. Doprowadzenie to przetransportowanie przez policjanta lub więcej policjantów, na polecenia: sądu, prokuratora lub uprawnionych organów administracji państwowej, osób, które uchylają się od obowiązkowego stawiennictwa. Przykładowo osobą taką może być świadek, który prawidłowo powiadomiony, bez usprawiedliwienia nie stawił się na rozprawie sądowej, czy też może to być poborowy, który pomimo wezwania nie stawił się przed komisją poborową).
W służbie konwojowej wyróżnia się różnego rodzaju podziały wykonywanych konwojów policyjnych. Uzależnione to jest od przyjętego kryterium podziału. Konwoje możemy podzielić na następujące rodzaje:
Podstawowym celem służby konwojowej jest przetransportowanie osób lub przedmiotów wartościowych z miejsca przyjęcia do miejsca przeznaczenia i zapewnienie w tym czasie ochrony transportowanych osób lub przedmiotów. Ochrona wykonywana przez policjantów podczas konwoju ma na celu uniemożliwienie:
Dokumenty stanowiące podstawę wykonania konwoju Policjanci wykonują konwoje osób na podstawie:
Jednostka Policji wykonuje konwój przedmiotów wartościowych na podstawie pisemnego zgłoszenia przez uprawniony organ zapotrzebowania nadesłanego nie później niż 3 dni przed rozpoczęciem transportu. Ponadto w określonych przypadkach niezbędnym dokumentem do wykonania konwoju jest plan konwoju. Konwojowanie pieszo Konwój pieszo może odbywać się jedynie na małych odległościach i wyłącznie wtedy, gdy nie ma środka transportu. Konwój pieszy powinien poruszać się ulicami o najmniejszym nasileniu ruchu. Konwojenci idą za konwojowanym w odległości jednego kroku, nieco z boku, by w razie podjęcia próby ucieczki właściwie zareagować. Jeżeli istnieje duże prawdopodobieństwo ucieczki konwojowanego, należy trzymać go za przedramię lub założyć chwyt transportowy, mimo iż nałożone są kajdanki.
Konwojowanie pojazdem służbowym W celu zapewnienia bezpieczeństwa podczas wykonywania służby konwojowej konwoje osób powinny być wykonywane policyjnymi środkami transportu. Natomiast jeżeli zachodzą okoliczności uniemożliwiające wykonanie konwoju takim transportem, dopiero wówczas konwój można wykonać publicznymi środkami transportu - z wyjątkiem komunikacji miejskiej. Optymalnym środkiem transportu policyjnego wykorzystywanym w służbie konwojowej (oprócz komunikacji powietrznej) jest specjalnie przystosowany do tego rodzaju pojazd - więźniarka. Przed rozpoczęciem konwoju, w pojeździe tym konwojowanych umieszcza się w poszczególnych przedziałach, uwzględniając zasadę, że oddzielnie umieszcza się kobiety i mężczyzn oraz że nieletnim należy zapewnić odizolowanie od osób dorosłych. Po wprowadzeniu konwojowanych do więźniarki i zamknięciu przedziałów, do pojazdu wchodzą konwojenci, zamykając za sobą drzwi wejściowe. Dowódca konwoju zajmuje miejsce obok kierowcy i utrzymuje stałą łączność z konwojentami znajdującymi się z tyłu pojazdu. W uzasadnionych przypadkach konwojenci, po uprzednim przekazaniu broni palnej, dowódcy konwoju mogą przebywać w przedziałach więźniarki z konwojowanymi. Po przybyciu konwoju do miejsca przeznaczenia, konwój w miarę możliwości powinien wjechać na ogrodzony teren. Wyprowadzanie i wprowadzanie konwojowanych z i do pojazdu winno odbywać się pojedynczo. W uzasadnionych przypadkach można wykonywać konwoje osób pojazdem osobowym. W tym przypadku konwojowanego należy umieścić na tylnym siedzeniu w środku pomiędzy konwojentami. W przypadku, gdy nie ma wystarczającej liczby konwojentów, konwojowanego można umieścić na tylnym siedzeniu obok konwojenta, pamiętając, aby nie było to miejsce za kierowcą, a drzwi od strony konwojowanego były zablokowane. Podczas jazdy, postoju należy prowadzić ciągłą obserwację zachowania konwojowanego. Konwoje etapowe wykonywane są w celu ekonomicznego wykorzystania sił i środków Policji i polegają na przewożeniu konwojowanych do wyznaczonych w kraju miejscowości (sektorów) w celu konwojowania ich na dalsze odległości przez ogniwo konwojowe jednostki Policji znajdujące się we wspomnianym sektorze konwojowym. Konwoje takie wykonywane są w związku z tym etapami. Teren Polski podzielony jest na cztery sektory z siedzibą w Bydgoszczy, Katowicach, Warszawie i Wrocławiu. Przy czym w Łodzi znajduje się centralny punkt wymiany osób, pozostających w ewidencji więziennictwa, konwojowanych na podstawie wykazu transportowego wystawionego przez jednostkę penitencjarną. W związku z tym KWP w Łodzi jest centralnym koordynatorem konwojów etapowych, odpowiedzialnym za ich prawidłowe funkcjonowanie. Natomiast KWP w Bydgoszczy, Katowicach, Warszawie i we Wrocławiu określane są mianem koordynatorów realizacji konwojów etapowych w sektorach.
