Rudolf von Laban (1879 - 1958)
- tancerz, choreograf, teoretyk tańca węgierskiego pochodzenia
- twórca
+ kinetografii - zapisu ruchu ludzkiego ciała
+ choreologii - nauki o tańcu
+ ergonomii - nauki o psychofizycznych możliwościach ludzkiego ciała w warunkach pracy
+ analizy ruchu - wiedzy o sposobach ruchu ludzkiego ciała
- opracował własną teorię ruchu, który podzielił na 3 składniki:
+ energia (siła mięśni)
+ czas (tempo)
+ przestrzeń (otoczenie)
- podzielił ruch taneczny na 3 podstawowe typy:
+ naprężenie
+ pchnięcie
+ wymach
- ustalił pojęcie impulsu
- określił przestrzeń obejmowaną ruchami człowieka wokół siebie za pomocą dwudziestościanu foremnego
- uważał pozycję i stabilność za iluzoryczne, jego zdaniem wszystko cechowała niestabilność i zmiana
- no i stworzył Notację Labana
- Laban założył kilka szkół, w których analizowano prawa rządzące ruchem. Do grona jego uczniów należeli m.in. Mary Wigman, Kurt Joos. Wśród kontynuatorów znajdziemy m.in. Pinę Bausch, Williama Forsythe'a
- walczył o ustanowienie tańca jako samodzielnej formy artystycznej
+ zaprzeczenie dominacji muzyki (Isadora Duncan, Ruth St. Denis, Emile Jaques-Dalcroze, artyści baletowi)
+ odrzucił modny wówczas powrót do korzeni antycznych
+ szukał nowych źródeł rozwoju ruchu poza krokiem mimicznym i baletowym
+ badał ciało ludzkie w kontekście ruchu
- uważał, że człowiek dla pełnego rozwoju potrzebuje istnienia w harmonii z naturą i kosmosem
- stworzył takie terminy jak: teatr tańca, taniec jako edukacjia, taniec w społeczności, wiedza o tańcu, polityka tańca, teoria tańca, początki terapii tańcem
- rewolucyjne metody pracy:
+ improwizacja jako metoda twórcza
+ dźwięki lub cisza zamiast muzyki
+ grupowa reżyseria
+ wolność dla ciała w ruchu i kostiumie
+ zmienny, niemetryczny rytm
+ studium dłoni
+ stworzony raz taniec nie oznaczał skończonej formy, był punktem wyjścia do dalszych poszukiwań
- 1929 r. - założenie Folkwang Schule w Essen
+ Kurt Joos dyrektorem
+ prócz w Essen, powstały również szkoły we Włoszech, Francji, na Węgrzech, w Jugosławii, Holandii, Czechach i Słowacji - Laban odwiedzał każdą raz w miesiącu (skubany!)
+ Celem szkół było prowadzenie profesjonalnych kursów tańca, szkolenie potencjalnych tancerzy do labanowskich zespołów, szkolenie liderów amatorskich chórów taneczno-ruchowych
+ techniki baletowe, ćwiczenia fizyczne, rytmiczno-dynamiczne, improwizacja, kreacja, praca w grupie
+ tworzenie sztuki i form artystycznych
+ egzaminy z notacji oraz teorii i praktyki tańca - można było uzyskać Dyplom Labana (beka, to tak jakbyśmy my dostawali Dyplom Łumińskiego)
- Laban a polityka
+ Laban bagatelizował fakt objęcia władzy przez Nazistów w 1933 roku.
+ wskutek prześladowań z Niemiec nazistowskich emigrowali najbliżsi współpracownicy Labana żydowskiego pochodzenia - Kurt Joos, Martin Gleisner, Sylvia Bodmer
+ zespół Labana zrealizował promocjny pamflet dla Partii Narodowych Socjalistów
+ w 1936 roku Laban realizuje ogromny chór taneczny na otwarcie Olimpiady w Berlinie, oficjalny cenzor krytykuje Labana
+ Laban trafił na listę autorów zakazanych, zamknięto jego szkoły, współpracowników prześladowano
+ w 1937 Laban wyjeżdża do Paryża, tam stopniowo rozpoczyna nowe życie, angażując się w działania z różnych dziedzin - przemysłu, edukacji, rekreacji, terapii, dramaturgii