Przegląd Programów numizmatycznych
Rosnący od lat rynek numizmatyczny w Polsce oraz postęp techniczny sprawiają, że już od dawna każdy numizmatyk poszukuje czegoś więcej niż wydanie książkowe katalogu monet. Najprostszym sposobem są "zapiski" potrzebnych danych na komputerze. Łatwa edycja oraz dostęp sprawiają, że większość z nas kataloguje swoje monety w formie elektronicznej. Na aukcjach internetowych możemy spotkać wiele gotowych plików. Plików (lub programów) które na skraju legalności tworzone przez osoby prywatne można nabyć dosłownie za złotówki. Pliki te zawierają opisy oraz wizerunki monet. Najczęściej można znaleźć pliki baz Excela. Tabele te są bardzo uniwersalne i pozwalają nie tylko na katalogowanie przedmiotów ale również na operacje matematyczne. Szukając dłużej możemy odnaleźć również katalogi w postaci stron www zapisanych na dysku czy też wersje online. Wszystkie te próby stworzenia aplikacji które będą pomocne dla kolekcjonera mają jednak jedna wielką wadę. Dotyczy ona właśnie tego czego najbardziej potrzebuje kolekcjoner. Aplikacja taka powinna pozwalać dodawać nowe monety "ze zbioru" oraz nimi zarządzać. Dobrze by było jeżeli będzie liczyć raporty z ilości i wartości a także wspomagać obrót monetami. Z pomocą dla numizmatyka idą różnorakie programy. W cyklu artykułów postaramy się przybliżyć zarówno te ciekawsze z dostępnych pozycji jak i te które naszym zdaniem należy omijać z daleka.
WorldCoins od ArteCode Softwar
Większość z omawianych w tym cyklu programów będzie anglojęzyczna. Znajomość języka przy ich obsłudze wydaje się zbędna ze względu na intuicyjną ich budowę oraz prostotę. WorldCoins pozwala na dodawanie dowolnych monet do bazy. Poza danymi standardowymi na temat monety możemy podać dane na temat pochodzenia naszej monety oraz jej ceny. W przypadku sprzedaży, program pozwala na odnotowanie tego faktu. Program jest pustą bazą z wprowadzonymi przykładowymi rekordami. Wszystkie dane na temat naszych monet musimy sami wprowadzić włącznie ze zdjęciami. Ze strony producenta możemy pobrać plik z listą monet (bez zdjęć) kilku państw: Australia, Botswana, Kanada, Cypr, Dania, Salwador, Etiopia, Niemcy, Wielka Brytania, Grecja, Islandia, Indie, Lesotho, Malezja, Mauritius, Rosja, San Marino, Seszele, Singapur, Słowacja, Hiszpania, Turcja, Stany Zjednoczone.
Budowa programu jest prosta. Okno programu podzielono na dwie części. Po lewej stronie znajduje się lista monet dla danej kategorii a po prawej dane na temat wybranej z listy po prawej monety. Część prawa jest podzielona na trzy zakładki które zawierają wszystkie niezbędne informacje o danej monecie. W dolnej części znajdują się przyciski z literami kolejno wg alfabety. Po wybraniu dowolnej pojawia się lista krajów na tą literę. Wybranie jednego z listy powoduje wyświetlenie monet przyporządkowanych do tego kraju. Program umożliwia eksport oraz import danych oraz generuje do pliku "html" raporty na podstawie wskazanego klucza. W przypadku zbierania monet z innych Państw może być przydatny choć jego funkcjonalność pozostawia trochę do życzenia.
Coin Organizer (deluxe) od PrimaSoft
Układ programu bardzo podobny do omówionego wyżej WorldCoins. Program różni się znacznie pod względem ilości funkcji. Podobnie jak WorldCoins pokazuje dane na temat monety wybranej na liście w lewej części okna programu. Poza standardowymi danymi na temat monety możemy dodać opis rewersu oraz awersu, własne definiowane opisy (pola), dane na temat zakupów oraz sprzedaży, notatki, zdjęcia. Wszystkie dane wprowadzone w poszczególnych zakładkach.
Przedostatnia zakładka pozwala na wyświetlenie wszystkich danych w jednym oknie. Program posiada opcje wydruku oraz importu. Podobnie jak w przypadku wcześniej omawianego musimy sami wprowadzić potrzebne dane do programu co dla wielu będzie stanowiło problem (czasowy oraz nerwowy). Wprowadzenie jednej monety to co najmniej kilka minut. Dodatkowo musimy posiadać zdjęcia monet (program nie wymaga ale co to za katalog bez zdjęć).