Konwoje etapowe wykonywane są cyklicznie w środy, a czas ich rozpoczęcia z KWP będących w sektorach wyznaczają koordynatorzy tych sektorów. Jednakże czas trwania konwoju etapowego nie może przekraczać 48 godzin, a przekazanie osób w centralnym punkcie wymiany osób odbywa się w godzinach 12.00 - 14.00 w dniu trwania konwoju etapowego. Konwoje etapowe wykonuje się z wykorzystaniem więźniarki. Zakres przygotowania policjanta do służby konwojowej Policjanci wykonujący konwoje muszą być do nich odpowiednio wyposażeni i przygotowani. Jest to niezbędne, aby właściwie wykonać ciążące na nich obowiązki. Za właściwe wyposażenie i uzbrojenie konwojentów odpowiedzialni są dowódcy pododdziałów konwojowych lub kierownicy komórek organizacyjnych jednostek Policji, z których policjanci wykonują konwój. Konwojenci zobowiązani są posiadać w służbie wyposażenie i uzbrojenie odpowiednie do specyfiki konwoju, jak również do mogących wystąpić zagrożeń. W szczególności powinni posiadać broń palną, opatrunek osobisty i środki ochrony przed zakażeniem chorobami zakaźnymi. Ponadto policjanci zobowiązani są posiadać w służbie notatnik służbowy, w którym dokonują zapisów związanych z konwojem. Każdy policjant wykonujący konwoje musi być przeszkolony w zakresie służby konwojowej. Policjanci wykonujący służbę konwojową powinni być wypoczęci (nie wolno wyznaczać konwojentów do konwoju przed upływem 12 godzin po powrocie z wcześniejszego konwoju) oraz odpowiednio przygotowani (np. posiadać odpowiedni zapas pożywienia lub napojów). O konwojach, których czas trwania w obie strony przekracza 8 godzin, należy uprzedzić policjantów odpowiednio wcześniej w celu przygotowania się. Służbę konwojową policjanci pełnią w umundurowaniu służbowym, wyjątek stanowią policjanci służby kryminalnej, którzy mogą wykonywać konwoje w ubraniu cywilnym, natomiast policjanci pododdziałów antyterrorystycznych wykonują konwoje w umundurowaniu specjalnym. W uzasadnionych przypadkach, za zgodą kierownika komórki organizacyjnej lub komendanta jednostki Policji, możliwe jest pełnienie służby w umundurowaniu ćwiczebnym lub ubraniu cywilnym. Jednakże sytuacja taka nie może mieć miejsca podczas wykonywania konwoju osób na rozprawę sądową. Policjanci wykonujący konwoje muszą być do nich odpowiednio wyposażeni i przygotowani. Jest to niezbędne, aby właściwie wykonać ciążące na nich obowiązki. Za właściwe wyposażenie i uzbrojenie konwojentów odpowiedzialni są dowódcy pododdziałów konwojowych lub kierownicy komórek organizacyjnych jednostek Policji, z których policjanci wykonują konwój. Odprawa do służby Odprawę służbową należy przeprowadzić bezpośrednio przed rozpoczęciem konwoju. Odprawę do służby konwojowej przeprowadza:
Odprawiający do służby w szczególności ma obowiązek:
Dokumentowanie odprawy do służby konwojowej w notatniku służbowym Podstawowy dokument, jaki zobowiązany jest prowadzić policjant pionu prewencji, to notatnik służbowy. Zapisy w notatniku powinny być krótkie, rzeczowe, muszą odzwierciedlać codzienne zadania oraz opis wykonanych czynności. W czasie wykonywania służby konwojowej konwojent jest obowiązany wpisać służbę do notatnika służbowego. Powinien również udokumentować przebieg odprawy do służby konwojowej, a w szczególności zapisać:
Przypadki i zasady sporządzania planu konwoju Plan konwoju sporządza się obligatoryjnie, w przypadku gdy:
Ponadto plan konwoju może być sporządzony w każdym innym przypadku, gdy zajdzie taka potrzeba. Plan konwoju powinien zawierać następujące dane:
Odstąpienie od wykonania konwoju W czasie wykonywania służby konwojowej mogą zaistnieć sytuacje, kiedy konwoju, z przyczyn niezależnych, policjanci nie będą mogli wykonać. Istniejące uregulowania dopuszczają taką możliwość. W każdym takim przypadku, gdy jednostka Policji nie wykona polecenia konwoju, o przyczynach jego niezrealizowania niezwłocznie powiadamia w formie pisemnej organ zlecający. Od wykonania konwoju osób skazanych, a przebywających na wolności oraz osób doprowadzonych, które uchylają się od obowiązkowego stawiennictwa, odstępuje się w przypadku przedstawienia:
Ponadto dowódca konwoju może odstąpić od wykonania konwoju, jeżeli depozyt konwojowanego lub dowody rzeczowe swoimi rozmiarami lub właściwościami uniemożliwiają wykonanie tego zadania. W takim przypadku ma on obowiązek natychmiast powiadomić bezpośredniego przełożonego. Osób, które mają objawy choroby, zaburzeń psychicznych, zatrucia alkoholem bądź innymi środkami odurzającymi lub psychotropowymi, mają rany lub uszkodzenia ciała bądź żądają pomocy lekarskiej, nie można konwojować bez uprzedniego zbadania przez lekarza. Badanie takie powinno być udokumentowane na odrębnym zaświadczeniu. Również należy odstąpić od wykonania konwoju, gdy wykonanie konwoju naraża życie lub zdrowie uczestników konwoju lub osoby postronne. Obowiązki, zakazy i nakazy dotyczące dowódcy konwoju i konwojentów Na policjantów wykonujących służbę konwojową, i to zarówno na dowódcę konwoju, jak i konwojentów, nałożono szereg obowiązków oraz zakazów i nakazów. Do podstawowych obowiązków dowódcy konwoju należą:
W czasie wykonywania obowiązków służbowych konwojent w szczególności jest obowiązany:
Natomiast podczas konwojowania konwojentom (w tym również dowódcy konwoju) w szczególności nie wolno:
Postępowanie z osobą konwojowaną po przybyciu do sądu lub prokuratury Po przybyciu do sądu lub prokuratury konwojowanych należy umieścić w pomieszczeniu dla zatrzymanych, a gdy takiego brak - w miejscu wskazanym przez kierownika sekretariatu lub osobę przez niego wyznaczoną. Wcześniej dowódca konwoju zgłasza w sekretariacie przybycie konwoju i przekazuje posiadaną dokumentację. Powiadamia również, przed rozpoczęciem rozprawy, przewodniczącego składu orzekającego, a w przypadku konwoju do prokuratury - prokuratora, gdy w czasie konwoju konwojowany usiłował zbiec, dokonać samobójstwa, samookaleczenia bądź też doszło do innego wydarzenia nadzwyczajnego lub istnieje uzasadnione podejrzenie, że sytuacja taka może zdarzyć się w trakcie rozprawy sądowej (przesłuchania w prokuraturze). W czasie oczekiwania na rozprawę sądową (czynności w prokuraturze) nie wolno dopuścić do porozumienia się konwojowanego z osobami postronnymi, jak również do przekazania mu jakichkolwiek przedmiotów. Po wprowadzeniu konwojowanego na salę rozpraw (do pokoju w prokuraturze) należy zdjąć mu kajdanki, chyba że przewodniczący składu orzekającego (prokurator) postanowi inaczej. Przed zajęciem miejsca na ławie oskarżonych dowódca konwoju podejmuje czynności mające na celu uniemożliwienie konwojowanemu ucieczkę. W tym celu między innymi zamyka znajdujące się w pobliżu nieokratowane okna, a także sprawdza, czy w pobliżu nie ma niebezpiecznych przedmiotów. Wprowadzenie konwojowanego do sali rozpraw powinno przebiegać w następujący sposób:
Po wejściu do sali konwojent nie zdejmuje czapki i zajmuje miejsce obok konwojowanego na ławie oskarżonych. Konwojenci zajmują miejsca na ławie oskarżonych, siadając na przemian z konwojowanymi i nie pozwalają oskarżonym porozumiewać się. Gdy oskarżony wzywany jest przed skład orzekający do ławy sędziowskiej, a przewodniczący składu orzekającego nie postanowi inaczej, wówczas konwojent udaje się z konwojowanym, stając za nim i zachowuje szczególną ostrożność. W czasie rozprawy sądowej konwojenci zobowiązani są do wykonywania pozostałych w związku z postępowaniem sądowym poleceń przewodniczącego składu orzekającego. Obowiązki i zakazy dotyczące konwojentów podczas rozprawy sądowej Konwojenci w czasie rozprawy zobowiązani są do wstawania z miejsca w czasie:
