TEMAT 7: Drwina i śmiech bronią w walce z ciemnotą i wstecznictwem społeczeństwa w utworach Ignacego Krasickiego.
Orężem w walce o wychowanie światłych obywateli państwa polskiego stały się drwina, ironia oraz śmiech co dało początek powstaniu satyryczno-komicznych gatunków literackich. Do tych gatunków zaliczmy: komedie, satyry, bajki oraz parodie eposu.
Czołowym twórcą tego gatunku literackiego jest I. Krasicki. W swych utworach stara się przekazać czytelnikom swoje dobre rady moralne, przestrzegać ich przed popełnianiem błędów i własną głupotą. Posługiwał się w swoich utworach żartem, parodią bowiem te metody najszybciej docierały do odbiorców jednocześnie bawiąc dzięki czemu były chętnie czytane.
Do utworów Krasickiego zaliczamy bajki: „Szczur i kot”, „Ptaszki w klatce”, „Jagnię i wilcy”, „Groch przy drodze”, „Dewotka”.
Bajka „Ptaszki w klatce” - jest to gorzka refleksja nad samoświadomością i hierarchią wartości; dla jednych ważne są dobra ułatwiające życie nawet kosztem dużych ograniczeń, dla drugich natomiast jest ważna swoboda, wolność myślenia i swoboda czynów.
Następną bajką jest „Jagnię i wilcy” - autor chce pokazać jaka panuje wyższość ludzi bogatych nad biednymi i bezdomnymi. Zawsze ten silny i bogaty znajdzie przyczynę i jednocześnie usprawiedliwienie, aby zrobić tak jak mu wygodnie łącznie z korzyściami.
Następnym gatunkiem literackim są satyry, których w szczególny sposób Krasicki ośmieszał ludzi, ich obyczaje jaki i poglądy polityczne. Jedną z takich satyr jest „Pijaństwo” - ukazuje ona odwieczną wolę Polaków, którzy przy każdej okazji sięgają po kieliszek, nie licząc się z tym jakie mogą ponieść tego skutki, czyli częste picie alkoholu doprowadza ich do nałogu.
Następna satyra „Do króla” - autor ośmiesza i kompromituje samego króla, którego uważa za łagodnego, zbyt dobrego. Krasicki wymienia tu wiele wad, daje do zrozumienia, że wiele mu się w nim nie podoba.
W twórczości I. Krasickiego trzeba uwzględnić eposy heroikomiczne. Jednym z takich eposów jest „Monachomachia” - czyli wojna mnichów. Tutaj Krasicki w szczególny sposób ośmiesza zakonników, ich próżniacze życie i nieuctwo. Zapomnieli oni do czego są tak naprawdę stworzeni, żyjąc w luksusie i wygodnie nie dbając o nic.
Krasicki wypowiadał się w różnych formach literackich, od bajki przez satyrę i poematy heroikomiczne do powieści. W każdej z nich zawarł sytuacje komiczne, żartobliwe, ale również poruszał ważne problemy tych czasów. Scharakteryzował negatywnie społeczeństwo polskie dając wiele przestróg i rad, które miały skłonić ludzi do poprawy i przemyślenia tego co robią.
Tak więc okazało się, że jednym sposobem walki z głupotą i ciemnotą było wspaniałym pomysłem przekazanie ich poprzez utwory Krasickiego, które dobrze docierały do ludzkości i jednocześnie uczyły ich czegoś wartościowego.