Rudolf Laban (1879 – 1958)

Studiował architekturę w Paryżu, gdzie zainteresował się relacją między ludzkim ciałem a przestrzenią, która go wypełnia. W wieku 30 lat przeniósł się do Monachium, gdzie, pod wpływem Heidi Dzinkowskiej, ukierunkował swoją pracę w stronę Ausdruckstanz (nurt ekspresjonistyczny w tańcu, Niemcy). Założył w Zurychu Instytut Choreograficzny, gdzie pracował. Jego najbardziej znaną pracą jest powstała w 1928 roku kinetografia, zapisana w książce Principles of Dance and Movement Notation. Opracował to wraz z Albrechtem Knaustem.

Kinetografię jest zapisem ruchu/utrwaleniem choreografii baletowej (Labanotation/Laban Movement Analysis). Opracowania oparto o pracę nad kierunkiem ruchu, jego poziomem, czasem trwania i częścią ciała będąca w ruchu np. pięć linii poziomych wyznacza położenie głowy, ramion, talii, kolan oraz podłoża, konkretnym częściom ciała przyporządkowane są elementy graficzne np. krzyżyki. Zapis oddaje ruch trójwymiarowo. Stworzył własna teorię ruchu, którą podzielił na 3 składniki: energię (siła mięśni), czas (tempo), przestrzeń (otoczenie).

Wpływ na jego prace miały wierzenia, takie jak teozofia, sufizm (nurt islamu), hermetyzm (mistyczna grupa pogańska). Bliskim przyjacielem Labana był Carl Jung, szwajcarski psychoanalityk, co miało wpływ na jego pracę. Dołączył do kolonii artystycznej w Asconie w 1912 roku. W latach 1930-34 był dyrektorem Allied State Theatres w Berlinie. W nazistowskich Niemczech odpowiedzialny był za promocję Deutsche Tanzbühne. Odmawiając współpracy z Nazistami, w 1937 roku ruszył do Paryża, ostatecznie docierając do Anglii. Tam jego uczniowie wprowadzali jego nauki w swej szkole: Jooss-Leeder Dance School w Dartington Hall, w hrabstwie Devon. Tam właśnie kilkuletnia, owocna współpraca z Lisą Ullmann doprowadziła do założenia The Laban Guild for Movement and Dance w 1945. Kontynuował tam pracę rozpoczętą w Niemczech, gdzie w dużej mierze skupiał się nad energią. Starał się wypracować metody, które wyeliminowałyby tzw. "shadow movements" czyli ruchy,

które zabierały energię niezbędną do innych ruchów - skupiał się zatem nad konstruowaniu konkretnych ruchów. Po wojnie napisał książkę Effort (Wysiłek) (1947). Nauczał aż do śmierci.Uczniowie: Mary Wigman, Kurt Jooss.

Jako pierwszy używa terminu „teatr tańca”.

Cytaty:

każda nowa forma sztuki z czasem zmienia się i traci swoją aktualność.

jak daleko ma prawo sięgać abstrakcja, żeby dzieło sztuki nadal zachowało swoją pierwotną postać bliską rzeczywistości

Taniec jest raczej swego rodzaju „ pra sztuką”, pierwowzorem sztuki. Z niego wywiodły się . muzyka i aktorstwo. Ich zasady wykrystalizowały się niezależnie od siebie i następnie dalej ewoluowały.

Taniec ma na celu przekazać rzeczy, które nie mogą zostać bezpośrednio pokazane za pomocą słowa, gestu czy dźwięku, przynajmniej w tak wyczerpujący sposób ,jak to się dzieje właśnie w tańcu.

Emocjonalna przemiana, od radości aż po smutek nie musi być logiczna i racjonalna