1. Pojęcia
Informatyka - nauka o przetwarzaniu inf.
Wyróżniamy subdyscypliny: teorię inform.; inżynierię i konstrukcje środków techn.; zastosowania inform.
Przedmiot badań inform. - metody, środki techn. i organizacyjne związane z przetwarzaniem inf.
Inform. ekonom. - to dziedzina, która zespala ogół czynników, czynności, metod, środków i systemów służących do wieloszczeblowego przetwarzania rozmaitych danych ekonom., dla zaspokojenia inf. i kom. potrzeb różnych obiektów gospod.
Dane - fakty, zjawiska i procesy, które należy zapamiętać (w postaci liczby, obrazu, dźwięku) w celu ponownego wykorzystania.
Informacja - nadaje danym treści znaczeniowej aby wykorzystać naszą wiedzę o przedmiocie rozważań.
2. Typologia zagadnień inf. ekonomicznej:
Cele IE:
Ogólne - skupiają się na identyfikacji i analizie wew. i zew. potrzeb inf. i kom. obiektu gospod.
Praktyczne - dotyczą doboru skutecznych sposobów zaspokajania tych potrzeb
Czynniki IE: cała niezbędna infrastruktura potrzebna do przebiegu procesów inf. i kom. w obiekcie gospod. i jego relacji z otoczeniem
Osobowe - konstytuują środowisko społeczne
Rzeczowe - tworzą ekonom i technolog środowisko procesów inf. i kom.
Czynności IE:
Podstawowe - całe zarządzanie przebiegiem procesów inf. i kom. obiektów gospod. i relacji miedzy nimi
Poboczne - planowanie, motywowanie, kontrola skali, tempa, horyzontu czasowego realizacji ww. procesów
Metody IE:
Własne _ sposoby i reguły badania zjawisk i procesów w obiekcie gospod., które zrodziły się na gruncie inform.
Obce - zapożyczone z innych dziedzin i dostosowane do potrzeb inform.
Środki IE:
Sprzętowe - techniczne środowisko realizacji procesów inf. i kom.
Programowe - środowisko definiowania procesów inf. i kom., realizowanych na platformach sprzętowych
Systemy IE:
Autonomiczne - obsługują wąskie zagadnienia
Zintegrowane - bardziej złożone
3. Struktura systemu informacyjnego:
1.Nadawcy i odbiorcy inf. - fizyczne, organizacyjne i prawne podmioty informacyjne uczestniczące w przekazie i wymianie inform.
2.Zbiory inf. - zestawy wiadomości o charakt. ekonom. w postaci liczbowej, tekstowej, graf. lub dźwięk., generowane przez nadawców inf. w określonym porządku przestrzennym i czasowym. Inf. mogą być generowane lub aktualizowane.
3.Kanały inf. - sformalizowane i niesform. drogi przepływów inf. stanowiące informacyjne lub ewidencyjne odwzorowanie przepływów zasileniowych (rzeczowych i finansowych) zarówno w obrębie obiektu gospod., jak i w relacjach obiektu z jego otoczeniem.
Grupowanie inf. ze względu na:
a)Proces przetwarzania: wejściowe, wewnętrzne, wyjściowe
b)Stopień przetworzenia: źródłowe, pośrednie, wynikowe
c)Typ: liczbowe, tekstowe, multimedialne
d)Sposób opisu zjawiska ekonom.: identyfikujące, kwantyfikujące
e)Poziom zmienności: stałe, względnie stałe, zmienne
4.Metody i techniki przetwarzania inf. - zlogarytmizowane procedury oraz nie sformalizowane procedury automatycznej i nieautomatycznej obróbki zbiorów inf., które w drodze od nadawcy do odbiorcy są w całości lub częściowo poddawane koniecznym transformacjom czynnościowym (ewidencja, przechowywanie, kontrola, prezentacje, operacje arytmetyczne i logiczne).
4. Funkcje systemu inf.:
1.Gromadzenie inf. - zbieranie, rejestrowanie, ewidencjonowanie danych, czyli informacyjne zasilanie obiektu i jego poszczególnych komórek organizacyjnych.
2.Przetwarzanie inf. - wykonywanie na nich operacji logicznych i matematycznych.
