Tabela 17.5.1 ciąg dalszy .

Przekrój znamio- nowy . mm2	Obciążalność przewodów jednożyłowych ( DG ,LG .DY , LY , LYg , Lyc , LgYc, Dyc , Lyc , DTd , Lyd , LgY , YLY , itp. ) w [ A ]
		Przewody ułożone w rurkach stalowych albo pod wspólną osłoną metalową							Przewody ułożone w rurkach izolacyjnych albo pod wspólną osłoną z materiału izolacyjnego
		po 1		po2		po 3		po 4 - 6	po1	po2	po3	po 4 - 6
1,5	22	19		17		15		19	17	15	13
2,5	30	27		24		21		27	24	21	18
4,0	40	33		31		28		33	31	28	25
6,0	51	46		40		36		46	40	36	32
10	70	62		55		49		62	55	49	43
16	95	84		74		66		84	74	66	58
25	123	110		98		87		110	98	87	77
35	154	136		120		107		136	120	107	94
50	192	170		150		134		170	150	134	118
70	236	209		185		165		209	185	165	145
95	285	253		224		199		253	224	199	175
120	327	289		256		228		289	256	228	200
150	379	335		297		265		335	297	265	232

Tabela 17.5.1a. Obciążalność długotrwała przy prądzie stałym lub przemiennym wielożyłowych izolowanych przewodów z żyłami aluminiowymi , ułożonych na stałe w pomieszczeniach o temperaturze obliczeniowej otoczenia nie przekraczającej +/- 25 C lub w przestrzeniach zewnętrznych w miejscach osłoniętych bezpośredniego działania promieni słonecznych [ 203 ]

Przekrój znamio- nowy mm 2	Obciążalność przewodów jednożyłowych ( ADG , ALG , ADY , ALY , ADYd , ALYd itp. ) w [ A ]
		Przewody ułożone w rurkach stalowych albo pod wspólną osłoną metalową				Przewody ułożone w rurkach izolacyjnych albo pod wspólna osłoną z materiału izolacyjnego .
		po1	po 2	po 3	po 4 - 6	po 1	po 2	po 3	po 4 - 6
2,5	24	21	18	16	21	18	16	14
4,0	31	28	25	22	28	22	22	19
6,0	40	36	32	28	36	32	28	25
10	55	49	43	38	49	43	38	34
16	74	66	58	51	66	58	51	45
25	98	87	77	68	87	77	68	60
35	120	107	94	83	107	94	83	74
50	150	134	118	104	134	118	104	92
70	185	165	145	128	165	145	128	113
95	224	199	175	155	199	175	155	137
120	256	228	200	177	228	200	177	157
150	297	265	232	206	265	232	206	182

Ponadto z warunków doboru przewodów i kabli do obciążeń prądem elektrycznym wynika również , że dla przewodów ułożonych na podłożach z materiałów o złej przewodności cieplnej ( drewno , płyty pilśniowe itp.) należy przyjmować obciążalność niższą o jeden stopień

Oprócz uwzględnienia długotrwałej obciążalności kabli i przewodów należy również wykonać obliczenia spadków napięć dla poszczególnych obwodów .

W tabeli 17.5.2a . przedstawiono wybrane sposoby wykonywania instalacji zgodnych z instrukcjami w celu określenia obciążalności prądowej długotrwałej .

Uwaga : w przypadku doboru obciążalności prądowej długotrwałej w instalacjach w ścianach

należy , określić jej rezystywność i przewodność cieplną , w zależności od rodzaju materiału budowlanego ścian i tynków . Odnosi się to lp. 1,2,3,6,7,42 i 13 w tabeli 17.5.2a. co zostało opisane w rozdziale 17.5.1. ( dobór obciążalności przewodów Idd w zależności od ułożenia przewodów w ścianie ) . w rozdziale tym celowo przedstawiono dane obciążalności długotrwałej przewodów i kabli na podstawie przepisów PBUE również [ 203 ] oraz z arkusza

