Przedimek nieokreślony a/an
Przedimki sprawiają uczącym się wiele kłopotów, pewnie także dlatego, że nie mają odpowiednika w języku polskim... Najkrócej mówiąc przedimki to krótkie słówka określające jakiś rzeczownik - no dobrze, to troche mało wyjaśniająca definicja. Ale zaraz będzie jaśniej. Po pierwsze, poznajmy te przedimki - na całe szczęście są tylko trzy:
a |
|
an |
|
the |
Dwa pierwsze - a, an - to przedimki nieokreślone, the to przedimek określony.
Teraz najgorsza część - lista zasad gdzie i jak wstawiać odpowiedni przedimek.
Podstawowa zasada:
Przedimek nieokreślony wstawiamy przed rzeczownikiem w liczbie pojedynczej, kiedy po raz pierwszy o czymś mówimy, natomiast przedimek określony wrzucamy przed rzeczownik jeśli wiadomo o czym mówimy - już określiliśmy daną rzecz, osobę, itd.
Nadal pewnie nie do końca zrozumiałe regułki - w takim razie prześledźmy to wszystko na przykładach.
Idziemy przez park i nagle widzimy przed nami psa, powiemy:
This is a dog. |
To jest pies. |
Czyli jest to jakiś bliżej nieokreślony pies - wstawiamy w takim razie przedimek nieokreślony. Żeby lepiej to zrozumieć spróbujmy słowko a tłumaczyć sobie jako jakiś, jakaś, jakieś.
Skoro już wiemy o jakiego psa chodzi (określiliśmy go), jeśli będziemy go chcieli opisać użyjemy już przedimka określonego:
The dog is very small. |
Ten pies jest malutki. |
Jak widać nie mówimy już o jakimś psie, tylko dokładnie o tym spotkanym w parku - ten pies jest malutki - jakieś inne psy są większe czy wręcz olbrzymie, ale nas interesuje ten jeden - ten jest malutki. Wstawiamy w takim razie przedimek określony the przed rzeczownikiem pies.
Ok, ale co z trzecim przedimkiem an ? Otóż używamy go dokładnie w tych samych przypadkach co przedimka a - jednak bardzo ważne jest rozróżnienie, kiedy użyć a a kiedy an.
Przedimek "a" wstawiamy przed wyrazem, którego wymowa zaczyna się od spółgłoski natomiast "an", jeśli przy wymowie pierwszą literą jest samogłoska.
Bardzo ważne jest to, że chodzi o wymowę wyrazu - nie jego pisownię! Zobaczmy na przykłady:
an hour |
godzina |
a university |
uniwersytet |
an honest girl |
uczciwa dziewczyna |
Należy dodać jeszcze jedną uwagę - jeśli opisujemy rzeczownik przymiotnikiem to przymiotnik umieszczamy pomiędzy przedimkiem a rzeczownikiem i czasem może zdarzyć się ze musimy zmienić a na an lub odwrotnie.
a woman |
kobieta |
...ale... |
an old woman |
stara kobieta |
an apple |
jabłko |
...ale... |
a red apple |
czerwone jabłko |
a book |
książka |
...ale... |
an interesting book |
interesująca książka |
Zobaczmy więcej przykładów:
Mary has a car. The car is red. |
Marysia ma (jakiś) samochód. Ten samochód jest czerwony. |
I'd like to buy a blouse. The red one over there looks nice. |
Chciałabym kupić (jakąś) bluzkę. Tamta czerwona wygląda ładnie. (wskazujemy konkretną) |
This is a tiger, that is an elephant and that is a parrot. |
To jest tygrys, to jest słoń a to jest papuga. (tłumaczymy w zoo) |
An old man is walking in the park. |
Staruszek spaceruje po parku. |
A teraz dobra wiadomość:
Przedimka nieokreślonego a/an NIE wstawiamy:
przed rzeczownikami w liczbie mnogiej,
jeśli wstawiamy słówka określające ilość (many, some, itd.)
przed rzeczownikami niepoliczalnymi,
jeśli pojawia się zaimek dzierżawczy (my, your, his, her, our).
