Praca w święto 15 sierpnia - czy w handlu można zatrudniać na zlecenie?
Zakaz pracy w święto w placówkach handlowych spowodował, że pracodawcy prowadzący takie placówki zaczęli szukać sposobów na jego obejście. Jednym z najczęściej stosowanych jest zatrudnienie pracownika w święto na podstawie umowy zlecenia. Czy jednak jest to dobre wyjście?
Czas pracy - 15 sierpnia
Jak prawidłowo zorganizować czas pracy?
Jak rozliczyć pracę w święto?
http://www.prawo-pracy.com.pl/
Kodeks pracy zakazuje wykonywania pracy w placówkach handlowych w święta, przy czym zakaz ten dotyczy tylko osób zatrudnionych w ramach stosunku pracy (umowy o pracę). Nie obejmuje on natomiast samych pracodawców, a także osób pracujących na podstawie umów cywilnoprawnych, np. umowy zlecenia lub o dzieło. Teoretycznie nie ma więc przeszkód, abyś na dzień 15 sierpnia zatrudnił do pracy osoby w ramach takich umów. Ale…
Z umową o cywilnoprawną wiąże się ryzyko!
Zatrudniając osoby na umowę zlecenia bądź o dzieło, uważaj, aby takie zatrudnienie nie przejawiało cech właściwych stosunkowi pracy, tzn. nie odbywało się w warunkach podporządkowania pracodawcy (pod jego kierownictwem oraz w miejscu, a zwłaszcza w czasie przez niego wyznaczonym) Przewaga takich elementów może spowodować, że kontrolujący Twoją firmę inspektor pracy zakwestionuje zawartą umowę, niezależnie od tego, jaką nazwę jej nadasz. W takiej sytuacji dojdzie bowiem do zawarcia umowy cywilnoprawnej w warunkach, w których powinna zostać zawarta umowa o pr acę. A to w świetle przepisów Kodeksu pracy stanowi wykroczenie przeciwko prawom pracownika.
Na co zwrócić szczególną uwagę?
Zanim zatrudnisz osobę na podstawie umowy cywilnoprawnej, dokładnie ustal nazwę i rodzaj umowy, a także jakie czynności mają być wykonywane w jej ramach. Następnie sporządź umowę na piśmie w dwóch jednobrzmiących egzemplarzach (po jednej dla każdej ze stron) i dopilnuj, aby została podpisana przez zatrudnionego. Rozważ także wprowadzenie do umowy klauzuli o możliwości zastępowania zatrudnianego przez osoby trzecie. Zdaniem Sądu Najwyższego, brak bezwzględnego obowiązku osobistego świadczenia pracy wyklucza możliwość zakwalifikowania stosunku prawnego jako umowy o pracę (wyrok SN z 28 października 1998 r., I PKN 416/98, OSNP1999/24/775).
W przypadku powierzenia pracy na podstawie umowy cywilnoprawnej unikaj przede wszystkim:
ścisłego podporządkowania osoby zatrudnionej - staraj się nie wydawać jej poleceń dotyczących sposobu wykonywania pracy, nie stosuj odpowiedzialności porządkowej,
ciągłości świadczenia pracy - sporadyczne i niepowtarzające się wykonywanie określonych czynności lub szeregu prac składających się na jeden rezultat nie powinno raczej spowodować zakwalifikowania umowy cywilnoprawnej jako umowy o pracę (por. wyrok SN z 14 grudnia 1999 r., I PKN 451/99, OSNP 2001/10/337),
wymagania pełnej dyspozycyjności - wykonywanie na bieżąco wydawanych poleceń wynikających z aktualnych potrzeb zakładu pracy może sugerować zatrudnienie pracownicze (por. wyrok SN z 11 września 1997 r., II UKN 232/97, OSNP 1998/13/407, oraz wyrok SN z 15 października 1999 r., I PKN 307/99, OSNP 2001/7/214).
Zatrudnienie swoich pracowników jest zakazane
Niedozwolone jest powierzenie pracy własnym pracownikom w święto 15 sierpnia na podstawie umowy cywilnoprawnej. Takie zatrudnienie zostanie bowiem z pewnością uznane za obejście przepisów nie tylko o zakazie pracy w handlu w święta, ale również przepisów dotyczących czasu pracy w godzinach nadliczbowych i okresów odpoczynku (wyrok SN z 30 czerwca 2000 r., II UKN 523/99, OSNP 2002/1/22).
Podstawa prawna:
art. 22 § 1, § 11, 1519a § 1, art. 281 pkt 1 i 5 Kodeksu pracy.