Poza określonymi nakazami zachowania, konwojentów dotyczą również określone zakazy. W czasie rozprawy sądowej konwojentom (w tym dowódcy konwoju) w szczególności nie wolno:
Zasady postępowania z osobą skazaną lub uniewinnioną Po ogłoszeniu wyroku skazującego na karę co najmniej pozbawienia wolności lub postanowienia o tymczasowym aresztowaniu konwojenci wraz z konwojowanym udają się do pomieszczenia dla zatrzymanych lub do miejsca wskazanego przez kierownika sekretariatu lub osobę przez niego wyznaczoną, a dowódca konwoju odbiera w sekretariacie sądu dokumentację niezbędną w celu osadzenia konwojowanego w jednostce penitencjarnej. W przypadku uchylenia tymczasowego aresztowania lub, gdy zapadł wyrok uniewinniający, konwojowanego należy po otrzymaniu postanowienia i nakazu uwolnienia natychmiast zwolnić. Nie podlega zwolnieniu konwojowany, który odbywa karę pozbawienia wolności w innej sprawie lub musi być zatrzymany w związku z toczącym się postępowaniem przygotowawczym w innej sprawie. Dokumentację związaną ze zwolnieniem konwojowanego przekazuje się do jednostki penitencjarnej, z której konwojowany został pobrany. Zasady postępowania w przypadku zezwolenia na widzenie lub doręczenie paczki Podczas przebywania w sądzie konwojowany może otrzymać od przewodniczącego składu orzekającego zezwolenie na widzenie lub doręczenie żywności. Zezwolenie to wydawane jest w formie pisemnej. W takim przypadku dowódca konwoju zobowiązany jest do sprawdzenia tożsamości osoby, która uzyskała zezwolenie na widzenie z konwojowanym i poinformować ją o zakazie przekazywania konwojowanemu niebezpiecznych przedmiotów, napojów alkoholowych, środków odurzających, informacji dotyczących przestępstwa lub mających istotny wpływ na przebieg sprawy karnej. Widzenie odbywa się w obecności konwojentów, którzy w przypadku ujawnienia niezastosowania się uczestników widzenia do zaleceń przerywają widzenie. O powyższym należy powiadomić przewodniczącego składu orzekającego. W przypadku przekazania żywności należy w obecności osoby doręczającej sprawdzić, czy nie znajdują się w niej przedmioty, środki i informacje, których przekazanie konwojowanemu, podobnie jak podczas widzenia, jest zakazane. W przypadku ujawnienia takich rzeczy konwojenci nie zezwalają na przekazanie żywności konwojowanemu. Również w takim przypadku należy powiadomić przewodniczącego składu orzekającego. Postępowanie dowódcy konwoju w przypadku zakłócenia rozprawy sądowej W razie zakłócenia przebiegu rozprawy sądowej dowódca konwoju na polecenie przewodniczącego składu orzekającego podejmuje czynności zmierzające do przywrócenia porządku na rozprawie. W sytuacji gdy interwencja okazała się nieskuteczna, dowódca konwoju wyznacza konwojenta odpowiedzialnego za dowodzenie konwojem, a sam zwraca się do policjantów przebywających w sądzie lub przez środki łączności do miejscowej jednostki Policji, żądając pomocy w celu przywrócenia porządku na sali rozpraw.
Przedmioty wartościowe to krajowe i zagraniczne znaki pieniężne, papiery wartościowe, platyna, srebro i wyroby z tych metali, eksponaty muzealne. Należy pamiętać, że wymieniony w tym paragrafie katalog przedmiotów nie jest katalogiem zamkniętym. Jest to tylko przykładowy katalog przedmiotów uznanych z wartościowe, który ma ułatwić zakwalifikowanie innych przedmiotów do grupy „przedmiotów wartościowych”. Zasady organizacji konwojów przedmiotów wartościowych Konwojenci zobowiązani są posiadać w służbie wyposażenie i uzbrojenie odpowiednie do specyfiki konwoju, jak również do mogących zaistnieć zagrożeń. W czasie konwojowanie przedmiotów wartościowych konwój wykonuje co najmniej trzech policjantów, w tym dwóch uzbrojonych w broń maszynową. Środki przymusu bezpośredniego łącznie z użyciem broni palnej konwojenci mogą stosować na podstawie obowiązujących przepisów prawnych. W przypadku konwojowania przedmiotów wartościowych, policjanci w zakresie ochrony transportu tych przedmiotów wykonują polecenia wydawane przez osobę odpowiedzialną za transport, reprezentującą organ zlecający wykonanie konwoju. W przypadku zaistnienia wypadku drogowego lub zamachu na transport dowództwo nad wszystkimi osobami wchodzącymi w skład transportu obejmuje dowódca konwoju. Stan liczbowy policjantów zabezpieczających transport przedmiotów wartościowych uzależniony jest od:
Odpowiednią liczbę sił i środków niezbędnych do zabezpieczenia transportu przedmiotów wartościowych zapewnia właściwy miejscowo komendant jednostki Policji. Co najmniej dzień wcześniej przed rozpoczęciem konwoju przedmiotów wartościowych jednostka Policji wykonująca konwój powiadamia o tym szyfrogramem odpowiednią komórkę Komendanta Głównego Policji oraz KWP, przez teren których będzie przejeżdżał konwój. W każdym przypadku konwojowania przedmiotów wartościowych należy sporządzić plan konwoju. Po przekroczeniu przez konwój granicy administracyjnej danego województwa oraz o istotnych wydarzeniach dowódca konwoju informuje drogą radiową dyżurnego operacyjnego KWP, na której terenie aktualnie się znajduje. W przypadku zaistnienia wydarzenia nadzwyczajnego dyżurny KWP na żądanie dowódcy konwoju obowiązany jest do natychmiastowego udzielenia mu niezbędnej pomocy. Zasady wzmacniania ochrony transportu przedmiotów wartościowych Przy wzmacnianiu przez policjantów ochrony transportów przedmiotów wartościowych obowiązują następujące zasady:
Sytuacje będące wydarzeniami nadzwyczajnymi w służbie konwojowej Poważne zakłócenie przebiegu konwoju określamy jako wydarzenie nadzwyczajne. Do wydarzeń nadzwyczajnych w służbie konwojowej zaliczamy przede wszystkim sytuacje powodujące poważne niebezpieczeństwo dla życia lub zdrowia oraz mienia. Wydarzeniem takim jest w szczególności:
Istota wzmożonych środków ostrożności i ulg w konwoju W czasie wykonywania konwoju osób może dojść do sytuacji, że wobec osób konwojowanych należy zwiększyć środki bezpieczeństwa ze względu na zachowanie się i cechy konwojowanego lub na podstawie informacji o nim. W takich przypadkach można zastosować wzmożone środki ostrożności.
Zastosowanie wzmożonych środków ostrożności polega w szczególności na:
W takich wypadkach konwój osób należy wykonać przy wykorzystaniu pojazdu - więźniarki. Gdy zachodzi okoliczność do zastosowania wzmożonych środków ostrożności przy konwojowaniu osób, co najmniej jeden konwojent powinien być uzbrojony w broń maszynową. W czasie konwojowania przedmiotów wartościowych konwój wykonuje co najmniej trzech policjantów, w tym dwóch uzbrojonych w broń maszynową. Podstawy stosowania wzmożonych środków ostrożności i ulg w konwoju Wzmożone środki ostrożności wobec osób konwojowanych stosuje się:
Środki te należy stosować, gdy zachodzi podejrzenie:
Poza zastosowaniem wzmożonych środków bezpieczeństwa może dojść również do sytuacji, że należy zastosować łagodniejsze środki bezpieczeństwa wobec osób konwojowanych. Ma to miejsce w sytuacji, gdy nie zachodzi obawa usiłowania ucieczki konwojowanego lub zamachu na uczestników konwoju i osoby postronne. Ulgi w konwoju można zastosować w stosunku do:
Zastosowanie ulg następuje na polecenie tych samych osób i w takiej samej formie, jak polecenie zastosowania wzmożonych środków ostrożności. Ulgi stosowane w czasie konwojowania osób polegają w szczególności na odstąpieniu od założenia konwojowanemu kajdanek oraz stworzenia mu wygodniejszych warunków transportu.
