COMMISSION WORKING DOCUMENT
The Second Northern Dimension Action Plan, 2004-06
Ten dokument to drugi plan działania Północnego Wymiaru Unii Europejskiej.
Istotna przy jego tworzeniu była zmieniająca się w Europie sytuacja - rozszerzenie Unii Europejskiej o nowe państwa członkowskie.
Plan zakłada szeroko zakrojoną współpracę państw bałtyckich, Finlandii oraz Rosji (zwłaszcza Kaliningradu) w następujących dziedzinach:
Ekonomia, biznes i infrastruktura;
Zasoby ludzkie, edukacja, badania naukowe i zdrowie;
Środowisko, bezpieczeństwo nuklearne i zasoby naturalne;
Współpraca transgraniczna i rozwój regionu;
Wymiar sprawiedliwości i sprawy wewnętrzne.
W ramach każdej z tych dziedzin istnieją bardziej sprecyzowane zadania jakie stoją przed wspólnotą:
Ekonomia, biznes i infrastruktura
Handel, promowanie inwestycji i współpraca biznesowa
Poprawa warunków prowadzenia biznesu oraz promowanie współpracy biznesowej w regionie
Wsparcie dla reform ekonomicznych w Rosji
Promowanie małych i średnich przedsiębiorstw, zwłaszcza rosyjskich, oraz ich dostosowanie do rynku europejskiego
Wsparcie dla przedsiębiorstw przemysłowych - poprawa ich wyników gospodarczych przy jednoczesnej trosce o środowisko
Ułatwienie handlu i relacji ekonomicznej dzięki sprawniejszemu zarządzaniu granicami - m.in. czas odprawy towarów zredukowany do maksimum dwóch godzin
Energia
Rozwój sieci transportu elektryczności i gazu naturalnego
Rozwój i wykorzystanie źródeł energii - bardziej wydajne i przyjaźniejsze dla środowiska
EU i Federacja Rosyjska będą pracować nad wzmocnieniem unijno-rosyjskiego `dialogu energetycznego'
Transport
Zwrócenie uwagi na problem zatorów w ruchu drogowym w regionie, przy jednoczesnym stworzeniu przyjaznej środowisku sieci transportu
Zwiększenie poziomu bezpieczeństwa we wszystkich środkach transportu; priorytet - bezpieczeństwo morskie (w tym ochrona przed wypadkami stanowiącymi zagrożenie dla ekosystemu morskiego i przybrzeżnego)
Telekomunikacja i społeczeństwo informacyjne
Promowanie skoordynowanego systemu telekomunikacji, sieci i usług społeczeństwa informacyjnego
Ze względu na duże odległości i trudne warunki - podjęcie wysiłku zmierzającego do przyspieszenia przeobrażenia społeczeństwa regionu w społeczeństwo informacyjne w celu polepszenia warunków życia i zapewnienia dostępu do nowoczesnych usług, w tym usług telemedycznych i e-learning.
Zasoby ludzkie, edukacja, badania naukowe i zdrowie
Zasoby ludzkie, zatrudnienie, edukacja/szkolenie oraz kultura
Promowanie utworzenia `regionu opartego na wiedzy' poprzez wspólne projekty i mobilność w dziedzinach edukacji i szkolenia, badań, kultury oraz przez dostarczanie informacji i zapewnianie możliwości nauki na odległych np. przez Internet
Promowanie dialogu, co pozwoli regionowi rozwinąć się jako dynamiczny i otwarty obszar kulturowy, promowanie lokalnego i regionalnego rozwoju
Badania naukowe
Polepszenie komunikacji i wymiany informacji; promowanie udziału młodych naukowców
Wzmocnienie działań badawczych i rozwoju technologii, zwłaszcza w dziedzinach związanych ze zmianą klimatu, ochroną środowiska, wykorzystania zasobów naturalnych, bezpieczeństwa źródeł energii oraz rozwoju społecznego i ekonomicznego w regionie.
Zdrowie publiczne
Sprostanie wyzwaniom jakie stawiają poważne choroby zakaźne, zwłaszcza gruźlica i HIV/AIDS; choroby dzieci i młodzieży z uwzględnieniem ich społecznych i ekonomicznych podstaw
Rozszerzenie współpracy w dziedzinie zdrowia publicznego
Środowisko, bezpieczeństwo nuklearne i zasoby naturalne
Środowisko
Wzmocnienie dialogu UE z Rosją na temat zagadnień dotyczących środowiska
Monitorowanie i radzenie sobie z zanieczyszczeniami w regionie, zwłaszcza z chemikaliami, trwałymi zanieczyszczeniami organicznymi (persistent organic pollutants - POPs), metalami ciężkimi, odpadami toksycznymi i komunalnymi.