Przetwarzanie służy do zasilania informacyjnego zbioru inf. (aktualizacji i modyfikacji). Odpowiednio uporządkowane i posegregowane zestawienia są wykorzystywane w różnych procesach informacyjno decyzyjnych
3.Przechowywanie inf. - zapisanie danych na trwałych nośnikach w postaci i formie umożliwiające ich łatwe wykorzystanie w procesach przetwarzania bez konieczności ponownego realizowania operacji wyjściowych
Przy zapisywaniu inf. ważnym elementem jest kompresja i szyfrowanie danych.
5.Przesyłanie inf. - przemieszczenie inf. pomiędzy poszczeg. komórkami obiektu gospod. i wymiana inf. pomiedzy obiektem a jego otoczeniem.
4.Prezentowanie inf. - polega na dostarczeniu odbiorcom inf. wynikowych, w wymaganych przez nich terminach, zakresie, miejscu, postaci, przekrojach przy stopniu szczegółowości.
Cechy jakościowe inf. rynkowych:
a)Rzetelność - inf. wynikowe muszą wiernie opisywać operacje gospod. i ich stan.
b)Selektywność - inf. wynikowe powinny być zawsze dobrane pod katem charakterystyk opisanego problemu czy stosowanej metody zarządzania.
c)Adresowalność - zakres przedmiotowy, dokładność i aktualność inf. musza być dostosowane do indywidualnych potrzeb określonego odbiorcy, wyznaczanych przez charakter wykonywanych przez niego zadań.
d)Odpowiedniość - zgodność z konkretnym zapotrzebowaniem na inf. (uzyskiwana przez dostarczanie odbiorcom narzędzi do ich swobodnego wyszukiwania i ekstrakcji)
e)Terminowość - dostarczanie inf. na żądanie, we właściwym czasie (w trakcie trwania sytuacji decyzyjnej) lub danych okresowych w ściśle wyznaczonych terminach.
f)Wymagana postać - sposób prezentacji (alfanumeryczne lub graficzne), szczegółowość (dane elementarne lub zagregowane, poziomy podsumowań), rodzaj nośnika (ekran, wydruk, nośnik magnetyczny) zgodne z wymaganiami określonego odbiorcy.
5. Typologia systemów informacyjnych
1.Skala funkcjonowania systemu:
a)Makroekonom. - obejmują cały kraj, region lub branże, strukturę, sektor, dział...
b)Mikroekonom. - związane z funkcjonowaniem poszczególnych jednostek gospod. i instytucji szczebla podst.
2.Zakres działania:
a)Wielkość obiektu
b)Rozproszenie obiektu
3.Poziom kompleksowości: jest cechą wyrażającą zakres tematyczny systemu oraz stopień wykorzystania inf. wynikowych generowanych przez system w procesach informowania, sprawozdawczości, podejmowania decyzji związanych z obszarem, który jest przez ten system generowany.
a)Syst. proste - nie obsługujące całego zakresu tematycznego.
b)Syst. kompleksowe - w sposób zupełny i wyczerpujący swym zasięgiem tematycznym cały wspomagany obszar zarówno u ujęciu funkcjonalnym, jak i informacyjnym.
4.Stopień integracji syst.
a)Zintegrowane - spełniające podstawowe warunki integracji funkcjonalnej, informacyjnej i technologicznej
Aspekt funkcjonalny - miarą integracji funkcjonalnej jest spójność procedur systemowych i ich wzajemne powiązania pomiędzy poszczególnymi obszarami syst.
Aspekt informacyjny - polega na występowaniu ścisłych powiązań inf. pomiędzy współzależnymi funkcjami. Jeżeli inf. jest zapisana w kilku miejscach mówimy o redundacji danych.
Aspekt technologiczny - zastosowanie w całym systemie jednolitego środowiska sprzetowo-programowego
b)Nie zintegrowane - w których brakuje silnych związków funkcjonalnych, inf. czy technolog.
5.Stopień uniwersalności:
a)Systemy indywidualne - syst. tworzone dla konkretnego użytkownika i spełniają jego potrzeby, wymagania i ograniczenia
b)Syst. powielarne - maja charakter rozwiązań uniwersalnych w ramach danej klasy zastosowań. Zakłada się, że będą one użytkowane przez różnych użytkowników i w różnych warunkach.
Dzielimy je na:
- Typowe: w ujęciu inf. i funkcjonalnym realizują zdecydowaną większość procedur przetwarzania inf. związanych z określonym obszarem zastosowań
- Standardowe: umożliwiają użytkownikom standaryzację procesów inf. zgodnie z normami przyjętymi w danym obiekcie (np. syst. płacowe).
