http://zdrowie.onet.pl/zycie-i-zdrowie/fenomen-diety-dukana,1,4997527,artykul.html

Fenomen diety Dukana

Miliony ludzi próbowało stosować dietę Dukana. Jej magii ulegli nawet celebryci. Jej twórca Pierre Dukan przekonuje, że jest ona bezpieczna i skuteczna. Jednak ostatnio pojawia się coraz więcej kontrowersji wokół wynalazku kochającego białko lekarza…

Jeśli jedynym waszym wspomnieniem po świętach Bożego Narodzenia jest większy obwód w talii, możecie rozważyć rozpoczęcie diety Dukana. Ponoć spróbowały jej już Gisele Bündchen, Jennifer Lopez i Penelope Cruz.

We Francji Dukan opublikował swą pierwszą, najsłynniejszą książkę w roku 2000, a w Wielkiej Brytanii w 2010. Na całym świecie sprzedała się w 7,5 mln egzemplarzy, a opisanej w niej diety próbowało - według jego szacunków - około 12 milionów osób. Ale mimo dobrych wyników sprzedaży możliwe, że nad Dukanem zaczęły się zbierać czarne chmury.

W lipcu 2011 Dukan przegrał proces o zniesławienie przeciwko Jean-Michelowi Cohenowi, dietetykowi, który powiedział jednemu z francuskich czasopism, że dieta ta może powodować "poważne problemy zdrowotne u niektórych pacjentów, takie jak duży silny poziomu cholesterolu, problemy z układem sercowo-naczyniowym oraz raka piersi". Badanie na grupie 5 tys. osób we Francji, które stosowały dietę Dukana wykazało, że 35 proc. z nich w ciągu roku od zastosowania diety ponownie przybrało zrzucone kilogramy, a 80 proc. po ponad czterech latach. W listopadzie Brytyjskie Stowarzyszenie Dietetyczne określiło dietę Dukana jako jedną z najgorszych "celebryckich diet" roku.

Dietetyk spotkał się również z krytyką na początku stycznia 2012, gdy ukazała się jego najnowsza książka, "An Open Letter to the Future President" ("List otwarty do przyszłego prezydenta"). Zawiera ona 120 propozycji na uporanie się z problemem otyłości we Francji, w tym np. specjalne wyróżnianie tych absolwentów studiów, którzy zachowali normalny wskaźnik masy ciała (BMI) albo schudli w trakcie studiów. Minister Zdrowia Francji wydał oświadczenie, w którym "był zdziwiony niezwykłą propozycją Dukana, która jest nieświadomym przejawem fizycznej dyskryminacji".

- Ach, o to chodzi - mówi dietetyk pochylając się nad antycznym biurkiem w swoim gabinecie. - Ludzie oceniają: "To jest dyskryminacja!" - śmieje się, a ja mam wrażenie, że cieszy się ze swego rozgłosu.

A czy to nie jest dyskryminujące? "Pani postrzega to jako dyskryminację?" To zachęca ludzi, by oceniali innych na podstawie ich wagi. - Ja nie osądzam - odpowiada. - Tu nie chodzi o dietę. Ale o przekaz: "Jestem z tobą". Z dyskryminacją mamy do czynienia już w szkole. Jeśli masz nadwagę, każdy ci się przygląda i jesteś tego świadomy.

Wyjaśnia, że zaproponowałby studentom z nadwagą, by "powoli" zrzucili 2 kilogramy w ciągu 2 lat, z pomocą zajęć praktycznych z gotowania i przygotowywania posiłków oraz czytania etykiet na temat wartości odżywczych. To tylko jeden z jego pomysłów. Inne obejmują szerszą edukację na temat żywności i doprowadzenie do tego, by producenci żywności zmienili swoje receptury na niskotłuszczowe i niezawierające cukru (jest wielkim fanem słodzików).

Napisał książkę, którą rozesłał do kandydatów na prezydenta w tegorocznych wyborach, ponieważ uważa otyłość za "największego seryjnego mordercę" tego stulecia. - We Francji mamy 22 miliony ludzi z nadwagą, a zachodni model ekonomiczny opiera się na powszechnym występowaniu otyłości - spójrzmy na firmy produkujące żywność oraz firmy farmaceutyczne, które produkują leki na cukrzycę i choroby serca. Proponuję więc przyszłemu prezydentowi, byśmy coś z tym zrobili. Francja może stać się pierwszym krajem, który pomoże swoim obywatelom schudnąć - mówi dietetyk.

