RENESANS:
III. Pisarze polsko - łacińscy.
Data |
Twórca |
Życiorys |
Najważniejsze dzieła |
|
|
|
|
1437 - 1496 |
Kallimach (Philippio Buonaccorsi) |
Kallimach był pisarzem politycznym, oskarżony o spisek przeciw papieżowi musiał uciekać z kraju. Pod opiekę wziął go Grzegorz z Sanoka. Kallimach był wychowawca synów króla Kazimierza. |
Rady ( zawierające pochwałę silnej władzy królewskiej)
Fannietum ( erotyki i epigramaty, których bohaterką była Fania Swentocha)
Rhetorica ( Biografia Zbigniewa Oleśnickiego)
Życie i obyczaje Grzegorza z Sanoka
|
|
|
|
|
1450 - 1508 |
Konrad Celtis |
Mieszczanin pochodzący z Niemiec, pisał elegie, erotyki i epigramaty (3xE) |
O miłości ksiąg cztery stosownie do czterech stron Germanii (bohaterką jednej części byłą Hasilina) |
|
|
|
|
1470-1517 |
Paweł z Krosna |
Uczeń Pawła z Krosna, Jan z Wiślicy był autorem epickiego poematu Bellum Prurentum (o zmaganiach Polaków i Litwinów z Krzyżakami) |
„O zstąpieniu Chrystusa do piekieł” (poemat)
„O wojnie pruskiej (poemat) |
|
|
|
|
1475 - po 1533 |
Mikołaj Hussowczyk |
Poeta dworski, napisał słynną Pieśń o Żubrze, powstała jako opis Litwy i Żubra podczas pobytu na dworze Leona X |
1523 - Pieśń o żubrze |
|
|
|
|
1482 - 1548 |
Jan Dantyszek |
Typowy poeta dworski, pisywał epitalamia dworskie, utrwalał ważne wydarzenia polityczne. Utrzymywał kontakty z najwybitniejszymi przedstawicielami swojej epoki m.in. z Erazmem, Lutrem, Morusem. |
Ślub Zygmunta starego z Boną (epitalamium dworskie)
Ad Grimem (elegie miłosne)
1548 - Hymny |
|
|
|
|
1482 - 1537 |
Andrzej Krzycki |
Szlachcic, rówieśnik Dantyszka, pisywał w całości po łacinie, mówiło się o nim, że jest kronikarzem „małej i wielkiej polityki”. Sekretarz królowej Bony, protektor Klemensa Janickiego |
Pochwały Lutra (ironiczne, skierowane przeciwko Lutrowi, z powodu tytułu wpisane do Indeksy Ksiąg Zakazanych)
Pod wizerunkiem króla polski Zygmunta I
Na kaplicę na zamku w Krakowie (oba utwory to emblematy) |
|
|
|
|
1516 - 1543 |
Klemens Janicki |
Syn chłopski, jego protektorem był Andrzej Krzycki, cierpiał na dziwną chorobę, która objawiała się „wodną puchliną”. Pisywał głównie epigramaty. Po Janickim zaczyna się era poetów dwujęzycznych. |
1542 - O sobie samym do potomności (wiersze, elegie autobiograficzne)
Życiorysy Arcybiskupów gnieźnieńskich (zbiór epigramatów)
Poetycki poczet władców polskich. |
|
|
|
|
II poł. XVI wieku - po 1529 |
Biernat z Lublina |
Poeta, który reprezentuje etap przejściowy między wierszem sylabicznym a sylabiczno-zdaniowym. |
1513 - Raj duszny (modlitewnik prozą, uważa się go za pierwszą polską prozę0
1522 - Żywot Ezopa Fryga (sylabizm względny, a więc reprezentuje etap przejściowy) |