STAWY
Obręcz barkowa
Obręcz barkową budują 2 kości: obojczyk i łopatka. Łączą się one ze sobą stawem barkowo-obojczykowym. Obojczyk drugim końcem łączy się z rękojeścią mostka stawem mostkowo-obojczykowym. Obydwa stawy obojczyka to czynnościowo stawy kuliste zaopatrzone w krążki stawowe. Łopatka natomiast nie łączy się z żadną kością klatki piersiowej. Ma wyłącznie umocowanie mięśniowe. Obręcz barkowa jest więc obręczą otwartą z tyłu, co wpływa razem z jej stawem kulistym na dużą ruchomość.
Staw ramienny - articulatio humeri
Jest stawem kulistym. Utworzony jest przez wydrążenie stawowe łopatki i głowę kości ramiennej. Torebka stawowa przyczepia się dookoła brzegu obrębka a na kości ramiennej dookoła szyjki anatomicznej. Torebka stawu ramiennego jest cienka, luźna i obszerna. Wzmacniają ja i ochraniają otaczające i przyczepiające się do niej mięśnie-jak również więzadła kruczoramienne, biegnące od podstawy wyrostka kruczego, stopniowo łączące się ze ścianą torebki i kończące się na obu guzkach kości ramiennej. Torebkę wzmacniają ścięgna mięśnia: nadgrzebieniowego i podgrzebieniowego obłego mniejszego i podłopatkowego. Od góry chroni staw więzadło kruczobarkowe. Przez jamę stawu przechodzi ścięgno głowy długiej mięśnia dwugłowego otoczone błoną maziową. Niewielkie i stosunkowo płytkie wydrążenie stawowe łopatki a jednocześnie znaczna wielkość głowy kości ramiennej i obszerna torebka pozwalająca na największą swobodę ruchów wokół wszystkich możliwych ruchów osi: zginanie, prostowanie, odwodzenie, przywodzenie oraz rotację zewnętrzną i wewnętrzną.
Staw łokciowy - articulatio cubiti
Jest stawem zawiasowym, zbudowany jest z 3 stawów:
1) ramienno-łokciowy
2) ramienno-promieniowy
3) promieniowo-łokciowy
Są one ze sobą anatomicznie połączone i otoczone wspólną torebką stawową.
Ad 1) Staw ramienno-łokciowy (zawiasowy)
Głową stawową jest bloczek kości ramiennej a panewką jest głębokie wcięcie bloczkowe kości łokciowej leżące pomiędzy wyrostkami: dziobiastym a wyrostkiem łokciowym. Torebka stawu przyczepia się na kości ramiennej z przodu i z tyłu, powyżej dołów dla wyrostków kości łokciowej. Torebka stawu jest luźna z przodu i z tyłu. Natomiast strony boczne są wzmocnione przez więzadło poboczne łokciowe i promieniowe.
Ad 2) Staw ramienno-promieniowy
Jest stawem kulistym. Głowę stawową tworzy główka kości ramiennej. Panewka jest utworzona przez dołek głowy kości promieniowej.
Ad 3) Staw promieniowo-łokciowy
Jest stawem obrotowym ponieważ umożliwia ruch nawracania i odwracania przedramienia. Staw ten można podzielić na górny i dolny.
Część górna:
Utworzona jest między wcięciem promieniowym kości łokciowej a obwodem stawowym głowy kości promieniowej. Obie kości przedramienia podtrzymuje więzadło pierścieniowate, które otacza głowę kości promieniowej. Głowa kości promieniowej obraca się w tej pętli względem kości łokciowej.
Część dolna:
W stawie tym wcięcie łokciowe końca dalszego kości promieniowej obejmuje głowę kości łokciowej. Ruch w obu sprężonych ze sobą stawach odbywa się dookoła osi podłużnej przechodzącej przez środek głowy kości promieniowej (u góry) i przez wyrostek rylcowaty (u dołu). Górny koniec kości obraca się dookoła własnej osi i nie zmienia swego położenia względem kości łokciowej, natomiast dolny koniec obraca się dookoła głowy kości łokciowej. Kość łokciowa pozostaje więc nieruchoma, a kość promieniowa obraca się jednocześnie pociągając za sobą rękę.
