Roszczenia z tytułu czynu nieuczciwej konkurencji
1. Kto, wbrew ciążącemu na nim obowiązkowi w stosunku do przedsiębiorcy, ujawnia innej osobie lub wykorzystuje we własnej działalności gospodarczej informację stanowiącą tajemnicę przedsiębiorstwa, jeżeli wyrządza to poważną szkodę przedsiębiorcy, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.
2. Tej samej karze podlega, kto, uzyskawszy bezprawnie informację stanowiącą tajemnicę przedsiębiorstwa, ujawnia ją innej osobie lub wykorzystuje we własnej działalności gospodarczej.
Art. 24. Odpowiedzialność za kopiowanie zewnętrznej postaci produktu lub wprowadzanie go do obrotu, stwarzając tym możliwość wprowadzenia klientów w błąd co do tożsamości producenta lub produktu, czym wyrządza poważną szkodę przedsiębiorcy, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.
Art. 24a. Odpowiedzialność za organizację lub kierowanie systemem sprzedaży lawinowej
Kto organizuje system sprzedaży lawinowej lub takim systemem kieruje, podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8.
1. Kto, oznaczając lub wbrew obowiązkowi nie oznaczając towarów albo usług, wprowadza klientów w błąd co do pochodzenia, ilości, jakości, składników, sposobu wykonania, przydatności, możliwości zastosowania, naprawy, konserwacji lub innych istotnych cech towarów lub usług albo nie informuje o ryzyku, jakie wiąże się z korzystaniem z nich, i naraża w ten sposób klientów na szkodę, podlega karze aresztu albo grzywny.
2. Tej samej karze podlega, kto dopuszcza się czynu nieuczciwej konkurencji w zakresie reklamy lub sprzedaży, o której mowa w art. 17a sprzedaż towarów lub usług z przyznaniem nabywcom
Art. 26. Odpowiedzialność za rozpowszechnianie nieprawdziwych informacji o przedsiębiorcy
1. Kto rozpowszechnia nieprawdziwe lub wprowadzające w błąd wiadomości o przedsiębiorstwie, w szczególności o osobach kierujących przedsiębiorstwem, wytwarzanych towarach, świadczonych usługach lub stosowanych cenach albo o sytuacji gospodarczej lub prawnej przedsiębiorstwa, w celu szkodzenia przedsiębiorcy, podlega karze aresztu albo grzywny.
Czyn nieuczciwej konkurencji to działanie w sprzeczności z prawem lub dobrymi obyczajami, o ile zagraża albo narusza interes innego przedsiębiorcy czy klienta.
Roszczenia przedsiębiorcy w przypadku czynu nieuczciwej konkurencji
Ciężar dowodu co do prawdziwości oznaczeń lub informacji umieszczanych na towarach albo ewentualnie umiejscowionych ich opakowaniach lub wypowiedzi zawartych w reklamie leży po stronie osoby, w stosunku do której podnosi się zarzut dokonania czynu nieuczciwej konkurencji związanego z wprowadzeniem w błąd.
Z roszczeniami o
zaniechania niedozwolonych działań,
usunięcie ich skutków oraz
złożenie oświadczenia odpowiedniej treści i w odpowiedniej formie, a także
zasądzenia odpowiedniej sumy pieniężnej na określony cel społeczny, który jest związany ze wspieraniem kultury polskiej lub ochroną dziedzictwa narodowego, ale tylko, gdy czyn nieuczciwej konkurencji był zawiniony,
mogą wystąpić krajowe lub regionalne organizacje, których celem statutowym jest ochrona interesów przedsiębiorców.
Roszczenia z tytułu czynów nieuczciwej konkurencji ulegają przedawnieniu wraz z upływem okresu trzyletniego. Bieg przedawnienia rozpoczyna się niezależnie od każdego dokonanego naruszenia.
W odniesieniu do tej grupy roszczeń sąd, może orzec o zniszczeniu lub zaliczeniu na poczet odszkodowania m.in. wyrobów i innych przedmiotów bezpośrednio związanych z dokonaniem czynu nieuczciwej konkurencji.
Przedsiębiorca, którego interesy zostały zagrożone bądź naruszone w wyniku działań kwalifikowanych jako czyny nieuczciwej konkurencji, ma możliwość dochodzenia swoich roszczeń, zarówno o charakterze cywilnoprawnym jak i karnoprawnym, na drodze sądowej.