Praca 15 sierpnia - jak ją poprawnie zaplanować i rozliczyć
Jesteśmy firmą, która prowadzi hotel i restaurację więc praca u nas odbywa się 7 dni w tygodniu, z tym że pracownicy biurowi (np. księgowość, kadry) pracują od poniedziałku do piątku, a pozostali (m.in. kelnerzy, kucharze, pokojówki, recepcja) mają dni pracy różne (także soboty i niedziele). Niektórzy pracownicy chcieliby mieć wolne święto 15 sierpnia i nie jestem pewna jak to rozliczyć. Czy w zamian za wolne święto pracownicy biurowi powinni przyjść do pracy w którąś sobotę? A co z pozostałymi pracownikami? Czy Ci, którzy będą pracować w święto powinni potem dostać za to dzień wolny?
Pracownicy, którzy normalnie pracują od poniedziałku do piątku mają 15 sierpnia wolne i nie muszą tego potem odpracowywać. Natomiast pozostali pracownicy, którzy będą wykonywać pracę w święto powinni otrzymać w zamian inny dzień wolny od pracy.
Praca w święto - dozwolona wyjątkowo
Święto Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny jest jedynym z 12 świąt wymienionych w ustawie o dniach wolnych od pracy. Oznacza to, że święto to jest dniem ustawowo wolnym od pracy, a wykonywanie pracy w tym dniu możliwe jest jedynie w określonych w przepisach prawa pracy przypadkach. A zatem, co do zasady dla pracowników, których normalna praca odbywa się od poniedziałku do piątku i nie należy do katalogu prac dozwolonych w niedziele i święta, dzień 15 sierpnia powinien być wolny od pracy. Udzielenie więc dnia wolnego 15 sierpnia tej grupie pracowników jest obowiązkiem pracodawcy a nie jego uprawnieniem.
15 sierpnia nie trzeba odpracowywać!
Pracownicy nie będą musieli również odpracowywać udzielonego im 15 sierpnia dnia wolnego. Każde bowiem święto występujące w okresie rozliczeniowym i przypadające w innym dniu niż niedziela obniża obowiązujący pracownika wymiar czasu pracy o 8 godzin. [(40 godzin x 4 pełne tygodnie) + (8 godzin x 1 dzień „wystający”) - (8 godzin x 1 dzień świąteczny 15 sierpnia) = 160 + 8 - 8 = 160 godzin (wymiar czasu pracy w sierpniu).
A co w przypadku pracy dozwolonej w niedziele i święta?
Inaczej sytuacja kształtuje się natomiast w przypadku pracowników wykonujących dozwoloną pracę w niedziele i święta. Praca taka może być wykonywana np. w ruchu ciągłym, w transporcie i w komunikacji, w gastronomii, czy w zakładach hotelarskich. W takim przypadku od decyzji pracodawcy zależeć będzie, czy 15 sierpnia będzie dla pracowników wolny czy też nie. Jednakże, w przypadku udzielenia pracownikom dnia wolnego 15 sierpnia, nie będziesz mógł polecić im przyjścia do pracy w wolną dla nich sobotę lub inny wolny od pracy dzień. Tym pracownikom bowiem tak samo obniżasz wymiar czasu pracy o 8 godzin z tytułu święta.
Tym natomiast pracownikom, którzy 15 sierpnia będą pracować, w zamian za pracę w święto zapewnij inny dzień wolny od pracy do końca okresu rozliczeniowego. Jeżeli nie będzie to możliwe, za pracę w tym dniu pracownikom przysługiwać będzie normalne wynagrodzenie powiększone o 100% dodatek do wynagrodzenia za każdą godzinę pracy w święto.
Uwaga!
Obniżenie wymiaru czasu pracy w przyjętym okresie rozliczeniowym w żadnym wypadku nie może polegać na skróceniu pracy w sumie o 8 godzin w poszczególne dni tygodnia. Pracownicy powinni mieć (oprócz dni wolnych z tytułu 5-dniowego tygodnia pracy i niedziel) wolny cały dodatkowy dzień z tytułu święta.
Ponadto pamiętaj, że pracownicy świadczący pracę w niedziele i święta muszą otrzymać odpowiednią liczbę dni wolnych od pracy w przyjętym okresie rozliczeniowym odpowiadającą co najmniej liczbie niedziel, świąt i dni wolnych z tytułu przeciętnie 5-dniowego tygodnia pracy. W sierpniu powinno to być 11 dni wolnych.
Podstawa prawna:
art. 130, art. 147, art. 1519, art. 15110, art. 15111 Kodeksu pracy
ustawa z 18 stycznia 1951 r. o dniach wolnych od pracy (Dz.U. 1951 nr 4, poz. 28 ze zm.).