Stawy ręki
Ręka zawdzięcza swą ruchomość wielu stawom:
staw promieniowo-nadgarstkowy
staw śródnadgarstkowy
połączenia stawowe szeregu bliższego kości nadgarstka
połączenia stawowe szeregu dalszego kości nadgarstka
stawu między szeregiem dalszym kości nadgarstka i kośćmi śródręcza
stawy między kośćmi śródręcza.
Obręcz miednicza
Obręcz miednicza składa się z 3 kości: kulszowej, łonowej i biodrowej. Tworzą one kościozrost miednicy. Obręcz miednicza jest obręczą pełną, tzw. zamkniętą z przodu przez spojenie łonowe (chrzęstkozrost), z tyłu przez kość krzyżową która łączy się z kośćmi biodrowymi stawem krzyżowo-biodrowym. Częściowo jest to staw płaski. W obręczy miedniczej występują również więzozrosty takie jak: błona zasłonowa, więzadło krzyżowo-guzowe, więzadło krzyżowo-kolcowe i więzadło pachwinowe. Wszystkie te połączenia gwarantują stabilność obręczy miedniczej, która jest wynikiem funkcji obręczy (podporowej i ochronnej).
Wykład V 31.10.2006r.
Staw biodrowy - articulatio coxae
Staw biodrowy tworzy głowa kości udowej i panewka kości miedniczej. Głowa stawowa objęta jest głęboko panewką, wobec czego ruchy w tym stawie w porównaniu ze stawem barkowym są bardziej ograniczone. Panewkę pogłębia wysoki obrębek w kształcie pierścienia który zrasta się z brzegiem kostnym panewki. Torebka stawowa przyczepia się na brzegu panewki. Od przodu przyczepia się na kresie międzykrętarzowej, a od tyłu zawija się dookoła szyjki kości udowej. Mocna i gruba torebka wzmocniona jest przez następujące więzadła:
więzadło biodrowo-udowe - jest najsilniejszym więzadłem ustroju ludzkiego. Rozpoczyna się ono poniżej kolca biodrowego przedniego dolnego i biegnie wahadłowo do kresy międzykrętarzowej. Więzadło to hamuje nadmierne prostowanie uda lub przeginanie tułowia do tyłu. Ma duże znaczenie w utrzymaniu pionowej postawy ciała.
więzadło łonowo-udowe rozpięte jest między gałęzią kości łonowej a dolnym końcem kresy międzykrętarzowej. Więzadło to głównie ogranicza odwiedzenie uda.
więzadło kulszowo-udowe - odchodzi od trzonu kości udowej i biegnie aż do dołu krętarzowego. Ogranicza nadmierne przywodzenie uda.
więzadło głowy kości udowej - ukryte jest wewnątrz stawu. Rozpoczyna się przy wcięciu panewki i przyczepia się w dołku głowy kości udowej. Więzadło to nie ma większego znaczenia mechanicznego.
Staw kolanowy - articulatio genus
Staw kolanowy jest największym stawem człowieka, a zarazem jedynym z najbardziej wrażliwym/narażonych i ulegających uszkodzeniom. Czynnościowo jest stawem zawiasowym. Staw kolanowy jest stawem prostym- budują go 2 kości. Główką stawową są wypukłe kłykcie kości udowej a panewką wklęsłe powierzchnie kłykci kości piszczelowej. Staw kolanowy uzupełniony jest przez największą trzeszczkę organizmu ludzkiego-rzepkę. Jest ona kształtu trójkątnego o zaokrąglonych brzegach, włączona w ścięgna mięśnia czworogłowego uda i położona do przodu od dolnego końca kości udowej.
Powierzchnię stawową piszczeli uzupełniają i pogłębiają dwa półksiężycowate pierścienie z chrząstki włóknistej. Są to łękotki stawowe (boczna i przyśrodkowa). Są to niezupełne krążki, grubsze na obwodzie, na przekroju trójkątne o ostrym kącie trójkąta skierowanym do środka. Łękotki są przytwierdzone do kości piszczelowej, natomiast ich obwody zrastają się z torebką stawową. Obie łękotki mają znaczną ruchomość. Przy prostowaniu przesuwają się do przodu, przy zgięciu (stawu kolanowego) ku tyłowi.