normy PN - IEC 60364 - 5 - 523 [ 119 ] . Przepisy PBUE [ 203 ] opierają się na rozporządzeniach , które zostały unieważnione i dlatego z dniem 31. 03 .1995 r. przepisy PBUE również uległy unieważnieniu . Arkusz normy PN/E - 05009 , opracowanej ponad dziesięć lat temu. Analizując poszczególne tabele zwłaszcza pod kątem kabli ułożonych w ziemi widać że obciążalność długotrwała według arkusza [ 119 ] stanowi około 50% wartości podanej w PBUE . Więcej danych na temat omawianej różnicy obciążalności długotrwałej przewodów i kabli można znależć w publikacjach opracowanych przez dra. Inż. Edwarda Musiała [ 205 i 280 ] . Arkusz normy [ 119 ] w tabelach obciążalności długotrwałej przewodów i kabli podaje dane o temperaturze otoczenia + 30 C . Natomiast Przepisy PBUE [ 203 ] odnosiły się do danych przeliczeniowych przy temperaturze otoczenia + 25 C . Różnica wynika z tego , że arkusz normy [ 119 ] jest oparty na dokumentach normalizacyjnych międzynarodowych ( IEC-364-5-523 ) oraz europejskich ( HD 384.5.523 ) , które dotyczą też krajów europy Południowej . W związku z powyższym , dane obciążalności długotrwałej przewodów i kabli w tabelach 17.5.3 do 17.5.6 uwzględniają temperaturę otoczenia dla Europy Środkowej tj. + 25 C . Niejednokrotnie przeliczenia obciążalności długotrwałej przewodów i kabli uwzględniające temperaturę + 25 C zamiast + 30 C umożliwi zastosowanie mniejszego przekroju . przewody i kable instalowane są w różnych pomieszczeniach narażonych na zróżnicowanie temperatury otoczenia . do pomieszczeń o podwyższonej temperaturze otoczenia można zaliczyć kotłownie , węzły cieplne , instalacje na poddaszu , na otwartej przestrzeni , itp. Do pomieszczeń o obniżonej temperaturze otoczenia można zaliczyć kable głęboko ułożone w ziemi , chłodnych piwnicach , chłodniach itp. Lecz w każdym z tych przypadków należy uwzględnić sytuację wystąpienia najwyższej temperatury , która może wystąpić w czasie przerwy zasilania prądu lub w dniach najbardziej słonecznych

Nie zaleca się stosowania współczynników poprawkowych poniżej normalnej temperatury otoczenia . Dla kabli i przewodów prowadzonych przez pomieszczenia o różnych temperaturach otoczenia należy przyjąć współczynnik poprawkowy dla pomieszczenia gdzie ona może być najwyższa . Jeżeli kabel zasilający prowadzony jest w ziemi , następnie w kanałach i dochodzi do pomieszczenia np. w kotłowni , to należy przyjąć temperaturę otoczenia panującą w kotłowni . Kolejnym przykładem może być kabel ziemny , który z ziemi jest wyprowadzony na słup przyłączeniowy w rurze RCV . W takim przypadku nie należy stosować obliczeń obciążalności długotrwałej dla temperatury kabla w ziemi + 20 C , lecz przyjąć temperaturę otoczenia minimum + 25 C . wartość współczynnika poprawkowego dla temperatury otaczającego powietrza lub temperatury ziemi podano w tabeli 17.5.8

Temperatura otoczenia lub ziemi C			Przewody i kable pod tynkiem , na ścianie i w powietrzu wg. tabel 17.5.3 do 17.5.6								Kable układane w ziemi wg. tabeli 17.5.7
						Temperatura odniesienia + 25 C								Temperatura odniesienia + 20 C
						Rodzaj izolacji								Rodzaj izolacji
						PVC				XLPE lub EPR				PVC				XLPE lub EPR
10		1,15				1,11				1,10				1,07
15		1,10				1,08				1,05				1,04
20		1,06				1,04				1,0				1,0
25		1,0				1,0				0,95				0,96
30		0,94				0,96				0,89				0,93
35		0,89				0,92				0,84				0,89
40		0,82				0,88				0,77				0,85
45		0,75				0,84				0,71				0,80
50		0,67				0,79				0,63				0,76
55		0,58				0,73				0,55				0,71
60		0,47				0,68				0,45				0,65
65						0,63								0,60
70						0,56								0,53
75						0,48								0,46
80						0,39								0,38
Przekrój Znamio- nowy mm 2		Obciążalność przewodów jednożyłowych ( ADG , ALG , ALY , ADYd , ALYd itp. ) w [ A ]
				Przewody ułożone w rurkach stalowych albo wspólną osłoną metalową								Przewody ułożone w rurkach izolacyjnych Albo pod wspólną osłona z materiału izolacyjnego .
				2			3	4			5 i 6	2			3	4			5 i 6
				żyłowe								żyłowe
		2,5
				27			24	21			18	24			21	18			16
4		33			31	28			25	31			28	25			22
6		46			40	36			32	40			36	32			28
10		62			55	49			43	55			49	43			38
16		84			74	66			58	74			66	58			51
25		110			98	87			77	98			87	77			68
35		136			120	107			94	120			107	94			83
50		170			150	134			118	150			134	118			104
70		209			185	165			145	185			165	145			128
95		253			224	199			175	224			199	175			155
120		289			256	228			200	256			228	200			177
150		335			297	265			232	297			265	232			206

