Bitwa pod Narwikiem 9.IV- 8.VI.1940.
Narwik, miasto i port w płn. Norwegii. Bitwa stoczona 9.IV - 8.VI.1940 roku przez wojska sprzymierzonych z niemiecką grupą desantową. Niemcy po obsadzeniu 9.IV Narwiku napotkali opór pododdziałów norweskiej 6DP / 6 i 7 BP/, którą następnie wzmocnił korpus ekspedycyjny sprzymierzonych, w tym Samodzielna Brygada Strzelców Podhalańskich / dowódca - gen. Zygmunt Bohusz- Szyszko /, licząca 4778 żołnierzy / w tym 182 oficerów /. Brygada wylądowała 8V na wyspie Hinnoy, 13.V przeszła częścią swych sił na płw. Bjerkvik, a w połowie miesiąca przeniesiona została na płw. Ankens, przez który przebiegało południowe skrzydło obrony niemieckiej. W ramach natarcia sprzymierzonych brygada podhalańska 29.V oczyściła od nieprzyjaciela płw. Ankenes, a następnie uczestniczyła w pościgu prowadzonym w kierunku granicy szweckiej. Wobec wcześniejszej decyzji ewakuacji korpusu sprzymierzonych z północnej Norwegii spowodowanej ciężką sytuacją na froncie zachodnim SBSPodh. w dniach 1- 8.VI załadowała się na statki. W rejonie Narwiku działały również polskie niszczyciele, wspierając swym ogniem własne wojska lądowe /9.V zatonął wskutek trafienia bombami lotniczymi ORP „Grom” /, a polskie statki pasażerskie użuto jako transportowce / 16.V zatonął „Chrobry”/.
POLACY W OBRONIE NORWEGII - BITWA O NARWIK.
Interwencyjne działania sojuszników w Norwegii miały charakter operacji desantowo - morskiej. Początkowo główna rola przypadła flocie. 10 kwietnia u wybrzeży Norwegii została stoczona bitwa morska, w której 5 niszczycieli brytyjskich zatopiło 2 niszczyciele i 7 transportowców niemieckich, tracąc 2 własne okręty. W trzy dni później brytyjska eskadra zaatakowała ponownie na wodach norweskich. W składzie floty brytyjskiej działały m.in. ORP „ORZEŁ” / storpedował niemiecki transportowiec „Rio de Janerio” / i Dywizjon Niszczycieli ORP „BŁYSKAWICA”, ORP „BURZA”, ORP „GROM” / 4 maja „GROM” zatonął od bomb lotniczych /. Trzy wielkie statki pasażerskie: „Sobieski”, „Batory” , „Chrobry” / zbombardowany w rejonie Bodo / uczestniczyły w kampanii jako transportowce. Kiedy 6 Dywizja norweska zdołała przeciwstawić nieprzyjacielowi skuteczny opór w górach północnej części kraju - wylądowały tam jednostki brytyjskie, francuskie i polska Samodzielna Brygada Strzelców Podhalańskich, która w nocy na 8 maja wyładowała się w porcie Harstad na wyspie Hinnoy. Brygada weszła do działań batalionami, które użyto do osłony miasta i portu jako bazy zaopatrzenia, oraz do ubezpieczenia północnego skrzydła korpusu ekspedycyjnego.
12 maja przegrupowano na półwysep Lenvik 2 baon podhalański, by wspólnie z 13 Półbrygadą Legii Cudzoziemskiej, 27 Półbrygadą Strzelców Alpejskich i oddziałami norweskimi oraz we wspóldziałaniu z flotą wziął udział w koncentrycznym uderzeniu na Gratangan- Bjerkvik. 13 maja oddziały Legii Cudzoziemskiej desantem z morza opanowały Bjervik, 2 baon podhalański obsadził półwysep Oyorad na północ od Narwiku, a w trzy dni później bataliony 1 i 2 obsadziły stanowiska w południowej części półwyspu Ankenes. Od 17 maja utworzyły się dwa ogniska walki: jedno w górach, na północ od fiordu Rombaken, gdzie walczyła 13 Półbrygada Legii Cudzoziemskiej, 27 Półbrygada Strzelców Alpejskich oraz norweskie 6 i 7 Brygada; drugie - na półwyspie Ankenes, gdzie walczyła SBSP.
Właściwa bitwa o Narwik rozpoczęła się w nocy 27 na 28 maja przygotowaniem artyleryjskim na Ankens i Narwik, wykonanym przez artylerię okrętową z trzech brytyjskich krążowników, pięciu niszczycieli oraz artylerię lądową. 13 Półbrygada Legii Cudzoziemskiej oraz norweski 2 baon 15 pułku piechoty, wsparte desantem przez fiord Rombaken. Baony polskie uderzyły na osady Ankenes i Nyborg - uderzając również w kierunku wschodnim na osadę Beisfojord. Po 9 - godzinnej, ciężkiej walce, w trudnym terenie górskim - 2 baon podhalański przełamał niemiecką obronę opanowując grań nad osadą Nyborg, zdobywając panowanie ogniowe nad Beisfjordem i nad drogą z Narwiku do granicy szweckiej. Posuwanie się oddziałów polskich w kierunku Beisfjordu umożliwiło oddziałom Legii Cudzoziemskiej opanowanie wzgórza Taraldsvikfj, a następnie, wieczorem 28 maja, wdarcie się wraz z baonem norweskim do Narwiku i opanowanie go. 4 baon podhalański opanował Ankenes. 1 baon podhalański opanował Beisfjord skąd uderzył na Sildvikfj - gdzie, nacierają z Narwiku wzdłuż linii kolejowej, przybyły również oddziały Legii Cudzoziemskiej. Polskie stanowiska na linii Resmaalaksa, Durmaalssfj, a Legii Cudzoziemskiej na linii Klubnes, Middagsfj były do 8 czerwca końcowym etapem działań ofensywnych na półwyspie narwickim.
Zwycięska bitwa o Narwik umożliwiła sprawne przeprowadzenie ewakuacji wojsk północno - wschodniego korpusu ekspedycyjnego z północnej Norwegii. Sukcesów Polaków, a zwłaszcza zdeterminowane przez nich wartości moralne i bojowe w warunkach niezwykle trudnego górskiego terenu - spotkały się z najwyższym uznaniem dowódców wojsk sprzymierzonych. Dla Polaków bitwa ta miała szczególne znaczenie jako pierwsze zbrojne starcie żołnierza polskiego z wojskami niemieckimi po wrześniu 1939 roku. Miała ona jednak wielkie znaczenie nie tylko dla Polaków. Na tle dotychczasowych sukcesów hitlerowskich było to pierwsze zwycięstwo sprzymierzonych, co wywarło na świecie duże wrażenie.