Przyśrodkową ścianę torebki stawowej wzmacnia więzadło poboczne, piszczelowe i strzałkowe, które hamuje nadmierne prostowanie. Więzadło poboczne piszczelowe biegnie od nadkłykcia przyśrodkowego kości udowej do kłykcia przyśrodkowego kości piszczelowej. Jest silnie zrośnięte z torebką. Więzadło poboczne strzałkowe - biegnie od nadkłykcia bocznego kości udowej do głowy strzałki. Tylną ścianę torebki stawowej wzmacniają ścięgna mięśnia brzuchatego łydki, półbłoniastego i podkolanowego.
Więzadła krzyżowe kolana - są to krótkie i bardzo silne pasma włókien krzyżujące się ze sobą wewnątrz stawu kolanowego.
Więzadło krzyżowe przednie - dłuższe niż tylne biegnie od przyśrodkowej powierzchni kłykcia bocznego kości udowej do pola międzykłykciowego przedniego.
Więzadło krzyżowe tylne- jest krótsze, ale mocniejsze niż przednie. Przyczepia się na bocznej powierzchni kłykcia przyśrodkowego kości udowej i dochodzi do pola międzykłykciowego tylnego. Oba te więzadła owijają się wokół siebie i hamują ruch obrotowy do wewnątrz.
W stawie kolanowym możliwe są ruch zginania i prostowania oraz ruch obrotowy. Ruch obrotowy jest możliwy tylko przy zgiętym kolanie. W zgięciu 120° zakres ruchu obrotowego wynosi około 60° - z tego ruch do wewnątrz około 10° - a na zewnątrz około 50°. Ruch zginania i prostowania zachodzi dookoła osi poprzecznej. W pierwszej fazie zginania do około 20° kłykcie kości udowej wykonują ruch toczenia - jednak dalszemu toczeniu przeszkadzają więzadła krzyżowe. Dlatego w następnej fazie ruch toczenia przechodzi w ruch ślizgania.
Stawy goleni
Kości goleni łączą się stawowo tylko na górze stawem strzałkowo-piszczelowym. Czynnościowo jest to staw płaski. Końce dalsze goleni łączą się przez więzozrost strzałkowo-piszczelowy, a na całej długości przez błonę międzykostną goleni, tworząc panewkę stawu goleniowo-skokowego. Główkę stawową buduje bloczek kości skokowej. Staw ten nazywamy inaczej stawem skokowym górnym. Czynnościowo jest to staw zawiasowy, w którym wykonywane są ruchy zginania grzbietowego i podeszwowego. Staw ten umożliwia przemieszczanie się po różnym podłożu.
Połączenia kręgosłupa
W kręgosłupie znajdują się następujące połączenia:
1) chrząstkozrosty - łączy trzony kręgów
2) więzozrosty - łączą trzony, łuki, wyrostki kolczyste i poprzeczne
3) połączenia ruchome - stawy - między wyrostkami stawowymi kręgów.
Chrzęstkozrosty - powierzchnie 2 sąsiednich trzonów kręgów połączone są za pośrednictwem krążków międzykręgowych. Krążek składa się z części obwodowej twardej i części miękkiej - jądra miażdżystego. Wysokość krążków powiększa się od góry ku dołowi kręgosłupa. W odcinku C są najmniejsze a w odcinku L-S największe.
Więzozrosty - wzdłuż całego kręgosłupa ciągną się 2 długie mocne więzadła.
więzadło podłużne przednie - rozpoczyna się na kości potylicznej i biegnąc wzdłuż powierzchni przedniej trzonów kręgów, rozszerza się ku dołowi do kości krzyżowej - ogranicza zginanie do tyłu.
więzadło podłużne tylne - leży na tylnej powierzchni trzonów kręgów, wewnątrz kanału kręgowego.
