Leszek Czarny (ur. ok. 1241, zm. 1288), syn Kazimierza, księcia kujawsko - łęczyckiego, i księżniczki śląskiej Konstancji; od 1260 r. książę łęczycko - sieradzki, od 1279 r. krakowski i sandomierski. Leszek Czarny, adoptowany w 1265 r. przez Bolesława Wstydliwego, popierał jego prowęgierski kierunek w polityce zagranicznej i udzielał mu pomocy w prowadzonych wojnach. Po objęciu tronu krakowskiego, jako następca Bolesława V przyjął jego linię w działaniach zewnętrznych. Był zdolnym wodzem i odważnym rycerzem. W 1282 r. pobił ostatecznie Jaćwingów, odparł też zwycięsko najazd Litwinów na ziemię sandomierską. W 1287 r. podczas trzeciego najazdu tatarskiego, przy pomocy węgierskiej, zadał napastnikom klęskę pod Sączem. Leszek Czarny otaczał opieką mieszczaństwo, dając m.in. przywileje sądowe i gospodarcze dla Krakowa, Sandomierza, Buska i innych miast. Dbał o rozwój ekonomiczny swoich ziem, popierając karczunki lasów, zakładanie nowych wsi, budowę dróg, mostów i młynów.