WIECZÓR WRÓŻB ANDRZEJKOWYCH |
SCENARIUSZ IMPREZY - EDUKACJA WCZESNOSZKOLNA |
ANITA BORUTA |
Jednym z głównych zadań szkoły jest wychowywanie dzieci. Bardzo ciekawą formą służąca integracji grupy jest wspólne organizowanie i przeżywanie imprez klasowych. Uczniowie chętnie w nich uczestniczą, ponieważ dobrze się wówczas bawią, a przy okazji uczą, wzajemnie wspierają oraz poznają.
Przygotowania
1.Na 2 tygodnie przed planowaną imprezą przygotowujemy listę potrzebnych rekwizytów i materiałów, i zapoznajemy z nią uczniów. Następnie ustalamy z dziećmi co każde z nich może przynieść.
Lista potrzebnych materiałów i rekwizytów:
- kadzidełka,
- świece,
- świeczniki,
- metalowa miska,
- klucz z wielkim uchem,
- latarka,
- kwarta ze stopionym woskiem,
- jednakowe kubki ( np. po jogurtach),
- obrączka,
- różaniec,
- chleb,
- klucze,
- cukier,
- kwiat,
- liść,
- chusteczka,
- liść laurowy,
- pieniądze,
- jabłka,
- nożyki do warzyw,
- butelka,
- kartki z napisami: wystrzegaj się plotek, niespodzianka, atrakcyjny wyjazd, wkrótce się zakochasz, spory przypływ gotówki, sympatia cię zdradza, ktoś myśli o tobie itp.
- 2 serca,
- szpileczka,
- karteczki z nazwami zawodów,
- daty urodzin dzieci
2. Zapraszamy do pomocy rodziców, albo nauczyciela stażystę.
3. Ustalamy z dziećmi termin i godzinę spotkania i informujemy o tym rodziców.
4. Przygotowujemy tło muzyczne, które będzie nam towarzyszyć w trakcie wróżenia (powinna to być muzyka nasiąknięta aurą tajemniczości np. utwory ze ścieżki do filmu ,, Harry Potter i kamień filozoficzny”).
Dekoracja sali
Pod ścianą ustawiamy krzesła, na środku sali stawiamy stoły, a na nich kładziemy potrzebne rekwizyty i materiały. Na parapetach i wolnych stolikach rozstawiamy świeczniki z zapalonymi świeczkami i kadzidełkami. Na drzwiach wieszamy plakat z wielkim czarnym kotem, a na firankach nietoperze zrobione przez uczniów. ( Nauczycielka może się przebrać za wróżkę).
Cele imprezy:
- zapoznanie uczniów ze zwyczajami andrzejkowymi,
- poznanie tradycyjnych wróżb andrzejkowych,
- rozbudzanie chęci poznawania innych tradycji polskich,
- integrowanie zespołu klasowego poprzez wspólną zabawę,
- wdrażanie do kulturalnego zachowania się i podporządkowania się ogólnie przyjętym zasadom.
-
Metody: zabawy tematyczne, pogadanka.
PRZEBIEG IMPREZY:
Powitanie dzieci i zaproszenie do zajęcia miejsc na krzesełkach.
Omówienie tradycji i wierzeń związanych z dniem św. Andrzeja - gawęda nauczyciela.
Tradycja wróżenia w wieczór andrzejkowy pielęgnowana jest od wielu pokoleń. Nasi przodkowie uważali, że najlepszym okresem do przepowiadania przyszłości był przełom jesieni i zimy. Wtedy obecne wśród ludzi duchy mogły odsłonić tajemnice przyszłości.
Bardzo dobrymi pośrednikami w zdobywaniu wiedzy o przyszłości, a przede wszystkim o kolejności wychodzenia za mąż dziewcząt biorących udział we wróżeniu były zwierzęta.
Każda z panien szykowała wcześniej placki, kulki z ciasta i tłuszczu, kości. Podsuwały te smakołyki wpuszczonemu do izby psu. Ta, której kulkę zjadł jako pierwszą, miała najszybciej wyjść za mąż.
Podobnie postępowały z kogutem, któremu rozsypywano ziarno na podłodze. Ta spod której nóg najpierw je wydziobał, najwcześniej miała wyjść za mąż. We wróżeniu pomagały również inne zwierzęta np. kot, gąsior, chrząkające świnie i kraczące wrony.
Przyszłość przepowiadały także sny. Dziewczęta szły spać po całym dniu poszczenia i modlenia się do św. Andrzeja o to, aby przyśnił się im wymarzony kawaler przeznaczony na męża - piękny, mądry, dobry i bogaty. By uchronić się tej nocy od sennych koszmarów połykały trzy ząbki czosnku. Św. Andrzej uznany jest za opiekuna panien chcących szybko wyjść za mąż.
. Dawno, dawno temu chłopcy wróżyli sobie w dniu 24 listopada - w katarzynki
Św. Katarzyna opiekowała się bowiem kawalerami, którzy szukali sobie żon. Jednak katarzynki były mniej atrakcyjne od dziewczęcych andrzejek i z czasem uległy zapomnieniu.
