Rewolucja Amerykańska
Przyczyny: sprzeczne interesy gospodarcze: Anglia chciała wyłączność na dostarczanie produktów i zabieranie z Ameryki, a gdzie indziej taniej, Herbata; wzrost podatków a brak reprezentacji w parlamencie, opłata stemplowa, Oświecenie, prawa obywatelskie, Boston Tea Party
1776 Kongres przedstawicieli kolonii - wojna z Anglią
1776 Deklaracja Niepodległości: prawa naturalne człowieka
1783 Wersal - pokój, uznanie niepodległości
1787 Konstytucja: Kongres: Senat: 2 reprezentanci ze stanu; Izba Reprezentantów: na dwa lata; ; podatki, ustawy; Prezydent: pośrednie na 4 lata, polityka zagraniczna, armia, ustawy, weto; Sądy dożywotnio
Wielka Rewolucja Francuska
Przyczyny: przegrana wojna 7-letnia z Anglią (1763), zróżnicowanie wewnętrzne, monarchia chciała centralizować, szlachta nie, burżuazja chciała zniesienia ceł wewnętrznych i jednolitości, bo handel, kryzys finansów - duże wydatki dworu, ustrój stanowy, 97% ludzi w 3 stanie, bieda, brak możliwości wzbogacenia się, prawa senioralne szlachty do chłopów, sądownictwo szlachty, masoneria
1789 Brak pieniędzy więc król Stany Generalne - 300, 300, 600, ale oddzielnie
1789 Zgromadzenie Narodowe z 600, król pozwolił razem, ale zbierał woja
1789 Rozbudzeni, Gwardia Narodowa, nowe władze Paryża, zburzenie Bastylii bo woj, król odwołał woja
1789 zniesienie feudalnych: bez praw senioralnych, bez sądów patrymonialnych, czynsze wykupywane; Deklaracja Praw Człowieka i Obywatela: źródło władzy - Naród, cel - ochrona praw naturalnych;
1790 Reforma administracyjna, obieralne władze, bez ceł wewnętrznych, system miar, bez tytułów szlacheckich, likwidacja majątku kościoła, konstytucja cywilna: księża pensje za prowadzenie ślubów itp., uzależnienie kościoła od państwa, ale konflikty, i potem problemy
1791 Zakaz strajków i zgromadzeń dla robotników najemnych
1791 Wystąpienia republikańskie, stłumione
1791 Konstytucja; monarchia, cenzus majątku, weto, ministrowie odpowiadają przed zgromadzeniem
1791 Austria i Prusy chciały przywrócić porządek, ale nie wojskowo na razie, bo rozbiory, żyrondyści chcieli wojny, a jakobini nie
1792 Zgromadzenie na Austrię, ale król nie popierał, więc ludzie rozdarci, lęk przed wojną, sankiuloci nic nie dostali od rewolucji
1792 Sankiuloci zjechali króla, Zgromadzenie się rozwiązało i Konwencja wybrana, republika
1793 Austria i Prusy zjechane, ale potem znowu sukcesy
1793 bieda, głód, pobór do woja, więc sankiuloci zmusili Konwencję do rozwalenia żyrondystów
1793 nowa konstytucja: republika, powszechne prawo wyborcze, oświata, wolności obywatelskie; uwłaszczenie chłopów, maxima na ceny, zaostrzenie sądownictwa, terror, nowy kalendarz, religia, żeby kształtować świadomość
1794 I Koalicja dostawała
1794 Przewrót, bo: wrogość do kościoła, chłopi mieli fajnie, bo uwłaszczenie, a burżuazja nie, bo maxima na ceny, zwycięstwa na wojnie odwróciły uwagę ludzi od niej, oskarżani o brak radykalnych działań albo o terror, tępienie opozycji
1974 Roberspierryści ścięci, zniesienie maximów, giełda
1795 Konstytucja: cenzus majątkowy, Rada Pięciuset, Dyrektoriat
Podboje Napoleona
1793 I Koalicja
1795 Koniec I koalicji bo Prusy zajęte rozbiorami, została Anglia i Austria
1796 Napoleon dowódca frontu włoskiego
1797 Campo Formio : Belgia do Francji, Wenecja do Austrii, mała republika włoska - została Anglia
1798 Wjazd w Egipt na Anglię, zniszczone okręty
1798 Francja na Państwo Kościelne, => Republika Rzymska
1798 II Koalicja - Anglia, Austria, Rosja, Turcja, Neapol, Sardynia
1799 Neapol -> Republika Partenopejska
1799 Wjazd Austrii we Włochy, Napoleon wrócił
Dyrektoriat słaby: ludzie mieli dość rewolucji, potrzebne nowe prawa zabezpieczające porządek, a Dyrektoriat skłócony i skorumpowany, więc zamieszki; słaba sytuacja finansowa i Francja dostawała od II koalicji.
09.11.1799 Przewrót Napoleona, konsulat
1800 Wjazd we Włochy: pod Marengo
1800 pod Hohenlinden na froncie reńskim
1801 Lunewille - z Austrią: Belgia dla Francji, Republika Włoska, potem inne pokoje
1802 Amiens - z Anglią
1805 Desant Francji na Anglię, ale rozbity pod Trafalgarem
1805 III Koalicja - Anglia, Austria, Rosja, Neapol, Szwecja - przeciw uzurpatorowi i ekspansji Francji
1805 Francja przymierze z Hiszpanią i (południowymi państwami Niemieckimi, bo niezależność od Austrii)
1805 pod Ulm, Austria dostała
1805 pod Austerlitz - 3 cesarzy
1805 Preszburg (Bratysława) - z Austrią: Austria bez (Wenecji, Istrii, Dalmacji -> (Rep. Włoska => Królestwo Włoskie), Związek Reński
1806 Związek Reński, Napoleon polityka zagraniczna, koniec I Rzeszy, koniec cesarza rzymskiego narodu niemieckiego
1806 IV Koalicja - Anglia, Rosja, (Prusy, bo dominacja Francji w Niemieckich)
1806 pod Jeną, Auerstadt - Prusy dostały, zdobyty Berlin
1806 Berlin: blokada kontynentalna, dalej na wschód
1807 pod Iławą, Frydlandem - Rosja dostała
1807 Tylża - z Rosją i Prusami: Rosja blokada, Prusy bez połowy terytorium
1807 Portugalia nie chce blokady - zjechana
1808 W Hiszpanii przejęty tron, ale guerilla i Anglia, więc się wycofali
1808 Francja na Hiszpanię, ale koalicja
1808 V Koalicja: Austria, Anglia
1809 pod Wagram, Austria dostała
1809 Wiedeń - z Austrią: nowa Galicja -> Księstwo W., Istria -> Francja
1812 Francja na Rosję - Kutuzow
1812 pod Smoleńsk, pod Borodino
1813 VI Koalicja - Rosja, Anglia, Szwecja, Prusy, Austria
1813 pod Lipskiem, Bitwa Narodów, Napoleon dostał
1814 Paryż zdobyty, Napoleon na Elbę
1815 100 dni
1815 VII Koalicja - cała Europa
1815 pod Waterloo, Św. Helena
1821 Napoleon wykitował
Reformy Napoleona
1799 Napoleon do władzy, Konstytucja: Konsul - pełna władza, inicj. ustaw. , 3 izby: Trybunat, Ciało Prawodawcze, Senat; cenzus majątkowy, doradcza Rada Stanu
1802 Prawa: departamenty, konkordat - bo w czasie rewolucji Kościół zjechany i potępiał: podział, uznana konfiskata z rewolucji, wolność wyznania; bez strajków, cenzura, tajna policja, licea, reforma armii, Legia honorowa
1804 Kodeks Cywilny: bez feudalnych, własność, wolność obrotu i produkcji, wolność wyznania, śluby cywilne, równość wobec prawa
1804 Cesarz, sam się koronował
Reformy w zdobytych terenach: konstytucje, Kodeks Cywilny, równość wobec prawa, ograniczenie Kościoła, bez poddaństwa chłopów, wolność handlu i obrotu ziemią
1807 Reformy w Prusach: zniesienie poddaństwa, wolny handel ziemią
1808 Reformy w Prusach: chłopi po połowie ziemi, samorządy w miastach, powszechna armia, rada ministrów, kanclerz, oświata
Bez reform w Austrii i Rosji
Rewolucja przemysłowa
Anglia - ogradzania pod owce, wywalania wieśniaków
Intensyfikacja upraw, wydajność, dochody, uwolnieni chłopi do miast, tania siła robocza
Warunki rozwoju techniki: siła robocza, kapitał, rynek zbytu
Skutki: podział pracy, urbanizacja, wzrost skali produkcji, komercjalizacja, rewolucja transportowa, konkurencja, produkcja maszynowa, cykliczność rozwoju (kryzysy), konflikt pomiędzy robotnikami a pracodawcami.
