Przyimek a czasownik

Rekcja czasownika

Przyimek odgrywa bardzo istotną rolę w tak zwanej rekcji czasownika.

Rekcja czasownika posiada formy przyimkowo - przypadkowe, gdzie przyimek odgrywa tu ważną rolę. Należy się takich konstrukcji systematycznie uczyć na pamięć, ponieważ brak przyimka w danym czasowniku uważane jest za poważny błąd.

Przyimek o

Беспокоиться о ком? о чем? за кого? -martwić się, troszczyć się, niepokoić się o kogo? o co?
Родители беспокоятся о своем сыне, уже поздно а его нет - Rodzice martwią się o swojego syna, jest już późno a jego nie ma.
Не бвспокойся о мне-nie martw się o mnie
 
Жалеть о ком? о чем? - żałować kogo?czego?
Мать очень часто жалеет о утраченной любви-mama często żałuje utraconej miłości.
Я жалею о баспризорных деятх - żałuję bezdomnych dzieci.
 
Заботиться о ком? о чем? - troszczyć się, dbać o kogo? O co?
Я люблю заботиться о животных- lubię opiekować się , troszczyć się zwierzętami.
Почему ты не заботишься о мне?- dlaczego się o mnie nie troszczysz?
Скучать о ком? о чем?- tęsknić za kim? Za czym?
Царь очень скучает о своих любовницах- car bardzo tęskni za swoimi kochankami
О ком ты так скучкаешь? Za kim tak tęsknisz?

Przyimek c

 
Борoться с кем? с чем? за что?- walczyć kim? czym? o co?
Государство безрезультатно боротся с коррупцией- państwo bez rezultatu walczy z korupcją
С кем ты борешься?- z kim ty walczysz?

Przyimek за

 
Наблюдать за кем? за чем?- obserwowaćć kogo?co?
За кем ты так наблюдаешь? Kogo tak obserwujesz?
Я обожаю наблюдать за мчащимся поездами- uwielbiam obserwowaććć pędzące pociągi.
 
Болеть за кого?- kibicowaćć komu?
За кого ты болеешь?- Komu kibicujesz?
Я болею за свою команду-Kibicuję swojej drużynie.
 
Вступаться за кого? за что?- wstawiać się za kim?
Он вступился за меня- on wstawił się za mnie
За что бы хочешь вступаться? Za co ty chcesz się wstawić?
 
Голосовать за кого? за что?- głosować na kogo? Za czym?
За кого ты голосуешь?- na kogo oddajesz głos?
Я голосую за кандидата Гражданской Платформы- głos oddaję na kandydata Platformy Obywatelskiej.

Przyimek в

Разочароваться в ком? в чем? - rozczarować się do kogo? Do czego?
В чем ты так разочаровалась Катя? Co cię tak rozczarowało Kasiu?

Отказать в чем? - odmówić czego? rezygnować z czego?

Нуждаться в чем? - potrzebowaćć czego?
 
Влюбиться в кого? -zakochać się w kim? w czym?
Я разочаровалась в Андрее- rozczarowałam się Andrzejem
 

Przyimek на

 
Опираться на кого? на что? - opierać się na?
На кого бы опираешься- na kim się opierasz?
Я опираюсь на новейшие материалы- opieram się na najnowszych materiałach.
Опираться на интуицию- opierać się na intuicji.
 
Жениться на ком? - ożenić się
На ком  ты  женишься? - z kim bierzesz ślub?
Я женюсь на Павле-wychodzę za Pawła.
 
Быть похожим на кого? на что? - być podobnym do?
Мама на кого я больше похожа, на тебя или на отца?-Mama do kogo jestem bardziej podobna, do ciebie czy taty?
Ты вообще на меня не похожа-w ogóle nie jesteś do mnie podobna.
на себя - na siebie/ być podobnym do siebie

Przyimek по

Аня обожает часами разговаривать по телефону- Ania uwielbia godzinami rozmawiać przez telefon.
Я чувствую себя не по себе - czuję się nieswojo, strasznie

Przyimek от

Защищать от кого? от чего? - bronić przed kim?przed czym?
От кого войско защищает родину? - przed czym wojsko chroni naród?
Войско защищает родину перед врагами- wojsko broni naród przed wrogami.

Избавиться от чего? - wyzwolić się, uwolnić od?
Катя победила рак и ее удалось избавиться от смерти-Kasia zwyciężyła raka i udało jej się uwolnić od śmierci.

Отказаться от кого? от чего? - odmówić czego? Zrezygnować z czego?
Почему ты отказалась от этой экскурсии?- dlaczego zrezygnowałaś z tej wycieczki?
От чего он отказался?- z czego on zrezygnował?

Przyimek над

Смеяться над кем? над чем? - śmiać się z kogo? z czego?
Я не люблю когда дети смеются над пожилыми людьми-nie lubię kiedy dzieci śmieją się z osób starszych.
Шутить над кем? над чем? - żartować z kogo? z czego?
Почему ты постоянно шутишь надо мной? - dlaczego ciągle śmiejesz się ze mnie?

---