7) Teren Polski w zaraniu wczesnego średniowiecza- kultura praska, kultura sukowska i inne warianty kulturowe.

• Kultura praska->

Największe skoncentrowanie materiałów praskich na terenie Polski ma miejsce w dorzeczu Sanu.

- stanowiska k. praskiej w Polsce: Igołomia k. Krakowa, Grodzisko Dolne k. Leżajska, Złota, Kraków-Mogiła i Wywiąże, Bachórz,

-są to głównie tereny nad górną Wisłą, środkowym Sanem, dolnym Wisłokiem, w rejonie Sandomierza, na lessach Wyżyny Lubelskiej, w rejonie Krakowa, oraz kilka śladów z Mazowsza;

- są to generalnie materiały bardzo ubogie w których dominuje ceramika, mało jest datowników;

-brak ozdób na terenie Polski;

• Kultura sukowska

- rozwijała się na terenie Polski pd-zach i w PN-wsch Niemczech. Jest to obszar gdzie rejestruje się osadnictwo ale nie jest ono do końca zidentyfikowane jako słowiańskie..

- W dorzeczu Odry i w rejonie Meklemburgii rejestruje się zespół kulturowy o trudno uchwytnych cechach, które jednak zbliżone sa do k. praskiej.

-nazwa od stanowiska w miejscowości Zukov w Meklemburgii.

-datowany na VII- VIII w;na terenach Niemiec VIII-IX w,

-ceramika nieornamentowana, wykonana ręcznie , przewaga naczyń garnkowatych i spora ilość mis;

- w rejonie ujścia Solawy do Łaby funkcjonuje wówczas czysta k. praska.

-na jej terenie zmianie uległy formy grobów i osadnictwa w porównaniu do pozostałej Słowiańszczyzny. Obserwowane są jamy prostokątne z nie zawsze zauważalnym paleniskiem. Natomiast w południowej strefie zjawiska Zukow-Dziedzice obecne są jamy przypominające kwadratowe półziemianki.

• Inne warianty kulturowe:

♦Grupa Tarnow:

-zach-środkowa Polska w VIII/IX -pocz XI w,

-grodziska na planie koła silnie obwarowane sa jej cecha charakterystyczną;

-występuje także na terenie Niemiec wsch.

-stanowiska: Tarnow, Krynica, Repten, Duben,

♦grupa Feldberg:

-VIII/IX-IX w na terenie Pomorza polskiego, az po Szlezwik-Holsztyn;

-ceramika feldberska jest dobrej jakości, toczona, pojawia się jako import w kulturze Zukom-Dziedzice; mocno zgrubiałe brzegi, ornamentowana pod wylewem liniami i falami dookoła;

-może być to efekt przyjęcia przez Słowian elementów ceramiki p. Franków

♦grupa Manhensdorf:

-koniec VIII -pocz XI w;

-pn-wsch Niemcy i PN-zach Polska,

- ceramika workowate, szerokootworowa,

---