PUBLICYSTYKA PATRIOTYCZNA Staszica (2) doc


PUBLICYSTYKA PATRIOTYCZNA

Działalność i program społeczno-polityczny Stanisław Staszica.

Stanisław Staszic swoje poglądy i program społeczno-polityczny zawarł między innymi w poniższych utworach.

„Uwagi nad życiem Jana Zamojskiego”

Był to traktat polityczny wydany przed obradami Sejmu Czteroletniego. Jest on podzielony na 19 rozdziałów. Każdy rozdział traktuje o innym problemie. Najważniejsze są następujące rozdziały:

Staszic przewidywał rozbiory. Prezentuje on swoje poglądy i są one zgodne z poglądami Jana Zamojskiego, który był wówczas wielkim autorytetem.

Podstawą nauki jest nauka moralna i religia. Człowiek powinien pracować w swoim zawodzie. Edukacja powinna działać jako wychowanie obywatelskie. Szkolnictwo ma wychowywać ludzi światłych. Propaguje on szkoły rycerskie.

Staszic jest przeciwny prywacie i egoizmowi posłów. Ustawy powinny przechodzić większością głosów. Chodzi o dobro większości.

Opisane są w tym rozdziale trzy rodzaje władzy: demokracja, monarchia i anarchia. Chodzi tu o wzmocnienie władzy królewskiej.

Każdy obywatel nie może być sądzony bez wyroku niezawisłego sądu.

Staszic sugeruje żeby tron był dziedziczny. Wolna elekcja pozwala ingerować obcym krajom w sprawy polskie.

Mowa jest o tym, że chłopi emigrują z Polski, bo jest anarchia i niesprawiedliwość. W Polsce nie mogą oni żyć godnie.

„Przestrogi dla Polski”

Utwór ten miał uzmysłowić szlachcie konieczność uchwalenia konstytucji. Staszic informuje czym dla niego jest naród. Dla niego naród to nie tylko szlachta, ale zbiorowość mieszkająca na danym terenie. Staszic zwracając się do szlachty stawia jej następujące zarzuty:

Za słabość narodu Staszic oskarża szlachtę. Bardzo dużo miejsca poświęca on też miastom. Propaguje on rozwój przemysłu i handlu w miastach. Chce on, aby mieszczaństwo było bogate. Inne postulaty to: konieczność zniesienia Liberum Veto, wprowadzenie stałej armii, zmiana pańszczyzny na czynsz, wprowadzenie powszechnej edukacji narodowej.

Hugo Kołłątaj

W swoich poglądach nie różnił się zbytnio od Stanisława Staszica. Różniło go jedynie to, że miał bardziej radykalne poglądy w sprawach przywilejów dla ludzi niższego stanu. Żądał wolności osobistej chłopów. Chłop miał mieć wolność osobistą, ale grunt ma być własnością pana.

„Dobra świetnej deputacji”
W odezwie tej Kołłątaj mówi o równomiernym obciążeniu prawami i obowiązkami wszystkich stanów.

Rola publicystyki

Publicyści poprzez swoją działalność pisarską nawoływali do walki z anarchią i z obrońcami przywilejów feudalnych. Proponowali postępowe reformy ustrojowe i społeczne, domagając się wcielenia ich w życie.



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Telewizja została udostępniona szerokiej publiczności w latach 1933 doc
STANIS9�AW+STASZIC (1) doc
Opis zawodu Specjalista administracji publicznej, Opis-stanowiska-pracy-DOC
Staszic i Kołłątaj jako czołowi publicyści oświecenia, oświecenie(3)
107 lektur streszczenia - podstawowa,gimnazjum,liceum, Publicystyka okresu Sejmu Wielkiego, Stanisła
081029 3404 NUI NR 570 ISAF U S Public Health Service unite to provide dental trainin DOC
Nurt troski patriotyznej w twórczości poetów i pisarzy staropolskich DOC
Stanisław Staszic Marta Wysocka doc
Ustawa z dnia 27 08 2004 r o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych do
Nurt troski patriotycznej w twórczości poetów i pisarzy staropolskich DOC
Patriotyzm w lit staropolskiej (2) DOC
Beata Filipiak Dylewska, Adam Szewczuk Zarys finansów publicznych doc
MOTYW PATRIOTY (2) DOC
finanse publiczne Podatki (173 okna)
Zarządzanie w Administracji Publicznej Rzeszów właściwe
BP10 doc
ZDROWIE PUBLICZNE I MEDYCYNA SPOŁECZNA
Demograficzne uwarunkowania rynku pracy i gospodarki publicznej
Typowe gatunki publicystyczne

więcej podobnych podstron