Nadzieja, która zawieść nie może
Cele lekcji
Uczeń powinien:
wiedzieć, kto jest dawcą chrześcijańskiej nadziei;
wskazać osobę, na której powinna opierać się nadzieja chrześcijanina;
rozumieć, w czym przejawia się chrześcijańska nadzieja.
Metody:
metody słowne; pogadanka, praca z podręcznikiem, „każdy początek jest taki sam" lub „kula śniegowa", „metoda Sharing", opowiadanie; metoda zajęć praktycznych: śpiew piosenki
Środki dydaktyczne:
podręcznik ucznia, kartki A4
Przebieg lekcji
1. Katechezę rozpoczynamy jedną z poniższych technik.
Wersja 1
„Każdy początek jest taki sam". Technikę tę możemy zastosować do pracy indywidualnej, grupowej lub zbiorowej (frontalnej). Na kartce A4 (jeżeli uczniowie pracują w grupach), na tablicy (gdy pracujemy z całą klasą) lub w zeszytach (jeżeli uczniowie pracują samodzielnie) zapisujemy słowo: NADZIEJA. Zadanie polega na ułożeniu wiersza, którego poszczególne wersy będą rozpoczynały się od tego wyrazu (Jeżeli uczniowie pracują w grupach lub frontalnie, dążymy do tego, by każdy uczeń ułożył jeden wers). Chętne osoby prosimy o zaprezentowanie efektów swojej pracy.
Przykładowy tekst:
Nadzieja zawieść nie może.
Nadzieja pomaga w życiu.
Nadzieja dodaje siły w trudnych momentach.
Nadzieja prowadzi ku życiu wiecznemu.
Nadzieja wskazuje drogę ku Bogu.
Wersja 2
„Kula śniegowa". Dzielimy uczniów na 4-osobowe zespoły. Każda grupa otrzymuje kartkę A4 z zaznaczonymi narożnikami. W pierwszym etapie zadanie polega na indywidualnym ułożeniu definicji słowa: NADZIEJA i wpisaniu jej w swój narożnik. Następnie każda osoba czyta w zespole swoją definicję. Cała grupa wspólnie układa jedną definicję i zapisuje ją na środku kartki. Na tym etapie można zakończyć pracę w zespołach. Jeżeli chcemy, możemy grupy 4-osobowo połączyć w 8- i dalej - w 16-osobowe, za każdym razem polecając ułożyć jedną wspólną definicję. Efekt końcowy polega na odczytaniu wypracowanych definicji.
2. Podsumowaniem tego zadania jest odczytanie definicji słowa: NADZIEJA, znajdującej się na marginesie podręcznika ucznia.
3. Zastanawiając się nad tym, kto jest dawcą chrześcijańskiej nadziei oraz na kim powinna opierać się nasza nadzieja, odczytujemy teksty z Pisma Świętego (Hbr 10, 23; Rz 15, 13; J 14, 2-3), znajdujące się w podręczniku ucznia, w bloku biblijnym. Może tu być pomocna metoda Sharing, polegająca na:
- wolnym odczytaniu ww. tekstów biblijnych przez jedną osobę;
- ponownym, cichym przeczytaniu ww. tekstów i wybraniu jednego słowa-klucza, które najbardziej zainteresowało, zwróciło uwagę, zastanowiło;
- głośnym odczytaniu tekstu biblijnego (przez jedną osobę);
- podzieleniu się refleksjami:
- Co te teksty mówią tu i teraz każdemu z nas?
- Jak usłyszane Słowo Boże przenieść do codziennego życia?
- Czego pragnie ode mnie Pan Bóg?
- indywidualnym podjęciu postanowień.
Celem tej metody jest praktyczne powiązanie Słowa Bożego i codziennego życia, głębsze zrozumienie nauki płynącej z Pisma Świętego oraz dzielenie się swoimi spostrzeżeniami.
4. Jako podsumowanie tej części katechezy odczytujemy tekst znajdujący się w bloku interpretacyjnym, od słów: „Dla chrześcijanina...". Zwracamy uwagę, że nadzieja chrześcijańska wynika ze zmartwychwstania Chrystusa. On, pokonując śmierć i zło, obiecał, że powtórnie przyjdzie. Dlatego w aklamacji po przeistoczeniu mówimy: „Chrystus umarł, Chrystus zmartwychwstał, Chrystus powróci" (odwołujemy się do tekstu zamieszczonego na marginesie podręcznika).
5. Śpiewamy piosenkę: „Chrystus, Chrystus to nadzieja cała nasza" (tekst znajduje się w podręczniku ucznia, w bloku refleksyjnym). Poprzez ten śpiew pragniemy wyrazić nasze zaufanie do Chrystusa - Dawcy nadziei.
6. Jak ważna i potrzebna jest nadzieja w naszym codziennym życiu, uczniowie dowiadują się, słuchając następującego opowiadania „O nadziei wbrew nadziei".
7. W celu zachęcenia uczniów do głębszego zastanowienia się nad znaczeniem nadziei, można przeczytać opowiadanie do słów: „Trzeci uczeń spojrzał na swoich dwóch towarzyszy i pomyślał sobie..." i poprosić o samodzielne (ustne bądź pisemne) ułożenie dalszego ciągu tej historii.
8. Podsumowując, stwierdzamy, że nadzieja jest bardzo ważnym darem, który otrzymaliśmy od Pana Boga. Dzięki niej, nawet w najtrudniejszych momentach życia, nie pozostajemy bezradni i zrozpaczeni.
9. Propozycja zadania domowego - napisz, jak rozumiesz słowa znajdujące się w podręczniku ucznia, w bloku refleksyjnym:
„Idźmy nowymi drogami.
Użyczajmy sobie nawzajem nadziei.
Bo nadzieja istnieje". (P. Bosmans)
Technika „każdy początek jest taki sam" - na podstawie: K. Kuppig, Nowe pomysły zabaw na lekcje religii. Do wykorzystania w szkole i w parafii. Wydawnictwo Jedność, Kielce 2003, s. 41-42.
2 Technika „kula śniegowa" - na podstawie: J. Krzyżewska. Aktywizujące metod) i techniki w edukacji wczesnoszkolnej, cz. l, Wydawca AU OMEGA, Suwałki 1998, s.56-58.
3 Metoda Sharing - na podstawie: ks- P. Duksa, Metody katechetyczne, wydawca: Studio Poligrafii Komputerowej „SQL" s.c.; koedytor i dystrybutor: Wyższe Seminarium Duchowne Metropolii Warmińskiej „Hosianum", Olsztyn 1998, s. 59.
2