POLITECHNIKA RADOMSKA
IM. KAZIMIERZA PUŁASKIEGO
PROJEKT NR 01.
TEMAT: Zaprojektować mechanizm śrubowy typ: ROZPIERAK
DANE:
Nacisk Q=30kN
Zakres Lmax=100mm
Typ produkcji: jednostkowa
Wykonał: Sprawdził:
GRUCHAŁA KRZYSZTOF
Wydział: Mechaniczny
Studia: Magisterskie
Kierunek: Mechanika i Budowa Maszyn
Rok studiów: III. Semestr: V.
Gr.: C5
Radom 1999
ROZPIERAK -1-
Obciążenie Q=30kN
Zakres L max =100mm Produkcja : jednostkowa
Dane 1 |
Obliczenia 2 |
Wyniki 3 |
Q=30kN kr=200MPa
P=5mm D2=21,5mm
|
1) Obliczenia śruby Obliczenia wytrzymałościowe połączenia gwintowego .
Przekrój rdzenia śruby jest narażony na ściskanie. Musi więc być spełniony warunek (wzór Tetmajera)
Na śrubę przyjmuję stal 45 ulepszaną cieplnie dla której: kc=kr=200MPa ks=120MPa Re=420MPa Sgr=90 (wartości odczytane z tablic )
Dla dalszych obliczeń przyjmuje gwint Tr 24 dla którego: d3=18,5mm-średnica rdzenia d=24mm-średnica zewnętrzna gwintu d2=21,5mm-średnica podziałowa p=5mm-skok gwintu
Skok gwintu P oraz kąt wzniosu linii śrubowej związane są ze sobą zależnością
tg
tg
|
d3=13,8mm
Tr24
|
Q=30kN d=24mm D1=19mm pdop.ruch=12MPa
|
-3- 2)Obliczenia nakrętki śruby Obliczenia wysokości nakrętki H z warunku na naciski dopuszczalne .
pdop to
n=
oraz
H= p
Zakładam materiał na nakrętkę brąz BK331 dla którego :pdop.spocz.=53MPa pdop.ruch.=12MPa (odczytano z tabel literatura )
n=
H=14,5
H=72,5+1,5=74mm (ze względów konstrukcyjnych ) Przyjmuję do konstrukcji wysokość nakrętki H=74mm
Obliczam średnicę zewnętrzną nakrętki
|
n=14.5zwoja
H=74mm
|
d=24mm
Q=30kN pdop.spoc=53MPa D01=28mm
|
-4-
D01=d+
D01=24+4=28mm
P=
D'z1=
D'z1=
Dz1=D'z1+
Przyjmiemy do konstrukcji D'z1=38mm Dz1=40mm Nakrętka będzie montowana na wcisk , po montażu należy ją zabezpieczyć przed wysuwaniem i obracaniem za pomocą dwóch wkrętów M4x1, które należy zamontować po złożeniu rozpieraka.
|
D01=28mm
Dz1=40mm D'z1=38mm
|
d1=19mm
d3=18,5mm
Imin=6397mm4 A=268,8mm2 Sgr=90
Lw=174mm imin=4,87mm
Q=30kN d2=21,5mm
d3=18,5mm
Ms=77077,5Nmm
kr=200MPa ks=120MPa
dk=18mm Q=30kN
Q=30kN kc=95MPa
Fr=300N Ms=77077,5Nmm
l=260mm Fr=300N
kgj=165MPa
a=23mm b=12mm Dz=52mm dw=28mm
l=320mm μ=1 i=10,9mm |
3)Sprawdzam samohamowność gwintu Tr24x5
Śruba stosowane w mechanizmach śrubowych oraz w połączeniach śrubowych powinny być samohamowne, tzn. po napięciu nie mogą się same luzować. Warunkiem dostatecznym jest by:
w naszym przypadku
tg
Współczynnik tarcia dla materiałów 45-BK331 -5-
tg
Warunek jest spełniony więc gwint jest samohamowny
4)Obliczenie śruby na wyboczenie
Współczynnik wyboczenia śruby
Lśr=0,5 L=0,5H+Lśr=37+50=87mm -długość liczona od środka nakrętki do końca śruby
Lw= Lcał=150mm -całkowita długość śruby
Imin=
Imin=
A=
A-powierzchnia przekroju śruby
A=
imin- promień bezwładności przekroju
-6-
imin=
imin=
s-smukłość śruby
Przy wyboczeniu sprężysto-plastycznym s<sgr
5)Sprawdzenie śruby na naprężenia złożone
Przekrój rdzenia śruby jest narażony na ścinanie siłą osiową Q oraz na skręcanie momentem skręcającym Ms pochodzącym od tarcia między śrubą i nakrętką.
Ms=
Ms=
Naprężenia ściskające wynoszą
Naprężenia skręcające wynoszą
-7-
Ms- moment skręcający
Wo=0,2d33
W
Naprężenie zastępcze według hipotezy Hubera wynoszą
postać częściej stosowana w obliczeniach śrub roboczych
Przyjmujemy że
Przyjmujemy
Sprawność mechanizmu śrubowego
-8-
6)Obliczenie koronki rozpieraka
Rys. Schemat koronki
Wkładkę 1 wykonano z brązu
Pdop.brąz/stal=12MPa połączenie ruchowe Naciski powierzchniowe wynoszą
Aby nie rozbudowywać zbytnio konstrukcji zostawimy tak duże naciski . Przyspieszone wycieranie powierzchni roboczych nie spowoduje zbytniego zmniejszenia wartości rozpieraka.
Obliczam średnicę koronki Koronkę wykonamy ze stali St2S, dla której kc=95MPa. -9-
Ze względów konstrukcyjnych i wykonawczych średnicę koronki przyjmuję ds.=50mm. 7) Obliczenie długości pokrętła.
Pokrętło wykonane ze stali St5, dla której kgj=165MPa.
Ms- moment skręcający Fr- siła ręki
Przyjmuję długość pokrętła l=260mm.
Obliczam średnicę pokrętła
Przyjmuję średnicę pokrętła dpok=16mm. 8) Obliczenie korpusu.
Na korpus zakładam rurę bez szwu walcowaną na gorąco ogólnego przeznaczenia ze stali St5 o średnicy
Sprawdzenie rury korpusu.
Naprężenia ściskające wynoszą (dla przekroju najbardziej niebezpiecznego)
-10-
Naprężenia są mniejsze od dopuszczalnych.
Minimalny promień bezwładności
Smukłość rury
l- długość korpusu
W korpusie będzie umieszczona tulejka ze stali St3 o średnicy wewnętrznej
Rys.8.1. Literatura na podstawie której powstał projekt: [1]-Wiktor J., Żółkiewski J.: Podstawy konstrukcji maszyn. Politechnika Warszawska 1995. [2]-Ciecieląg J., Pawłowski B.:Zbiór zadań z podstaw konstrukcji maszyn . WSI Radom 1984. [3]-Szewczyk K.: Połączenia gwintow |
Imin=6397mm4
A=268,8mm2
imin=4,87mm
S=35,7
Ms=77Nm
Wo=1266mm3
P=116MPa
ds.=50mm
l=260mm
Mg=78[Nm]
dpok=16mm
imin=10,9mm
S=29,3 |