TORQUATO TASSO - „GOTFRED ALBO JEROZOLIMA WYZWOLONA”
„PIEŚŃ I”
ARGUMENT: „Do Tortozy się Anioł wyprawuje,
Gotfred wtem zbiera chrześcijańskie pany;
Ich jednostajna zgoda to sprawuje,
Że jest najwyższem Hetmanem obrony.
Wojsko się w polu pierwej popisuje,
Potem pod Syjon idzie zawołany;
Jerozolimski król się bardzo trwoży
Słysząc, że bliskie nadchodzą obozy.”
Zwrot do Panny, która mieszka w niebie. Prośba o to, by była łaskawa.
Zwrot do Alfonsa, który nakierował łódź do bezpiecznego portu. Pisarz mówi, że będzie go jeszcze chwalił w swoim dziele.
6 lat mijało, jak chrześcijańskie wojsko wyprawiło się na Wschód.
Bóg patrzy z góry na te poczynania. Widzi Gotfreda zmagającego się z poganami
Bóg widzi Tankreda, który wzgardził „żywotem troskliwym” dla marnej miłości.
Bóg widzi Rynalda gotowego porzucić złoto, królestwo w zamian za możliwość walki. Gwelf czyta mu o dawnych wojnach, budząc w nim jeszcze większą chęć do walki.
Bóg, widząc to, przywołuje do siebie Gabryjela. Każe mu polecieć do Gotfreda i powiedzieć mu, żeby zdobył Jeruzalem, że Bóg mu pomoże.
Gabryjel przybrał postać człowieka i „puścił się” ku Tortozie.
Gotfred przystępuje do mobilizacji wojska, długo przemawia do żołnierzy, wyjawia, że ich celem będzie zdobycie Jeruzalem.
Piotr Pustelnik mówi, że zgadza się z tym, co powiedział Gotfred i zaczyna mowę. Mówi, by wybrali 1 pana i jemu byli posłuszni.
Gwelf, Gwilelm jako pierwsi uznali Gotfreda za swego pana. Pozostali też dali mu władzę i obiecali posłuszeństwo.
Wojska, które szły za Gotfredem:
francuskie pod wodzą Ugona;
Normandczycy pod wodzą Roberta;
duchowieństwo pod wodzą Gwilelma z Uranges;
Horwaty, Refowie, Szwabowie;
Bonończycy z Baldwinem;
Niederlandczycy, Anglicy, Grecy (pod wodzą Dudona z Konse).
Poganka piła wodę. Zobaczył ją Tankred, zapłonął do niej ogromną miłością. Ona uciekła, a on bardzo cierpiał.
Opis dzielności pięknej Gildyppo, która zawsze walczyła u boku męża, Odoarda. Mowa, by ją naśladować.
Opis Rynalda, który jako 15-letni chłopiec uciekł z domu. Trafił do obozu. Walczył dzielnie mimo młodego wieku. Mowa, by ich naśladować.
Gotfred dostał wiadomość, że król egipski wyprawił już swe wojska ku Gazie. W związku z tym kazał sprowadzić Henryka, by pojechał po posiłki do Greków.
Sygnał do walki. Wojska stoją w pełnej gotowości. Ruszają w kierunku Palestyny.
„PIEŚŃ XVI”
ARGUMENT: „Wchodzą rycerze do wielkiego dworu,
Gdzie beł w rozkosze Rynald uwikłany;
On się swych dzierżąc przewodników toru
Uchodzi z niego srodze rozgniewany.
Armida prosi, płacze do umoru,
Lecz darmo: idzie precz nie ubłagany.
Z gniewu swój pałac wiedma zepsowała
I w lot po rzadkiem powietrzu bieżała.”
„Antonijus Wschód i Egipt wiedzie” do walki.
Walka na morzu. Ucieka królowa. Antonijus goni swą ukochaną.
Kobieta i mężczyzna leżą razem na trawie. Całują się.
Ubald zwraca uwagę młodzieńcowi, że trwa wojna z poganami, a on „zabawia się” z dziewczyną.
Dziewka Armida zobaczyła, że jej ukochany uciekł z ogrodu. Chciała rzucić czar, by ukochany wrócił, ale nie robi tego. Spotyka się z nim. Prosi, by pozwolił jej pójść z nim on mówi, że zawsze będzie o niej pamiętał. Armida dalej próbuje go przekonać, ale rycerz odjeżdża
Armida postanawia pojechać za nim. Dociera do Gazy.