Obowiązki dowódcy konwoju i konwojentów w przypadku wydarzenia nadzwyczajnego w konwoju Dowódca konwoju w przypadku zaistnienia wydarzenia nadzwyczajnego ma obowiązek podjąć działania zmierzające do wyeliminowania przyczyn i skutków zaistniałej sytuacji, a w szczególności:
Podczas napadu na konwój dowódca konwoju wyznacza policjantów do pilnowania konwojowanego lub przedmiotów wartościowych oraz do obrony, a także stara się, aby konwój przemieszczał się w wyznaczonym kierunku. Działania pościgowe za sprawcami napadu podejmuje tylko wówczas, gdy pozwalają na to siły konwoju. Zapewnione musi być przy tym pełne bezpieczeństwo konwojowanych osób i przedmiotów wartościowych. Jeżeli konwojowany podjął próbę ucieczki, dowódca konwoju natychmiast wszczyna pościg i dąży do ujęcia uciekiniera, zapewniając w miarę możliwości pomoc znajdujących się w pobliżu policjantów lub innych osób. W sytuacji, gdy ucieczka nastąpiła z wieloosobowego konwoju, dowódca konwoju organizuje pościg, wyznacza policjantów do pościgu i do ochrony pozostałych konwojowanych. Jeżeli uciekinierów nie da się schwytać od razu, dowódca konwoju pozostawia część policjantów do jego kontynuowania, a sam z pozostałymi konwojentami prowadzi konwój do miejsca docelowego. W przypadku choroby konwojowanego dowódca konwoju ma obowiązek udzielić mu niezbędnej pomocy, dojechać do najbliższej jednostki Policji i zapewnić pomoc pogotowia ratunkowego lub lekarza. Jeżeli w ochronie konwoju bierze udział kilku konwojentów, opiekę nad chorym sprawuje wyznaczony konwojent, a konwój udaje się do miejsca przeznaczenia. Natomiast gdy stan zdrowia chorego uniemożliwia dalsze konwojowanie, należy umieścić go w placówce służby zdrowia, a ochronę chorego organizuje najbliższa jednostka Policji. Jeżeli w trakcie konwoju konwojowany zmarł, zwłoki należy zabezpieczyć na miejscu zdarzenia i powiadomić najbliższą jednostkę Policji w celu przeprowadzenia niezbędnych czynności. Podczas konwoju wieloosobowego do wykonania tej czynności wyznacza się jednego z konwojentów, pozostali udają się z konwojem do miejsca przeznaczenia. W przypadku gdy konwojowany usiłuje dokonać czynnej napaści na konwojentów albo odmawia podporządkowania się wydanym poleceniom konwojenci mają prawo do użycia wobec niego środków przymusu bezpośredniego na zasadach i warunkach określonych w stosownych przepisach. Dokumentowanie wydarzeń nadzwyczajnych w konwoju Gdy w czasie konwoju miało miejsce wydarzenie nadzwyczajne dowódca konwoju dokumentuje to w formie pisemnego raportu z przebiegu wydarzenia. W raporcie tym powinno być zawarte w szczególności:
Konwojenci mają obowiązek dokumentowania służby konwojowej w swoim notatniku służbowym.
W każdym pododdziale konwojowym prowadzona jest dokumentacja służbowa. Na dokumentację tę składa się:
Zasady prowadzenia dokumentacji Otrzymane polecenie lub zlecenie wykonania konwoju układa się w teczce zwanej terminarzem. Terminarz ten zawiera ponumerowane strony od 1 do 31, pod którymi zamieszcza się dokumenty według daty realizacji konwoju. Dowódca pododdziału konwojowego obowiązany jest codziennie sprawdzać w terminarzu dokumenty i na tej podstawie planować służbę. W przypadku wykonywania konwoju przez jednostkę Policji nie posiadającej pododdziału konwojowego, dyżurny jednostki każdorazowo odnotowuje wykonanie tego zadania w książce wydarzeń jednostki. Dowódca konwoju w czasie realizacji konwoju musi posiadać odpowiednie dokumenty, na podstawie których wykonuje dany konwój. Ponadto, gdy jest to konieczne, musi posiadać w czasie wykonania konwoju jego plan. W przypadku, gdy konwojuje osoby majce objawy choroby, zaburzeń psychicznych, zatrucia alkoholem bądź innymi środkami odurzającymi lub psychotropowymi, mające rany lub uszkodzenia ciała, bądź żądają one pomocy lekarskiej, musi posiadać zaświadczenie lekarskie, wydane po uprzednim zbadaniu przez lekarza, stwierdzające, że stan zdrowia konwojowanego nie wymaga leczenia w szpitalu. W przypadku zastosowania ulg lub wzmożonych środków ostrożności musi on posiadać pisemne polecenie uprawnionych organów, z wyjątkiem sytuacji, gdy decyzję o zastosowaniu ulg lub wzmożonych środków ostrożności podjął on sam. Gdy w czasie konwoju miało miejsce wydarzenie nadzwyczajne, dowódca konwoju dokumentuje to w formie pisemnego raportu z przebiegu wydarzenia. Konwojenci mają obowiązek dokumentowania służby konwojowej w swoim notatniku służbowym. Dokumentację prowadzoną w pododdziale konwojowym należy sporządzać czytelnie i przejrzyście. Zabrania się wycierania lub przerabiania naniesionych zapisów. Błędny zapis należy przekreślić i obok niego dokonać zapisu prawidłowego oraz złożyć podpis.