Zobaczmy:
Is this your car? |
Czy to twój samochód? (zaimek) |
Have you got time to go shopping with me? |
Macie czas, żeby pójść ze mną na zakupy? |
My book is very interesting. |
Moja książka jest bardzo interesująca. |
There are pictures on the wall. |
Na ścianie wiszą obrazy. |
Have you got some wine? |
Masz trochę wina? |
I have no money. |
Nie mam pieniędzy. |
Susan is buying three apples. |
Susan kupuje trzy jabłka. |
Przedimek określony THE
Jak pamiętamy, przedimka the używamy mówiąc o konkretnej, określonej rzeczy czy osobie. Powiemy teraz o innych przypadkach, kiedy użycie the jest wymagane:
1. jeśli mówimy o rzeczowniku, który występuje "unikatowo", jest tylko jeden
The Earth goes round the Sun. |
Ziemia krąży wokół słońca. |
Crossing the Equator is a big attraction of this cruise. |
Przekraczanie równika jest dużą atrakcja tego rejsu. |
The Eiffel Tower is in Paris. |
Wieża Eiffla jest w Paryżu. |
2. jeśli z sytuacji wynika, że dana rzecz jest jedna, to używamy the - wiadomo o jaki przedmiot chodzi
Could you pass me the sugar, please? |
Możesz podać mi cukier? |
The car has broken down again. |
Samochód znów się zepsuł. |
Take the camera and come with me. |
Weź aparat i chodź ze mną. |
The film he starred in was a block-buster. |
Film, w którym wystąpił, był przebojem kasowym. |
3. The wstawiamy także przed przymiotnikiem w stopniu najwyższym (zobacz stopniowanie przymiotnika)
The Vistula is the longest river in Poland. |
Wisła to najdłuższa rzeka w Polsce. |
These are the best CDs I have. |
To są najlepsze płyty jakie mam. |
It is the most ridiculous thing I have ever heard. |
To najbardziej absurdalna rzecz jaką kiedykolwiek słyszałam. |
4. w pewnych ustalonych zwrotach
to play the guitar |
grać na gitarze |
in the morning |
rano |
in the afternoon |
po południu |
in the evening |
wieczorem |
to tell the truth |
mówić prawdę |
5. przed nazwami geograficznymi:
oceany |
|
the Pacific |
Pacyfik |
the Atlantic |
Atlantyk |
morza |
|
the Baltic Sea |
Morze Bałtyckie |
the Mediterranean |
Morze Śródziemne |
rzeki |
|
the Vistula |
Wisła |
the Nile |
Nil |
kanały |
|
the Suez Canal |
Kanał Sueski |
grupy wysp |
|
the Canary Islands |
Wyspy Kanaryjskie |
the Bahamas |
Wyspy Bahama |
łańcuchy górskie |
|
the Alps |
Alpy |
the Tatras |
Tatry |
the Himalayas |
Himalaje |
pustynie, regiony geograficzne |
|
the Middle East |
Środkowy Wschód |
the Sahara |
Sahara |
the Gobi Desert |
Gobi |
wydarzenia/okresy historyczne |
|
the Stone Age |
epoka kamienna |
the Middle Ages |
średniowiecze |
the Vietnam War |
wojna w Wietnamie |
6. przed nazwami gazet, kin, teatrów, hoteli, statków, instytucji, itd.
The Times |
gazeta |
The Marriott Hotel |
hotel |
The Holiday Inn |
hotel |
the British Museum |
muzeum |
the Mayflower |
okręt |
the EU |
organizacja |
|
|
7. przed nazwiskiem w liczbie mnogiej oznacza rodzinę
the Smiths |
państwo Smith |
the Simpsons |
państwo Simpson |
the Clintons |
państwo Clinton |
8. Przed nazwami krajów, które w nazwie mają liczbę mnogą lub słowa, które wskazują na to, że państwo składa się z licznych, niezależnych 'jednostek', które razem stanowią jedność państwową - republika, związek, federacja
the USA |
Stany Zjednoczone |
the Netherlands |
Holandia |
the Czech Republic |
Czechy |
Przedimek zerowy
Istnieją także sytuacje, kiedy nie używamy żadnego przedimka (czy raczej używamy przedimka zerowego). Nie wstawiamy nic przed:
1. nazwami państw
Russia |
Rosja |
Canada |
Kanada |
Australia |
Australia |
wyjątki: |
|
the Lebanon |
Liban |
the Sudan |
Sudan |
the Vatican City |
Watykan |
|
|
2. nazwami miast
Warsaw |
Warszawa |
Paris |
Paryż |
London |
Londyn |
wyjątek |
|
the Hague |
Haga |
3. nazwami ulic
Oxford Street |
Wall Street |
5th Avenue |
wyjątek |
the Strand |
the Mall |
4. nazwami mostów, placów
Tower Bridge |
London Bridge |
Trafalgar Square |
Times Square |
5. przed nazwami części świata, szczytów górskich, jezior
Europe |
Asia |
Africa |
North America |
Mount Everest |
Ben Navis |
Lhotse |
Lake Baikal |
Lake Geneva |
Inne
Jest w angielskim grupa rzeczowników, które, w zależności od tego czy poprzedzimy je rodzajnikiem określonym the, czy pozostawimy bez rodzajnika (rodzajnik zerowy), zmieniają znaczenie zdania. Do tej grupy należą między innymi:
court |
sąd |
hospital |
szpital |
prison |
więzienie |
school |
szkoła |
Rzeczowniki te to nazwy miejsc/instytucji, które pełnią pewną określoną funkcję - szkoła ma edukować, do więzienia idzie się na odsiadkę, do szpitala na leczenie, do sądu na rozprawę. Ale zdarzyć się może przecież i tak, że ktoś idzie do szkoły na wywiadówkę, do więzienia lub szpitala w odwiedziny, a do sądu chodzi do pracy.
Czyli pojawia się w tych instytucjach w nieco innym celu.
Po angielsku tę różnicę sygnalizuje the lub jego brak.
Tim goes to school. |
Tim się tam uczy, jest uczniem. |
His dad went to the school. |
Jego tata poszedł do szkoły na zebranie. |
Sue's boyfriend is in prison. |
Chłopak Sue siedzi w więzieniu. (bo narozrabiał) |
Sue is in the prison. |
A Sue go odwiedza... |