chemia aminy, kwasy, mydla itd


16. Do wyższych kwasów karboksylowych należą:

a) kwas palmitynowy o wz. C15H31COOH

b) kwas stearynowy o wz. C17H35COOH

c) kwas oleinowy o wz. C17H33COOH, który jest kwasem nie nasyconym zawierającym między 9, a 10 atomem węgla wiązanie podwójne.

17. Właściwości fizyczne wyższych kwasów:

- kwas stearynowy i palmitynowy to białe ciało stałe, a kwas oleinowy-jasnożólta, oleista ciecz.

- wszystkie są nierozpuszczalne w wodzie.

- kwas stearynowy i palmitynowy topnieją w niskiej temp. (dla kwasu stearynowego TT=68,8 st C, a dla palmitynowego TT=63st.C

18. Właściwości chemiczne:

a) ulegają spalaniu:

* C15H31COOH+23O216CO2+16H2O

* C17H35COOH+26O218CO2+18H2O

b) kwasy nasycone nie reagują z bromem, a nienasycone, np.: oleinowy przyłączają brom:

CH3-(CH2)7-C=C-(CH2)7-COOH+Br2

CH3-(CH2)7-C-C-(CH2)7-COOH

kw. oleinowy i kw. 9,10-dibromostearynowy

c) kwasy nienasycone przyłączają również wodór, jest to reakcja tzw. Utwardzania tłuszczów, czyli otrzymywania tłuszczów stałych (margaryny z ciekłych olejów roślinnych)

19.Nienasycone kwasy tłuszczowe (tzw. NKT), odgrywają ważną rolę w prawidłowym funkcjonowaniu organizmów, rozpuszczają bowiem gromadzący się w naczyniach krwionośnych nadmiar cholesterolu i w ten sposób zapobiegają miażdżycy naczyń krwionośnych.

20. Mydła, to sole potasu lub sodu, wyższych kwasów karboksylowych.

C15H31COOH+NaOHC15H31COONa+H2O

palmitynian Dosu (mydło)

21. Woda posiada tzw., napięcie powierzchniowe, które utrudnia wnikanie w głąb skóry, czy tkaniny. Mydła posiadają zdolność obniżania powierzchniowego przez co poprawia się (unikalność) zwilżalność i skutecznie usuwa zanieczyszczenia.

22. Woda twarda, zawiera znaczne ilości jonów wapnia i magnezu. Do takiej wody należy dodać nadmiar mydła, aby wytrącić sole wapna i magnezu, utrudniające pranie.

23. ESTRY - to zw. Organiczne powstające w wyniku reakcji kwasów karboksylowych z alkoholami w środowisku kwaśnym. Ich wzór ogólny ma postać.

R1 - C=O

O-R2, gdzie:

R1 - gr. Alkilowa, pochodzaca od kw. Karboksylowych lub wodoru.

R2 - gr. Alkilowa pochodząca od alkoholi

-C=O-O - gr. Estrowa

24. Nazewnictwo estrów:

- nazwa estrów składa się z dwóch części. Pierwsza pochodzi od kwasu i ma końcówkę „-an”, np. octan; a druga od alkoholi „-u” np. etylu

25. Mechanizm reakcji estryfikacji:

[H+]

R1-C=O+R2-OHH2O+R1-C=O

OH O-R2

* H-C=O+CH3OHH2O+H-C=O

OH O-CH3

mrówczan metylu

26. występowanie i zastosowanie estrów:

- estry są lotnymi cieczami. O przyjemnym zapachu przypominającym zapach kwiatów, owoców, korzeni, itd. Estry niższych kwasow karboksylowych są bezbarwne. Trudno rozpuszczają się w wodzie, natomiast są same często bardzo dobrymi rozpuszczalnikami innych związków organicznych. Stosuje się je do produkcji farb i lakierów oraz jako rozpuszczalniki. Zapchy estrów: rumu, gruszek, ananasów, jasminu, bananów

a) zapachy goździków, kończyny lub sosny.

b) wytwarzane subst. Zapachowych z roślin.

c) produkuje się w nich perfumy, wody kwiatów, mydła, esencje zapachowe.

d) stosowane jako dodatki smakowe w cukiernictwie

e) półpłynne subst. Przypominające tłuszcze czy wosk.