Złagodzoną formą konwoju jest doprowadzenie. Doprowadzenie wykonuje się na polecenie:
Doprowadza się osoby, które uchylają się od obowiązkowego stawiennictwa (np. osobą taką może być świadek, który prawidłowo powiadomiony, bez usprawiedliwienia nie stawił się na rozprawie sądowej, czy też może to być poborowy, który pomimo wezwania nie stawił się przed komisją poborową). Dokumenty stanowiące podstawę doprowadzenia Doprowadzenie wykonuje się w szczególności na podstawie pisemnych nakazów lub postanowień:
Taktyka postępowania przy doprowadzaniu osób Doprowadzenie osoby wykonuje policjant wyznaczony przez kierownika komórki organizacyjnej jednostki Policji lub komendanta jednostki Policji, która otrzymała nakaz. Po przybyciu pod wskazany adres policjant po wylegitymowaniu osoby doprowadzanej zatrzymuje jej dokument tożsamości i oznajmia jej cel przybycia oraz okazuje jej nakaz doprowadzenia. Osoba doprowadzana powinna na nakazie potwierdzić swoim podpisem fakt okazania jej nakazu doprowadzenia. Przed rozpoczęciem doprowadzenia w uzasadnionych przypadkach policjant powinien dokonać sprawdzenia osoby doprowadzanej pod kątem posiadania przez nią broni lub innych niebezpiecznych przedmiotów, a także dokonać kontroli jej bagażu. Po wykonaniu tych czynności powinien przetransportować osobę doprowadzaną do miejsca przeznaczenia. Po przybyciu na miejsce zgłasza on uprawnionej osobie fakt doprowadzenia osoby. Po zrealizowaniu doprowadzenia policjant wykonujący doprowadzenie ma obowiązek uzyskania od organu wzywającego potwierdzenia tego faktu. Policjant nie ma obowiązku pozostawania z doprowadzonym do zakończenia czynności urzędowych związanych z doprowadzeniem - chyba, że sąd lub prokurator postanowi inaczej. Przypadki odstąpienia od doprowadzenia osoby Odstąpić od doprowadzenia osoby należy w przypadku, gdy osoba okaże:
|
|
LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA Nazwa jednostki szkoleniowe: Pełnienie służby konwojowej. Nazwa jednostki modułowej - numer kolejnej: Pełnienie służby w konwojach i pomieszczeniach dla osób zatrzymanych -- SZP 01.JM 04. Nazwa zawodu/stanowiska pracy: policjant/aplikant. Zakres pracy: Przygotowanie do pełnienia służy w konwojach. Stron: 1 Opracował: F. Ryśnik, M. Żurawski. |
JM04JS01LU01 |
Literatura uzupełniająca:
|
|
SPRAWDZIAN POSTĘPÓW JEDNOSTKA SZKOLNA - JS 01 Nazwa jednostki szkolnej: Pełnienie służby konwojowej. Nazwa jednostki modułowej - numer kolejny: Pełnienie służby w konwojach i pomieszczeniach dla osób zatrzymanych - SZP 01.JM 04. Nazwa zawodu/stanowiska pracy: policjant/aplikant Zakres pracy: Przygotowanie do pełnienia służby konwojowej. Stron: 1 Opracował: F. Ryśnik, M. Żurawski. |
JM04JS01SP01 |
||
Sprawdzian postępów: |
|||
Na podstawie zrealizowanych ćwiczeń i wykładów w ramach jednostki szkolnej zaznaczając w odpowiednich miejscach „X” jako odpowiedź „TAK” lub „NIE”, oceń: |
|||
Czy umiesz rozpoznać dokumenty dotyczące konwoju, |
TAK |
NIE |
|
Czy potrafisz pobrać konwojowanego z PDOZ, |
|
|
|
Czy umiesz ustalić dane osoby konwojowanej i określić rodzaju kwalifikacji czynu, którego się dopuścił, |
|
|
|
Czy umiesz przeprowadzić kontrolę osobistą konwojowanego, |
|
|
|
Czy umiesz założyć konwojowanemu kajdanek, |
|
|
|
Czy potrafisz zachować warunki bezpieczeństwa podczas konwojowania, |
|
|
|
Czy potrafisz ocenić dokumenty dotyczące doprowadzenia osoby, |
|
|
|
Czy potrafisz wykonać pierwsze czynności związane z doprowadzeniem osoby. |
|
|
|
PRZEWODNIK DLA SŁUCHACZA JEDNOSTKA SZKOLNA - JS 02 Nazwa jednostki szkolnej: Pełnienie służby ochronnej. Nazwa jednostki modułowej - numer kolejny: Pełnienie służby w konwojach i pomieszczeniach dla osób zatrzymanych - SZP 01.JM 04. Nazwa zawodu/stanowiska pracy: policjant/aplikant. Zakres pracy: Przygotowanie do pełnienia służby ochronnej w PDOZ. Stron: 2 Opracował: F. Ryśnik, M. Żurawski. |
JM04JS02PS01 |
Wskazówki dla ucznia:
Wymagana jest podstawowa wiedza i umiejętności z zakresu legitymowania i zatrzymywania osób oraz dokonywania kontroli osobistej. Znajomość zasad i przypadków stosowania ŚPB.
Po zakończeniu jednostki szkolnej będziesz potrafił:
Na początku zajęć zostanie Ci wyjaśnione pojęcie „pomieszczenie dla osób zatrzymanych” (PDOZ). Następnie prowadzący wskaże podstawy prawne regulujące służbę w tych pomieszczeniach, kwalifikacje i wymogi, jakie musi spełniać policjant pełniący służbę ochronną oraz obowiązki takiego policjanta. Dalej zostaną przedstawione zasady pełnienia służby ochronnej. Zostaną Ci zlecone treści do samodzielnego opanowania z zakresu: legitymowania osób, zatrzymania osób, przeprowadzania kontroli osobistej stosowania ŚPB.
w zakresie pełnienia służby w PDOZ: przyjmowania, przekazywania lub zwalniania osobę Obszary podlegające ocenie przy zadaniu praktycznym: Obszary podlegające ocenie przy sporządzaniu dokumentacji: |
|
MATERIAŁY DLA SŁUCHACZA JEDNOSTKA SZKOLNA - 02 Nazwa jednostki szkolnej: Pełnienie służby ochronnej w PDOZ. Nazwa jednostki modułowej - numer kolejny JM 04: Pełnienie służby w konwojach i pomieszczeniach dla osób zatrzymanych. Nazwa zawodu/stanowiska pracy: policjant/aplikant Zakres pracy: Przygotowanie do pełnienia służby konwojowej. Stron 15 Opracował: F. Ryśnik, M. Żurawski. |
JM04JS02MS01 |
Pomieszczenia dla osób zatrzymanych (PDOZ) to specjalnie wydzielone pomieszczenia w jednostkach organizacyjnych Policji, w których umieszczane są osoby zatrzymane i doprowadzone w celu wytrzeźwienia. Pomieszczenia te są odpowiednio usytuowane, wyposażone i chronione. Pomieszczenia te znajdują się w komendach wojewódzkich Policji, komendach powiatowych (miejskich) Policji oraz w zależności od potrzeb w wybranych komisariatach Policji. Zlokalizowane są one na kondygnacji parterowej lub wyższej budynku. Dopuszczalna jest, po spełnieniu określonych warunków lokalizacja tych pomieszczeń w suterenach budynku. Pomieszczenia te powinny posiadać odpowiednie wyposażenie i odpowiadać określonym warunkom, które zostały określone w rozporządzeniu Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 21 marca 2003 roku w sprawie warunków, jakim powinny odpowiadać pomieszczenia w jednostkach Policji przeznaczone dla osób zatrzymanych lub doprowadzonych w celu wytrzeźwienia, oraz regulaminu pobytu w tych pomieszczeniach. Pomieszczenia te są chronione przez wyznaczonych policjantów, którzy spełniają odpowiednie wymogi. Służbę w tych pomieszczeniach regulują następujące akty prawne:
