Mało znane byliny cebulowe zimujące w gruncie.
Colchicum- Zimowit
Hyacinthus orientalis- hiacynt wschodni
`City of Haarlem', `Anna Marie', `Fondant', `Multiflora Blue'
Fritillaria imperialis
Szachownica cesarska- pochodzi z Turcji dorasta do 80-120cm. Kwiaty są okazałe długości 68cm, zwykle pomarańczowe, w róznych odcienach.
Do ciekawszych odmian należą: `Rubra Maxima', `Orange Brillant', `Prolifera, `Premier'. Najbardziej poszukiwana jest żółto kwitnąca odmiana `Lutea' oraz o dwubarwnych liściach `Argenteovariegata'.
Cebula jest duża obwód 8-25cm z charakterystycznym zagłębieniem w środku powstałym po zaschnięciu na pędzie, nie mają łuski okrywającej. Cała roslina zawiera trujacą imperialinę- która powoduje że rośliny nieprzyjemnie pachną.
Fritillaria sewertsowii
Fritillaria acmopetala- szachownica ostropłatkowa
Dorasta do 1m wysokości cebule ma małe o obwodzie ok. 10cm kwiaty ma dzwonkowate średnicy 2cm, koloru zielonego z odcieniami brązu. Na jednym pędzie tworzą się zwykle 1 lub 2 kwiaty niezależnie od wielkości cebul.
Zaletą tego gatunku jest brak typowego dla szachownic zapachu, wadą jest niski współczynnik rozmnożenia
Fritillaria hermonis ssp.amana
Fritillaria raddeana- szachownica Raddego
Fritillaria Davisie
Fritillaria meleagris- szachownica kostkowata
Dziko rośnie w naszym kraju. Dorasta do wysokości 50cm, a na skąpo ulistnionym pędzie tworzy 1-2kwiaty o charakterystycznym kształcie i rysunku, koloru purpurowo fioletowego `Charon', lub białe `Alba', `Aphrodite'.
Cebule małe o obwodzie 5-8cm podczas przechowywania latem wymagają zabezpieczenia przed wysychaniem.
Gatunek ten poleca się na tereny wilgotne np.: do obsadzania brzegów oczek wodnych.
Fritillaria uva vulpis- szachownica lisie grono
Ma bardzo małej średnicy 1cm żółto-brązowe kwiaty. Dorasta do wysokości 80 cm. Tworzy cebule o obwodzie 6-20 cm , jest często uprawiana na kwiat cięty. Charakteryzuje się wysokim współczynnikiem rozmnożenia- jedna cebula tworzy kilkanaście małych cebul przybyszowych, które kwitną po 2 latach uprawy.
Fritillaria pallidiflora- szachownica bladokwiatowa
Jest jedną z najładniejszych szachownic, dorasta do wysokości 40 cm. Tworzy kilka ciemnozielonych liści, a na szczycie pędu duże, 5 cm średnicy bladożółte kwiaty. Cebule mają obwód 14-16cm.
Fritillaria elwesii
Fritillaria ruthenica
Fritillaria persica- szachownica perska
Tworzy cebule o obwodzie 20 cm I większe. Dorasta do wysokości ok. 1 m, liście ma szarozielone ułożone spiralnie na pędzie. Kwiaty średnicy 2 cm zebrane są w obfite grona, koloru bordowo czarnego. Od kilku lat obecna jest na rynku odmiana `Ivory Bells' o kwiatach biało- zielonych.
Fritillaria michailowskyi- Szachownica Michałowskiego
Jest jedną z najładniejszych szachownic, dorasta do wysokości 15 cm, a na szczycie pędu wytwarza 2-3 zwisające kwiaty barwy żółtobrązowej. Cebule ma drobne obwód 4-6 cm, nadaje się do uprawy w pojemnikach.
TRILLIUM- TRÓJLIST
Należy do rodziny Trillaceae. Nazwa tej w pełni zimoodpornej byliny pochodzi od tego, że wszystko u tej rośliny jest potrójne: trzy liście, trzy płatki, trójdzielny nasiennik, trójzębowe nasiona. Choć znanych jest około 50 gatunków i kilkanaście odmian, to jednak bardzo rzadko spotkać je można w naszych ogrodach. Kilka gatunków należy do cenionych by;lin ogrodowych, a najłatwiej dostępne są Trillium chloropetalum i Trillium luteum. Warto je jednak starać się zdobyć, bo wnoszą one do naszych ogrodów rzadko spotykane akcenty, a mianowicie duże, do 20 cm, zielone liście z jasno zielonymi, a także brązowymi plamami o różnym odcieniu. Rozrośnięte kępy pomagają wnieść do otoczenia romantycznego ducha dzikiej przyrody. Głównie przyczyną niedostępności jest ich powolny rozrost i bardzo długi okres rozmnażania z nasion.
Trzy liście trójlistów tworzą charakterystyczny okółek, z którego wyrasta kwiat o trzech zielonych działkach kielicha i trzech zielonych płatkach korony. Kwiaty pojawiają się w kwietniu i w maju. Mogą być białe, zielonkawe, różowe, bordowe- pojedyncze lub pełne. Pod koniec lata część nadziemna zamiera pozostaje tylko część podziemna- kłącza.