27. Reakcja odwrotna do estryfikacji to reakcja hydrolizy estrów. Polega na rozkładzie estrów pod wpływem wody na kwas i alkoholu.

28. tłuszcze pochodzenia roślinnego:

- pochodzenie: Oleje: rzepakowy, sojowy, słonecznikowy, oliwa z oliwek, masło kakowe.

- stan skupienia ciekły (obecność resztek kwasów nienasyconych)

* Wyjątek:

- masło kakowe.

- (budowa!) tłuszcze są związkami o budowie niepolarnej, dlatego nie rozpuszczają się w wodzie, a dobrze rozpuszczają się w niepolarnych rozpuszczalnikach organicznych, np.: w benzenie. Tłuszcze pływają po powierzchni wody, co oznacza, że mają gęstość mniejszą od gęstości wody. Jako mieszaniny, nie mają ściśle określonej temp. Topnienia. Topnieją w pewnym przedziale temp., np.: masło od 30st. C do 36 st C.

- reakcje z Bromem

29. Tłuszcze pochodzenia zwierzęcego:

- pochodzenie: masło, smalec, słonina, tran

- stan skupienia stały (twarde lub maziste, w większości wchodzą reszty kwasów nasyconych)

- masło 3% kwasu masłowego

* wyjątek: tran

- to co w tłuszczach zwierzęcych- budowa.

30.Z chemicznego pkt. Widzenia to estry wyższych kwasów tłuszczowych i gliceryny.

31. Tłuszcze ciekłe ulegają reakcji z Bromem oraz z wodorem, ta ost. Wykorzystywane jest do produkcji MARGARYNY. Podczas ogrzewania w obecności NaOH obchodzi do hydrolizy, czyli rozpadu tłuszczu na glicerol i mydło - jest to reakcja zmydlania tłuszczów.

32.Aminy- to związki organiczne, pochodne amoniaku, w którym atomy wodoru zostały zastąpione grupami węglowodorowymi.

Wzór ogólny Amin I rzędowych:

R-NH2

R- gr. Węglowodorowe

NH2 - gr. Aminowa

33. nazwy systematyczne, amin tworzymy przez dodanie do nazwy węglowodoru „O” oraz Amina, np.:

CH3-NH2 (metanoamina)

grupa aminowa może zajmować różne miejsca, zaznaczamy je w środku nazwy podając „lokant”

* CH3-CH2-CH2-NH2 propan-1-amina

34. Najpopularniejszą aminą jest ANILINA o wzorze C6H5H2:

- Anilina jest bezbarwną, oleistą cieczą, która na powietrzu brunatnieje. Ma słaby, ale charakterystyczny zapach.

35. Otrzymywanie i właściwości chemiczne aniliny:

a) Otrzymywanie:

- z nitrobenzenu

C6H5NO2+3H2C6H5NH2+2H20

nitrobenzen anilina

- z chlorowodorku aniliny

C6H5NH3Cl+NaOHC6H5NH2+NaCl+H2O

anilina

b) właściwości chemiczne:

- anilina wykazuje charakter zasadowy, związku z czym reaguje z kwasami:

36. Występowanie i zastosowanie aminy:

- aminy wchodzą w skład barwników, jadów, toksyn, subst narkotycznych i odurzających

- aminy są powszechnie stosowane w przemyśle farmaceutycznym do produkcji środków ochronnych roślin, tworzyw sztucznych (polimery), barwników, materiałów wybuchowych, a także jako paliwo rakietowe.

