KINETYKA REAKCJI CHEMICZNYCH
Mechanizm reakcji - to szereg posrednich etapow reakcji składajacych się na koncowy efekt
Szybkosc reakcji -jest to przyrost stezenia produktów reakcji lub rowny mu ubytek stezenia substratów reakcji w nieskonczenie małym odstepie czasu V=dp/dt gdzie dp- zwiekszenie stezenia produktu
Szybkosc reakci nie jest stała lecz maleje w miare postepu reakcji w miare zuzywania się substratów.
Parametry wpływajace na szybkosc reakcji-
-rodzaj i stezenie reagujacych substancji lub cisnienie gazów.(jeżeli reakcja pzrebiega w fazie gazowej)
-temperatura ,obecnosc katalizatorów
-wpływ promieniowania
O szybkosci reakcji decyduje czestosc efektywnych zderzen czastek chemicznych.które maja ulec przemianie (zmiany chemicznej natury). Zderzenie efektywne wystepuje tylko w przypadku odpow duzej energi kinetycznej.Minimalna energia kinetyczna czastki przy ktorej nastepuja zderzenia efektywne nosi nazwe energii aktywacji.Jeżeli energia kinetyczna czastki jest nizsza od energii aktywacji zderzenie jest chemiczne nieefektywne.Im iwecej czastek znajduje się w danej objetosci ,im wiekd=sze jest stezenie substancji reagujacej , tym wieksza jest liczba zderzen. Szybkosc reakcji jest wiec proporcjonalna do st molowego reagentów.Jej szybkosc wyraza się wzorem V=[a] do a x[b] do b.
Temperatura- jej wzrost powoduje wzrost szybkosci reakcji gdyz wraz ze wzrostem temp wzrasta srednia predkosc czastek zwiekszajac ogólna liczbe zderzen i równoczesnie srednia energie kinetyczna dzieki czemu zwieksza się udział zderzen efektywnych.
Katalizator- sa to substancje które wprowadzane do naczynia reakcyjnego razem z substancjami zwiekszaja lub zmniejszaja szybkosc reak. Same zas się nie zuzywaja.Katalizatory dodatnie to te które zwiekszaja szybkosc (obnizaja one energie aktywacji) Katalizatoryn ujemne to te które zmniejszaja szybkosc (inhibitory)
Kataliza -zjawisko przyspieszenia lub opóznienia reakcji chem.
Kataliza chomogeniczna katalizator z reagentami tworzy zw posrednie w reakcjach szybkich .(katalizator w tym samym stanie skupienia co reagenty)
Katalizator heterogeniczny- (kat, w innym stanie skupienia co reagenty) reakcja zachodzi na powierzchni katalizatora którym zazwyczaj jest ciało stałe tzw katalizator kontaktu.. Na pow kontaktu zachodzi do adsorbcji substratów dochodzi do rozluznienia wiazan chem miedzy czasteczkami po czym dochodzi do reakcji i czastki schodza z katalizatora.
Wszystike reakcje chem sa odwreacalne . reakcje nieodwracalne sa tylko pozorne można je w odpowiednich warunkach przetworzyc produkty w substraty.
Jeżeli reakcja jest odwr. aA+bB=cC+dD to szybkosc powst. Produktow reakcji jest proporcjonalna do stezenia substratów reakcji v=k [A] do a [B] do b
Szybkosc reakcji odwrotnej jest zkolei proporcjonalna do produktów reakcji w mieszninie reagujacej czyli V2=k[C] do c x [D] do d po jakims czasie predkosc obu reakcji wyrownuja się i ustala się tzw równowaga chemiczna. W jednostce czasu tyle samo substratów zmienia się w produkty ile produktów zmienia się w substraty.
Prawo działania mas- Guldberga wagge'go- stosunek dwóch stałych k1 i k2 można zastapic stała K stała rownowagi chemicznej K [C]do c [D] do d / [[A] do a [B] do b jest to prsawo działania mas w stanie rownowagi chemicznej stosunek iloczynu stezen produktow reakcji do iloczynu stezen substratów jest wielkoscia stała .
Reguła orzekory Le Charliera Brauna jeżeli stan rownowagi chemicznej zostanie zakłucony , w układzie rozpocznie się taka przemiana która będzie przeciwdziałac zakłuceniom prowadzac do ponownego stanu rownowagi.