Ned Ludd - przywódca protestów przeciwko wprowadzaniu maszyn, bo wywalali ludzi - luddyści
1800 ogniwo galwaniczne
Morse - telegraf
1844 lampa łukowa
1853 lampa naftowa
bank notes, Bank Angielski
Kongres Wiedeński 1814 - 1815
Gruba Czwórka: Rosja, Austria, Anglia, Prusy, potem Francja
legitymizm - prawowity, stary, jak było
Francja - granice z 1972, kontrybucja, wojska
Rosja - prawa do (Księstwa Warszawskiego => Królestwa Polskiego)
Austria - <-: okręg tarnopolski, Śląsk Cieszyński, Lombardia, Wenecja, Dalmacja, Istria
Prusy - <-: Wielkie Księstwo Poznańskie, połowa Saksonii, Pomorze Zachodnie, Westfalia, Nadrenia
Anglia - potwierdzenie: Malta, Wyspy Jońskie, Cejlon
Przywrócenie państwa kościelnego, Belgia + Holandia => Zjednoczone Królestwo Niderlandów, Norwegia od Danii do Szwecji
Związek Reński => Związek Niemiecki, hegemon: Austria; należały tylko kawałki Austrii i Prus
Zakaz handlu niewolnikami
Sojusz Kościoła z restauracją, organizacje wolnościowe bez Kościoła
1815 Święte Przymierze: Austria, Prus, Rosja, potem reszta, bez Anglii, Turcji, i Państwa Kościelnego; pomoc zbrojna w razie rewolucji, zakłócenia porządku
Reakcjoniści, konserwatyści: pozostawienie tradycji, religia, małe zmiany
Liberałowie: przeciw monarchii absolutnej, wolność wyznania, słowa, prasy, stowarzyszeń, równość wobec prawa, cenzus majątkowy, liberalizm ekonomiczny
Republikanie: liberałowie bez monarchii konstytucyjnej
Socjaliści: Owen: chciał poprawić warunki pracy, szkoła, ograniczenie czasu pracy, zwalczał pijaństwo i miał zyski; Fourier: teoria, wspólnoty po 1620, odpowiedni podział pracy
Walka o wolność po kongresie
1820,1 Karbonariusze: robotnicy, inteligencja , oficerowie, dla ludu, nieudane powstania: Włochy, Francja, Belgia, Niemcy; potem wygasł
1834 Młoda Europa: Włochy, Niemcy, Polska;
1814 Powrócił Ludwik 18, karta konstytucyjna: 2 izby, duży cenzus majątkowy, rząd, Kodeks Napoleona, wolność wobec prawa
1830 Rewolucja lipcowa - wywalili Karola 10, bo: ograniczył prawo wyborcze, wolność prasy, kary za opozycję; osadzili Ludwika Filipa, małe zmiany
Anglia - luddyści, bunty robotników, mały wpływ robotników na głosowania do parlamentu (2 izby)
182x Ustawodawstwo pracy, ograniczenie czasu pracy dzieci, pozwolenie na organizacje robotnicze
1832 Reforma prawa wyborczego
1836 Czartyści - organizacja robotnicza, tylko petycje
1846 Zniesienie ceł na zboże, poprawienie warunków życia roboli
1821 Towarzystwo Południowe - republikanie
1821 Towarzystwo Północne - monarchia konstytucyjna
Zniesieni poddaństwa chłopów, uwłaszczenie
1825 Aleksander I wykitował, Konstanty nie chciał, więc Mikołaj
1825 Dekabryści, odmowa przysięgi, stłumiono
Mikołaj rozbudowywał aparat policji
Dążenia niepodległościowe narodów Turcji: Bułgarzy, Serbowie, Mołdawia, Wołoszczyzna; autonomie
1821 Walki o niepodległość Grecji, Święte Przymierze powinno pomóc Turcji, ale bali się opinii publicznej i Rosji, że pomoże i będzie miała wpływy, więc
1827 pod Navarino - wjechali Turcji okrętami, wygrali
1829 Adrianopol - z Rosją, uznanie niepodległości Grecji, i autonomii
Austria - świadomość narodowa Czechów, Węgrów, Chorwatów, Słoweńców, panslawizm
Rozbiory
1764 Poniatowski królem, zatwierdzony przez Rosję i Prusy1764 Sejm Konwokacyjny, prorosyjski, reformy: równe prawa religiom, potwierdzenie liberum weto1768 Konfederacja Barska: przeciw Rosji, królowi, Czartoryskim, poparła Turcja
1772 I Rozbiór: Prusy chciały, Rosja do tej pory nie, bo chciała całość, ale konfederacja, więc się zgodziła; Prusy: Warmia, Pomorze Gdańskie, kawałek Wielkopolski; Austria: Małopolska, Podole; Rosja: Inflanty, dużo Białorusi
1788 Sejm Wielki: hetmański: Branicki, anarchia, przekupieni; królewski, patriotyczne: Potoccy, reformy
1788 Reformy: 100.000 armii, pozbawiono prawa głosu bezrolną szlachtę => bez przekupstwa, prawo o miastach, nadanie szlachectwa niektórym mieszczanom
1791 Konstytucja: wolność wyznania, utrzymanie szlachty, mieszczanie wolni, wolność chłopów, trójpodział władzy, Sejm, król elekcyjny, sądy terenowe
1792 Targowica: przeciw konstytucji, pomoc do Rosji, wojska wjechały
1792 Król do Targowicy, bo i tak nie wygrają, a może jakieś ustępstwa
1793 II Rozbiór: Austria nawalała się z Francją, więc rozbiór bez niej, Prusy: Gdańsk, Toruń, Wielkopolska, kawałek Mazowsza; Rosja: Ukraina, Białoruś, zatwierdzone przez sejm
1794 Powstanie Kościuszkowskie, bo zmniejszenie ilości woja uchwalone przez sejm
1794 pod Racławicami, dostali
1794 Manifest Połaniecki: bez poddaństwa chłopów, bez pańszczyzny na czas wojny, żeby chłopi wstępowali, ale mało
1795 III Rozbiór: Austria: południe, Kraków; Prusy: Mazowsze z Warszawą; Rosja: Litwa, Wołyń; król abdykował
Skutki: szlachta się obudziła, słaba gospodarka, oderwanie się chłopów na kresach
Legiony
1796 Napoleon zjechał Austrię, jeńcy polscy, więc Legiony
1797 Utworzenie Legionów w Republice Lombardzkiej
1798 II Koalicja, Legiony zjechały neapolitańczyków, ale dużo do niewoli
1801 Pokój z Austrią, nic dla Polski, a w układzie paryskim zrzekł się wpływu na Europę Wschodnią
1801 Dezercje, niezadowolenie, więc na Santo Domingo, zjechane w 1803
Księstwo Warszawskie
1806 Berlin: Dąbrowski poparł, a Kościuszko nie, bo nie wierzył w intencje Napoleona
1806 Komisja Rządząca: przew. Małachowski, Poniatowski, Dąbrowski
1807 Tylża - Francja z Rosją i Prusami: Rosja chciała silnych Prus, Francja słabych, Księstwo Warszawskie pod królem Saksonii bez Pomorza Gdańskiego, połowa Prus została
1807 Konstytucja: bez feudalnych, silna władza królewska, równość wobec prawa, bez równości praw, król inicj., Rada Ministrów: Potocki, Poniatowski;
Ciężka sytuacja finansowa, donacje da Francuzów z polskich dóbr, wierzytelności.
1807 dekret grudniowy - chłopi są wolni, ale ziemia należy do panów
1807 Izba Edukacyjna
1808 Szkoła Prawa
1808 Kodeks Napoleona: wolny obrót ziemią, sprawowanie urzędów (mieszczaństwo)
1809 Wjazd Austrii, bitwa pod Raszynem nieroztrzygnięta, Warszawa oddana, a Poniatowski wjazd w Lubelszczyznę Austrii, a potem pokój
1812 Królestwo Polskie, 100.000 woja dla Napoleona
1813 Wjazd Rosji w Polskę, koniec księstwa
Kraków Wolne Miasto
1815 Konstytucja liberalna
1826 Aresztowanie Towarzystwa Patriotycznego
Powstanie listopadowe
Przyczyny: pośrednie: łamanie konstytucji, ograniczanie autonomii, romantyzm, ruchy wolnościowe w Europie; bezpośrednie: rewolucja lipcowa we Francji, przygotowywana przez cara interwencja w Belgii z armią polską, groźba wykrycia spisku
29.11.1830 Powstanie
1830 Chłopicki chciał ugody, ale nie
1831 Wojna, nieudolnie prowadzona, Olszynka Grochowska, Powstanie na Litwie, klęska
1831 Zdobycie Warszawy
1831 Taryfa celna: co do Rosji duże
1832 bez konstytucji, bez sejmu, rządu, armii, sądy wojskowe, zostawione Rada Administracyjna i Stanu z ograniczonymi kompetencjami, woj rosyjski w Polsce, Cytadela, unifikacja systemu prawnego, gubernie, kodeks karny, system miar i wag, bez wyższych uczelni, walka z Kościołem
Wielka Emigracja
1832 Towarzystwo Demokratyczne Polskie: Darasz, Hetman, zapewnienie szczęścia społecznego, uwłaszczenie
Hotel Lambert: Czartoryski, najpierw niepodległość, potem ustrój, działalność dyplomatyczna, szlachta podniesie lud i ma nim rządzić dla jego dobra, chcieli monarchii
Powstanie Krakowskie
Organizacje spiskowe, połączone z emigracją, Mierosławski plan powstania razem z TDP, chcieli dotrzeć do chłopów, dać im ziemię, a nieposłuszną szlachtę kasować, Dembowski
Ale nieufność chłopów, ciemnota, powstanie miało być we wszystkich trzech zaborach
1846 Chcieli na Tarnów, ale sprzeczne rozkazy i rabacja, bo: Austriacy mówili, że szlachta nie chce dopuścić do uwłaszczenia przez cesarza
1846 Kraków, udało im się zdobyć, chcieli chłopów, ale zjechani
Skutki: Wcielenie Wolnego Miasta Kraków do Austrii, Rosja zakazała sądzenia chłopów przez szlachtę, zwiększania pańszczyzny i rugowania bo chciała mieć dobre stosunki z chłopami
Wiosna Ludów w Polsce
1848 Powstanie Wielkopolskie, bo: rewolucja w Berlinie, uwłaszczenie chłopów => świadomość narodowa i chcieli więcej, germanizacja, konkurencja niemieckiego przemysłu
1848 Rewolucjoniści w Berlinie chcieli wojnę z Rosją
1848 Komitet Narodowy chciał tylko dużych reform
1848 Chcieli rozbrojenie części woja polskiego za reformy, rozbroili, ale nie zreformowali, więc pospolite ruszenie
Skutki: bez autonomii, szlachta nie chciała już spisków, tylko legalną drogę
1850 Dokończenie uwłaszczenia
1848 Rewolucja w Wiedniu, więc Komitet Narodowy w Krakowie, zniósł pańszczyznę