Coin Collector od Duck Software
Z omawianych dziś programów Coin Collector wydaje się najmniej atrakcyjny. Okno programu podobnie dzielone na dwie części. Lewa wyświetlająca okno z listą monet. Możemy tu tworzyć zakładki z kategoriami dla monet oraz pierwszą wyświetlającą rekordy ze wszystkich utworzonych. Po prawej stronie dane na temat monety oraz wizerunek. W porównaniu do poprzedników gdzie dane na temat monety "mieściły" się w kilku zakładkach prawej części okna to w tym przypadku zajmują jedną (jeden widok). Program umożliwia eksport do plików csv (Excel).
Spośród omówionych w artykule programów żaden nie wyróżnia się rewolucyjnymi rozwiązaniami. Na pewno każdy z nich przyda się w katalogowaniu monet oraz w ich zarządzaniu. Omówione programy generują raporty i zestawienia monet wg wskazanego klucza. Podstawową wadą jest jednak brak gotowej bazy. Trudno się jednak spodziewać takich plików w przypadku produkcji zachodnich.
W drugim z cyklu artykułów o programach do katalogowania monet przybliżymy Państwu kolejne pozycje z tej kategorii.
Coin Menage 2008
Na pierwszy rzut oka program przyciąga opcjami oraz rozbudowanym z rozmachem sposobem wyświetlania bazy wprowadzonych monet. Okno podzielone na dwie części (wiersze) z których dolna pokazuje dane na temat monety a górna podzielona na pół pokazuje kategorie po lewej, po prawej listę przyporządkowanych do niej monet (do tej wybranej). Wszystko wykonane bardzo intuicyjnie, nawet początkujący użytkownik komputera nie będzie miał problemów z obsługą. Poza opcjami związanymi z edycją,
dodawaniem, duplikowaniem monet mamy do dyspozycji zestaw raportów oraz możliwość wydruku. W cenie 49 dolarów (aktualna cena ze strony producenta) otrzymujemy funkcjonalny. W cenie programu otrzymujemy kompletną bazę monet zależnie od wersji Stanów Zjednoczonych, Kanady lub Wielkiej Brytanii. Program anglojęzyczny godny uwagi.
My Collectibles od EasyBitSoft
W cenie 20 dolarów możemy nabyć super prosty program w którym ilość funkcji ograniczono do minimum. W oknie możemy podać podstawowe dane na temat monety oraz zdjęcie. Program umożliwia wydruk danych na temat monety włącznie ze zdjęciem. Sam program jednak jest dość uciążliwy w eksploatacji. Zarówno pod kątem wprowadzania danych jak i ich późniejszego przeglądania. Poprzednio omawiane programy zostały pod tym kontem lepiej zorganizowane. Pomimo umiarkowanej ceny w porównaniu z konkurencja warto się zastanowić nad zakupem droższego programu. Dodatkowe funkcje w nim użyte nie pozostają bez znaczenia w późniejszej eksploatacji.
Coin Tracker CyberNiche Software
Prosta aplikacja do katalogowania zbioru monet. Umożliwia tworzenie własnych kategorii i dodawania do nich monet. Do każdego rekordu możemy wprowadzić podstawowe dane na temat monety, własne notatki oraz zdjęcia. Dodatkowe funkcje raportów wg klucza z możliwością wydruku oraz proste menu są atutami tej aplikacji. System nawigacji pomiędzy rekordami oraz sposób ich sortowania pozostawiają wiele do życzenia. W porównaniu z konkurencją program ten wypada najgorzej z omówionych do tej pory.
Kolejny zestaw programów dla Numizmatyków który tym razem został tak dobrany by przedstawił przekrój typów programów. Od zaawansowanych takich jak Coin Menage 2008 po skrajnie proste takie jak My Collectibles. Przedstawione programy polskiemu numizmatykowi mogą pomóc w katalogowaniu zbioru (nie tylko monet amerykańskich czy polskich) choć przy cenie oraz opcjach jakie za nią oferują skłaniają do poszukiwania czegoś innego, o czym w następnym artykule z cyklu.