Obecnie oba obrzędy zostały połączone i są obchodzone w wigilię św. Andrzeja, a więc 29 listopada.
Zaproszenie do wróżenia.
Ze stearyny
Przez klucz z dużym uchem lejemy roztopiony wosk ( stearynę) na wodę, a potem sprawdzamy pod światło, co nam pokazuje cień. Dowiemy się z niego jaki będzie przyszły mąż.
Oto znaczenia:
- figura geometryczna - zrównoważony, spokojny, rozsądny
- drzewo, las - lubi wieś, uczciwy ,sentymentalny
- skała, góra - gwałtowna, wybuchowa natura, marzy o idealnej dziewczynie
- rycerz, koń, wojsko - mąż wojskowy, zasadniczy charakter
- pies, kot - dobry przyjaciel, szczery, lubiany
- warzywa, owoce - łakomy na słodycze, nerwowy
- serce - myśli tylko o miłości
- torebka, damskie przedmioty - interesowny, skąpy
- domek, mebel - kocha rodzinę, lubi dom
- kwiaty - zdolności artystyczne, wrażliwy, delikatny.
Z butów
1. Zdejmujemy buty z lewej nogi i ustawiamy je od okna w stronę drzwi pojedynczo, jeden za drugim. Następnie przekładamy ostatni but z rzędu przed pierwszy itd. Czyj but pierwszy przekroczy próg domu - temu spełni się pomyślane marzenie.
2. Stoimy tyłem do drzwi i rzucamy butem za siebie. Jeśli czubek buta ustawi się w kierunku wyjścia - właściciela czeka szybki ożenek, jeśli odwrotnie ( piętą do drzwi) - staropanieństwo.
Z kubków
Kładziemy na stole pod kubkami różne przedmioty. Potem każdy podnosi jeden kubek. Co pod nim znajdzie ?
Oto znaczenia:
- obrączka - małżeństwo
- różaniec - zakon
- chleb, klucze - dobrobyt
- cukier - dobre, słodkie życie
- kwiatek, liść - staropanieństwo
- chusteczka - opłakane życie
- liść laurowy - sława
- pieniądze - bogactwo.
Z jabłek
1. Obraną skórkę z jabłka rzucamy daleko za siebie przez ramię. Patrzymy w jaką literę ułoży się obierka - taka będzie pierwsza litera imienia przyszłego męża lub żony.
2. Obieramy wspólnie jabłka. Kto obierze najdłuższą skórkę, ten żyć będzie z mężem/ żoną najdłużej.
Z butelki
Na podłodze układamy w koło karteczki z różnymi napisami, np. ,,Wystrzegaj się plotek”, ,,Atrakcyjny wyjazd”, ,,Wkrótce się zakochasz”, ,, Sympatia cię zdradza”, ,, Spory przypływ gotówki”, ,, Ktoś myśli o tobie”, ,, Niespodzianka”, itp. Każdy kolejno obraca butelkę w środku utworzonego koła. Tam, gdzie zatrzyma się szyjka butelki - ta wróżba się sprawdzi.
Z serca
Wycinamy z kartonu duże czerwone serca. Z drugiej jego strony piszemy imiona chłopców/dziewcząt . Teraz przekłuwamy igłą serca od strony czerwonej. Sprawdzamy w jakie imię trafiliśmy, bo takie właśnie imię będzie nosiła żona lub mąż. Jeżeli trafiliśmy w puste miejsce, to na małżeństwo trzeba jeszcze poczekać.
Kim zostaniesz w przyszłości
W koszyczku znajdują się karteczki z wypisanymi nazwami różnych zawodów. Dzieci wybierają karteczki i odczytują swój przyszły zawód.
Numerologia
Jest najstarszą wiedzą magiczną; z daty urodzin można odczytać cechy charakteru. Należy kolejno sumować wszystkie cyfry tworzące pełną datę urodzin, a otrzymana cyfra jest podstawą wróżby.
1 - ambitny i pewny siebie
2 - łagodny i wrażliwy
3 - dynamiczny i godny zaufania
4 - uparty i sentymentalny
5 - pogodny i impulsywny
6 - serdeczny i towarzyski
7 - romantyczny i niespokojny
8 - zamknięty w sobie i niedoceniany
9 - niezależny i pełen pasji
Podziękowanie dzieciom za przybycie i wspólna zabawę.
Poinformowanie uczniów o tym, że oprócz andrzejek mamy jeszcze inne tradycje polskie np.: noc świętojańską, lany poniedziałek, dożynki, pierwszy dzień wiosny itp. i warto je także poznać. Zachęcenie do brania udziału w następnych imprezach tego typu.
Sprzątanie sali.
Literatura:
- Barbara i Adam Podgórscy: Andrzejkowe wróżby, Wrocław 1999.
- Renata Hryń- Kuśnierek, Zuzanna Śliwa: Encyklopedia tradycji polskich, PriSka.
- Katarzynko - andrzejki .Uśmiech numeru1992, nr 7,KOMIN