Dobór pieśni na liturgię
Sobór Watykański II przypomina wszystkim wiernym, że Eucharystię sprawuje pod przewodnictwem kapłana cały lud Boży. Zgromadzeni wierni śpiewają mszę świętą. Konstytucja o Liturgii świętej poucza:
"W odprawianiu liturgii każdy spełniający swą funkcję, czy to duchowny czy świecki, powinien czynić tylko to i wszystko to, co należy do niego z natury rzeczy na mocy przepisów liturgicznych. Ministranci, lektorzy, komentatorzy i członkowie chóru również spełniają prawdziwą funkcję liturgiczną. Niech więc wykonują swój urząd z tak szczerą pobożnością i dokładnością jak to przystoi wyniosłej posłudze i odpowiada słusznym wymaganiom Ludu Bożego. Celem wzmożenia czynnego uczestnictwa należy pobudzać wiernych do wykonywania aklamacji, odpowiedzi, psalmów, antyfon i pieśni" .
W roku 1967 Stolica Święta uściśla:
"Nie wystarcza, by pieśń była <eucharystyczna>; jest rzeczą właściwą, aby śpiew odpowiadał częściom Mszy świętej, świętom lub okresom liturgicznym"
To samo podkreśla jeszcze konkretniej wydany w r. 1988 List Okólny Kongregacji:
"Śpiewy w celebracjach, zwłaszcza w Eucharystii, a także w nabożeństwach, niech będą zgodne z charakterem tego okresu i jak najbardziej odpowiadają tekstom liturgicznym".
Chcemy sprawować Eucharystię zgodnie z nauką Soboru. Rodzi się jednak pytanie: jakie pieśni w naszej polskiej rzeczywistości wybierać i śpiewać podczas Eucharystii sprawowanej podczas roku. Jak te pieśni znaleźć?
Poznajemy treść czytań i modlitw danego formularza mszalnego. Odnośnie do śpiewów procesyjnych na wejście, Komunię świętą. Uświadamiamy sobie szczególnie myśl odpowiednich antyfon z Mszału. Szukamy odpowiadającej tym myślom pieśni.
Jeśli nie znamy odpowiednich pieśni, względnie nie znają ich zgromadzeni, dobieramy pieśni odpowiadające charakterowi poszczególnych części Mszy świętej.
Pieśń na wejście powinna ukazywać myśl przewodnią odprawianej liturgii, powinna wprowadzać w odpowiedni nastrój oraz budować wewnętrzną jedność zgromadzonych.
W czasie przygotowania darów śpiewamy pieśni mówiące o miłości bliźniego lub dziękczynne (zaczyna się już liturgia eucharystyczna).
Podczas procesji komunijnej wykonujemy radosne pieśni o wydźwięku paschalnym, nie śpiewamy pieśni adorujących Pana Jezusa obecnego w Najświętszym Sakramencie. ("Tak zaś spożywać go będziecie: ...sandały na waszych nogach i laska w waszym ręku..., pośpiesznie, gdyż jest to Pascha"[Wj 12,11].)
Po Komunii świętej występuje uwielbienie Ojcu (nie dziękczynienie Panu Jezusowi).
Adwent - do 16 XII włącznie wybieramy przede wszystkim pieśni o treści paruzyjnej, mówiące o ostatecznym przyjściu Chrystusa Pana. Ostatni tydzień Adwentu i Msze roratnie nawiązują do wydarzeń w Nazarecie.
Przygotowując śpiewy na Eucharystię w jakimkolwiek okresie liturgicznym
pamiętajmy, że:
- wyłącznie tak zwane śpiewy procesyjne - proponowane w MRP jako towarzyszące procesjom mszalnym: podczas wejścia, przygotowania darów i uczty paschalnej - możemy zastąpić pieśniami ludowymi.
- zawsze wybieramy pieśni treścią i melodią odpowiadające okresowi liturgicznemu
w żadnym wypadku nie wprowadzamy innej pieśni w miejsce psalmu responsoryjnego
- tylko w Mszach z udziałem dzieci możemy zastąpić śpiewy : "Chwała na wysokości Bogu", "Wierzę w jednego Boga", "Święty" i "Baranku Boży" odpowiednimi pieśniami ludowymi moment rozdawania Komunii świętej to nie uroczystość Bożego Ciała.
Jakie pieśni śpiewamy w tym czasie? Treść ich wskazuje nam w mszale antyfona na Komunię. Poznajemy ją. Zawsze pod-powiada ona myśl z liturgii słowa danej Eucharystii. Bardzo często wprost z Ewangelii; nie rzadko inne są antyfony na lata A, B, i C zależne od Ewangelii tych dni. Podczas Komunii śpiewamy więc pieśni okresowe: kolędy, chrzcielne, adwentowe, pasyjne, wielkanocne itd. Inną "barwę" ma komunia z Jezusem, wejście w misterium Paschy w Boże Narodzenie, inną w Wielką Noc. W święta maryjne antyfona na Komunię proponuje nam śpiewy wychwalające Dziewicę, Matkę Chrystusa. Wychwalając Maryję (czy kogokolwiek ze Świętych) wychwalamy Jezusa, który jej (im) uczynił wielkie rzeczy. W Komunii, w zjednoczeniu z Chrystusem rodzi się i dopełnia świętość każdego człowieka. podczas procesji z Najświętszym Sakramentem oraz nabożeństw, w których adorujemy Jezusa obecnego w znakach eucharystycznych, śpiewamy tylko pieśni mówiące o Nim. Nigdy nie wprowadzamy do Eucharystii piosenek, choćby najpiękniejszych.