Nie bez powodu cykl artykułów na temat programów komputerowych dla numizmatyków rozpoczęliśmy od pozycji zagranicznych. Dzięki wiedzy na temat tamtych programów będziemy mieć lepsze pole odniesienia do możliwości oraz funkcjonalności rodzimych produkcji. Produkcji które wypadają na tle zagranicznych aplikacji bardzo dobrze. Dodatkowym atutem tego typu oprogramowania jest poza Polską wersją językową często wprowadzona już baza danych o monetach a nawet wizerunki monet.
Multimedialny Katalog Kolekcjonerski
Niewielka aplikacja dostępna za kilka złotych w postaci Multimedialnego Katalogu Kolekcjonerskiego to program który pozwala nam na przeglądanie gotowej wraz ze zdjęciami bazy monet po denominacji. Monety dwuzłotowe (okolicznościowe), srebrne kolekcjonerskie oraz złote (bez bulionowych z Orłem Bielikiem). Program dodatkowo zawiera opis gradingu oraz w opisie
monet kolumnę z zyskiem (w procentach). Autor nie podaje w opisie skąd i jak wartości te zostały wyliczone. Dla sporej części monet ten parametr pozostaje bez wartości. Odnośnie budowy samej aplikacji. W górnej części zakładki z rocznikami po wybraniu których pokazuje się lista monet z danego roku a po wybraniu właściwej po prawej stronie wizerunek monety. Program przechowuje podstawowe dane emisyjne na temat monety. Nie pozwala dodawać żadnych własnych parametrów (monet, notatek itd). Program służy wyłącznie do przeglądania jego bazy
Mój Katalog Monet
Kolejna rodzima aplikacja. Zupełnie inna od opisanej wyżej. Nie posiada wbudowanej bazy monet za to umożliwia dodawanie rekordów (własnych monet). Program dzieli się na dwie części. Okno do edycji i nawigacji oraz poniżej okno główne. Okno główne udostępnia trzy zakładki. Pierwsza zawiera opis bieżącej monety z możliwością przejścia do kolejnych. Następna wyświetla zdjęcia awersu oraz rewersu monety (oddzielnie) co pokazano na pierwszym zdjęciu. Ostatnia, trzecia zakładka zawiera listę monet wprowadzonych do katalogu. Program umożliwia wprowadzenie podstawowych danych na temat monety. Poza danymi emisyjnymi możemy wprowadzić stan monety, kraj pochodzenia, nazwę emitenta oraz niedostępną u innych pozycję "Panujący", przydatną w przypadku kolekcjonowania starszych monet. Występują też pola ceny zakupu oraz daty a także wartości. Domyślnie można ja potraktować jako wartość obecna monety. Opcje programu pozwalają zapisać stworzoną bazę monet na dysku oraz eksport i import do pliku (własny standard).
Monety od PL Soft
Monety to program rozbudowana i zaawansowana w opcje wspierające kolekcjonera. Program dzieli się na dwa okna. Prawe wyświetlające listę monet spełniających kryterium zdefiniowane w oknie po lewej stronie. Kryterium do wyboru odpowiada typowi pola jakie posiada każda z monet (każdy rekord). Możemy wyświetlić zatem monety np. wyłącznie dla danego stopu metalu czy też serii (wydawanych przez mennicę). Po kliknięciu na daną pozycję z listy pojawia się okno pokazane na drugim zdjęciu. W oknie tym poza podstawowymi danymi na temat monety mamy dostęp do zakładek w których możemy definiować dokumenty www, opis monety, opis rewersu oraz awersu, wprowadzać wycenę monety oraz zakup i sprzedaż danego waloru. Program umożliwia eksport danych do pliku csv oraz wydruk po wcześniejszym eksporcie do pliku html. Wśród wielu zalet programu warto wspomnieć o wprowadzonych danych na temat monet polskich po 1995 roku oraz rozbudowane funkcje sortowania. Sam sposób nawigacji oraz dostępu do danych wymaga przyzwyczajenia i nabrania nawyku w klikaniu (wydobycie danych wymaga wiedzy "gdzie one są".
Numimax.
Program służy do katalogowania własnego zbioru monet. Zawiera pełną bazę włącznie ze zdjęciami monet od II RP do dziś (włącznie z próbami Niklowymi). W sumie prawie 2 tys. monet. Sama aplikacja składa się z trzech elementów do których dostajemy się przy pomocy przycisków nawigacyjnych. Widok główny przedstawia podstawowe dane na temat monet oraz pole status do wyboru przez użytkownika, cenę zakupu (o ile wprowadził użytkownik, że posiada taką monetę) oraz obecną wartość rynkową. Zakładka magazyn zawiera dane na temat transakcji przeprowadzonych przez użytkownika dla danej monety oraz możliwość raportów dla jednej i wszystkich monet. Ostatnia zakładka zawiera szczegółowe dane na temat monet odnośnie zmian jej wartości w ostatnich latach (od 2000 roku), w sześciu ostatnich kwartałach oraz sześciu miesiącach. Program generuje raporty od zyskach i stratach na poszczególnych monetach oraz seriach. Program jest aktualizowany z Internetu do aktualnych cen rynkowych monet co najmniej raz w miesiącu.
