PRAWA CZŁOWIEKA

powtórzenie wiadomości

Tematy: 9 Prawa człowieka str. 125-130 10 Obrona praw człowieka str. 131-140

11 Prawa mniejszości narodowych str. 141-144 12 Prawa dziecka i ucznia str. 146-154

13 Obowiązki obywateli str. 155-158

1. Skróty:

ONZ- .........................................................................................................................................

OBWE-.......................................................................................................................................

TK-..............................................................................................................................................

RPO-...........................................................................................................................................

AI-...............................................................................................................................................

NGO-..........................................................................................................................................

MCK-..........................................................................................................................................

PCK-.............................................................................................................................................

PAH-.............................................................................................................................................

ETA-.............................................................................................................................................

IRA-..............................................................................................................................................

UNICEF-......................................................................................................................................

JFK-..............................................................................................................................................

2. Daty:

1776-.............................................................................................................................................

1789-.............................................................................................................................................

1863-.............................................................................................................................................

1919- ............................................................................................................................................

11 XII 1946- ................................................................................................................................

10 XII 1948-..................................................................................................................................

1966-.............................................................................................................................................

20 XI 1989 -..................................................................................................................................

3. Symbole:

A........................ B.................................. C.............................. D.......................................

4. Postacie:

Martin Luter King Dalajlama Janusz Korczak

Mahatma Gandhi Janusz Kochanowski Janina Ochojska

5. Terminy:

Zespół praw i wolności, które przysługują człowiekowi niezależnie od jego rasy, języka, narodowości, wyznania, przekonań, pochodzenia społecznego
Cechy praw człowieka ( naturalne, niezbywalne, niepodzielne, nienaruszalne, powszechne)
Nazwa dokumentu z roku 1776, będący fundamentem niepodległości USA, ale i jednym z pierwszych dokumentów poruszających kwestię praw człowieka
Nazwa dokumentu z roku 1789 z okresu Wielkiej Rewolucji Francuskiej, będący pierwszym aktem prawnym poruszającym problem praw człowieka
Nazwa dokumentu uchwalonego przez ONZ 10 XII 1948 r. , podstawowy akt prawny obejmujący katalog praw i wolności człowieka
Nazwa dokumentu o prawach człowieka z roku 1966
I generacja praw człowieka to prawa ( osobiste i polityczne). Wymień prawa
II generacja praw człowieka to prawa ( socjalne i ekonomiczne). Wymień prawa
III generacja praw człowieka to prawa kolektywne ( jakość życia). Wymień prawa
Organ ONZ , skupiający 47 osób, wybieranych przez Zgromadzenie Ogólne ONZ, przyjmuje skargi, kontroluje przestrzeganie praw człowieka na świecie, ma siedzibę w Genewie
Jednoosobowa instytucja ONZ, śledzi naruszenia praw człowieka, reaguje na ich łamanie, obecnie tę funkcję sprawuje Navanethem Pillay z RPA
Instytucja, ścigająca zbrodniarzy wojennych z siedzibą w Hadze, sądzi osoby odpowiedzialne za czystki etniczne
Instytucja sądownicza, pełniąca funkcję apelacyjną, po wyczerpaniu krajowej drogi sądowej z siedzibą w Strasburgu
Instytucja z siedzibą w Genewie, bada sprawozdania państw na temat obrony praw człowieka, z przypadku ich łamania publikuje w mediach
Organizacja działająca w Europie od roku 1994, kontroluje przestrzeganie praw człowieka, wysyła misje ekspertów, obserwatorów
Jednoosobowa instytucja na straży obrony praw człowieka w Polsce, obecnie tę funkcję pełni prof. Janusz Kochanowski
Ogólne określenie na organizacje pozarządowe , czyli NGO-sy
Największa organizacja pozarządowa działająca na rzecz praw człowieka, działa na rzecz zaprzestania wykonywania kary śmierci, stosowania tortur, walczy o uwolnienie tzw. więźniów sumienia, stosuje tzw. pilne akcje
Grupa prawników, dziennikarzy, z siedzibą w Nowym Jorku, którzy od roku 1978 zbierają i publikują informacje na temat praw człowieka
Największa i najstarsza organizacja niosąca pomoc humanitarną w okresie wojen, klęsk żywiołowych, z siedzibą w Genewie
Jedna z prężnie działających w kraju organizacji pozarządowych znana z niesienia pomocy humanitarnej w kraju i zagranicą, akcja Pajacyk, Kampania Wodna, prezes Janina Ochojska
Grupa ludzi żyjąca na terytorium państwa, w którym większość obywateli jest innej narodowości. Sama ta grupa posiada kraj ojczysty, lecz mieszka w innym
Grupa ludzi żyjąca na terytorium danego państwa, w którym większość obywateli jest innej narodowości, osoby tej mniejszości nie posiadają własnego kraju ojczystego
Wymień prawa mniejszości narodowych i etnicznych
Przyczyny konfliktów na tle etnicznym
Przykłady konfliktów etnicznych ( problem baskijski, kurdyjski, ormiański, Irlandia Północna ( Ulster)
Wymień mniejszości etniczne w Polsce
Wymień mniejszości narodowe w Polsce
Podaj nazwę podstawowego dokumentu o ochronie praw dziecka z 20 XI 1989 roku
Wymień prawa osobiste dzieci
Wymień prawa socjalne dzieci
Wymień prawa kulturalne dzieci
Wymień przykłady łamania praw dziecka ( niewolnicza praca, przemoc fizyczna i psychiczna, molestowanie, pedofilia, kidnaping, dziecięce małżeństwa)
Agenda ONZ niosąca pomoc dzieciom na całym świecie, pomoc żywnościowa, edukacja, ochrona zdrowia, ochrona przed przemocą
Dokumenty szkolne o prawach i obowiązkach ucznia to:
Wymień prawa ucznia
Wymień obowiązki ucznia
Konstytucyjne obowiązki obywateli
Wyjaśnij na czym polega postawa obywatelska ?
Wyjaśnij czym są cnoty obywatelskie ?
Wymień cnoty obywatelskie
Wyjaśnij na czym polega nieposłuszeństwo obywatelskie
Podaj przykłady z historii zastosowania nieposłuszeństwa obywatelskiego

6. Należy spodziewać się oczywiście tekstów źródłowych i danych statystycznych

---