1. Aldehydy (alkanale) - to związki organiczne zawierające charakterystyczną dla nich grupę funkcyjną, którą jest grupa aldehydowa:

-C=O

Ogólny wzór:

R-C=O

H

2.Nazwy systematyczne, aldehydów tworzymy przez dodanie końcówki „-al.” do nazwy odpowiedniego węglowodoru. Atom węgla wchodzący w skład grupy CHO, ma zawsze nr. 1

3. Szereg homologiczny aldehydów:

CnH2n+1 - C =O n>/0

H

n=0 H-C= O metanol (aldehyd mrówkowy)

H

n=1 CH3 -C= O etanol (ald. Octowy)

H

n=2 C2H5-C=O propanol (ald. propinowy)

H

n=3 C3H7-C=O butanol (ald. masłowy)

H

n=4 C4H9-C=O pentanom (ald. walerianowy)

H

4. Metody otrzymywania aldehydów:

a) przez utlenienie alkoholi I rzędowych:

b) odwodnienie alkoholi:

CH3OH H-CHO + H2

c) etanol można uzyskać przez uwodnienie aldyhelenu: Hg2+;H+

H-C=C-H + H2O CH3 - CHO

acetylen(etyn) etanol

d) utlenianie etylenu w obecności katalizatorów:

2CH2=CH2 + O2 2CH3 - CHO

etylen(eten) kat. etanol

5. Właściwości aldehydów:

a)formaldehyd:

- formalina, 40% roztwór aldehydu mrówkowego,

- gaz, o ostrym charakterystycznym zapachu, bardzo dobrze rozpuszcza się w wodzie.

- subst. wykorzystywana do utrwalania preparatów organicznych.

-formaldehyd w połączeniu z fenolem tworzy żywice, wykorzystywany do: wyrobu tworzyw sztucznych, lakierów, klejów, laminatów, itp.

b) aldehydy wykazują właściwości redukujące ze względu na obecność grupy COH. Ulegają dwom charakterystycznym reakcją:

* REAKCJA TOLLENSA:

H-C=O + Ag2O H-C=O +2Ag

H OH

(ald.mrówkowy) (kwas mrówkowy)

*REAKCJA TROMMERA (zmianę niebieskiego na czerwony)

H-C=O + 2Cu(OH)2 H-C=O + Cu2O + 2H2O

H OH

niebieski osad czerwony osad

c) między alkoholami, aldehydami i kwasami zachodzą procesy REDOKS (utlenienia i redukcji)

Alkohol aldehyd kwas (utlen., redu.)

I rzędowy karboksylowy

„KETONY”

R1 C = O

R2

6. Grupą funkcyjną ketonów jest grupa ketonowa:

- C=O

7.Otrzymywanie Ketonów:

np.: przez utlenianie alkoholi II-rzędowych

propano-2-ol propan(aceton)

8. Właściwości acetonu:

Bezbarwna, łatwopalna ciecz, dobrze miesza się z wodą,

Jest bardzo dobrym rozpuszczalnikiem tłuszczów, lakierów, żywiec

Zastosowanie przy produkcji farb, lakierów, tzw. sztucznych.

9. Kwasy karboksylowe - to związki organiczne, których cząsteczki składają się z grupy węglowodorowej oraz GRUPY KARBOKSYLOWEJ -C=O_OH, nadającej im charakterystyczne właściwości. Związki te nazywamy często kwasami organicznymi. Grupa karboksylowa składa się z dwóch grup:

* Karboksylowej = C = O

* Hydroksylowej -OH

10. Nazewnictwo systematyczne:

grupa karboksylowa przy tworzeniu nazwy kwasu przyjmuję zawsze lokanty 1. nazwy kwasów pochodnych węglowodorów pierścieniowych tworzy się z nazwy węglowodoru i końcówki - KARBOKSYLOWY, np.: kwas cykloheksanokarboksylowy

W praktyce do wielu kwasów stosuje się nazwy zwyczajowe, które są powszechnie uznawane i używane w literaturze chemicznej.