1848 Cesarz zniósł pańszczyznę, żeby niby było, że on pierwszy i szlachta zła
1848 Austriacy zjechali Kraków, Lwowa nie, bo Ukraińcy i konflikt
1848 Oddzielenie się Ukraińców galicyjskich, proaustriaccy
1848 Wybory do parlamentu Wiedeńskiego, ale mało chłopów
1848 Zjechali Lwów, rozwiązali parlament
Skutki: nie było jedności, uwłaszczenie, chłopi pokazali, że są siłą
Powstanie styczniowe
1856 Odwilż: bez cenzury, amnestia, szkolnictwo wyższe, zniesienie ceł
1858 Towarzystwo Rolnicze - Zamoyski: uwłaszczenie
Przyczyny: szybki rozwój gospodarczy, hamowany przez feudalizm wsi, więc żądania poprawy, młode pokolenie nie pamiętające listopadowego, kryzys Rosji, organizacje spiskowe na uniwersytetach zagranicznych, rozbudzenie świadomości narodowej przez manifestacje, doświadczenie: Wiosna Ludów, że sojusz rewolucją europejską nic nie daje, chłopi mogą się zwrócić przeciwko szlachcie, wojna krymska, że dyplomacja nic nie da; Garibaldi
1860 Manifestacje bo rocznica listopadowego
1861 Towarzystwo Rolnicze uchwaliło czynszowanie, zabici w czasie manifestacji
1861 Powołanie Delegacji Miejskiej, która miała uspokoić Warszawę, uwłaszczenie w Rosji
biali: TR - manifestacje doprowadzą do ustępstw
czerwoni: młodzież - powstanie zbrojne
1861 Rozwiązanie TR, Delegacji, ostrzelanie manifestacji więc do kościołów
1861 Ogłoszenie stanu oblężenia, zjechanie kościołów, powstanie organizacji spiskowych
1862 Reformy Wielopolskiego: czynszowanie, bez serwitutów, równouprawnienie żydów, szkolnictwo; ale trochę za mało, rozbudowa siatki spisków, Komitet Centralny Narodowy
1862 Możliwość branki, Wielopolski, że będą brać spiskowców, więc plany powstania
1863 Powstanie
Skutki: polityka Wielopolskiego nic nie daje (dawanie małych ustępstw w zgodzie z Rosją), zwrócenie uwagi mocarstw, uwłaszczeni chłopów, zmieniona idea polityczna: bez powstań
Wiosna Ludów
Walka burżuazji przeciwko feudalizmowi, dążenia narodowe
Bez Anglii, bo monarchia parlamentarna, i rewolucja przemysłowa, i Rosji, bo silnie feudalna, i policja Mikołaja
Przyczyny: komunikacja,
Francja
1846 Nieurodzaj w rolnictwie, skandale finansowe, bezrobocie, więc bankiety
1848 Rozpędzony bankiet, bunt, abdykacja Ludwika Filipa
1848 Rząd Tymczasowy: wolność prasy i zgromadzeń, wybory powszechne do Zgromadzenia, Komisja Luksemburska: roboty państwowe, skrócenia dnia pracy, pomoc da ubogich
1848 Rozruchy przeciw Zgromadzeniu, więc likwidacja wolności prasy, Komisji Luksemburskiej, robót publicznych
1848 Powstanie robotnicze, stłumione
1848 Konstytucja: powszechne prawo wyborcze, ochrona pracy, prezydent, silny, bez reelekcji, Ludwik Napoleon prezydent,
1849 Zgromadzenie zaczęło wprowadzać: cenzus, cenzurę, zakaz strajków
1851 Przewrót, plebiscyt - przedłużenie kadencji, trzy ciała ustawodawcze
1852 Plebiscyt - cesarstwo
Francja: na początku silna władza Cesarza, cenzura, ale wzbogacenie burżuazji, opozycja, więc reformy
1864 Prawo zrzeszania się i strajków, inicjatywa dla posłów, mało cenzury
1870 Ministrowie odpowiedzialni przed parlamentem
Austria
1846 Nieurodzaj, rabacja, wystąpienia na Węgrzech
1848 Rozruchy w Wiedniu, więc: bez cenzury, konstytucja, odrębny rząd węgierski
1848 Powstania w Wenecji, Mediolanie
1848 Piemont i Sardynia na Austrię
1848 Konstytucja od władcy: wybory pośrednie, cenzus; więc znowu rozruchy
1848 Roboty publiczne, zwołany parlament: zniesienie pańszczyzny, uwłaszczenie; więc chłopi szczęśliwi
1848 Sardynia i Piemont dostały, rozejm
1848 Czechy chciały na swoje, ale Niemcy w Czechach nie, więc Czechy panslawizm i austroslawizm
1848 Zjazd słowiański, ale dużo konfliktów
1848 Austria zjechała Czechy
1848 rewolucja na Węgrzech wspierana przez Austrię, Austria chciała zjechać Węgry
1848 Rozruchy w Wiedniu, rewolucja, przejęta władza, ale zjechane,
1849 Piemont i Sardynia znowu próbowała zjechać Austrię, ale dostała, więc abdykował, dla Wiktora Emanuela II
1849 Republika Węgierska, walki z Austrią, Rosja pomogła, Węgry dostały
Niemcy
1848 Rozruchy i wolność prasy, konstytucje, parlamenty, uwłaszczenie
1848 Chcieli zjednoczyć Niemcy, dwie koncepcje: małe - z Prusami, wielkie - z Austrią
1848 Wybrany parlament, chcieli królowi Prus, ale on nie chciał od ludzi, tylko od Boga, i bał się Rosji i Austrii, więc nic
Wojna Krymska
Turcja coraz słabsza, wystąpienia narodów bałkanów i innych
Rosja chciała: morze Czarne, cieśniny i dostęp do Śródziemnego
Anglia chciała: cieśniny, Śródziemne, handel z Turcją
Austria nie chciała, żeby dążenia separatystyczne objęły jej posiadłości na półwyspie
Francja chciała: rozszerzenie wpływów na afrykańskich wybrzeżach Śródziemnego
1850 Spór o miejsca święte między katolikami a prawosławnymi: Francja i Rosja; sułtan za katolikami, więc Rosja przygotowania do wjazdu: liczyli na pomoc Austrii, bo pomoc w Wiośnie Ludów, i Prus, bo kumpel na tronie
1853 Wjazd w Mołdawię i Wołoszczyznę, autonomie Turcji, więc Turcja wojna
1854 Do wojny po stronie Turcji Francja i Anglia
1855 Do wojny po stronie Turcji Królestwo Sardynii, bo chciało być widziane na arenie
1855 Austria zjechała autonomie
1855 Zdobyty Sewastopol od Rosjan
1855 Mikołaj I wykitował, Aleksander II
1856 Konferencja paryska: integralność Turcji, autonomię: Serbii, Mołdawii, Wołoszczyzny; zrównanie praw religii, Morze Czarne neutralne
1861 Rumunia z księstw naddunajskich
1861 Reforma rolna: bez poddaństwa chłopów, wykup ziemi częściowo przez państwo, reszta przez wspólnotę, bo dla władz lepiej, bo pilnowali członków, spłat, wiązało z ziemią
1864 Wprowadzenie samorządu, reforma sądownictwa, bez kar cielesnych
1874 Reforma wojska, zmniejszony czas służby
Zjednoczenie Włoch
Król Sardynii - Wiktor Emanuel, premier - Cavour
Dwa obozy: monarchistyczny - Cavour, republikański - Garibaldi, Mazzini (Młoda Europa)
Cavour chciał, żeby Francja zjechała Austrię, bo Austria miała posiadłości na półwyspie
1858 Napoleon, że zjedzie za Niceę i Sabaudię, ale Austria ma wypowiedzieć, więc jawne zbrojenia
1859 Wojna, Rosja nie pomoże, bo Austria nie pomogła w Krymskiej, Prusy chciały osłabienia Austrii, a Anglia nic nie miała
1859 pod Magentą, Solferino, Austria dostała
1859 Państwa środkowych Włoch - powstania przeciw władcom
1859 Prusy bały się, że Francja za silna, więc zebrał woja, więc Francja pokój: Lombardia dla Sardynii, reszta zostaje
1860 Państwa środkowych Włoch włączyły się przez plebiscyty do Sardynii
1860 Wjazd Garibaldiego, Obojga Sycylii, Neapol
1861 Królestwo Włoskie
Zjednoczenie Niemiec
Przeszkody: konflikt o hegemonię, zburzenie układu sił, różnice pomiędzy państwami, religia
Austria nie należała do Związku Celnego, więc zacofana gospodarczo, a Prusy tak i silne więzi między państwami, Austria słaba po kłótni z Rosją i zjednoczenia Włoch
1861 Wilhelm I i Bismarck do władzy
1862 Reforma armii: skrócenie czasu do 3 lat - wszyscy byli przeszkoleni
1863 Chciał Rosję sprzymierzyć że sobą, a oddalić od Francji - pozwolił Rosji na ściganie powstańców styczniowych na swoim terytorium a Napoleon poparł Polaków
1863 Dania chciała Szlezwik i Holsztyn,
1864 Prusy i Austria zjechały Danię, Szlezwik dla Prus, Holsztyn dla Austrii, konflikt o nie
Bismarck chciał zjechać Austrię, więc obiecał Włochom Wenecję a Francji Belgię
1866 Prusy zjechały Austrię pod Sadową, pokój: Wenecja dla Włoch, Austria przestała się wtrącać w Związek Niemiecki
1867 Związek Północnoniemiecki - za zjednoczeniem i jedna religia
Bismarck chciał zjechać Francję, Rosja jej nie pomoże, bo wojna krymska i propolski, Austria nie miała nic do gadania, bo zjechana, , Włochy dostały Wenecję, Bismarck powiedział Anglii, że Francja chce Belgię, a Anglia nie chciała wzmocnienia Francji
1870 Spór o Hiszpanię, Prusy chciały swojego kumpla, więc Francja się wkurzyła, Prusy zrezygnowały, ale depesza emska
1870 pod Sedanem Francja dostała, Napoleon do niewoli, więc w Paryżu republika
1871 Francja chciała pokoju: bez Alzacji i Lotaryngii, kontrybucja
1871 II Rzesza: Rada Związkowa, Sejm, silny król, kanclerz
1872 Kulturkampf: centralizacja władzy, podporządkowanie Kościoła państwu, różnice religijne południowych landów
1878 Prawa wyjątkowe przeciw socjalistom: bez stowarzyszeń, zgromadzeń, prasy; bo rósł w siłę i zamach na kanclerza
1890 Zniesiona prawa wyjątkowe
Austro-Węgry
1860 Po wojnie włoskiej reformy: rozszerzenie sejmów prowincji, ale protesty Węgrów, bo chcieli więcej
1861 Parlament, ograniczone uprawnienia, nadany przez cesarza