Więzadło żółte - łączy łuki sąsiadujących kręgów. Dzięki tkance sprężystej więzadło żółte jest bardzo sprężyste co ma duże znaczenie dla mechaniki kręgosłupa. Pomaga (jak rozciągnięta guma) w wyproście kręgosłupa.
Więzadła międzypoprzeczne - przebiegają między wyrostkami poprzecznymi. Hamują nadmierne zgięcia boczne.
Więzadła międzykolcowe - rozwinięte są najlepiej w odcinku lędźwiowym. Wiążą się one z więzadłem nadkolcowym biegnącym wzdłuż części piersiowej i lędźwiowej, łączą końce wyrostków kolczystych.
Stawy kręgosłupa - połączenia ruchome. Wyrostki stawowe dolne każdego kręgu wyżej położonego tworzą z wyrostkami stawowymi górnymi niżej położonego kręgu, parzyste stawy międzykręgowe. Są to mało ruchome stawy o powierzchniach płaskich.
Układ mięśniowy - mięśnie szkieletowe musculi skeleti
Mięsnie szkieletowe są zbudowane z tkanki mięśniowej poprzecznie prążkowanej, której skurcz zależy od naszej woli. Jednostką czynnościową jest mięsień (musculus). Mięśnie są biologicznym silnikiem wykonującym prace mechaniczne. Przemiany chemiczne zachodzące w mięśniach wyrażają się skurczem (czynnym skróceniem długości mięśni). Siła ta jest tym większa im więcej znajduje się w nich czynnych włókien mięśniowych. Czyli mięsień jest grubszy im większa jest powierzchnia jego przekroju. Wielkość siły mięśnia jest zależna od jego grubości, nie zaś długości. Część czynną mięśnia nazywamy brzuścem (venter). Brzusiec kończy się ścięgnem (tendo). Ścięgno jest zbudowane z pasm tkanki łącznej włóknistej zbitej. Mięśnie płaskie - szerokie mają zakończenia w postaci mocnych blaszek zwanych rozcięgnami. Mięśnie mają różnorodne kształty. Najprostszą postać stanowi mięsień wrzecionowaty, mający obły wydłużony brzusiec, przechodzący na zwężających się końcach w ścięgna. Mięsień może zawierać wiele brzuśców kończących się wspólnym ścięgnem. W takich przypadkach brzuśce otrzymują nazwę głów. Istnieje mięsień: dwugłowy, trójgłowy i czworogłowy.
Stosunek brzuśca mięśnia do ścięgna.
Wzajemny stosunek pasm mięśniowych i ścięgien jest bardzo ważny, ma to duże znaczenie dla pracy mięśnia. W niektórych mięśniach kierunek włókien ścięgna stanowi prostolinijne przedłużenie kierunku włókien mięśniowych. Taki układ występuje w mięśniach płaskich (szerokie mięśnie brzucha). Podobny stosunek mięśnia do ścięgna jest również w mięśniach zupełnie innego kształtu - w mięśniach wrzecionowatych, w których włókna przebiegają równolegle. I to kierunek włókien ścięgna jest przedłużeniem kierunku włókien mięśniowych. Długie, lecz stosunkowo nieliczne włókna takiego mięśnia mogą wykonywać ruch rozległy, lecz nie bardzo silny.
Stopień skracania się mięśnia zależy od długości jego włókien, a siła mięśnia zależy od liczby włókien !!!
Zupełnie inny układ jest w mięśniach, w których włókna dochodzą skośnie do ścięgna. W tzw. mięśniu półpierzastym włókna mięśniowe po krótkim przebiegu dochodzą z jednej strony do ścięgna i w mięśniu pierzastym łączą się ze ścięgnem obustronnie. Oba te rodzaje mięśni mają liczne, lecz krótkie włókna i mogą wykonywać ruchy niezbyt rozległe lecz silne.
