Wraz z końcem lata w sklepach
ogrodniczych pojawiają się
doniczki z wrzosami,
rozpoczynającymi właśnie teraz
kwitnienie. Rabaty, które
obsadzimy tymi krzewinkami będą
cieszyć nasze oczy aż do końca
jesieni.
Na wrzosowych rabatach
przeważnie spotykamy też
różaneczniki i azalie w
towarzystwie dzikich traw i
karłowych iglaków. Warto jednak
rozejrzeć się również za mniej
znanymi roślinami wrzosowatymi,
które nadadzą wrzosowisku
niepowtarzalny charakter.
Jako roślina zadarniająca na
Rośliny wrzosowate - ciekawe i mało znane gatunki
Wrzosow ate to rodzina roślin licząca ponad 4 tysiące gatunków. W ogrodach najczęściej
sadzone rośliny wrzosowate to małe krzew inki - w rzosy i w rzośce, atrakcyjnie w yglądające gdy
rosną w dużych grupach, a także krzew y, takie jak azalie i różaneczniki. Aby Tw oje wrzosow isko nie
było monotonne, poznaj inne, mniej popularne ale za to bardzo ciekawe rośliny wrzosowate, które
mogą upiększyć Twój ogród.
Wraz z końcem lata w sklepach ogrodniczych pojawiają się doniczki
z w rzosami, rozpoczynającymi w łaśnie teraz kw itnienie. Rabaty,
które obsadzimy tymi krzew inkami będą cieszyć nasze oczy aż do
końca jesieni, a w ięc w terminie, gdy w iększość roślin przestaje już
w yglądać zachw ycająco.
O popularności wrzosów zdecydow ał zapewne nie tylko urok ich
kw iatów w okresie jesiennym ale też stosunkow o niew ielkie
w ymagania glebowe i stanowiskowe. Wrzosy dobrze sobie radzą w
pełnym słońcu i dobrze znoszą lekkie, przepuszczalne, suche gleby.
Ważne jedynie aby podłoże było odpow iednio zakw aszone. Z tym
ostatnim potrafimy jednak już sobie poradzić w prosty sposób
(wrócę do tego na końcu tekstu).
Na w rzosow ej
rabacie,
najpopularniejszym
wrzosom mogą
tow arzyszyć inne ciekaw e rośliny wrzosowate, które choć mają
nieco w iększe w ymagania upraw owe (bardziej w ilgotne i żyzne
gleby, lekko ocienione stanow isko i konieczność zabezpieczenia
przed zimowym mrozem), będą stanow iły doskonałe połączenie
w izualne z w rzosami, tw orząc na ogrodow ych rabatach malownicze
krajobrazy nie tylko jesienią. Mnogość barw , zróżnicow any termin
kw itnienia, różnorodny wzrost oraz obecność w tej grupie gatunków
zimozielonych,
pozw alają
naw et
z
samych
tylko roślin
wrzosowatych tw orzyć różnorodne kompozycje rabatow e.
Najpopularniejszymi krzew ami w rzosowatymi, obok w ymienionych
już wyżej w rzosów , są oczyw iście przepięknie kwitnące różaneczniki
i azalie. Zarów no o wrzosach, jak i azaliach i różanecznikach
w spominaliśmy już w cześniej w poradniku w tekstach
wrzosowisko
w ogrodzie
oraz
różanecznik - uprawa, pielęgnacja, rozmnażanie
.
wrzosową rabatę doskonale
pasuje rodzima niska krzewinka o
jadalnych owocach - borówka
brusznica.
Poszukujący niebanalnych
krzewów wrzosowatych mogą
posadzić enkianta
dzwonkowatego. Wiosną krzew
obsypuje się mnóstwem
żółtołososiowych kwiatów, a
jesienią atrakcyjnie się
przebarwia.
Kolejnym atrakcyjnym krzewem
wrzosowatym jest pieris japoński.
Jest to roślina zimozielona, dająca
kwiaty białe, różowe lub
czerwonawe, zebrane we
wzniesione lub lekko opadające
wiechy.
Dziś natomiast chcę pośw ięcić więcej miejsca mniej popularnym
roślinom w rzosow atym, które mogą stać się rów nie (a może naw et
bardziej) cennymi ozdobami naszych ogrodow ych rabat.
Rośliny wrzosowate - niskie krzewinki
Doskonałym towarzystw em dla w rzosów będą inne niskie krzew inki
z grupy roślin wrzosowatych, takie jak modrzew nica pospolita,
brukentalia ostrolistna, czy bażyna czarna.