Kwalifikacje i wymogi stawiane policjantowi pełniącemu służbę w PDOZ Pomieszczenia powinny być chronione przez wyznaczonych funkcjonariuszy, sprawnych fizycznie i przeszkolonych, którzy zdali egzamin ze znajomości treści instrukcji w sprawie pełnienia służby przez policjantów w pomieszczeniach dla osób zatrzymanych lub doprowadzonych w celu wytrzeźwienia. W jednostkach Policji, w których zorganizowana jest etatowa służba ochronna, nadzór nad zatrzymanymi sprawuje co najmniej dwóch policjantów na każdej zmianie. Policjanci zajmujący się wydawaniem posiłków muszą posiadać aktualny wpis do książeczki zdrowia dokonany przez lekarza, zezwalający na tego rodzaju pracę. W przypadku braku etatowej służby nadzór nad zatrzymanymi mogą pełnić dyżurni lub pomocnicy dyżurnych jednostek Policji. Muszą być jednak spełnione łącznie następujące warunki:
Obowiązki policjanta pełniącego służbę w PDOZ Obowiązki policjanta przyjmującego służbę nadzoru:
Do podstawowych obowiązków policjanta pełniącego służbę nad osobami zatrzymanymi lub doprowadzonymi w celu wytrzeźwienia należy zaliczyć w szczególności:
Zasady kontroli osób zatrzymanych Kontrole zachowania zatrzymanych lub doprowadzonych w celu wytrzeźwienia w poszczególnych pokojach należy każdorazowo odnotować w książce wydarzeń oraz dokonywać w odstępach czasu nie przekraczających:
Okoliczności korzystania przez policjantów z urządzeń alarmowych Pomieszczenia wyposażone są w instalację alarmową (dźwiękowo-świetlną) na wypadek nagłej konieczności zawiadomienia dyżurnego jednostki organizacyjnej Policji o zaistniałym zagrożeniu bezpieczeństwa przebywających tam osób. Instalację dźwiękowo świetlną stanowią:
Zasady otwierania drzwi pokoju dla zatrzymanych Policjant przed każdorazowym otworzeniem drzwi pokoju powinien uprzednio skontrolować przez wizjer zachowanie się osób w nim umieszczonych. Zwolnienie drzwi z łańcucha bezpieczeństwa oraz wejście policjanta do wnętrza pokoju może nastąpić tylko w przypadkach szczególnie uzasadnionych. Jeżeli w pokoju znajdują się niebezpieczni przestępcy oraz w porze nocnej (2100 - 500), jego otworzenie powinno odbywać się w obecności co najmniej dwóch policjantów, z których jeden przebywa poza kratą oddzielającą korytarz pomieszczeń od dyżurki. Zasady przyjmowania i przechowywania depozytu Przedmioty przyjęte do depozytu wpisuje się z oznaczeniem cech indywidualnych do kwitu depozytowego, który podpisuje osoba zatrzymana lub doprowadzona w celu wytrzeźwienia przyjmowana do pomieszczenia oraz policjanta, który dokonał odebrania tych rzeczy. Odmowę lub niemożność złożenia podpisu przez osobę zatrzymaną lub doprowadzoną w celu wytrzeźwienia przyjmowaną do pomieszczenia odnotowuje się w kwicie depozytowym, wskazując na obecność przy tej czynności innego policjanta, poświadczoną złożeniem przez niego podpisu. Przedmioty przyjęte do depozytu umieszcza się w woreczkach lub kopertach, do których wkłada się kwit depozytowy i przechowuje się je w szafach metalowych. Przedmioty, w tym notatki i zapiski mogące mieć znaczenie dla postępowania przygotowawczego, przekazuje się jednostce organizacyjnej Policji, do której dyspozycji zatrzymany pozostaje. Zasady umieszczania osób w pomieszczeniach Podstawą przyjęcia do pomieszczeń, zwolnienia, przekazania jest nakaz przyjęcia, zwolnienia, przekazania; podstawą wydania jest polecenie wydania podpisane przez komendanta jednostki Policji lub kierowników komórek organizacyjnych, do dyspozycji których zatrzymany pozostaje, a w razie ich nieobecności - przez dyżurnego jednostki Policji. W stosunku do zatrzymanych w związku z konwojowaniem dokumenty te mogą podpisywać dowódcy ogniw konwojowo-ochronnych. W czasie konwojowania tymczasowo aresztowanych lub skazanych, w przypadku wystąpienia przeszkody uniemożliwiającej konwojowanie, decyzję o umieszczeniu w pomieszczeniach podejmuje dowódca konwoju, sporządzając stosowną notatkę.
W pokojach przeznaczonych dla osób zatrzymanych lub doprowadzonych w celu wytrzeźwienia nie należy umieszczać razem:
Przyjmując kobietę w ciąży do 7 miesiąca, po uprzednim zbadaniu przez lekarza, należy umieścić ją w pokoju posiadającym najlepsze wyposażenie. Biorąc pod uwagę umieszczanie osób w poszczególnych pokojach, należy kierować się obowiązkiem zapewnienia osobie zatrzymanej lub nietrzeźwej bezpieczeństwa osobistego oraz potrzebą zapewnienia prawidłowego toku postępowania przygotowawczego. Z uwagi na częste stany depresyjne osób zatrzymanych lub nietrzeźwych i możliwość targnięcia się na własne życie należy unikać umieszczania lub pozostawiania osób w pokojach pojedynczo. W jednym pokoju powinny w zasadzie przebywać co najmniej dwie osoby. W pomieszczeniach nie wolno umieszczać:
Osobie zatrzymanej lub doprowadzonej w celu wytrzeźwienia należy wydać ubranie zastępcze tylko w przypadku, jeżeli:
Zasady sprawowania opieki medycznej w PDOZ W sytuacji, gdy osoba zdradza objawy choroby, zaburzeń psychicznych, zatrucia alkoholem bądź innymi środkami odurzającymi lub psychotropowymi, ma rany lub uszkodzenia ciała, uczestniczyła w bójce, jest kobietą w ciąży oraz gdy żąda pomocy lekarskiej, może być przyjęta do pomieszczeń po uprzednim zbadaniu przez lekarza i wydaniu przez niego zaświadczenia o istnieniu lub braku przeciwwskazań medycznych do zatrzymania. Ponadto, jeżeli istnieje podejrzenie, że osoba jest chora zakaźnie lub jest nosicielem wirusa HIV, należy niezwłocznie powiadomić służbę sanitarno-epidemiologiczną. Osobę, wobec której lekarz wydał opinię, że dalsze przebywanie w pomieszczeniach zagraża jej życiu i zdrowiu, należy zwolnić z pomieszczeń, a dalsze postępowanie uzależnić od poleceń prokuratora lub w przypadku doprowadzonych w celu wytrzeźwienia - od zaleceń lekarza. Przepisy prawa krajowego stanowią, że osobie zatrzymanej należy zapewnić pomoc lekarską nie tylko wtedy, gdy będzie potrzebna, lecz również wtedy, kiedy osoba zatrzymana żąda niezwłocznego zbadania jej przez lekarza, nawet bez podania przyczyny. Dyspozycja § 1 ust. 1 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 21 czerwca 2002 r. w sprawie badań lekarskich osób zatrzymanych przez Policję wymienia tylko obligatoryjne przypadki poddawania badaniu osoby zatrzymanej. Sformułowanie tam użyte „w szczególności, gdy” oznacza, że katalog tych przypadków jest niewyczerpany i otwarty. Koszty badań lekarskich do momentu prawomocnego skazania osoby zatrzymanej obciążają bezpośrednio Policję, pośrednio Skarb Państwa (wchodzą w koszty postępowania przygotowawczego), lub w przypadku osób zatrzymanych prewencyjnie - te osoby. Zgodnie z instrukcją leki zapisane przez lekarza zatrzymanym lub doprowadzonym w celu wytrzeźwienia pobiera się z apteki na koszt jednostki Policji. Podawanie leków powinno odbywać się wyłącznie w obecności policjanta. Zabrania się wydawania zatrzymanym lub doprowadzonym w celu wytrzeźwienia lekarstw do pokoi.