Niektóre mięśnie oprócz ścięgna początkowego i końcowego mogą zawierać w swej części środkowej ścięgno pośrednie, które dzieli mięsień na dwie części - na dwa brzuśce - mięsień dwubrzuścowy. Inne mięsnie mogą być przedzielone całkowicie lub częściowo przez krótkie ścięgna, smugi ścięgniste (np. mięsień prosty brzucha). Są jeszcze mięsnie mieszane których nie da się zaliczyć do żadnej z wymienionych grup (np. mięsień okrężny ust).
Mięśnie na ogół mają 2 przyczepy: początkowy i końcowy. Przyczep początkowy znajduje się bliżej płaszczyzny pośrodkowej tułowia. Przyczep początkowy jest zwykle punktem stałym mięśnia, a przyczep końcowy jest jego punktem ruchomym.
Rola mięsni sprowadza się do wykonania pracy poprzez zbliżanie przyczepów. Największą wydajność osiąga mięsień który od swego pełnego rozluźnienia przechodzi do pełnego skurczu. Mięsień powodujący ruch w jednym stawie nazywamy jednostawnym, mięśnie dłuższe mogą przechodzić przez dwa -, trzy stawy (mięśnie dwu-, trójstawowe). Położenie mięśnia lub jego ścięgna w stosunku do osi obrotu stawu warunkuje charakter czynności. Mięśnie leżące ku przodowi od tej osi nazywamy zginaczami, przeciwległe - prostownikami. Po stronie przyśrodkowej leżą przywodziciele, a po bocznej odwodziciele.
Wykład VI 07.11.06r
RODZAJE SKURCZY
izotoniczny - następuje skrócenie włókien mięśniowych bez zmiany jego napięcia
izometryczny - napięcie mięśnia bez skrócenia jego włókien (bez zmiany jego długości)
pojedynczy - pojedyncze pobudzenie (impuls) komórki mięśniowej u ludzi trwa wraz z fazą rozkurczu 75-120ms (milisekund)
tężcowy tężcowy zupełny - gdy przerwy między kolejnymi pobudzeniami są mniejsze niż czas trwania skurczu pojedynczego, to skurcz utrzymuje się tak długo jak długo trwa pobudzenie
tężcowy tężcowy niezupełny - gdy między kolejnymi pobudzeniami występuje częściowy rozkurcz
PODZIAŁ MIĘŚNI:
z/w na topografię:
- mięśnie głowy i szyi
- mięśnie tułowia
- mięśnie kończyn
z/w na czynności:
- zginacze i prostowniki (przywodziciele, odwodziciele)
- synergistyczne (współdziałają w wykonaniu tego samego rodzaju ruchu np.
żebrowe, tułowia)
- antagonistyczne /np. mięsień dwugłowy i trójgłowy ramienia/
z/w na budowę:
- wrzecionowate
- dwubrzuścowe
- półpierzaste i pierzaste
- płaskie
- okrężne
- dwugłowe i trójgłowe
Mięśnie mają zdolność do aktywnego kurczenia się ale ich rozkurcz jest aktem bierny. Zwykle więc rozciągnięcie skurczowego mięśnia szkieletowego wymaga skurczu innego mięśnia - działającego antagonistycznie. Dlatego w muskulaturze są 2 grupy czynnościowe mięśni: zginacze i prostowniki (albo przywodziciele i odwodziciele)
Najważniejsze nazwy:
bliższy - PROXIMALIS dalszy - DISTALIS