Modrzewnica pospolita (Androm eda polifolia) to gęsta i zw arta
zimozielona krzewinka,doskonała na w rzosowe rabaty i skalniaki. Z
odmian ogrodow ych w arto mieć modrzew nicę pospolitą 'Compacta',
o
lancetow atych
skórzastych
liściach,
barw y
zielonej
z
niebieskosrebrzystym nalotem i różow ymi kw iatami, a także
odmianę 'Nikko', posiadającą ciemnozielone listki (od spodu
srebrzyście niebieskie) i jasnoróżow e kwiaty. Obie odmiany kwitną
od maja do czerw ca i nie przekraczają 25 cm w ysokości. Dobrze
rosną na stanow iskach słonecznych ale 'Compacta' zniesie też
lekkie zacienienie. W ymagają gleb w ilgotnych i kw aśnych. Na
nadmiar wapnia w glebie reagują chlorozą, a niedostatek w ody
pow oduje gubienie liści. Do podlewania warto zbierać w odę
deszczow ą. Obie w ymienione tu odmiany są w pełni mrozoodporne,
polecane przez Zw iązek Szkółkarzy Polskich.
Rów nie mrozoodporną i zimozieloną krzew inką jest bażyna czarna
(Em petrum nigrum ) 'Bernstein'. Posiada igiełkowe, błyszczące
liście z podw iniętymi brzegami, latem żółtozielone, a zimą
przebarw iające się na brązow o-żółto. W czerw cu w kątach liści
pojaw iają się różowopurpurow e, niepozorne kw iaty. Co ciekaw e,
czarne ow oce tej rośliny są jadalne, jednak mdłe w smaku. Jak
w iększość w rzosow atych, bażyna czarna dobrze radzi sobie na
organicznych, w ilgotnych glebach. Jednak toleruje też gleby
piaszczyste i bardziej suche. Dzięki temu uchodzi za roślinę
niezaw odną na wrzosow iskach. Stanow isko upraw y może być
słoneczne jak i lekko ocienione.
Kolejną
ciekaw ą
krzew inką
na
wrzosow ej
rabacie
będzie brukentalia
ostrolistna
(Bruckenthalia
spiculifolia)
'Balkan Rose'. Jest to rów nież roślina zimozielona, tworząca bujne kępy, o w ysokości do 20 cm i
szerokości do 0,5 metra. W czerw cu i lipcu będą nas cieszyć jej różowe kw iaty, obficie ukazujące się
na wierzchołkach pędów . Stanowisko może być zarówno słoneczne jak i lekko zacienione. Roślina
jest stosunkow o łatw a w upraw ie i w ystarczająco mrozoodporna.
Rośliny wrzosowate zadarniające
Dobierając krzew inki na w rzosową rabatę nie można zapomnieć o golterii pełzającej (Gaultheria
procum bens), która jest świetną rośliną zadarniającą. Jest ona bardzo niska - nie przekracza 15 cm
w ysokości, ale dzięki podziemnym rozłogom, rozrasta się bardzo szeroko. Jej ciemnozielone liście są
lekko błyszczące, a zimą przebarw iają się na bordow o. Kw iaty pojaw iają się w drugiej połow ie lata,
są różowe. Potem możemy podziw iać czerw one owoce. Zaletą tej rośliny jest nie tylko
mrozoodporność ale też i możliw ość uprawy zarówno w słońcu jak i w cieniu.
Niemniej atrakcyjna jest
borówka brusznica
(Vaccinium v itis-idaea) 'Koralle'. To rodzima,
zimozielona krzew inka, rozrastająca się dzięki podziemnym rozłogom. Osiąga w ysokość do 30 cm.
Dzięki zastosowaniu żywej
grzybni mikoryzowej, w obrębie
brył korzeniowych roślin
wrzosowatych, wytwarza się
korzystny kwaśny odczyn gleby.
Jedno podanie mikoryzy
wystarczy na całe życie rośliny.
zamów mikoryzę
Jej zielone liście są drobne, skórzaste i błyszczące. Kw iaty rów nież drobne, różow e. Wspaniałą
ozdobę rabaty stanowią jaskrawoczerwone owoce. Są one jadalne (uchodzą za bardzo zdrowe,
bogate w witaminy), cierpkie w smaku, doskonałe na przetw ory. Usmażone z cukrem dają
w ykwintne konfitury podaw ane jako przystaw ka do mięs.
A zatem brusznica nie tylko ozdobi w rzosow ą rabatę, ale i dostarczy nam wartościow ych ow oców .