W jaki sposób? Chciałby wyższego opodatkowania tłustej żywności? - Tak. To podobny przypadek jak papierosy. Wiemy, że nie są dla nas dobre, dlatego płacimy za nie dużo. Możemy to samo zrobić z jedzeniem typu fast food … Nie musisz sprzedawać trucizny, by być bogatym, możesz sprzedawać te same produkty, ale uboższe w tłuszcz i cukier.

Francuzi i tak wydają się być zdecydowanie szczupli w porównaniu z Brytyjczykami. Europejski urząd statystyczny Eurostat ujawnił ostatnio wyniki swoich badań nad rozpowszechnieniem otyłości w 19 państwach europejskich. Okazało się, że brytyjskie kobiety są najgrubsze w Europie. Niemal jedną czwartą Brytyjek (23,9 proc.) oraz 22 proc. mężczyzn uznano za otyłych. Natomiast Francja miała jeden z najniższych odsetek otyłości - 12,7 proc. w przypadku pań i 11,7 proc. w przypadku panów.

- Myślę, że kultura Ameryki i Wielkiej Brytanii różni się od francuskiej - ocenia dietetyk. - Te kraje odkryły marketing i konsumpcjonizm długo przed nami. Uważam, że oparliśmy się temu w większym stopniu niż oni. To zależy od kultury, a nie od genów. Cukier jest bardziej wszechobecny w Ameryce czy Anglii niż we Francji.

Dukan jest uroczym człowiekiem, uśmiecha się optymistycznie i mówi po angielsku z silnym francuskim akcentem. Urodził się w Algierii jako dziecko Francuzów - jego ojciec pracował w przemyśle odzieżowym, a matka zajmowała się wychowaniem dzieci. Chciał zostać artystą, ale pociągała go również medycyna. - Moja matka mówiła, że jeśli jesteś lekarzem, możesz malować i kupować obrazy. Ale, jeśli jesteś artystą, nigdy nie będziesz leczył. Teraz lubię poświęcać czas na pomaganie malarzom.

Historia diety Dukana zaczęła się 40 lat temu od komentarza rzuconego pacjentowi, którego spotkał podczas swojej praktyki jako chirurg podstawowej opieki zdrowotnej. Ten chciał schudnąć i poprosił Dukana, by opracował mu plan, z jednym zastrzeżeniem: że nie będzie musiał zrezygnować z mięsa. - W porządku - powiedział Dukan. - Jedz tylko mięso, tyle mięsa, ile chcesz, przez pięć dni.

Gdy pacjent wrócił w następnym tygodniu, był chudszy niemal o 5,5 kg, a Dukan utwierdził się w przekonaniu, że dieta wysokobiałkowa, uboga w tłuszcz i węglowodany jest kluczem do schudnięcia. Robił wówczas specjalizację z neurologii, ale przerwał, ponieważ była dla niego zbyt trudna. - Czułem, że lepiej sprawdzam się w tego typu schorzeniach.

Dr Robert Atkins wymyślił wcześniej podobną strategię w Ameryce, przy czym zalecał ludziom odstawienie węglowodanów oraz spożywanie takiej ilości białka, na jaką mają ochotę. - To było interesujące, bo różniło się od dogmatu diet niskokalorycznych - mówi Dukan. - Ludzie tracili na wadze, ale ta dieta zawierała tłuszcze, a tłuszcz nie jest dobry dla zdrowia. Jednak to przetarło szlaki. Liczenie kalorii nie było łatwe ani skuteczne.