1867 Po wojnie z Prusami: dualizm, unia personalna, wspólne: wojsko, budżet, polityka zagraniczna; bez cenzury, szerokie autonomie innych nacji Austrii, Rada Państwa, system kurialny
1907 Zniesienie systemy kurialnego
Międzynarodówka
1862 Robotnicy się spotkali, chcieli nawiązać współpracę
1864 I międzynarodówka, indywidualni działacze, wyzwolenie klasy robotniczej, do 1876
Anglia: bez rewolucji, bo wolność zrzeszeń i poprawa warunków pracy, tylko ekonomiczny program
Francja: dwa nurty: rewolucyjny utopijny komunizm i ewolucyjny - zmiany poprzez demokrację
Niemcy: dążyli do powszechnego prawa wyborczego, żeby zmienić
1869 II Międzynarodówka - bo dużo partii we wszystkich państwach europejskich, dwie koncepcje: rewizjonizm (marksizmu)- socjalizm środkiem do poprawy robotników legalną drogą, reformizm - socjalizm - nowy ustrój budowany legalnymi drogami
Komuna Paryska
1870 Powstanie republiki w Paryżu, bo cesarz dostał pod Sedanem, i potem oblężenie, powstanie Gwardii Narodowej do obrony
1871 Nowy rząd słabo walczył, wystąpienia stłumione
1871 Pokój z Prusami, defilada niezadowolenie, rozbrajanie i zniesienie żołdu dla Gwardii Narodowej
1871 Rewolucja przeciw rządowi - wybory do Komuny Paryskiej, idealistyczne plany: przejęcie własności
1871 Komuna zjechana przez rząd, bo Prusy wypuściły jeńców
1875 Zgromadzenie Narodowe, że Francja republika: prezydent na 7 lat, rząd odpowiedzialny przed parlamentem
1905 Oddzielenie Kościoła od państwa: bez szkół, bez religii w szkołach,
Wojna Secesyjna
Przyczyny: różnice: religijne: południe - anglikanie, północ - purytanie; południe - duże posiadłości, bez przemysłu, północ - przemysł, cła: południe nie chciało, bo handel z Europą bawełną, północ chciała, bo ochrona przemysłu, kultura; spór wokół rolnictwa, abolicjoniści: organizacja przeciw niewolnictwu, aktywna, John Brown;
1860 Lincoln prezydent, 1865 zamordowany
Skutki: gubernatorzy wojskowi na południu, poprawka znosząca niewolnictwo, Ku-Klux-Klan, segregacja rasowa w szkolnictwie
Rewolucja 1905
1905 Rewolucja, bo: dostali od Japonii, chłopi chcieli ziemi, robole ochrony, absolutyzm, wiele narodowości: Fini, Polacy, strajki
1905 Krwawa niedziela: ostrzelany protest, więc strajki, masowe protesty, wystąpienia chłopów, bunt marynarzy
1905 Car chciał zwołać Dumę, ale klęska z Japonią, i Duma doradcza, więc większe strajki
1905 Manifest Październikowy: Duma Ustawodawcza, swoboda zgromadzeń i stowarzyszeń
1906 Duma rozwiązana, Stołypin premier - skasował krwawo rewolucję
1906 Reformy Stołypina: pozwolenie na wystąpienie ze wspólnoty gminnej z ziemią
Trójprzymierze i Trójporozumienie
Przyczyny wojny: Niemcy musiały sobie zdobyć miejsce na arenie
1875 Powstanie antytureckie w Hercegowinie, Bułgarii
1877 Rosja zjechała Turcję, bo wpływy, oficjalnie opiekun Słowian
1878 San Stefano: Wielka Bułgaria zależna od Rosji; ale protesty innych mocarstw
1878 Konferencja berlińska: Austro-Węgry, Francja, Turcja, Anglia, Włochy; - Bułgaria lennem turcji z pełną autonomią, Bośnia i Hercegowina pod opiekę Austro-Węgier; - konflikt między Rosją a Austro-Węgrami
1879 Traktat Niemcy i Austro-Węgry o pomocy w razie wojny z Rosją
1887 Traktat reasekuracyjny Rosja i Niemcy - Rosja Niemcom konfliktom z wyłączeniem Francji, Niemcy Rosji z wyłączeniem Austro-Węgier - wszystkie oprócz istniejących
1882 Włochy do Niemiec i Austro-Węgier, bo Francja zajęła Tunis, który chciały Włochy
1891-4 Sojusz Francusko-Niemiecki, bo bez konfliktów, Francja handel, Rosja inwestycje, przeciwdziałanie wspólnemu wrogowi - Trójprzymierzu
1882 Anglia przejęła Egipt, kanał Sueski, Sudan
1892 Kompromis Faszodański: Francja zjeżdżała na Zachód, Anglia na południe, ale się pogodzili
1899-02 Wojna burska - Anglia zjechała Burów, bo złoto i diamenty
1904 Entente Cordiale - Francja i Anglia - Egipt dla Anglii, Maroko dla Francji, bo Niemcy wychodziły na morza, przemysł się im rozwijał
Anglia dążyła do wpływów w okolicy Indii, bo kolonizacja Rosji i Niemiec
1907 Anglia pogodziła się z Rosją, więc potem do Trójporozumienia
1908 Austria zaanektowała Bośnię i Hercegowinę, bo zmiana władzy w Turcji, bez wojny, bo Rosja dostała od Japonii
1912 Bułgaria, Grecja, Serbia, Czarnogóra zjechały Turcję, zabrały terytorium
1913 Bułgaria zjechała swoich kumpli, bo podział terytorium, dostała, więc potem do państw centralnych
Zabory do 1914
Rosyjski: po powstaniu: likwidacja budżetu, Rady Stanu, komisji, Banku Polskiego, 75 % zakonów, rusyfikacja, rosyjski urzędowy, Szkoła Główna => rosyjski uniwersytet; praca organiczna, pozytywizm
1850 Zniesienie ceł do Rosji - rozwój przemysłu, tania siła robocza, złoża surowców, kolej
1864 Uwłaszczenie, ale rolnictwo i tak zacofane, samorząd, bez propinacji, ale serwituty zostały - konflikty, małe gospodarstwa, konkurencja importu
Austriacki:
1868 Autonomia Galicji: administracja polska, język polski, Sejm Krajowy, Rada Państwa, kurie, Rada Szkolna Krajowa, polskie szkoły, wyższe
1908 Zabójstwo namiestnika przez Ukraińców dążących do samodzielności (57?)
Stańczycy: ugodowi, Popiel, związani z Lambert w okresie powstania styczniowego, Galicja autonomię dostała a nie wywalczyła, więc ugoda dobra, trójlojalizm: lojalność wobec zaborców, potem opozycja narodowców; szkoła krakowska: przyczyny upadku: złota wolność, anarchia, brak silnej władzy; własna wina Polaków, więc niezdolni do życia sami
1869 Teka Stańczyka: potępia powstania
Bez przemysłu oprócz Śląska Cieszyńskiego, rozdrobnienie <=: bez rugowania, chłopi nie mogli do przemysłu; propinacja, serwituty
Pruski
1871 Walka z polskością po zjednoczeniu Niemiec: ziemia, język, kościół; ale aktywność społeczna
1872 Kulturkampf: duchowieństwo odsunięte od szkół, niemiecki w szkołach, śluby cywilne,
1885 Rugi Pruskie
1886 Komisja Kolonizacyjna: wykup ziemi polskiej
1894 Hakata: grupa wpływająca na politykę antypolską
1904 Nowela Osadnicza - bez budynków bez zezwolenia
1908 Przymusowe wywłaszczenie majątków ziemskich - ustawa
1909 Stronnictwo Narodowo - Demokratyczne: bo walka z polskością
Wielkopolska i Pomorze zaplecze rolnicze, bo uwłaszczenie, duże gospodarstwa, mechanizacja, postęp
Górny Śląsk - przemysł ciężki
Polityka
Socjaliści: bo na uczelniach rosyjskich, Waryński, dwie grupy: Waryński - bez niepodległości, bo wrogość wobec proletariatowi innych państw, Limanowski - niepodległość, bo robotnik członek narodu
1880 Genewa - zjazd socjalistów
1882 Socjalrewolucyjna Partia Proletariat: równość i bez własności, na razie ustawy socjalne; w Warszawie
1892 Program paryski - PPS: niepodległość, uspołecznianie
1893 SDKP - Marchlewski, Luksemburg: bez niepodległości
1900 SDKPiL
1892 PPSD - Galicji i Śląska Cieszyńskiego - Daszyński - legalna
Nacjonaliści:
1887 Liga Polska w Szwajcarii - po TDP: niepodległość
1897 SND: wspólnota narodowa, interes narodu, każdy musi myśleć o narodzie, więc oświata, antysemityzm, bo dużo i handel, najpierw naród wyedukować, a potem powstanie, a na razie ugoda
Ludowcy:
Galicja, bo w pruskim solidarna walka ze zniemczaniem, a w rosyjskim ludowy ruch nie może być tajny, a w Galicji niezadowolenie chłopów, bo bieda
Uświadamianie chłopów przez pisma
1895 Stronnictwo Ludowe, 1903 Polskie Stronnictwo Ludowe: zniesienie kurii, bez serwitutów, kredyty
1913 PSL „Piast”, PSL-Lewica
Rewolucja 1905-1906 na ziemiach polskich
1904 Wojna Rosyjsko - Japońska, więc Piłsudski, że powstanie, a Dmowski nie chciał dopuścić
1905 Rewolucja: endecja chciała autonomii, bez gwałtownych działań, PPS: razem z środkami zbrojnymi, SDKP - rewolucja razem z Rosyjską
1905 Strajki w szkołach, chłopów <= działalność uświadamiająca
1905 Ogłoszenie swobód, prywatne szkoły, Kościół, język polski
1905 Manifestacje, stan wojenny, połączenie narodowego i społecznego charakteru, PPS kazała bojkotować Rosję, a endecja chciała autonomii, ale nic, bo ruch zamierał
1905 SPR - ugodowcy
1906 Walki pomiędzy PPS a endecją, bo PPS atakowała rosyjskie posterunki
Skutki: legalne ruchy polityczne do Dumy, polskie organizacje, szkoły, mała cenzura, ustawodawstwo pracy, związki zawodowe,
PPS => PPS-Lewica, (PPS-Frakcja Rewolucyjna => PPS: niepodległość, do Galicji)
1904 Polski Związek Ludowy w Królestwie, potem ruch zaraniarski
endecja: Królestwo dla Rosji peryferia, a dla Niemiec terytorium wewnętrzne, zniemczanie, i brak możliwości połączenia z zaborem austriackim, bo sojusz, poparła SPR, zabór pruski i część Królestwa
lewica niepodległościowa: bo autonomia Galicji, możliwość szkolenia wojskowego, ograniczony początek państwowości z ziem zaboru rosyjskiego, poparła PPS, PPSD, ludowcy, PSP, Fronda
