Pedagogikę autorytarną krytykuje się za :
Nie wnosi nic nowego do pedagogiki , gdyż podobne rozwiązania znalazły się w szkołach Nowego Wychowania ( od 1921 r.)
Celem naczelnym czyni szczęście osobiste, gdy tymczasem jest ono ubocznym celem wychowania. Wychowanie nie może być gwarancją ludzkiego szczęścia
Akcentuje w wychowaniu samourzeczywistnienie , osobiste zadowolenie jednostki z życia, co może spowodować osamotnienie i niezdolność do życia w grupie społecznej.
Rozbudza skłonności do dewiacji w sferze życia intymnego człowieka, przyznając dzieciom prawo do heteroseksualnych zabaw i wiedzy o życiu seksualnym ludzi dorosłych.
Sprzyja tworzeniu prywatnych, elitarnych i drogich szkół dla zamożnych, pomija dzieci z rodzin robotniczych.
Nie przygotowuje do życia w świecie pełnym walki, konkurencji, korupcji.
Pozwala na dobrowolny udział dzieci w zajęciach szkolnych, bazuje na antyintelektualizmie i odrzuceniu duchowych wartości,
Programy szkół antyautorytarnych są nie do powtórzenia w innych placówkach tego typu, gdyż ich wychowawcze sukcesy zależą od niepowtarzalnej osobowości ich twórcy, zwracając zbyt dużą uwagę na ucznia , doprowadziła do nieuczenia się, przez co wzrósł odsetek analfabetów i wtórnych analfabetów,
Przyczyniła się do wzrostu patologicznych zachowań wśród młodzieży oraz wychowała dzisiejszych neofaszystów.
Krytykując autorytety, zburzyła wzajemne zaufanie i ciągłość między dziećmi a starszym pokoleniem.
Przez przyznanie dzieciom prawa do samo- i współstanowienia, doprowadziła do upadku roli nauczyciela i spadku autorytetu rodziców.
Pedagogika antyautorytarna
Pedagogika antyautorytarna - jest prądem pedagogicznym, uwydatnia w swoich przesłankach rolę swobody i indywidualność dziecka i jego wychowawców. Jest również prądem w naukach o wychowaniu, który został ukształtowany w odniesieniu do różnych wymagających posłuszeństwa odmian autorytaryzmu i totalitaryzmu w świecie, w tym przede wszystkim w procesie kształcenia i wychowania młodego pokolenia. W pedagogice antyautorytarnej wyróżnia się dwa nurty:
-polityczny
-edukacyjny
Nurt polityczny- przedstawiciele zabiegają o wolną osobowość człowieka w wolnym społeczeństwie. Prąd ten jest wynikiem m. in. rozliczenia młodego pokolenia powojennych Niemiec z generacją zaangażowaną czynnie w wojnę ich rodziców. Pojawił się lęk wśród rodziców dzieci, by nie popełnić w tym procesie jakiś błędów. W Europie do prekursorów tej pedagogiki zalicza się Teodora W.Adorno- rozliczał niemieckich pedagogów z zaangażowania w pedagogikę przemocy i zobowiązań ich do kierowania pedagogiki miłości i tolerancji. Od Nowego Wychowania oczekiwano zapobiegania prewencji przed stałą skłonnością społeczeństwa do stosowania agresji i przemocy. Apelując po Oświęcimiu Adorno, zwrócił uwagę na dwa możliwe źródła totalitaryzmu:- wychowanie we wczesnym dzieciństwie i na ogólną oświatę.
Nurt Edukacyjny- antypedagogika jest następstwem buntu młodzieży, negującego tradycyjne autorytarne wychowanie i nauczanie, oraz upominającego się o partnerskie relacje między dorosłymi a dziećmi.
Aleksander Neill- jego zdaniem praktycznie wszystkie dzieci są źle wychowywane, gdyż tylko nieliczne z nich wyrastają w rodzinie, która gwarantowałaby im wolność, możliwość bycia sobą, wyrażanie własnych przeżyć i doznań bez agresji wobec innych osób. Przesłaniem Neilla nie jest narzucanie dzieciom dorosłej wizji świata, ale wbudowanie ich w harmonię wzajemnych stosunków. Dziecko powinno rozwijać się wg własnych postaw, powinno mieć prawo do swobodnego rozwoju.
Przedstawiciele pedagogiki antyautorytarnej twierdząc, że:
„Nowe pokolenia muszą mieć szansę wzrastania w wolności. Obdarzanie wolnością jest dawaniem miłości. A tylko miłość może uratować świat. (A. Sutherland Neill).“
Być może dlatego, że jestem nauczycielem przedszkola są mi tak bliskie poglądy które zostaną niżej przytoczone:
Ważnym jest, że w centrum zainteresowania tej pedagogiki jest dziecko, jego wzrost i rozwój.
Dziecko powinno uczyć się tego co rozwija jego zainteresowania.
Rolą nauczyciela wychowawcy jest organizacja środowiska wychowawczego.
Akcentowanie w wychowaniu współdziałania, szacunku, partnerstwa, dialogu i miłości.
Stawianie wysokich wymagań nauczycielom - profesjonalizm, niezależność poznawcza, twórczość, osobisty wysiłek w przygotowanie do zajęć, dogłębne zrozumienie dziecka, silna więź z jego rodzicami, autorefleksyjność.
Podstawowe przesłanki autorytarnej pedagogiki A.S Neill
* Dziecko jest z natury dobrą istotą ludzką i może się swobodnie rozwijać;
* Należy zrezygnować w wychowaniu dziecka ze środków dyscyplinujących;
* Najważniejszy jest rozwój emocjonalny i twórczy dziecka, zaś wtórny jest rozwój intelektualny;
* Cel wychowania musi być zorientowany na indywidualne potrzeby dziecka oraz na jego dążenie do szczęścia;
* Relacje wychowawcze dorosłych z dzieckiem powinny być partnerskie, a nie autorytarne;
* Podstawową kategorią struktur (instytucji) pedagogicznych jest samostanowienie i samorządność;
* Rezygnacja z sugestywnych oddziaływań na dziecko czy jego motywację tzn. brak indoktrynacji religijnej czy możliwość do przeżywania przez dzieci swojej seksualności;
* Dobrowolny udział w zajęciach szkolnych;
* Uczenie się w toku odkrywania, eksperymentowanie, zabawy.