Temat: Przyczyny niepowodzeń uczniów w procesie dydaktyczno-wychowawczym?
W jaki sposób likwidować swoje braki w wiedzy i umiejętnościach?
W życiu każdego człowieka istotną rolę odgrywa szkoła. To w niej poznajemy nowych ludzi i pogłębiamy swoją wiedze. Jest to miejsce, które ma na uwadze przede wszystkim dobro dziecka. Nie zawsze jednak uczniowie chętnie do niej chodzą, gdyż bywa ona miejscem niepowodzeń. Istnieje wiele źródeł tego problemu. Mogą mieć one charakter przejściowy i odwracalny, bądź nawet względnie trwały.
Początkowe trudności i niepowodzenia często bywają lekceważone przez rodziców. Bowiem problemy szkolne mogą mieć swoje podłoże już w sytuacji panującej w domu. Dotyczą w szczególności warunków życia, wychowania, a także zainteresowania bądź obojętności ze strony rodziny. Dzieci i młodzież mogę odczuwać strach, stres, mogę mieć poczucie zagrożenia, a także popadać w kompleksy. Taka sytuacja nie sprzyja edukacji, wręcz przeciwnie - zniechęca i może być przyczyną późniejszych poważniejszych problemów.
Ważne jest, aby szkoła była przyjaznym miejscem dla chodzących do niej uczniów. Niestety młodzież coraz częściej postrzega ją jako miejsce swoich własnych niepowodzeń. Przyczyny niepowodzeń szkolnych mogą być spowodowane różnymi czynnikami, takimi jak trudności z przystosowaniem się do nowego środowiska, czy brak akceptacji wśród rówieśników. Problemy uczniów w nauce wiążą się przede wszystkim z dużymi wymaganiami, jakie nakłada na nich szkoła. Programy nauczania obowiązujące w szkołach są niekiedy nieprzystosowane do możliwości intelektualnych oraz zainteresowań uczniów. Istotne jest także to, jak uczeń czuje się na terenie szkoły, jakie łączą go kontakty z innymi uczniami, a także z nauczycielami.
Przyczyny niepowodzeń można podzielić na 3 główne rodzaje:
Przyczyny społeczno - ekonomiczne: Obejmują one całokształt trwałych warunków materialnych, społecznych i kulturowych, które mogą powodować niekorzystną sytuację życiową młodzieży zarówno w środowisku szkolnym, jak i poza nim. Częstym zjawiskiem jest dyskryminacja spowodowana problemami materialnymi, brakiem pieniędzy i modnych ubrań, również z powodu wyznania czy przynależności do danej subkultury.
Przyczyny biopsychiczne: Wiążą się z problemami umysłowymi i psychicznymi uczniów. Mówiąc o problemach umysłowych, nie mam na myśli jedynie wrodzonych wad rozwojowych. Poziom intelektualny uczniów jest niewątpliwie tym czynnikiem, od którego zależą w dużej mierze uzyskiwane przez nich wyniki w nauce. Równocześnie poziom uzdolnień umysłowych nie przesądza o jakości tych czynników. Często bywa, że uczniowie zdolni, wykazujący wysoki iloraz inteligencji, uzyskują niskie wyniki w stosunku do możliwości intelektualnych, jakimi dysponują. Niemałą rolę może odgrywać też temperament, cechy charakteru, zły stan zdrowia czy niestałość emocjonalna. Tzw. „trudnym uczniom” nauka idzie znacznie wolniej.
Ostatnia główna przyczyna niepowodzeń uczniów ma podłoże pedagogiczne. Czynniki te są bardzo liczne i różnorodne. Do najważniejszych należą treść, forma, metody oraz środki wychowania i nauczania, a ponadto warunki, w jakich przebiega praca dydaktyczno-wychowawcza, takie jak nauka na dwie zmiany, stan liczbowy klasy czy określony poziom kwalifikacji nauczycieli. Ważną rolę odgrywa sposób nauczania i złe warunki szkół. Istotnym problemem może być brak niezbędnych pomocy naukowych oraz sprzęty niezbędnego w pracowniach przedmiotowych, a także niezapełnienie przez szkoły pomocy pozalekcyjnej dla uczniów mających kłopoty w nauce.
Ujemy wpływ na większość uczniów ma także drugoroczności, czyli nie zaliczenie roku. Zniechęca to innych do pracy. Tłumi zainteresowanie nauką, wpływa niekorzystnie na stosunek do otoczenia oraz wywołuje różnorakie kompleksy i zaburzenia w zachowaniu. Ponadto uczniowie powtarzający klasę utrudniają prace dydaktyczno - wychowawczą prowadzoną z całą klasą.
Są różne sposoby likwidowania swoich braków wiedzy i umiejętnościach, których nie nauczy nas szkoła. Najlepszym źródłem wiedzy są książki i telewizja. Należy dużo czytać i oglądać programy naukowe. Prawie w każdej miejscowości dostępne są publiczne biblioteki. Doskonałą skarbnicą wiedzy jest też ogólnie dostępny w dzisiejszych czasach Internet. Coraz popularniejsze jest udzielanie korepetycji z przedmiotów ścisłych i języków obcych. Ale pomocy możemy też szukać u nauczycieli i kolegów. Pomaga też lepsze nastawienie do nauki i większa motywacja. Aby zwiększyć wydajność pracy należy zadbać o lepszą organizację zajęć, a także prowadzić zdrowszy tryb życia.