1908 ZWC - Piłsudski, Kukiel, Sikorski - szkolenie wojskowe, potem inne organizacje
1912 TKSkonfSN: PPS, PPSSD, PSL, PSP, Fronda
I Wojna Światowa
18.4.1914 Zabójstwo Franciszka Ferdynanda, następca tronu, w Sarajewie, stolicy Bośni, wchodzącej w skład Austro-Węgier
Turcja do centralnych, bo straty w wojnie 1912-13
Japonia do koalicji, bo kolonie Niemieckie na Dalekim Wschodzie
1914 Szybki wjazd Niemiec we Francję przez Belgię, ale kontrofensywa, pod Marną, Niemcy zatrzymani
1914 Niespodziewanie szybka mobilizacja woja Rosji, wjazd, ale zatrzymany, front na zachodnim Królestwie
1915 Bułgaria do centralnych, bo chciała Serbii, Rumunia do kolacji
1915 Blokada surowców do Niemiec - Anglia - bitwa jutlandzka
1915 Niemcy wjechali w Królestwo Polskie, kawałek Ukrainy i Białorusi, Serbia rozwalona
1916 Verdun
1917 Rumunia rozwalona
1917 Nieograniczona wojna podwodna Niemiec, więc USA do wojny, bo dostawy wojskowe do koalicji
1917 Ukraina, Litwa, Rumunia zależna od Niemiec
1918 Pokój Brzeski - uznanie zdobyczy Niemiec, bo rewolucje, dezercje
1918 Chwilowe zwycięstwa Niemiec, bo nowe surowce, ale potem zjechani przez koalicję, bo USA, rozkład Austro-Węgier na Węgry, Czechy, Serbię
11.11.1918 Rozejm
Rewolucje w Rosji
Przyczyny: absolutyzm, represje po 1906, Rasputin, klęski wojenne, bieda
1917, marzec Strajki, woj. nie chciał tłumić, więc Duma zrobiła Rząd Tymczasowy, Radę Delegatów Robotniczych, car abdykował
1917 Rząd: wybory do Konstytuanty, amnestia, wolność prasy i zgromadzeń, ale bez reformy rolnej, bez końca wojny
1917 Tezy Kwietniowe Lenina - republika rad, nacjonalizacja, kontrola robotnicza
1917 Rząd ofensywa, więc zamieszki, stłumione
1917 Zjazd Rad: władza przejęta przez bolszewików - oddana przez Zjazd Radzie Komisarzy Ludowych z Leninem, dekret o pokoju, o ziemi - oddanie ziemi chłopom, Deklaracja Praw Narodów Rosji - prawo narodów do samostanowienia się
1918 Interwencja przeciw radom
1918 Rozwiązanie partii, została RKP(b), rozwiązana Konstytuanta, cenzura, dekret o cerkwi - zabiera jej dobra, Czeka, Armia Czerwona, car zamordowany,
1919 Komunizm wojenny, bo: słaba gospodarka, niepracujące urzędy, fabryki, inflacja, brak żywności; - przymus pracy, kartki, dostawy żywności od chłopów, likwidacja wolnego handlu
Niemcy i Austro-Węgry pod koniec wojny
1918 Bieda ludności Niemieckiej, bo gospodarka wojenna i blokada, więc protesty, manifestacje, marynarze odmówili wykonania rozkazu, rady delegatów
Najsilniejszy ruch socjaldemokratyczny: SDParNiem: demokracja, socjalne, bez końca wojny, bez rewolucji; NiezPSD: aktywnie przeciw wojnie; KomPRobN: Luksemburg, rewolucja, republika rad
1918 Cesarz abdykował, bo nie można stłumić, Rada Komisarzy Ludowych, podpisała rozejm
1919 Kongres Delegatów Rad Robotniczych - wybory do Zgromadzenia Narodowego, a nie przejął władzę i system radziecki, więc komuniści powstanie, ale stłumione przy pomocy Freikorpsów - cios dla rewolucji ogólnoświatowej, Lenin chciał powtarzać rewolucje, rozbicie SD
1919 III Międzynarodówka (Komintern) do 1943, komunistyczne partie, siedziba w Moskwie
1919 Zgromadzenie Narodowe: Republika Weimarska, silna władza prezydenta, swobody, socjalne
1916 Wykitował cesarz i król, więc Karol I
1918 Klęski, słabość militarna, słaba władza, więc niepodległość: Republika Czechosłowacka, Republika Austriacka, bo rozruchy,
1918 Republika Węgierska, ale przegrało, więc żądania terytorialne Rumunii, (Serbii + Chorwacja + Słowenia => Królestwa SHS)
1919 Wrócili jeńcy Austriaccy z Rosji, więc Rady Delegatów, przekazana władza dla komunistów, więc Węgierska Republika Rad: nacjonalizacja, terror, więc Rumunia i Czechosłowacja interwencja, komuniści pokonani, parlament, że monarchia
1917 Deklaracja Praw Narodów Rosji, więc Finlandia, Litwa, Łotwa, Estonia, Gruzja, Ukraina, Zakaukaskie: ale Gruzji i Zakaukaskim Rosja wjechała i SRR, Ukraina: Republika Ukraińska rozpoczęta przez Niemców
1918 Zachodnioukraińska Republika Ludowa od wycofujących się Austriaków na Galicji Wschodniej
1919 Połączenie się Ukrain, ale wjazd Rosji i Polaków, SRR
System Wersalski
1919 Gruba trójka: Francja, Anglia, USA
Francja chciała osłabienia Niemiec i państw na wschodzie, bo bała się, i nie wiadomo co w Rosji
Anglia: równowaga sił => bez osłabiania Niemiec, bo: handel, rewolucja jak słabe
USA: Peace without Victory, Liga Narodów
Niemcy: bez armii powszechnej, przemysłu zbrojeniowego, 100.000 armii, bez fortyfikacji na zachodniej, bez Alzacji i Lotaryngii dla Francji, Zagłębia Saary dla Ligi Narodów, bez Wielkopolski i Pomorza dla Polski, Warmia, Mazury i Górny Śląsk plebiscyt, bez kolonii dla Ligi Narodów, potem dla Japonii, Francji, Anglii, reparacji
Austria: reparacja, demilitaryzacja, bez sojuszu z Niemcami
Bułgaria: reparacja, bez 10% terytorium dla SHS, Rumunii, Grecji
Węgry: reparacja, bez 66% terytorium dla SHS, Rumunii, Czechosłowacji
Turcja: ograniczona do Azji Mniejszej, po 1923 Tracja od Grecji po wojnie
Liga Narodów - 1920-1940
Mała Ententa: Czechosłowacja, Rumunia, Jugosławia - przeciw rewizjonistycznym Węgrom
Niemcy, Rosja rewizjonistycznie, bo okrojenie terytorialne, rewolucja
Włochy ukradzione zwycięstwo, więc faszyści
1922 Genua, sytuacja gospodarcza, Niemcy i Rosja
1922 Rapallo - traktat Niemiecko-Rosyjski: Rosja bez reparacji, sojusz gospodarczy i wojskowy
1924 Plan Dawesa
1925 Locarno - pakty Reńskie - nienaruszalność granicy zachodniej Niemiec => wschodnia naruszalna, Niemcy zaakceptowały system wersalski, wchodziły na arenę
1926 Niemcy do Ligi Narodów
1928 Briand-Kellog - Francja, Niemcy, Polska, USA, Anglia, Włochy: bez wojny w razie sporu
1932 Lozanna - likwidacja reparacji
1931 Wjazd Japonii na Chiny, Liga protestowała, ale nic nie dało
1933 Japonia wystąpiła z Ligi, Niemy też, bo kwestionowanie wersalskiego przez Hitlera
1934 ZSRR do Ligi, bo faszyzm, groźba izolacji
1935 Plebiscyt, Zagłębie Saary do Niemiec, więc Hitler powszechna służba wojskowa
1935 Włochy wjazd Etiopii
1936 Remilitaryzacja Nadrenii
1937 Włochy wystąpiły z Ligi, Japonia wjazd Chinom
1936-7 Antykomintern - Niemcy-Japonia-Włochy, bo państwa nastawione na ekspansję
1936 Rząd frontu ludowego w Hiszpanii, armia Franco protest, Włochy i Niemcy po stronie rebeliantów, ZSRR rząd
1938 Anschluss Austrii - woj wkroczył, ludność nie protestowała
1938 Hitler chciał Czechosłowację, ale w systemie sojuszów z Francją i ZSRR, więc powiedział, że tylko Sudety
1938 Monachium - Francja, Anglia, Niemcy, Włochy - Niemcy mogą zając Sudety, reszta gwarantowana przez Francję, Anglię, Włochy
1938 Węgry chciały Słowacji i Ukrainy Zakarpackiej z większością węgierską, dostały od Niemiec i Włoch po arbitrażu wiedeńskim
1939 Słowacja oderwała się od Czech, pod protektoratem Niemiec,
1939 Protektorat Czech i Moraw pod Niemcami, zgodził się prezydent Czech, Litwa oddała Kłajpedę
1939 Ribbentrop-Mołotow: podział RP
Mussolini i Hitler
191x>8 Kryzys gospodarczy, strajki, kombatanci
1919 Mussolini - związek kombatantów, Wielkie Włochy, konfiskata Kościoła, bojówki, podatki dla bogatych
1921 Nar. Partia Faszystowska
1922 Marsz na Rzym, król dał premiera Muss.
Delegalizacja partii kom.
1924 Wybory - faszyści większość
1925 Muss. przejmuje całą władzę
1929 Konkordat z Kościołem
1919 Wybory - SPD wygrała
1920 Pucz Kappa - Freikorpsy
Wybory SPD dostała mało
1923 Hiperinflacja
Pucz monachijski
1924 Plan Dawesa: raty reparacji, inwestycje w Niemczech, reforma walutowa
1930 Kryzys gosp.
Rośnie poparcie dla NSDAP
1933 Hitler- kanclerz - rząd koalicyjny
1933 Spalenie Reichstagu: nowe wybory - 44% , stan wyjątkowy
Rozwiązanie innych partii
1934 Hitler prezydent bo „umarł” dotychczasowy
Noc długich noży: wymordowali SA bo chciało rozwiązania armii
1935 Ustawy Norymberskie - Żydzi bez praw
1938 Kryształowa noc - rozwalili Żydów
ZSRR
1921 NEP: wolny handel, bez reglamentacji, własność prywatna, bez przymusu pracy, bez rekwizycji żywności
1922 Rosja => ZSRR, RKP(b) => WKP(b)
1924 Lenin wykitował
1927 Koniec NEP, bo naprawił gospodarkę, ograniczał totalitaryzm, przymusowe dostawy zboża
1928 Budowa przemysłu 5 lat, kolektywizacja rolnictwa, likwidacja kułaków
1932 Paszportyzacja, duże kary za zabierani własności socjalistycznej, zamykanie cerkwi, walka z religią
1934 NKWD, odpowiedzialność zbiorowa,
1936 Konstytucja Stalinowska - swobody demokratyczne, prawa socjalne
1936-8 Czystki w partii, wojsku, bo Stalin umacniał pozycję
Komintern: najpierw walka z socjaldemokratami, potem z faszyzmem, jak Hitler i Mussolini (?)