Obowiązki policjanta w przypadku przyjmowania osoby do PDOZ Policjant przyjmujący zatrzymanego lub doprowadzonego w celu wytrzeźwienia do pomieszczeń jest zobowiązany w obecności policjanta, który go doprowadził:
Policjant przyjmujący do pomieszczenia sprawdza w czasie kontroli osobistej osobę w celu odebrania dokumentów, środków płatniczych i przedmiotów, które należy przekazać do depozytu. Podczas tej czynności sprawdza się skrupulatnie odzież, bieliznę i obuwie oraz inne znalezione przy niej przedmioty. Podstawa czynności - nakaz zwolnienia:
Podstawa czynności - nakaz przekazania:
Podstawa czynności - polecenie wydania:
Obowiązki osoby zatrzymanej przy przyjmowaniu do PDOZ Przy przyjmowaniu do pomieszczenia osoba zatrzymana lub doprowadzona w celu wytrzeźwienia jest obowiązana podać dane osobowe oraz informacje o miejscu zameldowania, a także o stanie zdrowia. Osoba zatrzymana lub doprowadzona w celu wytrzeźwienia przed przyjęciem do pomieszczenia jest obowiązana przekazać do depozytu:
W przypadku posiadania przez osoby umieszczane w pomieszczeniach okularów, można przyjąć je w depozyt w przypadku niewielkiej wady wzroku i nie korzystania przez te osoby z aktualnej prasy. Przyjęcie okularów powinno następować w sytuacjach szczególnie uzasadnionych, np. ze względu na agresywność zatrzymanego i obawę użycia szkieł wobec innych osób przebywających w pokoju, depresję osoby i obawę dokonania samookaleczenia. Podejmując decyzję o przyjęciu w depozyt okularów, należy pamiętać o zakazie podejmowania działań, które narażałyby osobę na utratę zdrowia, a z drugiej strony o konieczności zapewnienia prawidłowego funkcjonowania pomieszczeń. W przypadkach wątpliwych należy skonsultować się z lekarzem. Zasady oddawania depozytu przez zatrzymanego Osoba zatrzymana lub doprowadzona w celu wytrzeźwienia przed przyjęciem do pomieszczenia powinna sama przekazać do depozytu przedmioty i środki, których posiadanie w pomieszczeniu jest zabronione, w szczególności mogące ułatwić im ucieczkę lub umożliwić dokonanie zamachu na życie własne lub innych osób. Prawa osoby zatrzymanej Osoba umieszczona w pomieszczeniu ma prawo do:
Obowiązki osoby umieszczonej w PDOZ Osoba umieszczona w pomieszczeniu jest zobowiązana:
Sposób realizacji uprawnień oraz egzekwowania obowiązków osoby zatrzymanej przez policjanta pełniącego służbę w PDOZ W związku z tym że osoba zatrzymana ma prawo rozporządzania przedmiotami przekazanymi do depozytu, jeżeli przedmioty te nie zostały zabezpieczone w trybie przepisów o egzekucji administracyjnej lub przedmioty te i środki płatnicze nie zostały zatrzymane lub zajęte w drodze zabezpieczenia można wydać je osobie upoważnionej na podstawie pisemnego wniosku właściciela depozytu. Zakup z własnych środków pieniężnych osoby zatrzymanej wyrobów tytoniowych i prasy należy zapewnić za pośrednictwem policjanta, nie częściej niż raz dziennie, odpowiednio w miarę możliwości.
wydarzenie nadzwyczajne w PDOZ to zdarzenie powodujące zagrożenie życia, zdrowia osób tam przebywających lub zakłócające prawidłowy przebieg służby. szczególne środki to przedsięwzięcia podejmowane przez policjanta pełniącego nadzór nad osobami zatrzymanymi lub doprowadzonymi w celu wytrzeźwienia w przypadku wystąpienia wydarzenia nadzwyczajnego.
Przypadki stosowania szczególnych środków bezpieczeństwa Do wydarzeń nadzwyczajnych w pomieszczeniach przeznaczonych dla osób zatrzymanych lub doprowadzonych w celu wytrzeźwienia dochodzi w sytuacjach, gdy zatrzymani lub doprowadzeni w celu wytrzeźwienia:
Zasady stosowania szczególnych środków bezpieczeństwa Szczególne środki bezpieczeństwa mogą być stosowane po bezskutecznym uprzedzeniu i przywołaniu zatrzymanych lub doprowadzonych w celu wytrzeźwienia do porządku. W razie bezpośredniego zamachu na życie lub zdrowie policjanta albo innej osoby policjant może użyć siły fizycznej bez uprzedzenia i przywołania do porządku. Stosując szczególne środki bezpieczeństwa oraz w kontaktach z osobami zatrzymanymi lub doprowadzonymi w celu wytrzeźwienia, funkcjonariusz musi pamiętać o zakazach stosowania tortur oraz nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania, wynikającymi przede wszystkim z art. 7 Międzynarodowego Paktu Praw Politycznych i Obywatelskich oraz z art. 3 EKPC, który stanowi, że „[…] nikt nie może być poddany torturom ani nieludzkiemu lub poniżającemu traktowaniu albo karaniu”. W Konwencji w sprawie Zakazu Stosowania Tortur oraz Innego Okrutnego, Nieludzkiego lub Poniżającego Traktowania albo Karania z 10 grudnia 1984 roku tortury zdefiniowano jako: „[…] każde działanie, którym jakiejkolwiek osobie zadaje się ostry ból lub cierpienie, fizyczne bądź psychiczne, w celu uzyskania od niej lub od osoby trzeciej informacji lub wyznania, w celu ukarania jej za czyn popełniony przez nią lub osobę trzecią albo o którego dokonanie jest ona podejrzana, a także w celu zastraszenia lub wywarcia nacisku na nią lub trzecią osobę albo w jakimkolwiek innym celu wynikającym z wszelkiej formy dyskryminacji, gdy taki ból lub cierpienie powodowane są przez funkcjonariusza państwowego lub inną osobę występującą w charakterze urzędowym albo z ich polecenia albo za wyraźną lub milczącą zgodą”. Określenie to nie obejmuje bólu lub cierpienia wynikających jedynie ze zgodnych z prawem sankcji, nieodłącznie związanych z tymi sankcjami lub wywołanych przez nie przypadkowo. Ponadto artykuł 16 Konwencji zobowiązuje państwo do zapobiegania także „innym aktom okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania”. Według Kodeksu postępowania funkcjonariuszy porządku prawnego ONZ „okrutne, nieludzkie lub poniżające traktowanie albo karanie” należy interpretować w sposób zapewniający możliwie najszerszą ochronę przed fizycznymi lub psychicznymi nadużyciami. W polskich warunkach problem stanowią nie tyle tortury, co właśnie kwestia poniżającego postępowania albo karania. EKPC zapewnia możliwość skargi osoby do Europejskiej Komisji Praw Człowieka i Trybunału Praw Człowieka. Ponadto Europejska Konwencja o Zapobieganiu Torturom oraz Nieludzkiemu lub Poniżającemu Traktowaniu lub Karaniu z 26 listopada 1987 r. przewiduje system regularnych wizytacji miejsc, w których przebywają osoby pozbawione wolności, m.in. pomieszczeń dla osób zatrzymanych i doprowadzonych w celu wytrzeźwienia i aresztów w celu wydalenia - przez Europejski Komitet Zapobiegania Torturom. Artykuł 14 Konwencji w sprawie Zakazu Stosowania Tortur oraz Innego Okrutnego, Nieludzkiego lub Poniżającego Traktowania albo Karania z 1984 r. przyznaje ofierze tortur prawo do odszkodowania. W razie śmierci ofiary tortur prawo do odszkodowania przyznaje osobom, które pozostawały na jej utrzymaniu lub innym osobom na mocy prawa wewnętrznego. Na poziomie ustawodawstwa krajowego nader istotny jest art. 40 Konstytucji, który stanowi, że „[…] nikt nie może być poddany torturom ani okrutnemu, nieludzkiemu lub poniżającemu traktowaniu i karaniu. Zakazuje się stosowania kar cielesnych”. Podobnie jak w prawie międzynarodowym, Konstytucja utrzymuje absolutność zakazów wynikających z art. 40 także w czasie stanu wojennego i wyjątkowego (art. 233 ust. 1 Konstytucji). Wyrazem zakazu stosowania tortur oraz okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania na gruncie polskiego prawa policyjnego jest art. 14 ust. 3 ustawy o Policji, stanowiący, że „[…] policjanci w toku wykonywania czynności służbowych mają obowiązek respektowania godności ludzkiej oraz przestrzegania i ochrony praw człowieka”. Osoby uprawnione do podjęcia decyzji o użyciu szczególnych środków bezpieczeństwa Po bezskutecznym uprzedzeniu i przywołaniu zatrzymanego lub doprowadzonego w celu wytrzeźwienia do porządku decyzję o zastosowaniu szczególnych środków bezpieczeństwa podejmuje komendant jednostki Policji lub policjant przez niego upoważniony. W razie bezpośredniego zamachu na życie lub zdrowie policjanta lub innej osoby, decyzję o zastosowaniu siły fizycznej w stosunku do zatrzymanych lub doprowadzonych w celu wytrzeźwienia podejmuje policjant pełniący służbę w pomieszczeniach. O zastosowaniu siły fizycznej policjant zawiadamia niezwłocznie swojego przełożonego lub dyżurnego jednostki Policji, który następnie informuje komendanta jednostki Policji i kierownika komórki organizacyjnej Policji, do dyspozycji której pozostaje zatrzymany. Zasady dokumentowania użycia szczególnych środków bezpieczeństwa W każdym przypadku zastosowania szczególnych środków bezpieczeństwa w postaci użycia siły fizycznej, założenia pasa obezwładniającego lub kaftana bezpieczeństwa sporządza się notatkę służbową uwzględniającą przyczynę podjęcia decyzji o zastosowaniu tych środków przymusu bezpośredniego. Jeżeli w wyniku zastosowania szczególnych środków bezpieczeństwa doszło do obrażeń ciała, należy udzielić pierwszej pomocy, wezwać lekarza, sporządzić raport zawierający opis okoliczności oraz skutków zdarzenia i zawiadomić o tym właściwego prokuratora oraz nadrzędną jednostkę Policji. O wydarzeniu nadzwyczajnym niezwłocznie powiadamia się dyżurnego KWP, który następnie zawiadamia o tym zdarzeniu dyżurnego operacyjnego kraju Komendy Głównej Policji. Policjant pełniący służbę w pomieszczeniu wykonane przez siebie czynności dokumentuje w książce wydarzeń.