6.Generację systemu:
a)Transakcyjne - ewidencyjno-sprawozdawcze
b)Informowania - informacyjno-decyzyjne
c)Wspomagania decyzyjnego - doradcze i ekspertowe
6.Generacje systemu:
a)Transakcyjne - ewidencyjno-sprawozdawcze
b)Informowania - informacyjno-decyzyjne
c)Wspomagania decyzyjnego - doradcze i ekspertowe
SE
Strategiczne SD
Taktyczne SIK
Operacyjne SES (SIZ, ZSIZ)
SES Syst. Ewidencyjno Sprawozdawcze - cykliczne obliczenia na zbiorach ewidencyjnych. Przetwarzanie partiowe - do każdego obliczenia trzeba przygotować partię danych.
SIZ Syst. Informacyjne Zarządzania, ZSIZ Zintegrowane...
SIK Syst. Informowania Kierownictwa - łatwość udostępniania danych zgromadzonych w bazach ewidencyjnych; zaawansowane mechanizmy wyboru; łatwość i elastyczność analizy danych; przyjazny-graficzny interface użytkownika; prezentacja wyników w formie dostosowanej do potrzeb określonego użytkownika.
SD Syst. Doradcze pozwalają wspomagać dwa typy decyzji: programowane i częściowo programowane. SD może rozpatrzyć wszystkie warunki do podjęcia decyzji, jak również pokaże różne warianty podjęcia decyzji. Pokazuje symulacje skutków podejmowanych decyzji.
SE Syst. Expertowe - stosowane w automatyzacji procesów analizy i wnioskowania opartych na sformalizowanej i zapamiętanej wiedzy na podst. Sytuacji powtarzalnych. Syst. te pomagają na podejmowanie decyzji kierownictwu z zakresu nie znanej mu wiedzy. SE mogą występować w każdym innym systemie. Maja zastosowanie najczęściej w finansach i przemyśle zbrojeniowym (wysoka cena).
7. Zakupy systemów.
Przy podpisywaniu umowy zwracamy uwagę na:
1.okreslamy warunki konwersji (przeniesienie danych ze starego syst. na nowy)
2.forma udzielanej licencji (ilość stanowisk)
3.serwis gwarancyjny i pogwaranc. (czy od daty zakupu, czy od rozpoczęcia eksploatacji)
4.możliwość dostępu do nowych wersji syst.
5.okreslenie warunków odpowiedzialności za utratę danych w syst.
6.umowa na piśmie
7.sprawa ewentualnych modyfikacji (warto wiedzieć kto jeszcze ma ten produkt aby stworzyć wspólny front ewentualnych roszczeń)
8. Wdrożenie syst.
1.Przygot. organ. obiektu:
-przygot. użytkowników syst.
- „ symboliki syst.
- „ bazy normatywnej syst.
-wdrażanie dokumentacji źródłowych
-przeprowadzenie zmian organizac.
2.Przygot. syst. do pracy w obiekcie
-instalacja syst.
-parametryzacja syst.
3.Przygot. kadry dla syst.
-przygot. kadry inform.
-szkolenie kadry inform.
-szkolenie użytkown.
4.Przygot. bazy techn. syst.
-prace wstępne
-realizacja
-rozmach
5.Weryfikacja syst.
-pilotowa: charakteryzuje się sukcesywnym wdrażaniem poszczególnych modułów syst. Zalety: kompleksowość sprawdzania syst., rozłożenie prac w czasie. Wady: pracochłonność, brak możliwości zakończenia prac weryfikacyjnych przed wprowadzeniem do użytkowania ostatniego z wprowadzanych elementów.
-równoległa: polega na jednoczesnym przetwarzaniu tych samych danych dotychczasową metodą oraz za pomocą nowego syst. Zaleta: możliwość kompleksowej kontroli poprawności działania nowego syst. Wady: duża pracochłonność i koszty.
-próbna: polega na przetestowaniu syst. na danych z okresów przeszłych i porównaniu otrzymanych wyników przetwarzania z rzeczywistymi uzyskanymi metodą tradycyjną. Zalety: zmniejszenie pracochłonności i kosztów wprowadzania syst. Wada: ograniczenie możliwości kompleksowego sprawdzenia syst.
-bezpośrednia: całkowita rezygnacja z dotychczasowych rozwiązań i przejście od razu na nowy system. Zaleta: krótki czas wprowadzania. Wada: konieczność rygorystycznego przestrzegania założeń projektowych.
Praca pochodzi z serwisu www.e-sciagi.pl