dłoniowy - PULMARIS podeszwowy - PLANTARIS
górny - SUPERIOR dolny - INFERIOR
łokciowy - ULMARIS??ulnaris promieniowy - RADIALIS
piszczelowy - TIBIALIS strzałkowy - FIBULARIS
prawy - DEXTER lewy - SINISTER
przedni - ANTERIOR tylny - POSTERIOR
przyśrodkowy - MEDIALIS boczny - LATERALIS
zewnętrzny - EXTERNI wewnętrzny - INTERNI
UKŁAD MIĘŚNIOWY- szczegółowy
1. OBRĘCZ BARKOWA
zginanie (0-90°-180°→z łopatką) (flexio)
} płaszczyzna strzałkowa
prostowanie (extensio)
zginanie do przodu
część przednia mięśnia naramiennego (DELTOIDEUS PARS ANTERIOR)
PP (przyczep początkowy): boczna 1/3 powierzchni obojczyka
PK (przyczep końcowy): guzowatość naramienna kości ramieniowej
kruczo-ramienny (CORACOBRACHIALIS)
PP: wyrostek kruczy łopatki
PK: przyśrodkowa powierzchnia kości ramieniowej
zginanie do tyłu
najszerszy grzbietu (LATISSIMUS DORSI)
PP: powięź piersiowo-lędźwiowa
wyrostki kolczyste piersiowe 6-12
lędźwiowe 1-5
k. krzyżowa
PK: grzebień guzka mniejszego k. ramieniowej
obły większy (TERES MAJOR)
PP: brzeg boczny i kąt dolny łopatki
PK: grzebień guzka mniejszego k. ramieniowej
OBRĘCZ BARKOWA
odwodzenie (ABDUCTIO)
} płaszczyzna czołowa
przywodzenie (ADDUCTIO)
odwodzenie
część środkowa mięśnia naramiennego (DELTOIDEUS PARS MEDIALIS)
PP: wyrostek barkowy łopatki
PK: guzowatość naramienna kości ramiennej
nadgrzebieniowy (SUPRASPINATUS)
PP: dół nadgrzebieniowy łopatki
PK: guzek większy kości ramiennej
zginanie w abdukcji (inaczej zginanie horyzontalne lub obejmowanie)
piersiowy większy (PECTORALIS MAJOR)
PP: żebra 1-5, obojczyk, mostek, blaszka przednia mięśnia prostego brzucha
PK: grzebień guzka większego kości ramiennej
prostowanie w abdukcji
część tylna mięśnia naramiennego (DELTOIDEUS PARS POSTERIOR)
PP: grzebień łopatki
PK: guzowatość kości ramiennej
OBRĘCZ BARKOWA
rotacja zewnętrzna (ROTATIO EXTERNA)
rotacja wewnętrzna (ROTATIO INTERNA)
rotacja zewnętrzna
podgrzebieniowy (INFRASPINATUS)
PP: dół podgrzebieniowy łopatki
PK: grzebień guzka większego kości ramiennej
obły mniejszy (TERES MINOR)
PP: brzeg boczny łopatki
PK: grzebień guzka większego kości ramiennej
rotacja wewnętrzna
podłopatkowy (SUBSCAPULARIS)
PP: dół podłopatkowy łopatki
PK: guzek mniejszy kości ramiennej
najszerszy grzbietu (LATISSIMUS DORSI)
PP: powięź piersiowo-lędźwiowa
wyrostki kolczyste:
piersiowe 6-12
lędźwiowe 1-5
kości krzyżowe
PK: grzebień guzka mniejszego kości ramiennej
piersiowy większy (PECTORALIS MAJOR)
PP: żebra 1-5, obojczyk, mostek, blaszka przednia mięśnia prostego brzucha
PK: grzebień guzka większego kości ramiennej
obły większy (TERES MAJOR)
PP: brzeg boczny i kąt dolny łopatki
PK: grzebień guzka mniejszego kości
Wykład VII 14.11.2006r.