Polska w I Wojnie
1914 Piłsudski wjazd na Kielce, ale społeczeństwo nie poparło, i Rosja zostawiła duże siły, więc wrócił
1914 NaczKNar - Kraków - Leo: przyłączenie zaboru rosyjskiego i Austro-Węgry-Polska, Legiony Polskie, ale władze niechętne, bo Niemcy obawiały się zjednoczenia ziem polskich
1914 Komitet Narodowy - Warszawa - Wielopolski, Dmowski: chcieli woja, ale nie, bo i tak polski woj. Siłą wcielany do armii, żadnych ustępstw od cara, Legion Puławski, potem rozwiązany
1915 Niemcy wjechali w Królestwo, CentrKObyw, ale nic dla Polaków
1915 3 Legiony Polskie przy Austrii: Piłsudski, Haller, Szeptycki
1915 Rozbudowywanie PolOW, bo centralne nic nie mówią o Polsce, chociaż zajęły jej terytorium
1916 Akt 5 listopada, bo wyczerpywanie się rezerw mobilizacyjnych: utworzenie państwa polskiego pod Niemcami
1917 TymRadaStanu - Warszawa - Niemojewski, po 5 listopada
1917 USA, Włochy, że Polska, potem car, a potem Rząd Tymczasowy i Rady Delegatów
1917 NaczPolKomWoj - Piotrogród - Raczek: I Korpus Polski, potem jeszcze 2
1917 KNP - Paryż - Dmowski: armia polska, uznany za przedstawicielstwo
1917 Akt 5 listopada nie realizowany, więc kryzys przysięgowy: I i III korpus rozbrojony, II => PolKorPos, Piłsudski do Magdeburga, POW do konspiracji
1917 Rada Regencyjna - Warszawa - Kucharzewski: po kryzysie, ale i tak za mało
1918 Pokój Brzeski: Polska sprawą wewnątrz niemiecką, więc PolKorPos przeszedł na stronę Rosji, Kaniowa
1918 Rozbrojone Polskie Korpusy, ale do Francji
1918 Orędzie Wilsona z Polską, poparcie Anglii, potem próby sojuszy z Austro-Węgrami za Polskę, ale nie wyszło
1918 represje Rosji Radzieckiej na Polskę, aresztowania, likwidacja woja, SDKPiL
1918 Rada Regencyjna, że niepodległość, bo centralne dostawały, reprezentacja KNP
1918 NaczRadaLud - Prusy - endecja
1918 PolKomLik - Kraków - Witos, Rady Delegatów, bo woj wracający z Rosji, ale wygrała lewica niepodległościowa
1918 TymRządLudRepP - Lublin - Daszyński: piłsudczycy, przejęcie władzy w kraju, reformy, nacjonalizacja, Sejm Ustawodawczy
10.11.1918 Piłsudski wrócił, potem dowódca woja, potem Rada regencyjna przekazała mu władzę
22.11.1918 Piłsudski Tymczasowy Naczelnik Państwa, rząd Moraczewski: reforma rolna, nacjonalizacja, ale po Sejmie, teraz socjalne, prawicy nie było w rządzie, więc sabotaż gospodarczy
1918 PPS-Lewica + SDKPiL => KomPRobPol: bez sejmu, zabrać władze siłą
1919 Paderewski premier: endecja, PPS, ludowcy, KNP uznał rząd
1919 Wybory do Sejmu: ND - 36%, PSL”W” - 15%, PSL”P” - 12%, PPS - 9%
1919 Mała Konstytucja: Sejm, Naczelnik
Walki o granice
1919 Powstanie Wielkopolskie, bo przyjechał Paderewski, NRL
1919 Wjazd Czechów w Śląsk Cieszyński, mało obrony, bo woj na wschodzie
1919 Traktat Wersalski - Paderewski i Dmowski: Wielkopolska i Pomorze Wschodnie dla Polski, Gdańsk wolne miasto, plebiscyty: Górny Śląsk, Warmia, Mazury
1920 III Powstanie Śląskie, bo Polska przegrała plebiscyt, bo sprowadzono emigrantów, Warmia i Mazury dla Niemiec, bo propaganda Niemiecka i ofensywa Rosjan
1920 Śląsk Cieszyński w dużej części dla Czechosłowacji
1919 Walki z Ukrainą, zjechane RU, bo RU zjeżdżana przez bolszewików, URL też, do Zbrucza
1919 Bolszewicy zjechali Litwę i Białoruś
1919 Polska zjechała Litwę, Białoruś
ND: inkorporacja
Piłsudski: federalizm
1919 Ententa chciała odbudowy Rosji, więc dobrze, że Polska ją zjeżdża, ale nie chciała utraty przez Rosję Białorusi i Ukrainy
1919 Rada konferencji, że Galicja Wschodnia zarządzana przez Polskę
1919 Biali generałowie sukcesy, więc Piłsudski wstrzymał
1920 Groźba ataku Rosji, więc sojusz z Ukrainą, ofensywa, Kijów, ale bez poparcia ludności, bo nie wierzyła w wycofanie się potem Polski
1920 Ofensywa Armii Czerwonej, Tuchaczewski, wjazd pod Płock, Warszawę, Grabowski premier, RadaObrPań, uznanie niepodległości Litwy, ale Rosja też i oddała Wilno
1920 TymKomRewPol - Marchlewski: PSRR, wywłaszczenie obszarników, nacjonalizacja
1920 Grabski uznał Curzona w zamian za pośrednictwo Anglii w rozmowach z Rosją, niezadowolenie, nowy rząd - Witos, Daszyński
1920 Bitwa warszawska, bolszewicy rozwaleni, Niemen, rozejm, wjazd w Wilno, Litwa Środkowa, plebiscyt, do Polski
1921 Pokój ryski: granica, uznanie UkSRR, BiaSRR, prawa dla mniejszości, zwrot zbiorów wywiezionych w czasie rozbiorów, rekompensata
Polska
1921 Konstytucja marcowa: Sejm, Senat, co 5 lat, proporcjonalne, prezydent słaby, bo prawica się bała, że Piłsudski: na 7 lat, wybierany przez Zgromadzenie, reprezentacja na zewnątrz, rozwiązanie Sejmu za zgoda senatorów, rząd odpowiedzialny przed sejmem, można usunąć jednego ministra, sądy, wolność wyznania, publikacji, stowarzyszeń, własność, bez przywilejów rodowych
388.000 km2
27,2 - 35.1 mln ludzi
1920 Reforma rolna - max 400ha, połowa odszkodowania, ale nie wykonana
1920 Marka polska wydawana przez Polska Krajowa Kasa Pożyczkowa
1922 Wybory: ZLN, SChN - prawica - wolność gospodarcza, społecznie zachowawczy, 27%, ChD, NPR, PSL”P” - centrum - własność, wolność gospodarcza, problemy społeczne, 27%, PSL”W”, SCh, PPS - lewica - radykalna reforma rolna, oddzielenie Kościoła, socjalizm
1922 Narutowicz prezydent, lewica, zastrzelony przez endeka
1922 Rataj p.o. prezydenta, Sikorski premier
1922 Wojciechowski prezydent, lewica, centrum
1923 Pakt lanckroński: ND, ChD, PSL”P”, reforma rolna, bez socjalnego, mniejszości, ograniczenie Piłsudskiego, premier Witos
1923 Hiperinflacja, strajki, tłumione siłą przez rząd, Witos odszedł
1923 Grabski premier, nadzwyczajne uprawnienia
1924 Dodatkowe podatki, zwiększone dochody skarbu, prywatny Bank Polski z pokryciem w złocie
1924 KOP, bo małe wjazdy ZSRR
1925 Reforma rolna: max 180-300 ha, pełne odszkodowanie
1925 Konkordat: potwierdzenie praw majątkowych, podział administracyjny Kościoła
1925 Wojna celna: po wersalskim do 25 Niemcy musiały importować, wygasło zezwolenie na bezcłowy import węgla
1925 II inflacja, bo emisja bilonu, bo małe wpływy budżetowe, bo spadek produkcji
1925 Skrzyński - szeroka koalicja, napięta sytuacja, bo Locarno, II inflacja, wojna celna
1926 strajki, więc premier Witos, SChN, CHD, NPR, PSL”P”
1921 Deklaracja o przyjaźni Francji i Polski, pomoc w razie napaści Niemiec
Mała Ententa anty Węgierska, nie chciały z Polską, bo tradycyjne sympatie prowęgierskie w Polsce
Czechosłowacja nie chciała z Polską, bo Śląsk Cieszyński, nie chciała wchodzić w antyrosyjskość, popierała Rosję w 1920
Rumunia chciała, bo bała się Rosji, bo 1918 zabrała jej Besarabię
Węgry nie chciały, bo chciały przedwojenne terytoria
Litwa nie chciała, bo Wilno, i dominacja Polska, i nie pozwalała Łotwie i Estonii
1924 próby paktów gwarancyjnych zachodniej granicy Niemiec, ale nie wschodniej; potwierdzenie konwencji 1921
1925 Umowa handlowa Czechosłowacji i Polski
1925 Umowa Polsko-Radziecka o rozstrzyganiu zatargów zagranicznych
1925 Umowa handlowa Niemcy - ZSRR
1926 Układ o przyjaźni Niemcy - ZSRR
1929 Protokół Litwinowa: szybki Briand-Kellog dla wschodu
1930 Polsko-Niemiecka umowa handlowa
12.5.1926 Przewrót majowy, PPS poparło
1926 Wojciechowski ustąpił, Rataj p.o., Bartel premier, Mościcki prezydent
1926 Nowela sierpniowa: prezydent może rozwiązać parlament, wydawanie dekretów w czasie przerw sesji, popierana przez prawicę i centrum
1926 GISZ: podlega tylko prezydentowi
1926 Piłsudski premier, bo sejm zaczął podskakiwać, 2 ministrów konserwatystów ziemiańskich, Nieśwież
1926 OWP: Dmowski, faszyzm
1927 BBWR: Sławek, bo wybory, ogromna kampania
1928 Wybory: BBWR - 28%, ZLN - 8%, PSL”P” - 5%, ChD - 4%, NPR - 3%, PPS - 14%, PSL”W” - 9%, SCh - 7%
1928 ZLN dostał w wyborach, więc SN, OWP
1928 Daszyński marszałek, Piłsudski premier, potem Bartel
1929 Świtalski premierem, rząd pułkowników
1929 Centrolew: PSL”P”, NPR, ChD, PSL”W”, SCh, PPS, bo odeszli Piłsudczycy
1929 Centrolew odwołał rząd Świtalskiego, Bartel premier, Centrolew chciał powrotu do demokracji
1929 Rozwiązanie parlamentu
1930 Wybory brzeskie: aresztowano z opozycji i do Brześcia, BBWR - 56%, SN - 14%, centrum - 9%, lewica - 13%
1930 Premier Sławek, protesty przeciw wyborom
1930 Kryzys: spadła produkcja, więc spadł skup, bezrobocie, spadek cen żywności, wycofywanie kapitału z Polski, więc: ingerencja w monopole, Fundusz Pracy, zasiłki
1931 Prystor premier, opozycja nic nie może
1931 PSL”P” + PSL”W” + SCh => SL, Witos
1932 Witos i szefowie PPS skazani po brzeskich
1933 Mościcki prezydent, Jędrzejewicz, Kozłowski premier
1933 OWP rozwiązana
