Mowy zależnej (Reported/Indirect Speech) używamy, kiedy chcemy przekazać czyjąś wypowiedź nie cytując dokładnie tego co ktoś powiedział, ale przekazując treść tej wypowiedzi. W języku angielskim mowy zależnej używamy bardzo często więc opanowanie tego materiału jest istotnym krokiem w nauce języka.
Porównajmy dwa zdania:
mowa niezależna |
mowa zależna |
Lara said: "I'm pretty." |
Lara said (that) she was pretty. |
(skromna) Lara powiedziała: "Jestem piękna." |
Lara powiedziała, że jest piękna. |
Zauważmy, że zmienił się czas w drugim zdaniu! To bardzo ważna uwaga, ponieważ w mowie zależnej mamy do czynienia z tzw. następstwem czasów. W języku polskim nie spotkamy się z czymś takim więc szczególnie ważne jest zrozumienie tego zjawiska. W największym skrócie stosowanie następstwa czasów polega na COFNIĘCIU czasu użytego w zdaniu podrzędnym. Jako że taka definicja niewiele pewnie tłumaczy, przeanalizujmy to na przykładach.
mowa niezależna |
mowa zależna |
Jack said "I am handsome." |
Jack said (that) he was handsome. |
Jack powiedział: "Jestem przystojny." (kolejny skromniś) |
Jack powiedział, że jest przystojny. |
W pierwszym zdaniu, w mowie niezależnej przekazujemy to co powiedział Jack w czasie teraźniejszym: I'm handsome. Nie ma tu nic dziwnego - cytujemy po prostu dokładnie co usłyszeliśmy. Jeśli jednak do przekazania tej informacji chcemy zastosować mowę zależną musimy "cofnąć" czas - z czasu teraźniejszego (Present Simple) robi się czas przeszły (Past Simple): ...that he was handsome.
that w nawiasie oznacza, że możemy to słówko ominąć bez zmiany znaczenia zdania.
Zwróćmy uwagę, że na polski nadal tłumaczymy zdanie w czasie teraźniejszym!
No dobrze, a co jeśli pierwsze zdanie będzie w czasie przeszłym? Nic trudnego - cofamy czas przeszły "o jedno oczko" i otrzymujemy czas zaprzeszły. Zobaczmy:
mowa niezależna |
mowa zależna |
Jack said "I was handsome." |
Jack said (that) he had been handsome. |
Jack powiedział: "Byłem przystojny." |
Jack powiedział, że był przystojny. |
Jak widać Past Simple zmienił się w Past Perfect.
Oto zestawienie zmian czasów:
mowa niezależna |
|
mowa zależna |
|
|
|
Present Simple |
» |
Past Simple |
Sue said "I don't like him." |
» |
Sue said (that) she didn't like him. |
|
|
|
Present Continuous |
» |
Past Continuous |
"The sun is shining," he said. |
» |
He said the sun was shining. |
|
|
|
Past Simple |
» |
Past Perfect |
Monica said "I wrote a letter." |
» |
Monica said she had written a letter. |
|
|
|
Present Perfect |
» |
Past Perfect |
"I have lost my keys," said Mike. |
» |
Mike said (that) he had lost his keys. |
|
|
|
Present Perfect Continuous |
» |
Past Perfect Continuous |
Mr Brown said "I've been working for this company for 3 years." |
» |
Mr Brown said he had been working for that company for 3 years. |
|
|
|
Future Simple |
» |
Future in the Past |
"I will do it tomorrow," said Jenny. |
» |
Jenny said she would do it the next day. |
|
|
|
Future Continuous |
» |
Future Continuous in the Past |
"She will be working on the project tomorrow at 5," said George. |
» |
George said she would be working on the project the next day at 5. |
Także czasowniki modalne się zmieniają:
mowa niezależna |
|
mowa zależna |
will |
» |
would |
can |
» |
could |
may |
» |
might |
shall |
» |
should |
would |
» |
would |
could |
» |
could |
might |
» |
might |
should |
» |
should |
mowa niezależna |
|
mowa zależna |
|
|
|
can |
» |
could |
"I can take it from you," he said. |
» |
He said he could take it from him. |
|
|
|
may |
» |
might |
"She may help you when you need it." |
» |
She said she might help me when I needed it. |
|
|
|
shall |
» |
should |
"Shall I help you?" |
» |
She asked if she should help me. |
Czasów zaprzeszłych oczywiście nie można jeszcze bardziej cofnąć. Zostawiamy je w takim przypadku bez zmian:
mowa niezależna |
|
mowa zależna |
|
|
|
Past Perfect |
» |
Past Perfect |
Margaret said "I had hoped to meet him finally." |
» |
Margaret said she had hoped to meet him finally. |
|
|
|
Past Perfect Continuous |
» |
Past Perfect Continuous |
She said "I had been baking the cake then." |
» |
She said (that) she had been baking the cake then. |
Kiedy jeszcze nie ma następstwa czasów?
Kiedy relacjonujemy coś, co ktoś mówi w tej chwili. Np. rozmawiamy na ulicy i nie wszystko dobrze słychać (kiedy właśnie przejeżdża ciężarówa)
Jack: "I don't have enough money to buy this book." |
Jack: "Nie mam wystarczająco pieniędzy, żeby kupić tę książkę." |
W powyższym przypadku nie zastosowaliśmy następstwa czasów ponieważ w ciągu tych paru sekund nie zmienił się stan portfela Jacka, między jego wypowiedzią a powtórzeniem jej przez Davida nie minęło dużo czasu.
A oto jak zmieniają się określenia czasu:
mowa niezależna |
|
mowa zależna |
now |
» |
then |
today |
» |
that day |
tonight |
» |
that night |
this week |
» |
that week |
this month |
» |
that month |
tomorrow |
» |
the following day |
next week |
» |
the following week |
next month |
» |
the following month |
yesterday |
» |
the day before |
last night |
» |
the night before |