Możliwość ruchów w stawie łokciowym
zginanie (flexio)
prostowanie (extensio)
Stawa łokciowy
Zginanie odbywa się w 3 pozycjach:
w supinacji
a) dwugłowy ramienia (biceps brachii) posiada 2 głowy (głowę krótką i głowę długą)
PP: gł. długa - guzek nadpanewkowy łopatki
gł. krótkiej - wyrostek kruczy łopatki
PK: guzowatość promieniowa kości promieniowej
w pronacji
b) ramienny (brachialis)
PP: 1/2 trzonu kości ramiennej
PK: guzowatość kości łokciowej
w pozycji pośredniej (kciuk skierowany jest do góry)
c) ramienno-promieniowy (brachioradialis)
PP: brzeg boczny kości ramiennej, kłykieć boczny kości ramiennej
PK: wyrostek rylcowaty kości promieniowej
Prostowanie
trójgłowy ramienia (triceps brachii) posiada 3 głowy (boczna, długa, przyśrodkowa)
PP: gł. długa - guzek podpanewkowy łopatki
gł. boczna - część górnej tylnej powierzchni kości ramieniowej
gł. przyśrodkowa - dolna część tylnej powierzchni kości ramieniowej
PK: wyrostek łokciowy kości łokciowej
Przedramię
odwodzenie - supinacjo
a) dwugłowy ramienia (biceps brachii) posiada dwie głowy (krótką i długą)
PP: gł. długa - guzek nadpanewkowy łopatki
gł. krótka - wyrostek kruczy łopatki
PK: guzowatość promieniowa k. promieniowej
b) odwracacz (supinator)
PP: nadkłykieć boczny k. ramiennej, kość łokciowa
PK: boczna i przednia powierzchnia k. promieniowej w okolicy jej guzowatości
nawracanie - pronatio
c) nawrotny obły (pronator teres)
PP: nadkłykieć przyśrodkowy k. ramiennej
PK:1/3 zewnętrznego brzegu kości promieniowej
d) nawrotny czworoboczny (pronator quadratus)
PP: od dalszej nasady k. łokciowej
PK: do dolnej nasady k. promieniowej
Staw nadgarstkowy
zginanie z przywiedzeniem łokciowym
a) zginacz łokciowy nadgarstka (flexor carpi ulnaris)
PP: kłykieć przyśrodkowy k. ramieniowej, wyrostek łokciowy
PK: kość grochowata
zginanie z przywiedzeniem promieniowym
b) zginacz promieniowy nadgarstka (flexor carpi radialis)
PP: kłykieć przyśrodkowy kości ramieniowej
PK: podstawa 2 kości śródręcza po stronie promieniowej
prostowanie z przywiedzeniem łokciowym
c) prostownik łokciowy nadgarstka (extensor carpi ulnaris)
PP: kłykieć boczny k. ramiennej
PK: podstawa 5 kości śródręcza
prostowanie z przywiedzeniem promieniowym
d) prostownik promieniowy długi (extensor carpi radialis longus)
PP: nadkłykieć boczny kości ramiennej
PK: podstawa 2 kości śródręcza
e) prostownik promieniowy krótki (extensor carpi radialis brewis)
PP: kłykieć boczny k. ramieniowej
PK: podstawa 3 kości śródręcza
Mięśnie dłoni
zginanie w MPH
a) mięśnie glisowate (lumbricales)
PP: ścięgno zginacza głębokiego palców
PK: rozcięgno grzbietowe palców 2-5
b) mięśnie międzykostne grzbietowe (interossei dorsales)
PP: kości śródręcza 1-5
PK: podstawa paliczka bliższego palców 2,3,4
c) mięśnie międzykostne dłoniowe (interossei palmaress)
PP: kość śródręcza -2,4,5
PK: podstawa bliższa paliczka palców 2,4,5
prostowanie w MPH
d) prostownik palców (extensor digitorum)
PP: nadkłykieć boczny kości ramieniowej, więzadło pierścieniowate
PK: podstawa paliczków dalszych palców 2-5 poprzez rozcięgno grzbietowe
e) prostownik wskaziciela (extensor indicis)
PP: część dalsza powierzchni tylnej kości łokciowej, błona międzykostna
PK: rozcięgno grzbietowe palca wskazującego
f) prostownik palca małego (extensor digit minimi)
PP: nadkłykieć boczny kości ramiennej
PK: rozcięgno grzbietowe palca 5 małego
Wykład VIII 21.11.06 r.