1934 ONarRad: narodowy, PPS bardziej na lewo, SL też
1934 Bereza Kartuska: dla komunistów, terrorystów, ONR
1935 Konstytucja Kwietniowa, uchwalona niezgodnie z prawem: państwo najważniejsze, prezydent: władza państwowa, co 7 lat Zgromadzenie Elektorów: 75 Sejm i Senat, 5 dostojników; kontrkandydat i plebiscyt, rząd, zwoływać i rozwiązywać Sejm i Senat, wojna, zwierzchnik sił, umowy międzynarodowe, reprezentacja na zewnątrz; Sejm: bezpośrednie wybory; Senat: 1/3 prezydent, reszta pośrednie, cenzus wykształcenia, marszałek zastępca prezydenta
12.5.1935 Piłsudski wykitował, Śmigły na GISZ, Sławek myślał, że po wyborach Mościcki ustąpi da niego
1935 Wybory, BBWR najwięcej, 46% frekwencji
1935 Mościcki nie chciał ustąpić dla Sławka, bo Piłsudski mu nie kazał, więc Sławek odszedł
1935 Komintern fronty ludowe na faszystów, w Polsce na sanację, ale nikt nie chciał
1936 Front Morges: Haller, Popiel, Korfanty, Paderewski, Sikorski, centrum, wzmocnienie sojuszu z
Francją, demokracja, Paderewski na prezydenta
1936 Składkowski premier, bo porozumienie między Mościckim i frakcją zamkową a Śmigłym i frakcją wojskową, Śmigły marszałek
1937 Wychodzenie z kryzysu, więc Kwiatkowski - COP
1937 OZjedNar - Koc, bo BBWR się rozwiązał bo Sławek: solidaryzm, państwo, silna władza, industrializacja, oświata
1937 NPR + ChD => SP
1938 Rozwiązanie KPP, bo czystki w ZSRR
1938 Skwarczyński przewodniczący OZN, bo Koc za radykalny nacjonalistycznie
1938 Wybory(?): 67% frekwencja
1939 Plan 15-letni: zbrojeniowy, komunikacja, rolnictwo, oświata, urbanizacja, uprzemysłowienie, Polska A, B
Beck: polityka równowagi
1932 Polsko - Radziecki pakt o nieagresji na 3 lata, w tym czasie Hitler antypolski
1933 Konwencja londyńska o określeniu napastnika: bez wjazdów, podpisała Europa wschodnia
1934 Polska-Niemcy: niestosowanie przemocy w sporach, po Rosji, bo Hitler izolowany po wystąpieniu z Ligi
1934 Przedłużenie Polsko-Radzieckiego paktu, po Niemieckim
1938 Przyłączenie Zaolzia po Monachium
1939 ZSRR czeka na najlepsze oferty, bo Niemcy mogą zdemontować system wersalski
1939 Gwarancje angielskie i francuskie przeciw Niemcom, po Czechosłowacji, ale Hitler i tak wymówił pakt o nieagresji, więc FunObNar i PożObPlot
1939 ZSRR chciało pomoc w razie agresji Niemiec bez pytania, ale Polska nie, więc ze zgodą, wtedy Hitler się przestraszył, że sojusz, więc Niemcy swoją ofertę
1939 Układ Anglia-Francja-ZSRR o pomocy w wypadku agresji, ale nieprawomocny
1939 Niemcy podział wpływów w Europie Wschodniej, pakt o nieagresji, mediacja w konflikcie japońsko-radzieckim
23.8.1939 Pakt Ribbentrop-Mołotow o nieagresji, tajny protokół o podziale Polski
1939 Układ o wzajemnej pomocy z Anglią
II Wojna Światowa
1939 Wjazd w Polskę
04.1940 Wjazd w Danię i Norwegię, bo porty norweskie i ruda szwedzka, Quisling, korpus Angielski, ale dostał
05.1940 Belgia, Holandia, Francja
06.1940 Petain skapitulował, Vichy, bo flota i kolonie, Komitet Wolnych Francuzów w Anglii
06.1940 Włochy na Egipt Angielski
08.1940 Bitwa o Anglię, Włochy na Grecję
40 Bitwa o Atlantyk o dostawy dla Anglii
09.40 Pakt 3 - Niemcy, Włochy, Japonia, współpraca wojskowa
11.40 Węgry, Słowacja, Rumunia do paktu 3, bo Niemcy skłoniły Rumunię do oddania pozostałym kawałków terytorium
03.41 Bułgaria do 3, bo zjechana i faszyści
03.41 Niemcy zjechały Grecję, bo Włochy słabo, dwie strefy okupacyjne
03.41 Włochy zjeżdżane przez Anglii w Afryce, więc Afrika Korps, zjechał Anglię oprócz Tobruku
05.41 Anglia zjechała Irak i Syrię, żeby nie przeszły do Niemiec, potem Iran
39-40 Litwa, Łotwa, Estonia do ZSRR, wojna zimowa,
06.41 Niemcy wjazd w ZSRR: Leningrad, Moskwa, Stalingrad, dostali, bo wiara w sojusz, słabe uzbrojenie, braki w oficerach
12.41 Bitwa o Moskwę, ale się nie udało, Hitler nie popierał ruchów narodowych w Rosji
03.41 lend-lease dla antyNiemców
08.41 Karta Atlantycka - Roosevelt, Churchill: walka w obronie demokracji, praw człowieka, wolność: religii, słowa, nędzy, strachu
12.41 Japonia na Pearl Harbour, Pacyfik, Oceania
05.42 Wjazd Niemiec na południu, bo ropa i Moskwa od południa, Stalingrad, do 02.43, nie udało się, okrążenie
07.43 Łuk Kurski
08.42 Al-Alamajn, Montgomery, Afrika Korps dostał
11.42 Wjazd w Maroko i Algierię dotychczas Vichy, więc Vichy zlikwidowane
3-5.43 Anglia na Tunis
07.43 Anglia na Sycylię, więc Mussolini odsunięty od władzy i kapitulacja, ale Niemcy przywróciły
06.42 Midway
06.44 Normandia po Teheranie
09.44 Francja wolna
12.44 Ardeny
06.44 Wjazd ZSRR w Litwę i Białoruś
08.44 Rumunia do aliantów, Bułgaria i Jugosławia zjechana, Węgry w 02.45
30.04.45 Hitler wykitował
05.44 Monte Cassino
6,9.8.45 Hirosima, Nagasaki
Anglia nie wypowiedziała wojny ZSRR, więc szybko porozumienie
01.43 Casablanka - Churchill, Roosevelt: bezwarunkowa kapitulacja, Anglia chciała front na bałkańskim, ale wpływy, więc Apeniński, francuskie kolonie pod zarząd de Gaulle'a
11.43 Teheran - 3 - odwlekany przez Stalina, żeby lepsza pozycja: II front w Normandii a nie na Bałkanach, pomoc dla partyzantów Jugosławii, suwerenność Iranu i Austrii, organizacja pokoju, plan podziału Niemiec na 5 pięć państw
02.45 Jałta - 3 - bo: w Grecji walka Anglii z komunistami, walki w Jugosławii między komunistami a prokrólewskimi, sprawa polska, działania wojenne, podział wpływów, Francja; : Niemcy na 4 strefy, ZSRR na Japonię po skończeniu Niemiec za terytorium, ONZ, rząd koalicyjny w Jugosławii, wpływy armii
Polska w II Wojnie
3.9.39 Anglia i Francja wypowiedziały wojnę
7.9.39 Westerplatte dostało
9.9.39 Bzura
17.9.39 wjazd ZSRR
28.9.39 Warszawa dostała
2.10.39 Hel dostał
Niemiecki: część włączona: germanizacja, przesiedlenia, bez szkół, prasy; reszta GG: 41 - Volkslista, żeby woja, likwidacja inteligencji, obozy koncentracyjne, getta, przejęty przemysł,
Kresy: włączyły się do BSRR i USRR, obywatelstwo ZSRR, Wilno dla Litwy w zamian za garnizon, wywożenie, wymordowanie oficerów, nacjonalizacja, NKWD
11.39 Prezydent Raczkiewicz, premier Sikorski, bo poprzedni internowany w Rumunii
12.39 ZWZ: podporządkowany rządowi, przygotowanie, ściśle wojskowa, Sosnkowski
02.40 PKP przy ZWZ, potem GłówKomPol
06.40 Rowecki komendant ZWZ, GKP => Delegatura Rządu na kraj
06.40 Rząd do Anglii
12.40 Rowecki Delegat
07.41 Sikorski-Majski: unieważnienie traktatów Rosyjsko-Niemieckich, a nie pokój ryski, armia w ZSRR z dowództwem polskim, amnestia dla Polaków, pomoc w wojnie
08.41 Armia, dowódca Anders, ambasada, ZSRR nie chciało dawać żarła Polakom
11.41 Wcielanie do Armii Czerwonej obywateli polskich narodowości niepolskiej, bo mieli obywatelstwo
01.42 Układ Polsko-Czechosłowcki o współpracy w polityce zagranicznej, obronnej i gospodarczej
03.42 Cześć Armii Polskiej do Iranu, bo za mało żarła, ale likwidacja punktów werbunkowych
05.42 Reszta do Iranu, potem ZSRR, że Polacy unikają walki
01.43 Obywatelstwo radzieckie przywrócone, bo zwycięstwa nad Niemcami
02.43 ZPP - Berling, Wasilewska: powstanie Polski, połączona z ZSRR przyjaźnią, tworzy woja
04.43 Wydało się wymordowanie oficerów, skarga w MiedzyCK, ale Niemiecka też, więc Kreml, że razem z Niemcami i zerwał stosunki
03.41 Żydzi wyjęci spod prawa
03.42 Likwidacja gett
09.42 Piekałkiewicz delegat z SL
05.43 Jankowski delegat z SL
12.43 KierWalCyw - Korboński: rozpowszechnianie walki cywilnej, sądy podziemne, uznane za państwowe
02.42 ZWZ => AK - Rowecki, żeby scalić podziemie wojskowe: SOB, TOW, BCh, NOW
01.42 PPR - Nowotko: przysłani z ZSRR, akcja zbrojna, program ludowy, patriotyczny, GwLud, potem przew. Finder
07.42 AK ograniczona walka, bo Niemcy dostawali, i dużo osób spalonych
10.42 Kedyw - Fieldorf
04.43 Powstanie w getcie warszawskim
05.43 Dywizja im. T. Kościuszki, pod ZPP, rosyjscy oficerowie, potem I Korpus
07.43 Sikorski wykitował, Mikołajczyk premier z SL,
12.43 Teheran: zachodnia granica na Odrze, wschodnia na Curzonie
07.43 KWC + KWK => KWPod, działania partyzanckie
03.43 III Międzynarodówka rozwiązana, wiec PPR więcej demokracji i patriotyzmu, przewodniczący Gomułka
01.44 KrajRadNar - Bierut: PPR, RPPS, lewica ludowa: władza zamiast RP na uchodźstwie, Rząd Tymczasowy, reforma rolna, nacjonalizacja, przyjaźń z ZSRR, uregulowanie granicy wschodniej z ZSRR, AL
01.44 RadaJedNar - Pużak: parlament, SN, SP, SL, PPS, walka o wolność, demokracja, parlament, reforma rolna
05.44 Delegacja KRN do Moskwy, uznana przez Stalina
02.44 Mikołajczyk kompromis z ZSRR w sprawie granic, Anglia i USA popierały ZSRR, Armia Czerwona sojusznik, Burza, AK odrębna od AL.