Wymagania i zastosowanie:
Trojlisty są roślinami runa leśnego, w ogrodzie wymagają stanowiska cienistego lub częściowo zacienionego. Polecane są do nasadzeń parkowych i ogrodów leśnych, podłoże powinno być lekko kwaśne lub obojętne, ważne jest utrzymanie stale wilgotnego podłoża ponieważ kłącza rozrastają się do głębokości 25 cm, a przesuszone nie rosną. Trojlisty wytrzymują spadki temperatury do -15 C dlatego powinno się je lekko okrywać na zimę. Trójlisty rozmnaża się wegetatywnie przez podział kłączy wiosną lub jesienią, z nasion kwitną po 4 latach.
Trillium chloropetalum- trójlist żółtozielony
Trillium grandiflorum- trójlist wielkokwiatowy
Pochodzi z Ameryki Północnej, jest mrozoodporny, osiąga wysokość 30-40 cm. Od kwietnia do czerwca tworzy kwiaty białe z lekko żółtym lub zielonkawym środkiem, czasami przebarwiające się na różowo. Najbardziej dekoracyjne są odmiany o kwiatach pełnych np.: `Snow Bunting'
Trillium sessile- trójlist siedzący
Osiąga wysokość do 30 cm tworzy gęste kepy o czerwono zielonych pędach. Liście mają szarawo kremowe lub kasztanowe plamy. Kwiaty mogą być białe, zielone, zielonożółte, różowe lub czerwonobrązowe. Po przekwitnięciu zawiązuje różnokolorowe owoce.
Trillium erectum- trójlist prosty
Dorasta do 30 cm, ma ciemnoróżowe, lub białe kwiaty. Odznacza się nieprzyjemnym zapachem.
Trillium luteum- Trójlist żółty
Dorasta do 40 cm, tworzy złote lub brązowo zielone kwiaty o słodkawym zapachu. Liście mają jasnozielone przebarwienia. Kwitnie wiosną jest całkowicie mrozoodporny.
Trillium nivale- Trójlist śnieżny
Jeden z najniższych gatunków, osiąga wysokość 5-12 cm, kwitnie w lutym - marcu i już w czerwcu zamiera. Ma ciemnoniebiesko zielone liście, długości ok. 3,5 cm. Tworzy białe kwiaty jest trudny w uprawie.
Trillium undulatum- Trójlist kędzierzawy
Osiąga wysokość 10-20 cm. Tworzy niebieskozielone liscie. Kwiaty mają białą lub bladoróżową barwę, działki kielicha są zielone, czerwono obrzeżone. Płatki mają jaskrawoczerwony pasek u podstawy. Jest całkowicie mrozoodporny.
Sanguinaria canadensis- krwi owiec kanadyjski (krwica kanadyjska)
Rodzina Makowate- Papaveraceae
Krwiowiec- SAnguinaria jest drobną rośliną wieloletnią, dorastającą do ok. 25 cm wys. Kłącza ma długie, pełzające, pokryte cienkimi korzeniami. Kwiaty białe, do 7,5 cm szer. Wielopłatkowe (8-9-12-16 płatków korony), z żółtym centrum (pręcikowie i słupkowie), na długich szypułkach. Kwiaty mają czasem różowy nalot. Liście w liczbie 1-2 przy szypułce są niższe od kwiatów, ogonki liściowe do 20 cm dł. Blaszki liściowe sercowate lub nerkowate, klapowane z czerwonawą nerwacją. Kłącze mięsiste, na przekroju pomarańczowe lub pomarańczowo- czerwone. Jest to roślina aspektu wiosennego, kwitnie na przedwiośniu. Owocem jest torebka.
Iris bucharia (Yuno bucharia)- Kosaciec bucharski
Camasia- Kamasia
Erythronium `Pagoda'- psi ząb
Erythronium dens- canis - Psiząb liliowy
Ipheion uniflorum- Ifejon jednokwiatowy
Roślina wieloletnia należąca do rodziny czosnkowatych (Alliaceae). Występuje w Ameryce Północnej i Chile. Roślina ta przez długi czas zaliczana była do rodzaju Brodiaea, dlatego w niektórych katalogach nasion można ją spotkać pod nazwą Brodiaea uniflora.
Kwiaty:
Białe, gwiazdkowate, mające czasami lekki niebieski odcień. Osadzone są pojedynczo na łodygach długości ok. 12 cm. Kwiaty pojawiają się wczesną wiosną.
Liście:
Wąskie, jasnozielone, odziomkowe. Po roztarciu pachną czosnkiem. Liście pojawiają się jesienią roku poprzedniego.
Zastosowanie:
Jest prosty w uprawie, często sadzi się go w ogrodach skalnych, oraz przy tworzeniu rabatek.
Tulipa Tarda- tulipan późny
Tulipa uruminensis- Tulipan rumski
Tulipa turkestanica- Tulipan turkiestański
Tulipa kaufmaniana
Odmiany: `Shakespeare', `Giuseppe Verdi', `Scarlet Baby', `Gluck', `Tartini'
Leucojum aestivum- śnieżyca letnia
Scilla campanulata- cebulica dzwonkowata