Temat: Biblijny, Mitologiczny obraz stworzenia świata i człowieka
Każdy z nas przynajmniej raz w życiu myślał o tym, kto nas stworzył i jaki miał w tym cel? Jak powstała ziemia i skąd wziął się na niej człowiek? To pytania, które zadawali sobie ludzie od wieków. Zagadka istnienia nurtuje nas do tej pory. Świat rozwija się, razem z nim nauka, technika, medycyna i wiele innych dziedzin związanych bezpośrednio z naszym życiem.
Obecnie znamy szczegółowo budowę ciała ludzkiego; misternie utkana sieć żył i tętnic połączonych z organami wewnętrznymi, to „mechanizm” idealnie współpracujący ze sobą. Człowieka wobec tego mogła stworzyć tylko istota wszechmocna - Bóg.
„Mitologia” i „Biblia” dają nam dwa różne spojrzenia na fazy powstawania świata. Mitologia opisuje wierzenia starożytnych Greków, ich religia była politeistyczna. Wierzono bowiem w istnienie wielu bogów, którzy nie byli idealni, a raczej podobni do skłóconych ze sobą ludzi. Bóstwa nie znajdują się poza światem, są w niego wbudowane, maja ograniczony zakres władzy i podlegają przeznaczeniu.
Wiara pierwszych chrześcijan opisywana w „Biblii” jest monoteistyczna, wierzono bowiem w istnienie jednego, doskonałego Boga. Bóg istnieje poza czasem, jest różny od świata który stworzył, jest wszechwładny i absolutnie wszystko zależy od jego woli.
Według Greków, „Na początku był chaos...”, czyli otchłań pełna siły twórczej i boskich nasieni, bądź też ciężka, ciemna masa, która była mieszaniną ziemi, wody, ognia i powietrza!
Natomiast „Biblia” mówi, że „Ziemia była pustkowiem i chaosem, ciemność była nad otchłanią, a duch boży unosił się nad powierzchnią wód”, istniało więc coś w rodzaju pustki, próżni.
„Mitologia” opisuje narodziny świata jako bezwzględną walkę o władzę. Z chaosu wyłania się na początku para bogów, po nich dopiero rodzi się świat. Nad ziemią która jako ląd stały wydobywa się z chaosu świeci słońce, są chmury, a z nimi i deszcze, lasy, wzgórza, góry, a także gwiazdy. Opis jest mało dokładny i tajemniczy, pojawiają się także elementy fantastyczne.
W „Biblii” to Bóg jest czynnikiem sprawczym, wszystko powstaje dzięki jego ingerencji. Stworzenie świata nie jest aktem jednorazowym, a procesem: „Na początku stworzył - Bóg niebo i ziemię...” itd. Bóg nadaje także imiona wszystkiemu co do życia zostało powołane. Opis powstawania świata jest uporządkowany, precyzyjny i rytmiczny, wszystko powstaje w ciągu sześciu dni. Siódmy dzień jest dniem odpoczynku, tak więc nauka świętowania pochodzi od Boga. Zauważamy również brak elementów fantastycznych. Wygląd kosmosu natomiast w obu dziełach jest bardzo podobny, wręcz identyczny. Otóż płaska ziemia unosi się nad wodami, a zawieszone nad nią jest sklepienie niebieskie.
„Mitologia” wysuwa kilka hipotez na temat powstania człowieka. Człowiek jest tworem jednego z tytanów - Prometeusza, który ulepił go z gliny pomieszanej ze łzami. Dusza zaś była z ognia niebieskiego. To tylko jedna z teorii.
„Biblia” natomiast przedstawia człowieka, jako koronę w dziele stworzenia. Człowiek stworzony jest jako ostatni, ma w sobie coś boskiego „Na obraz Boga stworzył go”. Bóg oddaje człowiekowi władzę nad stworzeniem, błogosławi ich i nakazuje się im rozmnażać.
W „Biblii” pojawiają się również określenia, wartościujące takie jak światłości dzień, dobro, zło, mamy więc wyraźny podział wartości. Bóg ustanawia ład moralny i jest jego gwarantem. Z tego wynika że zło jest zawinione przez człowieka.
W obu dziełach wspólny jest wygląd świata, chociaż jego stworzenie wygląda zupełnie inaczej. Wspólne są również wiara w życie po śmierci i kult zmarłych.
„Biblia” różni się od „Mitologii” także tym, że opis biblijnego stworzenia można traktować w sposób dosłowny i metaforyczny. Tekst ma bowiem charakter poetycki, występują w nim epitety np.: ziele zielone, pojawiają się stałe formuły, takie jak: „Bóg rzekł”, „Tak się stało”, „I tak upłyną wieczór i poranek dzień...”, „A widział Bóg, że wszystko co uczynił było dobre”. Te i inne cechy powodują, że możemy uznać ten tekst za poemat, ma charakter poetyckiej metafory. Biblijny poemat ma rodowód babiloński, ale jego oryginalność polega na świadomości Boga jako pierwszej przyczyny. Opisane w obu dziełach stworzenie świata jest brakiem zgody na bezład, a dążeniem do uporządkowania.
Funkcja kulturowa mitów jest to, że leżą one u podnóża kultury europejskiej, zawierają ogólnoludzkie treści, a także ponadczasowe prawdy dotyczące człowieka, jego życia i świata, a do myśli biblijnych sięga się nadal w najważniejszych momentach życia i historii jako autorytetu moralnego. Tak więc prawdy zawarte w obu dziełach są nadal aktualne i wciąż obowiązują.
Są to wszystkie podobieństwa i różnice o narodzinach świata mitologicznych i biblijnych. Pomimo iż przedstawiają dwa różne stworzenia świata, sam świat wygląda jednak tak samo. Oba te dzieła o wielkich walorach literackich nadal kształtują świadomość europejską, inspirowały i po dziś dzień inspirują twórców literatury a także sztuki. „Mitologia” i „Biblia” początkowo były przekazywane ustnie, z czasem uzyskały kształt literacki. Wyjaśniały niezrozumiałe zjawiska, przyczyny powstawania świata i człowieka, pochodzenie - Boga, bądź bogów, a także wyrażały wspólne dla danej grupy odczucia i emocje. Ich funkcja sprawdza się nadal.
3