05.44 II Korpus zdobył Monte Cassino
06.44 PolKomWyzNar - Moskwa - Osóbka-Morawski: reformy społeczne i gospodarcze, bez nacjonalizacji, KRN władza w kraju, odwołanie do konstytucji marcowej, PKWN podpisał Curzona
1.8.44 Powstanie Warszawie, bo woj. radziecki pod Warszawą, rozmowy Mikołajczyka w Moskwie, prace fortyfikacyjne dla Niemców następnego dnia
08.44 Mikołajczyk w Moskwie: chciał włączyć PPR, wolne wybory, zmiana konstytucji, dyskusja nad granicą, Bierut chciał na prezydenta, powrót do marcowej, włączenia PKWN do rządu, ale nie
2.10.44 Koniec powstania, bo: przewaga Niemców, brak zaopatrzenia, ZSRR utrudniało pomoc; aresztowania, zniszczenia budynków; skutki: zatrzymanie ofensywy ZSRR, mniej Niemiec dla ZSRR, nie oddali bez walki
08.44 Bierut prezydent od KRN, Polska Lubelska, organizacja partii i władzy, terror, milicja, mobilizacja, obowiązkowa żywność, uruchamianie fabryk, reforma rolna: 50-100 ha, spłata - jednoroczne zbiory, przymusowe wykonanie, bo RJN nie popierała, lewe partie: PPS, SL, SD
08.44 Mikołajczyk, że koalicja z PPR, Sejm, prezydent, układ z ZSRR, Wilno i Lwów do Polski
10.44 Spotkanie Mikołajczyka z Stalinem, ale brak uznania Curzona, więc nic, Churchill i Roosevelt popierają Curzona po Teheranie, więc rząd negacja faktów dokonanych, Mikołajczyk dymisja
11.44 Arciszewski premier - PP
09.44 Okulicki komendant AK po powstaniu
12.44 KRN Rząd Tymczasowy - Osóbka-Morawski, zależny od ZSRR, protesty
01.45 Rozwiązanie AK, bo represje, „Nie”podegłość
02.45 Jałta: chcieli kontrolę wyborów, ale Stalin zablokował, granica na Curzonie
??.45 Zsyłki, aresztowania, przejmowanie władzy
04.45 Aresztowanie 16
04.45 Układ o przyjaźni ZSRR i Polski przez Rząd Tymczasowy
06.45 Tymczasowy Rząd Jedności Narodowej - kontrolowany przez komunistów, Mikołajczyk wicepremier, uznany przez Zachód
??.45 Poczdam: wstępnie zachodnia granica, przesiedlenie Niemców
Polska: 312.000 km2, 22 mln, zaludnianie zachodu
08.45 PSL - Witos, Mikołajczyk
11.45 SP - połowa komuniści
11.45 CentrUrzPlan - słaba gospodarka, monopol dewizowy
01.46 Nacjonalizacja powyżej 50 robotników przez KRN
12.46 Parcelacja - zakończenie reformy PKWN
06.46 Referendum, bo przygotowanie do wyborów, odwleczenie parlamentarnych, PSL nie chciała do bloku, sfałszowane
07.46 Pogrom Żydów w Kielcach
??.46 PPR, PPS, SL, SD - blok, PSL - demokracja, sojusze międzynarodowe, prywatne, usunięcie aparatu bezpieczeństwa, zmieniona ordynacja ułatwiająca fałszowanie
01.47 Wybory do Sejmu sfałszowane: 80% blok, Bierut na prezydenta, rząd Cyrankiewicz
02.47 Mała konstytucja: Sejm, prezydent, rząd, sądy, 444 posłów na 5 lat, Rada Państwa uchwały z mocą ustawy, bez gwarancji wolności obywatelskich
10.47 Komuniści przejęli PS po atakach i aresztowaniach, Mikołajczyk za granicę
??.48 Rozłam w PPR: Gomułka za specyfizmem krajowym komunizmu, Stalinowcy z Moskwy za stalinizmem; po Ticie, Gomułka wywalony z partii, Bierut na przewodniczącego
12.48 Zjednoczenie PPR i PPS, po czystkach w PPS
47-49 Plan 3-letni odbudowy gospodarki i zniszczeń wojennych
11.49 PSL + SL => ZSL, bo i tak PSL zjechane wcześniej
11.49 Zmiany w Wojsku: Rokossowski MON, związanie wojska z partią, szkolenie polityczne, dowództwo dla Rosjan
03.50 Zniesienie samorządów, Rady Narodowe podporządkowane Radzie Państwa
05.50 Adwokatura i Prokuratura podporządkowana państwu
07.50 SP się zlikwidowało, zostało ZSL, PZPR, SD
07.50 Uznanie granicy przez NRD i Polskę
Po II Wojnie
07.45 Poczdam - 4D, podział na 4 strefy, Niemcy wyłączny winowajca
03.46 Antagonizm kapitalizmu i komunizmu
02.47 Traktaty w Paryżu z resztą pokonanych: Włochy: reparacja, Triest wolne miasto; Finlandia: reparacja, baza wojskowa da ZSRR; Rumunia: reparacja, uznanie bez Besarabii i Bukowiny; Węgry: reparacja, granice jak w 38 Rumunia: reparacja, okrojona terytorialnie
04.46 Nacjonalizacja w ZSRR Niemczech, SED - komuniści i socjaldemokraci, rządząca
??.46 Komuniści zamach stanu w Grecji, ale zjechani przez Anglię i USA, Turcja też bez komunistów
01.47 Bizonia z Anglii i USA Niemiec
06.47 Plan Marshalla, bez państw komunistycznych
11.47 Trizonia
03.48 Pakt brukselski - Unia Zachodnia: Anglia, Francja, Belgia, Holandia, Luksemburg
12.48 Deklaracja Praw Człowieka - ONZ
04.49 NATO: USA, Anglia, Francja, Włochy, Belgia, Holandia, Luksemburg, Dania, Norwegia, Islandia, Kanada, Portugalia, po Unii Zachodniej, wzmocnienie, bo USA
09.49 Trizonia => RFN, przez parlament ChD, liberałowie z wyborów
10.49 NRD, SED
06.50 Północna Korea wjazd południowej, ONZ protest i wjazd, ale potem odepchnięci
Komunizm po II Wojnie
11.44 Bułgaria na stronę aliantów, bo przewrót, komuniści
11.45 Wybory sfałszowane
09.46 Zniesienie monarchii przez sfałszowane referendum
12.47 Konstytucja - demokracja ludowa
05.46 Wybory w Czechosłowacji - wygrali komuniści, bo: wcześniej partia komunistyczna, sympatie prorosyjskie, zaakceptowani w rządzie; przejęli władzę
??.48 Konstytucja - demokracja ludowa
08.44 Rumunia na stronę aliantów, mało komunistów
10.44 Komunistów więcej, bo: poparcie ZSRR, Siedmiogród
??.45 Wybory sfałszowane, woj ZSRR
02.47 Czystki wśród partii
12.44 Rząd węgierski zawieszenie broni, okupacja ZSRR
11.45 Wybory, wygrała ludowa, ale okupanci chcieli komunistów
01.46 Węgry republika
08.47 Wybory pod naciskiem, potem partie rozwiązane, bo zachód się nie interesował, bo po pokoju
10.44 Tito wyzwolił prawie całą Jugosławię
11.45 Wybory, opozycja wyeliminowana wcześniej w czasie walk
01.46 Konstytucja - republika ludowa
06.448 Stalin atak na Tito, ale się nie dał
demokracja ludowa - reforma rolna dla chłopów, nacjonalizacja dla roboli, wywłaszczenia, wolne miejsca po Żydach
11.47 Kominform - koordynacja walki z imperializmem, wymiana doświadczeń, państwa komunistyczne
??.48 Kominform kolektywizacja
??.49 RadaWzajPomoGosp
10.49 Chińska Republika Ludowa po rewolucji komunistycznej
8 14 maja 2000, 08:27