Odpowiedzialność cywilnoprawna
Roszczeń cywilnoprawnych na podstawie ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji można dochodzić przed wydziałem cywilnym lub gospodarczym właściwego miejscowo sądu. Podmiotem uprawnionym do wystąpienia ze stosownym żądaniem jest co do zasady przedsiębiorca, jednak zgodnie z art. 19 ust. 1 pkt. 2 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji z niektórymi roszczeniami takimi jak żądanie: zaniechania niedozwolonych działań, usunięcia skutków niedozwolonych działań, złożenia jednokrotnego lub wielokrotnego oświadczenia odpowiedniej treści i w odpowiedniej formie oraz zarządzenia określonej sumy pieniężnej na określony cel społeczny związany ze wspieraniem kultury polskiej lub ochroną dziedzictwa narodowego, może w imieniu przedsiębiorcy wystąpić krajowa lub regionalna organizacja, której celem statutowym jest ochrona interesów przedsiębiorców, a także prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów - jeżeli czyn nieuczciwej konkurencji zagraża lub narusza interesy konsumentów. Przedsiębiorca, którego interes został zagrożony lub naruszony, może żądać:
- zaniechania niedozwolonych działań,
- usunięcia skutków niedozwolonych działań,
- złożenia jednokrotnego lub wielokrotnego oświadczenia odpowiedniej treści
i w odpowiedniej formie,
- naprawienia wyrządzonej szkody na zasadach ogólnych,
- wydania bezpodstawnie uzyskanych korzyści na zasadach ogólnych,
- zarządzenia określonej sumy pieniężnej na określony cel społeczny związany ze wspieraniem kultury polskiej lub ochroną dziedzictwa narodowego - jeżeli czyn nieuczciwej konkurencji był zawiniony.
Ciężar dowodu prawdziwości oznaczeń lub informacji umieszczanych na towarach albo opakowaniach lub wypowiedzi zawartych w reklamie spoczywa na osobie, której zarzuca się czyn nieuczciwej konkurencji związany z wprowadzeniem błąd. Roszczenia z tytułu nieuczciwej konkurencji przedawniają się z upływem trzech lat, przy czym bieg przedawnienia rozpoczyna się oddzielnie dla każdego naruszenia. W przypadku, gdy wniesione powództwo okaże się oczywiście bezzasadne, na wniosek pozwanego sąd może nakazać powodowi złożenie jednokrotnego lub wielokrotnego oświadczenia odpowiedniej treści i w odpowiedniej formie, a w sytuacji, gdy na skutek wniesienia powództwa powstała u pozwanego szkoda, może on żądać jej naprawienia na zasadach ogólnych.
Odpowiedzialność karna
Zwalczanie i zapobieganie nieuczciwej konkurencji w działalności gospodarczej zapewniają przede wszystkim środki cywilnoprawne. Pierwotnie jedynie niewielką część czynów nieuczciwej konkurencji zdefiniowano jako wykroczenia czy występki. Stan ten został zmieniony dopiero w wyniku nowelizacji ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji z 2002r., która to poszerzyła katalog przestępstw i wykroczeń nieuczciwej konkurencji zdefiniowanych w tej ustawie. Osobie, która wbrew ciążącemu na niej obowiązkowi w stosunku do przedsiębiorcy, ujawnia innej osobie lub wykorzystuje we własnej działalności gospodarczej informację stanowiącą tajemnicę przedsiębiorstwa, jeżeli wyrządza to poważną szkodę przedsiębiorcy, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2. Takiej samej każe podlega ten, kto uzyskawszy bezprawnie informację stanowiącą tajemnicę przedsiębiorstwa, ujawnia ją innej osobie lub wykorzystuje we własnej działalności gospodarczej, a także ten, kto za pomocą technicznych środków reprodukcji, kopiuje zewnętrzną postać produktu lub tak skopiowany wprowadza do obrotu, stwarzając tym możliwość wprowadzenia klientów w błąd co do tożsamości producenta lub produktu, czym wyrządza poważną szkodę przedsiębiorcy. Natomiast osoba, która organizuje system sprzedaży lawinowej lub systemem takim kieruje, podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do 8 lat. Karze aresztu albo grzywny podlega ten, kto:
- oznaczając lub wbrew obowiązkowi nie oznaczając towarów albo usług, wprowadza klientów w błąd co do pochodzenia, ilości, jakości, składników, sposobu wykonania, przydatności, możliwości zastosowania, naprawy, konserwacji lub innych istotnych cech towarów lub usług albo nie informuje o ryzyku, jakie wiąże się z korzystaniem z nich, i naraża w ten sposób klientów na szkodę;
- dopuszcza się czynu nieuczciwej konkurencji w zakresie reklamy, loterii promocyjnych lub sprzedaży;
- rozpowszechnia nieprawdziwe lub wprowadzające w błąd wiadomości o przedsiębiorstwie, w szczególności o osobach kierujących przedsiębiorstwem, wytwarzanych towarach, świadczonych usługach lub stosowanych cenach albo o sytuacji gospodarczej lub prawnej przedsiębiorstwa, w celu szkodzenia przedsiębiorcy;
- w celu przysporzenia korzyści majątkowej lub osobistej sobie, swojemu przedsiębiorstwu lub osobom trzecim, rozpowszechnia nieprawdziwe lub wprowadzające w błąd wiadomości o swoim przedsiębiorstwie lub przedsiębiorcy, w szczególności o osobach kierujących przedsiębiorstwem, wytwarzanych towarach, świadczonych usługach lub stosowanych cenach albo o sytuacji gospodarczej lub prawnej przedsiębiorcy lub przedsiębiorstwa.
Ściganie przestępstw jakie zostały w ustawie o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji przewidziane następuje na wniosek pokrzywdzonego, natomiast ściganie wykroczeń - na jego żądanie. Zaznaczyć należy przy tym, że z żądaniem ścigania niektórych wykroczeń przewidzianych przez ustawę może wystąpić krajowa lub regionalna organizacja, której celem statutowym jest ochrona interesów przedsiębiorców.