W sieci poza programami do katalogowania monet można znaleźć również aplikacje katalogujące bez możliwości edycji. Publikacje te na wzór książkowych pozwalają przeglądać bazę monet i dają obraz kolekcjonerowi odnośnie tego co dana seria czy też kategoria monet oferuje. Programy takie stanowią minimalny odsetek z dostępnych na rynku.
So Many Euros Godnym uwagi na pewno jest So Many Euros. Program zawiera bazę danych na temat monet obiegowych oraz okolicznościowych o nominale 2 euro. Całość rozwiązana jest poprzez ułożenie każdego z krajów strefy euro w oddzielnej zakładce. Po jej wybraniu otrzymujemy listę monet obiegowych danego kraju a w opcjach dane na temat nakładów, zdjęcia awersu i rewersu, mapę oraz podstawowe informację na temat kraju. W dolnej części możliwość przejścia do zakładki z okolicznościowymi monetami euro z wybranego kraju. Do dyspozycji mieliśmy ściągniętą wersję demo z Internetu. Katalog może z powodzeniem służyć jako informator jakie monety euro wybił dany kraj. Sam w sobie jednak nie ma funkcji typowych dla programów katalogujących. Stąd też pewien niedosyt już po chwili jego używania.
Find Coins Viver Bardzo ciekawa i przydatna aplikacja która nie pozwala zarządzać swoim zbiorem a jedynie podaje informacje na temat monet. Poza danymi które możemy znaleźć w książkowych publikacjach o emisjach oraz parametrach monet również wizerunki monet w kolorze. Fajna sprawa dla początkujących kolekcjonerów. Program łączy się z Internetem i przegląda zawartość stron internetowych. Program podzielono na trzy okna. W pierwszym wyszukujemy potrzebne monety wg kategorii. Wybierając kraj oraz walutę, rok, mennice itd. W oknie poniżej pojawi się po wciśnięciu "Search" lista dostępnych pozycji spełniających kryterium wyszukania wskazane powyżej. Po prawej stronie natomiast po wybraniu monety z listy o niej dane włącznie z wizerunkiem w kolorze oraz opisem.
Opisane w tym artykule programy służą wyłącznie do "oglądania" listy umieszczonych w nich rekordów. Biorąc pod uwagę ich walory użytkowe nie oferują numizmatykowi niczego więcej niż pozycje książkowe. W przypadku książek plusem będzie szybkość dostępu oraz możliwość wygodnego przeglądania. Czego w przypadku opisanych programów brakowało. Uciążliwe klikanie w konkretną monetę (brak list monet z wizerunkami i opisami) lub grupowanie ich w sposób ograniczający możliwości przeglądania skłania bardziej do zakupu wersji książkowych. Plusem publikacji elektronicznych będzie na pewno łatwość ich obsługi "z komputera". Nie mnie jednak my, stanowczo wybieramy pozycje książkowe.
Ostatnim typem aplikacji o których należałoby wspomnieć są katalogi w postaci nieedytowalnych stron html lub plików obsługiwanych przez różnego typu edytor baz. Najczęściej pliki Excela z pakiety Office firmy Microsoft
Bazy danych
W Internecie nie trzeba długo szukać. Wpisując katalog monet poza publikacjami książkowymi odnajdziemy również pliki otwierane przez popularne edytory. Wśród najczęściej oferowanych są pliki Excela. Aplikacje te można już nabyć w cenie od złotego. Pliki takie mogą być tworzone przez każdego. Popularność pakietów biurowych firmy Microsoft stwarza spore możliwości które nawet przy średnim stopniu zaawansowania autora pliku mogą pozwolić na budowę "ciekawej" bazy. Zazwyczaj pliki tego typu poza danymi na temat monety spisanymi z katalogów książkowych lub stron NBP posiadają wizerunki monet. Dodatkowym atutem tego typu aplikacji (nie wszystkich) jest możliwość wykonywania prostych obliczeń matematycznych. Ze względów na brak potwierdzonych informacji na temat legalności odszukanych przez nas i przetestowanych wersji tego typu aplikacji nie przytoczymy w niniejszym artykule konkretnych przykładów (szara strefa).