Tabela 17.5.1b. Obciążalność długotrwała przy prądzie stałym lub przemiennym wielożyłowych izolowanych przewodów z żyłami aluminiowymi ułożonych na stałe w pomieszczeniach o temperaturze obliczeniowej nie przekraczającej +/- 25 C lub w przestrzeniach zewnętrznych w miejscach osłoniętych od bezpośredniego działania promieni słonecznych [ 203 ]

Przy doborze obciążeń przewodów izolowanych wielożyłowych i kabli umieszczonych w powietrzu dopuszcza się uwzględnienie ich zmniejszonej obciążalności wynikającego z częściowego ułożenia przewodu lub kabla w kanale , rurze albo ścianie pionowej , jeżeli spełnione są jednocześnie niżej wymienione warunki ;

1 . długość dowolnego odcinka o zmniejszonej obciążalności nie jest większy niż 3 m

2 . w razie występowania na danej linii kilku odcinków o zmniejszonej obciążalności odległość między odcinkami ( liczona między krańcami sąsiednich odcinków ) nie jest mniejsza niż 8 m

3 . łączna długość wszystkich odcinków o zmniejszonej obciążalności na danej linii nie przekracza 10 % długości trasy linii.

Podobna uwaga odnosi się również do kabli ułożonych w ziemi . Najmniejszy przekrój przewodów dopuszczalny ze względu na wytrzymałość mechaniczną należy dobierać zgodnie z tabelą 17.5.9 .

Tabela 17.5.9 Dobór przekroju przewodów ( najmniejszy przekrój )

Lp.	Rodzaj przewodów i sposób ich ułożenia	Najmniejszy przekrój w mm 2
				Żyły miedzianej	Żyły aluminiowej
1.	Przewody gołe ułożone w pomieszczeniach	4	6
2.	Przewody gołe ułożone na zewnątrz pomieszczeń	6	16
3.	Przewody izolowane bez powłoki lub uzbrojenia ułożone po powierzchni na zewnątrz pomieszczeń	6	10
4.	Przewody izolowane w obwodach sygnalizacyjnych , sterowniczych i pomiarowych	0,5	1,0
5.	Przewody izolowane nie wymienione pod lp. 3 i4	1,0	1,5

Rezystancje żył przewodów linii napowietrznych , kabli oraz przewodów instalacyjnych zależą , od kilku czynników , m.in. od tego czy żyły Cu są ocynowane bądż nie , czy przewody są jednożyłowe czy wielożyłowe , jaką wartość przewodności właściwej należy przyjąć dla danego wyroby itp.

Tabela 17.5.10 . Rezystancja i reaktancja linii napowietrznych .

Przekrój przewodu w mmm 2	Rezystancja i reaktancja przewodów linii napowietrznych w / km
		Rezystancja		Reaktancja
		AL	Cu	AL. I Cu
16.	1,807	1,220
25.	1,187	0,735	0,33
50.	0,845	0,525
70.	0,435	0,271	0,30
95.	0,309	0,192
120 .	0,246	0,153

Aby nie obliczać każdorazowo rezystancji na podstawie wzorów teoretycznych można przyjąć pewne wartości średnie . Wartości takie podano w tabelach 17.5.10. 17.5.11. 17.5.12.

Tabela 17.5.12 . Rezystancja i reaktancja przewodów instalacyjnych

Przekrój przewodu W mm 2	Rezystancja i reaktancja przewodów instalacyjnych w / km
		Rezystancja		Reaktancja
		Cu	AL	Ułożone w rurze stalowej	Ułożone bez rury
1,0		18	0,15	0,1
1,5		12,0
2,5	7,20	11,6
4,0	4,40	7,30
6,0	3,0	4,90
10,0	1,80	2,90
16	1,15	1,90
25	0,73	1,20
35	0,52	0,90
50	0,37	0,60
70	0,26	0,40
95	0,19	0,30
120	0,15	0,25

Przekrój żyły w mm 2	Rezystancja i reaktancja kabli o napięciu do 1 KV 3 i 4 żyłowych w izolacji papierowej w / km
		Rezystancja		Reaktancja
		AL	Cu	AL i Cu
4.	7,4	4,4	0,092
6.	5,0	3,0	0,088
10.	3,0	1,85	0,081
16.	1,880	1,170	0,075
25.	1,120	0,750	0,075
35.	0,860	0,534	0,073
50.	0,610	0,370	0,070
70.	0,440	0,260	0,069
95.	0,320	0,200	0,067
120.	0,250	,	0,067
150.	0,0206	0,124	0,067
185.	0,165	0,101	0,066
240.	0,128	0,078	0,065

Tabela 17.5.11 . Rezystancja i reaktancja kabli

---