Jest ona w yjątkow o mrozoodporna i może rosnąć zarówno w słońcu jak i lekkim półcieniu (choć w
cieniu słabiej ow ocuje). Wspaniale zdaje egzamin jako roślina zadarniająca pod w ysokimi krzew ami
oraz w ielkokwiatowymi azaliami.
Mało znane krzewy wrzosowate
Najbardziej znanymi krzew ami w rzosowatymi są azalie i różaneczniki. W ielu ogrodników posiada w
sw oich kolekcjach również kalmie i pieris japoński. Znacznie rzadziej można natomiast spotkać,
niemniej ciekaw e, kiścienie.
Kiścień wawrzynowy (Leucothoe fontanesiana) to gęsty, zimozielony krzew , osiągający do 1 m
w ysokości. W szkółkach w arto poszukać odmiany ogrodow ej 'Rainbow ' o ozdobnych, lancetowatych
liściach barwy zielonej, pokrytych różowymi plamkami i białymi cętkami, oraz białych kwiatach,
zebranych w zwisające grona. Jest to świetny krzew do nasadzeń naturalistycznych.
Na koniec w arto jeszcze w spomnieć o enkiancie dzwonkowatym (Enkianthus cam panulatus).
Jest to w yprostow any krzew dorastający do nieco ponad 2 m w ysokości, gubiący liście na zimę. W
maju i czerwcu możemy podziwiać jego drobne, żółtołososiow e kwiaty. Znany jest z obfitego
kw itnienia i przepięknych, ognistoczerwonych przebarwień jesiennych.
Rośliny wrzosowate - wymagania, uprawa, pielęgnacja
Choć niektóre rośliny wrzosowate są bardziej tolerancyjne co do
nasłonecznienia i bardziej suchych, lekkich gleb, to jednak w szystkim
w ymienionym pow yżej roślinom zapew nimy najlepsze w arunki na
stanow iskach lekko zacienionych i glebach w ilgotnych, kw aśnych,
próchniczych i bogatych w materię organiczną. Przed sadzeniem
roślin glebę wzbogacamy kw aśnym torfem. Po posadzeniu roślin
pow ierzchnię gleby ściółkujemy korą z drzew iglastych.
Kora
sosnowa
nie tylko ładnie się prezentuje. Zapobiega też w yrastaniu
chw astów między krzew ami, pomaga utrzymać kwaśny odczyn gleby
i zmniejsza parowanie w ody z powierzchni gleby, co ma niemałe
znaczenie
dla
krzew ów
w rzosowatych
o
płytkim
systemie
korzeniow ym (a w ięc nie mogących czerpać wody z głębszych
w arstw
gleby).
Pamiętajmy
tez,
że
w iele
krzewów
wrzosowatych jest wrażliw ych na podmuchy mroźnego w iatru w
okresie zimow ym. Dlatego na w rzosow iska w ybierajmy stanowiska
zaciszne, osłonięte od wiatrów i pamiętajmy o okrywaniu najbardziej
w rażliwych gatunków .
Wiele osób rezygnuje z uprawy roślin wrzosowatych, gdyż ma w ogrodzie zbyt zasadową glebę.
W takiej sytuacji, jeżeli już się zdecydujemy na w rzosow isko, jesteśmy zmuszeni do corocznego
zakwaszania gleby, poprzez dosypyw anie kwaśnego torfu i stosow anie odpow iednich naw ozów
zakwaszających glebę.
Jak się jednak okazuje - nie musi tak być! Dzięki zastosowaniu żywej grzybni mikoryzowej, coraz
łatw iej dostępnej w handlu dzięki firmie Mykoflor (najbardziej w artościow a żyw a grzybnia
mikoryzow a dla roślin w rzosow atych w postaci żelowej) w obrębie brył korzeniow ych roślin, dzięki
zjaw isku mikoryzy, w ytw arza się korzystny kw aśny odczyn, niezależnie od kw asowości gleby w
okolicy. W efekcie tego rośliny w rzosowate są zdrowsze, bujniej rosną i piękniej kw itną, a my
możemy zrezygnować z uciążliw ego zakw aszania gleby. Dokładniej zjaw isko mikoryzy i jego
znaczenie dla roślin w rzosowatych omaw ialiśmy już w cześniej w poradzie
mikoryza wrzosowatych,
czyli sekret pięknych różaneczników, azalii i wrzosów
. W tym miejscu zatem jedynie przypominam
o tym tekście.
Mam nadzieję, że dzięki przedstawionym tutaj mniej popularnym krzewinkom i krzew om
w rzosowatym, uda Wam się stw orzyć niezw ykłe w rzosow iska, piękne przez cały rok, które nigdy się
nie znudzą :-)