odwodzenie palców dłoni
g) mięśnie międzykostne grzbietowe (interossei dorsales)
PP: kości śródręcza 1-5
PK: podstawa paliczka bliższego palców 2,3,4
h) odwodziciel palca małego (abduktor digiti minimi)
PP: kość grochowata, więzadło poprzeczne nadgarstka
PK: podstawa bliższa paliczka palca małego
przywodzenie palców dłoni
i) międzykostne dłoniowe (interossei palmares)
PP: 2,4,5
PK: podstawa bliższa paliczków palca 2,4,5
zginanie w IPH 1
j) zginacz powierzchowny palców (flexor digitorum superficjalis)
PP: nadkłykieć przyśrodkowy kości ramiennej, wyrostek dziobiasty kości łokciowej, przednia powierzchnia kości promieniowej
PK: podstawa środkowych paliczków 2-5
prostowanie w IPH 1
k) prostownik palców (extensor digitorum)
PP: nadkłykieć boczny kości ramiennej
PK: rozcięgno grzbietowe kończące się na podstawie paliczków dalszych 2-5
l) prostownik wskaziciela (extensor indicis)
PP: część dalsza powierzchni tylnej kości łokciowej, błona międzykostna
PK: rozcięgno grzbietowe palca wskazującego
m) prostownik palca małego (extensor digiti minimi)
PP: nadkłykieć boczny kości ramiennej
PK: rozcięgno grzbietowe palca 5 (małego)
zginanie w IPH 2
n) zginacz głęboki palców (flexor digitorum profundus)
PP: przednia powierzchnia kości łokciowej, błona międzykostna
PK: podstawa paliczków dalszych 2-5
Kciuk
przywodzenie
a) przywodziciel kciuka - posiada dwie głowy (abductor pollicis)
PP: głowa skośna, kość główkowata,
głowa poprzeczna, 2-3 kości śródręcza
PK: podstawa paliczka bliższego kciuka
odwodzenie kciuka
b) odwodziciel krótki kciuka (abductor pollicis brevis)
PP: kość łódkowata
PK: pierwsza kość śródręcza
c) odwodziciel długi kciuka (abductor pollicis longus)
PP: kość łokciowa, promieniowa, błona międzykostna
PK: pierwsza kość śródręcza
opozycja kciuka (złącza się 1 i 5 palec)
d) przeciwstawiacz kciuka (opponens pollicis)
PP: kość czworokątna (czworoboczna) większa
PK: brzeg promieniowy pierwszej kości śródręcza
e) przeciwstawiacz palca małego (opponens digiti minimi)
PP: kość haczykowata
PK: piąta kość śródręcza po stronie łokciowej
zginanie w MPH kciuka
f) zginacz krótki kciuka (flexor pollicis brevis)
PP: kość czworokątna większa
PK: podstawa bliższego paliczka kciuka
zginanie w IPH kciuka
g) zginacz długi kciuka (flexor pollicis longus)
PP: powierzchnia przednia kości promieniowej, błona międzykostna
PK: podstawa dalsza paliczka
prostowanie w MPH kciuka
h) prostownik krótki kciuka (extensor pollicics brevis)
PP: powierzchnia tylna kości promieniowej, błona międzykostna
PK: podstawa bliższa paliczka kciuka
prostowanie w IPH kciuka
i) prostownik długi kciuka (extensor pollicis longus)
PP: powierzchnia tylna kości łokciowej, błona międzykostna
PK: podstawa dalszego paliczka
Mięśnie łopatki
odwodzenie (abductio)
odsuwanie łopatki od linii środkowej tułowia
a) zębaty przedni serratus anterior)
PP: żebra 1-9
PK: brzeg przyśrodkowy łopatki
przywodzenie łopatki (adductio)
zbliżanie łopatki do linii środkowej tułowia
b) czworoboczny - część środkowa (trapezius pars medialis)
PP: wyrostki kolczyste górnych kręgów piersiowych
PK: wyrostek barkowy i grzebień łopatki
d) równoległoboczny (rhomboideus)
PP: wyrostki kolczyste, kręgi szyjne C6-C7 oraz kręgi piersiowe Th1-Th4
PK: brzeg przyśrodkowy łopatki
unoszenie łopatek (elewatio)
e) czworoboczny - część górna (trapezius pars superior)
PP: więzadło karkowe łopatki
PK: wyrostek barkowy
g) dźwigacz łopatki (levator scapule)
PP: wyrostki poprzeczne C1-C4
PK: kąt górny łopatki
Obniżanie łopatek (depressio)
h) czworoboczny - część dolna (trapezius pars inferior)
PP: wyrostki kolczyste piersiowe Th6-Th12??
PK: wyrostek barkowy i grzebień łopatki