Jan Szczepański analiza rozdziału 4 pt. „ Twórcy kultury”
Kultura ludowa spełnia w obrębie kultury narodowej kilka funkcji a są to:
Była swoistą przechowywalnią jakiś istotnych wartości, które w miastach uległy zatraceniu lub przekształceniu np. obrzędy, pieśni, stroje
Spełnia doniosłą rolę w utrzymaniu ciągłości i tożsamości narodowej
Chłopi także tworzyli nowe wartości np. estetyczne, obyczajowe niezależnie od wartości przejawianych w miastach
Sztuka ludowa była tworzona na pożytek własny a nie na rynek anonimowy
Kultura ludowa była jedyną sztuką klasową w naszym społeczeństwie. Gdy różnego rodzaju kierunki i prądy artystyczne w okresach kryzysów kulturalnych ulegały wyczerpaniu artyści zwracali się w stronę kultury ludowej, z której czerpali nowe wzorce. Jeśli wygaśnie autentyzm twórczości rodzin chłopskich to pojedynczy twórcy kultury ludowej nie będą w stanie tej twórczości zastąpić. Sztuka ludowa pomimo tego, że postrzegana jest jako „ kultura chłopska” jest podatniejsza na wpływy prądów artystycznych działających w sztuce narodowej i tworzonej przez zawodowych artystów.
Obecnie sztuka ludowa bardziej niż w codziennym życiu utrzymuje się w sferze ceremonialnej. Stroje ludowe stają się luksusem, nie stać na ich zakup rodzin chłopskich. Stroje te są także niepotrzebne w gospodarstwach przekształcanych w przedsiębiorstwa produkcyjne. Sztuka ludowa jako składnik więzi lokalnej i regionalne, spajała społeczności wioskowe, dawała wspólny „ wzór fizyczny” mieszkańca.
Wejście elementów kultury masowej na wieś spowodowało zanik tej kultury. Klasa chłopska pozbawiona zdolności do tworzenia własnej kultury mogła stać się klasą rolników przedsiębiorców lub klasą rolników spółdzielców. Trzecią możliwością było przekształcenie rolnictwa chłopskiego w rolnictwo PGR- owskie. Realizacja jednej z tych trzech perspektyw zależy od rozwoju wewnętrznego klasy chłopskiej, jej wewnętrznych sił oraz od działania czynników zewnętrznych, takich jak rozwój polityczny ustroju i ogólny rozwój gospodarki uspołecznionej.
Sztuka ludowa była estetycznym wyrazem szacunku do ziemi, pokazywała, że siła chłopa wynika z sił przyrody, których w jakimś stopniu jest on częścią lub przejawem. W czasach poniżania, beznadziejnej sytuacji chłopów wynikającej z obowiązującej pańszczyzny kultura była swoistą rekompensatą i podstawą utrzymania godności chłopskiej.