Dieta, którą Dukan ostatecznie opracował, obejmuje cztery etapy, których nazwy brzmią jak coś w rodzaju strategii wojskowej. Pierwsza faza, "faza ataku", polega na jedzeniu wyłącznie białka przez okres od 1 do 10 dni. W następnej "fazie manewrowania" [określanej też jako naprzemienna - Onet], wprowadza się warzywa, przeplatając dni, w które je się tylko białko, z dniami, kiedy można jeść również szereg warzyw. Dietetyk rekomenduje, by osoba odchudzająca się pozostawała na tym etapie, dopóki nie straci na wadze tyle, ile chce. Dalej przychodzi "faza utrwalenia", kiedy można jeść więcej pokarmów, włączając w to chleb pełnoziarnisty, sery i owoce, wprowadzane w kontrolowanych porcjach oraz przez jeden dzień w tygodniu - tylko białko. Na koniec "faza stabilizacji", w której przez resztę życia można jeść pokarmy z listy Dukana, uwzględniając jeden dzień białkowy. Codziennie spożywa się kilka łyżeczek otrąb owsianych, w celu wypełnienia żołądka. Włączenie tzw. posiłków odświętnych (dwa w tygodniu, kiedy odchudzający się może jeść to, co chce) powstrzymuje ludzi od przerwania diety, podkreśla Dukan.

Dietetyk jest też mocno przekonany o wyższości jedzenia przygotowywanego w domu nad żywnością przetworzoną, chleba z pełnego ziarna nad białym i wierzy w "ćwiczenia na receptę" - co najmniej 30 minut do godziny spaceru każdego dnia.

Czy kiedykolwiek obawiał się, że pomaga rozpalić niezdrową obsesję na temat wyglądu, nienaturalne pragnienie bycia chudym? - Nie, nie sądzę. Myślę, że prawdziwym problemem jest mieć nadwagę. Jest pewna mała część populacji, młode, ładne kobiety, które mogą mieć obsesję … Ja chcę pomagać ludziom w odchudzaniu.

Czy idealna kobieta powinna być chuda? - Nie! Myślę, że lepiej być kobietą z pewnymi zaokrągleniami. To bardziej naturalne - uśmiecha się. - Moja żona jest zbyt szczupła - podkreśla.

Gdy pytam o badanie, które wykazało, że 70 proc. osób na diecie Dukana wraca do swojej poprzedniej wagi w ciągu trzech lat, dietetyk ocenia, że nie "było ono prawdziwie naukowe". Jego własne dane wskazują, że 25 proc. ludzi odnosi sukces posługując się jego książkami, a jeśli korzystają z internetowego serwisu Dukana z instrukcjami, odsetek ten wzrasta do 40 proc.

- Chcemy wciąż wyglądać lepiej i zdrowiej. Ale nie jest to łatwe. Ludziom nie udaje się, bo żyjemy w cywilizacji, która bardzo to utrudnia. Wcześniej prowadziliśmy łowiecki tryb życia i mieliśmy naturalne jedzenie. Nie było łatwo zdobyć pożywienie i wymagało to dużego wysiłku fizycznego. Przed wojną otyłość nie stanowiła problemu. We Francji w 1960 r. nadwagę miało pół miliona ludzi; dzisiaj jest ich 22,5 miliona. Zbiega się to ze wzrostem ekonomicznym. Obecnie mechanizm ten można zaobserwować w Chinach . Żywność jest robiona z dodatkiem dużych ilości cukru, soli i tłuszczu, ponadto wykorzystuje się marketing i reklamę. Ludzie coraz mniej się ruszają.

Restrykcyjne diety obwiniano o to, że prowadzą do niedożywienia, chorób serca i jelit. - Dieta Dukana z pewnością pomoże ci schudnąć w krótkim czasie - mówi Ursula Arens, rzecznik Brytyjskiego Stowarzyszenia Dietetycznego - ale jest to bardzo źle zbilansowana dieta, której nie powinno się stosować trzy miesiące lub dłużej. Gdy ograniczasz do czegoś dostęp, zmniejszasz też różnorodność, a długookresowe badania nad żywieniem przemawiają za jedzeniem różnorodnych grup produktów.

Przywołuję obawy Cohena, że dieta Dukana może nawet prowadzić do choroby serca i raka piersi. - Pracowałem nad tym przez 42 lata i miliony ludzi stosowały tę dietę. Nigdy nie słyszałem, by ucierpiało na tym czyjeś zdrowie - mówi Dukan.

Dukan ma 70 lat, wygląda niewiarygodnie dobrze i zdaje się mieć energię znacznie, znacznie młodszego mężczyzny. Czy sam jest na tej diecie? Kiwa przecząco głową. - Czasem po Bożym Narodzeniu, ale nie w tym roku, ponieważ mam za dużo pracy i nie mam czasu na jedzenie.

(M. Mikołajska)

Autor: Emine Saner

Źródło: The Guardian

1

---