11. Wzór ogólny:

Monokarboksylowe kwasy alifatyczne, tzw, kwasy alkanowe, tworzą szereg homologiczny o wzorze ogólnym:

CnH2n+1COOH n>/ 0

b) szereg homologiczny kwasów karboksylowych:

N.syst. N.Zwycz,

n=1 CH4 H-COOH (metanowy; mrówkowy)

n=2 C2H6 CH3-COOH (ETANOWY; OCTOWY)

n=3 C3H8 C2H5-COOH (propanowy; propinowy)

n=4 C4H10 C3H7-COOH (butanowy; masłowy)

n=5 C5H12 C4H9-COOH (pentanowi; walerianowy)

12. Otrzymywanie kwasów:

a) utlenienie węglowodorów:

2CH4 + 3O2 2HCOOH + 2H2O

metan kwas metanowy

b) utlenienie aldehydów, w reakcji TOLLENSA lub TORNERA:

R-CHO + Ag2O R-COOH + 2Ag |<

R-CHO + 2Cu(OH)2 R-COOH + Cu2O |< + 2H2O

c) metoda otrzymywania kwasu octowego (fermentacja octowa)

CH3-CH2-OH + O2 CH3-COOH + H2O

etanol bakterie kwas etanowy (octowy)

* Odpowiedzialny za kwaszenie wina.

13. Kwas octowy ( CH3COOH):

a) właściwości fizyczne:

To żrąca bezbarwna ciecz o przenikliwym zapachu; w temp ok. 16 st C krzepnie tworząc kryształy - tzw. lodowaty kwas octowy; bardzo dobrze rozpuszcza się w wodzie.

14. Właściwości chemiczne:

a) ulega spalaniu:

2CH3COOH + 2O2 2CO2 + 2H2O

b)w wodzie kwas octowy ulega dysocjacji:

CH3COOH CH3COO- + H+ (anion octowy)

* Kwas octowy, jest słabym kwasem

c) reakcje kwasu octowego z metalami, z tlenkami metali i wodorotlenkami metali.

* REAKCJE Z METALEM:

2CH3COOH + Mg (CH3COO)2Mg + H2 octan magnezu

* REAKCJE Z TLENKIEM MATALU:

2CH3COOH + CuO (CH3COO)2Cu+H2O octan miedzi (II)

* REAKCJA Z WODOROTLENKIEM METALU:

CH3COOH+NaOHCH3COONa+H2O octan sodu

15. Zastosowanie kwasów:

a)kwas mrówkowy - stosuję się do laboratoryjnego otrzymania CO, do produkcji kwasu szczawiowego, w przemyśle farbiarskim, garbarskim oraz jako półprodukt w syntezie organicznej.

b) kwas octowy - jest wykorzystywany do produkcji tworzyw sztucznych (octanu, celulozy), rozpuszczalników oraz wielu związków będących półproduktem używanymi do syntezy leków, środków ochrony roślin, barwników. Znajduje także zastosowanie w gospodarstwie domowym i w przemyśle spożywczym. Jego 10% roztwór wodny to roztwór (ocet) jest popularną przyprawą i środkiem konserwującym.

c) kwas masłowy - występuje w zjęczałym maśle ( nadaje mu charakterystyczny zapach)

d) kwas szczawiowy - mający 2-grupy karboksylowe ( dikarboksylowe), jest obecny w sokach liści szczawianu, porzeczki, rabarbaru oraz w kawie, kako i czekoladzie.



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Aminokwasy Aminy Kwasy nukelinowe Białka
(3wysł) polifenole, aldehydy, ketony,kwasy,mydła 2010 11(1)
Chemia Kartkówka Kwasy karboksylowe
Chemia Aminy i Aminokwasy mini
Chemia org - Kwasy, chemia
Chemia Elektrolity, Kwasy, Wodorotlenki (Zasady) i Sole
Chemia organiczna Kwasy karboksylowe
(3wysł) polifenole, aldehydy, ketony,kwasy,mydła 2010 11(1)
aminy amidy izoptyczna, Chemia, Liceum, klasa II
KARBOKSYLOWE KWASY, Nieorganiczna, chemia, chemia - liceum, chemia - liceum, lekcja
W08s-Slabe kwasy i zasady wieloprotonowe, chemia, szkolka
CHEMIA KOSMETYCZNA Chemia nieorganiczna (tlenki, kwasy, sole
Kwasy, cHEMIA
KOLOS kwasy tłuszcze 5, STUDIA, Chemia
KWASY KARBOKSYLOWE I ICH SOLE, farmacja cm umk, F

więcej podobnych podstron