Przykładowe algorytmy postępowania policjantów sprawujących nadzór nad osobami zatrzymanymi i doprowadzonymi w celu wytrzeźwienia w związku z wydarzeniem nadzwyczajnym w pomieszczeniach Samouszkodzenie ciała:
Samobójstwo lub zgon osoby:
Agresywne zachowanie się osoby:
Naruszenie nietykalności cielesnej, czynna napaść na policjanta:
Usiłowanie ucieczki lub ucieczka:
Niszczenie przedmiotów stanowiących wyposażenie pomieszczenia:
Nakłanianie do buntu lub zbiorowej ucieczki:
Meldunek z wydarzenia nadzwyczajnego powinien zawierać w szczególności:
Zasady sporządzania i przechowywania dokumentacji PDOZ W pomieszczeniach przeznaczonych dla osób zatrzymanych lub doprowadzonych w celu wytrzeźwienia powinna być prowadzona następująca dokumentacja służbowa:
Jeżeli bezpośredni nadzór nad zatrzymanymi lub doprowadzonymi w celu wytrzeźwienia w pomieszczeniach sprawuje dyżurny jednostki Policji, fakty lub wydarzenia związane z jego funkcjonowaniem oraz ruchem osób umieszczonych w pomieszczeniach dyżurny dokumentuje w książce wydarzeń jednostki Policji. Książka kontroli osób zatrzymanych prowadzona jest w następujący sposób:
Powyższe dane wpisać w miarę możliwości na podstawie dokumentów.
Wpisy do dokumentacji powinny być dokonywane w sposób czytelny, estetyczny, zgodnie z treścią poszczególnych rubryk. Dokumentacja powinna być przechowywana w sposób uniemożliwiający zapoznanie się z jej treścią osób przyjmowanych do pomieszczeń, aby nie wiedzieli, kto i za co został zatrzymany - w szczególności chodzi o współsprawców. |
|
LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA Nazwa jednostki szkoleniowe: Pełnienie służby ochronnej w PDOZ. Nazwa jednostki modułowej - numer kolejnej: Pełnienie służby w konwojach i pomieszczeniach dla osób zatrzymanych - SZP 01.JM 04. Nazwa zawodu/stanowiska pracy: policjant/aplikant. Zakres pracy: Przygotowanie do pełnienia służy ochronnej w PDOZ. Stron: 1 Opracował: F. Ryśnik, M. Żurawski. |
JM04JS02LU01 |
Literatura uzupełniająca:
|
|
SPRAWDZIAN POSTĘPÓW JEDNOSTKA SZKOLNA - JS 02 Nazwa jednostki szkolnej: Pełnienie służby ochronnej. Nazwa jednostki modułowej - numer kolejny: Pełnienie służby w konwojach i pomieszczeniach dla osób zatrzymanych - SZP 01.JM 04. Nazwa zawodu/stanowiska pracy: policjant/aplikant. Zakres pracy: Przygotowanie do pełnienia służby ochronnej w PDOZ. Stron: 1 Opracował: F. Ryśnik, M. Żurawski. |
JM04JS02SP01 |
|
Sprawdzian postępów: |
||
Na podstawie zrealizowanych ćwiczeń i wykładów w ramach jednostki szkolnej zaznaczając w odpowiednich miejscach „X” jako odpowiedź „TAK” lub „NIE”, oceń: |
||
Czy znasz dokumenty sporządzane w PDOZ, |
TAK |
NIE |
Czy umiesz ustalić stan psycho-fizycznego osoby wobec której wykonywana jest czynność, |
|
|
Czy umiesz dokonać sprawdzenia osoby, |
|
|
Czy umiesz przyjąć/wydać depozyt osoby zatrzymanej, |
|
|
Czy umiesz udokumentować czynności przyjęcia/wydania depozytu, |
|
|
Czy umiesz udokumentować wykonane czynności w Książce wydarzeń PDOZ, |
|
|
Czy umiesz zachować zasady bezpieczeństwa przy wykonywaniu czynności. |
|
|
5
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
04 PEŁNIENIE SŁUŻBY W KONWOJACH I POMIESZCZENIACH DLA OSÓB ZATRZYMANYCHid 4880
rozkaz 7 94 pomieszczenie dla osób zatrzymanych, Akty Prawne
Pelnienie sluzby konwojowej
PEŁNIENIE SŁUŻBY KONWOJOWEJ
Grupa narkomani, Studia licencjackie- Resocjalizacja, Metodyka resocjalizacji - przykładowy plan zaj
Informacja dla osób które nie zdały egzaminu
konspekt basen cw. ze współcwicz, fizjoterapia, FIZJOTERAPIA, III SEMESTR, Basen, dla osob starszych
doradztwo zawodowe dla osob niepelnosprawnych
Rady żywieniowe dla osób w 'ruchu', różności, dietetyka, ciekawostki, diety, normy
EFT dla osób cierpiących na cukrzycę, EFT
Udogodnienia dla osób niepe, informacja naukowa i bibliotekoznawstwo 3 semestr
Opracuj zestaw ćwicze kinezoterapełtycznych dla osób z?llulitem
Dieta dla osób w wieku lat
Komputer w pracy z osobami niepełnosprawnymi, Dla osób niepełnosprawnych
Porady dla osób pragnących zbudować pojazd elektryczny lub hybrydowy
więcej podobnych podstron