Aplikacje oparte o kod html (strony internetowe).
Podobnie jak w przypadku powyżej opisanych aplikacje może wykonać każdy kto choć w stopniu podstawowym zna jakikolwiek edytor html. Aplikacje tego typu umożliwiają stworzenie potężnej bazy danych na temat monet z możliwością ich przeglądania. Sposób ten jest zależny od autora pliku i opera się na wbudowanych linkach do pod stron danego "Katalogu". Dostępne na naszym rynku tego typu pliki mają jedną wadę. Nie mają możliwości edycji rekordów, zarządzania bazą własnych monet czy też jakiejkolwiek ewidencji. Spośród dostępnych na rynku warto wspomnieć o dwóch
Katalog Monet Polskich
Aplikacja html dostępna w sprzedaży drogą internetową. Po wgraniu plików na dysk i uruchomieniu strony indeksu otrzymujemy dostęp do głównego menu oraz możliwość wejścia dalej. Aplikacja otwiera się w przeglądarce internetowej zainstalowanej na komputerze użytkownika.
Po wybraniu z menu żądanej opcji pojawi się okno z okresami w historii Polski a po wybraniu odpowiedniego lista monet z tego okresu (zdjęcie poniżej).
Wybierając (klikając w link) daną monetę pojawia się w prawej części okna (rozwiązano widok poprzez zestawienie ramek) zdjęcie monety oraz jej opis plus wyceny. Należy nadmienić, że wyceny dla kilku stanów są wpisane w kodzie strony i są na stałe (niezmienne i nie edytowalne). Wśród wad aplikacji których jest naprawdę niewiele można wymienić zdjęcia monet które pochodzą z różnych źródeł przez co globalnie nie robią za dobrego wrażenia. Kolejną istotną wadą jest sam system nawigacji pomiędzy oknami treści, jest uciążliwy i męczący. Oczywiście należy brać pod uwagę, że w przypadku stron internetowych zbyt wiele w tym kierunku nie można było zrobić. Kilka możliwości technicznych jednak istnieje. Niewątpliwą zaletą tego produktu jest rozbudowana baza monet. Duża liczba okresów od dostępnych u "wszystkich" z monetami po drugiej wojnie światowej po takie perełki jak monety Księstwa Warszawskiego, z Oblężenia Zamościa, Księstwa Poznańskiego, Stanisława Poniatowskiego, Augusta III Mocnego itd. Długo by wymieniać. Polski rynek skupia się jednak głównie na monetach wybitych od 1995 roku.
Roman Empire Coins
Anglojęzyczna aplikacja prezentująca monety starożytne Rzymskie oraz powiązane. Wspaniała baza monet zawiera opisy oraz wizerunki. Aplikacja po umieszczeniu nośnika z CD otwiera automatycznie przeglądarkę internetową i wyświetla stronę "startową" pokazaną poniżej.
Strona ta niewiadomo po co wyświetlana, zresztą podobnie jak we wcześniejszym produkcie. Następnie wybieramy z dostępnych opcji żądaną. Monety zostały podzielone na okresy za czyjego panowania były bite. Okno przeglądarki zostało podzielone na na dwie ramki. Z lewej menu z listą "kategorii" monet. Z prawej strony zaś wyświetlana treść. Po wybraniu opcji z lewej pojawia się lista monet wraz z wizerunkami oraz opisem.
Po wybraniu linka dla danej monety możemy obejrzeć jej wizerunek w powiększeniu. Aplikacja bardzo przydatna dla osób zbierających monety z tego okresu. Odnośnie wad można wymienić jedynie te same co u wcześniej omawianego produktu. Podobnie też z zaletami, duża baza monet z ich wizerunkami.
Aplikacje oparte na obsłudze z przeglądarek internetowych głównie ze względu na niską cenę będą zawsze znajdować swoich zwolenników. Wady w postaci braku jakiejkolwiek edycji czy możliwości zarządzania wynagradzają obszerniejszą bazą. Jakość wykonania niekiedy dość amatorska również budzi zastrzeżenia. W przypadku cen za takie "katalogi" musimy jednak spodziewać się produktu takiego a nie innego.
Przegląd Programów numizmatycznych Omonetach.pl