Pełne wykorzystanie wielostronnego dofinansowania
Bezpieczeństwo nuklearne
Problem zużytego paliwa jądrowego i odpadów nuklearnych oraz likwidacja atomowych obiektów i łodzi podwodnych
Wzmocnienie monitorowania i ochrony środowiska przed promieniowaniem
Zasoby naturalne
Zapewnienie, że ekosystemy nordycki i arktyczny oraz ich bioróżnorodność pozostaną żywotne i będą w stanie zaspokoić socjoekonomiczne potrzeby człowieka
Współpraca transgraniczna
Wprowadzenie współpracy transgranicznej w dziedzinach takich, jak rozwój społeczny i ekonomiczny, ochrona środowiska, transport i telekomunikacja, zarządzanie granicami, zdrowie publiczne i wymiany kulturalne
Wzmocnienie współpracy w zakresie programów finansujących z Unii Europejskiej i innych źródeł; włączenie Rosji w największym możliwym zakresie
Stymulowanie zaangażowania lokalnych `aktorów', społeczności i administracji, wzmacnianie subsydiarności
Podjęcie najważniejszych wyzwań jakie stoją przed Kaliningradem, jako rosyjską enklawą otoczoną przez UE
Wymiar sprawiedliwości i sprawy wewnętrzne
Zwalczanie zorganizowane przestępczości
Polepszenie koordynacji między administracją i policją poszczególnych państw w celu optymalizacji wykorzystania zasobów; opracowanie konkretnych metod działania między UE a Rosją i zwiększenie efektywności egzekwowania przestrzegania prawa
Problem handlu ludźmi i narkotykami; poradzenie sobie z przestępczością dotykającą dzieci i kobiety.
Współpraca między UE i Rosją; łączenie działań i doświadczenia władz narodowych, regionalnych i lokalnych, dzielenie się wywiadem; lepsze wsparcie dla ofiar przestępstw
Zintegrowane zarządzanie granicami
Zwalczanie nielegalnej imigracji i innej przestępczości transgranicznej oraz ułatwienie legalnego handlu i podróży
Obrona cywilna
Ujednolicenie procedur, przy jednoczesnym promowaniu obrony cywilnej, dobrego zarządzania i publicznego udziału w planowaniu projektów
Kaliningrad i Arktyka
Kaliningrad:
Odpowiedzialność za rozwój Kaliningradu spoczywa oczywiście na Rosji. Biorąc jednak pod uwagę jego specyficzne położenie, szczególnie istotnym wydaje się wzmocnienie dialogu i współpracy między Kaliningradem a sąsiadującymi z nim partnerami płn. wymiaru UE
Arktyka:
Najbardziej wysunięte na północ obszary regionu wymagają szczególnej uwagi ze względu na trudne warunki klimatyczne, delikatne środowisko coraz bardziej zagrożone zanieczyszczeniami, wysokie koszta infrastruktury (łączenie mało zaludnionych obszarów na długich dystansach) oraz problemy zdrowotne nękające rdzennych mieszkańców dalekiej północy.
Kluczowa w przypadku tego programu jest współpraca wszystkich partnerów w duchu komplementarności i subsydiarności. Dlatego też istotne jest stworzenie adekwatnych metod monitorowania i nadzoru postępów, kontrola osiągnięć i identyfikacja niedociągnięć. W związku z tym, podobnie jak we wcześniejszych latach, powstawać mają coroczne raporty. Rozważa się też stworzenie internetowego systemu dostarczającego aktualnych informacji dotyczących najważniejszych działań.
Poza tym coroczne spotkania `Senior Officials' - przedstawicieli instytucji UE, państw członkowskich EU, państw partnerskich, regionalnych „ciał” (;P) państw członkowskich oraz międzynarodowych instytucji finansowych. Należy też zachęcać do udziału przedstawicieli władz regionalnych i lokalnych, społeczności biznesowej oraz społeczności cywilnej.
Spotkania SO mają na celu ocenę wdrażania planu, kontrolę postępów i rozpoznawanie obszarów działalności wymagających dodatkowych bodźców.