Proces spedycyjny w międzynarodowej wymianie towarów
Proces transportowy w handlu zagranicznym jest integralnie związany z całokształtem stosunków handlowych pomiędzy różnymi krajami, gdyż realizacja transakcji handlowej w obrocie zagranicznym wymaga przemieszczenia towarów z jednego kraju do drugiego.
Rola i udział spedytora w procesie transportowym w handlu zagranicznym wynika z:
• Obniżki kosztów transportu i spedycji (tańsze jest zlecenia przewozu szczególnie nietypowych towarów spedytorowi niż posiadanie własnej jednostki zajmującej się transportem)
• Szybkiego rozwoju i skomplikowania technik międzynarodowej wymiany towarów
• Struktury towarowej oraz kierunków wymiany handlowej (przesyłki o zróżnicowanej wielkości i potrzebnych warunkach przewozu)
• Specjalizacji usług spedycyjnych
• Fachowego, teoretycznego i praktycznego przygotowania spedytora
Procesem transportowym nazywamy ciąg skoordynowanych, następujących kolejno (i równolegle) czynności, w wyniku których towar zostanie dostarczony odbiorcy w jak najsprawniejszy sposób.
Proces spedycyjny to proces organizacji transportu realizowany z udziałem spedytora
Cechy prawidłowego procesu transportowego:
-terminowość
-pewność
-bezpieczeństwo
-jednakowa pojemność wszystkich ogniw procesu transportowego
-krótki czas trwania
-kompletność
-zintegrowanie techniczne, eksploatacyjne i organizacyjne
-koordynacja wewnętrzna
-elastyczność
Fazy procesu spedycyjnego w eksporcie
-wystawienie zlecenia spedycyjnego
-rejestracja zlecenia przez spedytora
-konsultacja ze zleceniodawcą i przygotowanie koncepcji
-zabukowanie ładunku (tr.morski) - nota bukingowa
-czarter (transport morski - żegluga trampowa)
-umowa przewozu (tr.kolejowy) - międzynarodowy
-kolejowy list przewozowy CIM (lub SMGS)
-umowa o przewóz (tr. samochodowy)
-rezerwacja miejsca w samolocie (tr. lotniczy)
-zamówienie kontenera
-awizacja eksportera (w pewnych wypadkach także importera)
-eksporter dokonuje załadunku na podstawiony przez spedytora śr.trans
-wystawiany jest dokument CIM (SMGS) lub CMR i karnet TIR
-eksporter zawiadamia spedytora o załadunku
-spedytor przekazuje zlecenia na przeładunek, składowanie, magazynowanie, wykonanie kontroli ilościowej i -jakościowej
-przygotowanie odprawy celnej
-zgłoszenie towarów do odprawy celnej (SAD, a także faktura, specyfikacja towaru, inne)
-eksporter otrzymuje jako dowód wysyłki towaru AWB (tr.lotniczy), a w tr. morskim kwit sternika, następnie konosament (morski list przewozowy) gdy spedytor jest MTO wydaje FIATA Mult.Transp. Bill of Lading lub zaświadczenie spedytorskie FCT albo FCR
-awizacja przesyłki towaru eksporterowi i importerowi
-zlecenia organizacji transportu spedytorowi korespondentowi
-rozliczenie operacji spedycyjnej
Fazy procesu spedycyjnego w imporcie
-zlecenie spedycyjne
-zabukowanie ładunku (gdy importer posiada gestię transportową
-organizacja odprawy celnej (SAD, faktura, dokument przewozowy, specyfikację towaru, świadectwo -pochodzenia, inne), kontroli oraz manipulacji ładunku w porcie nadania
-zastosowanie świadectw przewozowych
-wniesienie opłat celnych i podatkowych
-przesłanie towaru do miejsca przeznaczenia rozliczenie operacji spedycyjnej
Podmioty procesu spedycyjnego:
-przedsiębiorstwa krajowe i zagraniczne działające w handlu krajowym i zagranicznym
-spedytorzy krajowi i zagraniczni
-przewoźnicy różnych gałęzi transportu, krajowi i zagraniczni
-przedsiębiorstwa rzeczoznawstwa i kontroli ładunków
-urzędy celne
-banki komercyjne
-towarzystwa ubezpieczeniowe
-inne podmioty związane z handlem krajowym i międzynarodowym