SZTUKA BAROKU
Sztuka baroku
" barok
' negatywne opinie o kulturze i sztuce baroku
' Jacob Burckhardt1 w dziele  Der Cicerone nazwał epokę  zwyrodniałą formą renesansu
' twórcy oświecenia widzieli w nim:

przerost formy nad treścią

zepsucie smaku estetycznego

hołdowanie przesądom, zabobonom

brak intelektualnych propozycji

płaskość oraz powierzchowność kreacji rzeczywistości w dziełach sztuki

dążenie za wszelką cenę do szokowania widza, czytelnika

skupianie się na błahości, szczegółach  zamiast istotnych problemach egzystencjalnych

 dziwactwo i  zły smak
' dopiero w II połowie XX wieku zdecydowanie zrehabilitowano tę odkrywczą, odważną i zaskakującą w swej for-
mie, a przede wszystkim w wartościach filozoficznych epokę
' artyści epoki baroku dążyli do:

odkrycia nowych pól znaczeniowych i sensów sztuki

kreowania wolności twórczego działania

wywołania zdumienia u twórcy oraz odbiorcy

zaprezentowania wyrafinowanych pomysłów

zerwania z obojętnością wobec dokonań artysty
' sztuka barokowa narodziła się we Włoszech  w Rzymie
' barok wprowadził:
' nowe koncepcje urbanistyczne
' gigantyzm oraz masywność
' zestawienia kontrastowe
' operowanie światłocieniami
' dynamizm (ekspresyjność)
' malowniczość
' teatralność pozy i gestu
' sugestywność prezentowanej tematyki
' bogate, pełne przepychu wnętrza
' w sztuce świeckiej dominację:

tematyki alegorycznej, historycznej i portretowej

iluzjonizmu perspektywicznego

sarmatyzmu w Polsce

opery i teatru jako syntezy sztuk
" sztuka
' architektura
' Europa

kościół II Gesu w Rzymie (projekt Vignoli)

kolumnada wokół Bazyliki św. Piotra w Watykanie

kościół św. Piotra i Pawła w Wilnie (najwspanialszy zabytek w stylu barokowym na świecie)
' Polska

kościół św. Piotra i Pawła w Krakowie

kościół św. Anny w Krakowie

Pałac w Wilanowie

siedziba magnacka Krzyżtopór (własność Krzysztofa Ossolińskiego)
' muzyka

Claudio Monteverdi

Johann Sebastian Bach

Georg Friedrich Händel
1 Burckhardt Jacob  (1818 1897) szwajcarski historyk kultury i sztuki, eseista, tworzący w języku niemieckim; profesor uni-
wersytetu w Zurychu i Bazylei.
1 z 2
SZTUKA BAROKU
' plastyka
' świat

Caravaggio
ą  Złożenie do grobu
Ä…  Chory Bachus
ą  Ukrzyżowanie św. Piotra
ą  Śmierć Matki Boskiej

Diego Velasquez
Ä…  Damy dworskie
Ä…  PrzÄ…dki
Ä…  Kuz
nie Wulkanu

Rembrandt van Rijn
Ä…  Lekcja anatomii doktora Tulpa
Ä…  Uczta Baltazara

El Greco
Ä…  Widok Toledo
Ä…  Laokoon

Georges de La Tur
Ä…  Magdalena
ą  Grający w kości
ą  Święty Tomasz z włócznią

Vermeer van Delft
Ä…  MÅ‚oda kobieta z dzbankiem
Ä…  Mleczarka
Ä…  Widok z Delft

Peter Paul Rubens
Ä…  Portret Markizy
Ä…  Trzy Gracje
' Polska

portret trumienny
' rzez
ba

Giovanni Lorenzo Bernini
ą  Ekstaza św. Teresy w kościele Maria delia Wittoria w Rzymie

Kolumna Zygmunta III Wazy w Warszawie (pierwsza polska świecka rzez
ba)
Utrwal terminy
iluzjonizm  dążenie do oddania w sposób jak najbardziej wierny, doskonały złudzenia rzeczywistości, np. malowanie
ścian w taki sposób, aby poszerzały przestrzeń lub zwiększały wysokość
portret trumienny  zabytek typowy dla Polski, a wyjątkowy w sztuce europejskiej; wieloboczna forma kształtowana
obrysem krótszego boku trumny (jej tył), do której przytwierdzano portret wykonany za życia zmarłej osoby, najczęst-
szym materiałem była blacha cynkowa; po uroczystościach pogrzebowych portrety umieszczano we wnętrzu kościoła
sarmatyzm  forma kultury szlacheckiej, a także ideologia szlachty polskiej XVII i 1 poł. XVIII w.; charakteryzowały
ją: poczucie posiadania głębokich korzeni rodowych, historii, odrębności kulturowej, społecznej i politycznej, ogrom-
na religijność, kult Matki Boskiej, niechęć do zmian oraz rozszerzania się obcych wpływów, pycha, sobiepaństwo,
jednocześnie posiadanie rozwiniętego poczucia dumy narodowej oraz patriotyzm, niechęć wobec wszelkich nowinek
stiuk  bardzo szlachetny gips tynkowy używany do wyrobu rzez
b, płaskorzez
b, sztukaterii
W literaturze i sztukach pięknych
" Jerzy Harasymowicz,  Barokowe czasy (wiersz)
" Piotr Mitzner,  Jan Vermeer van Delft ( Poezja nr 56, 1977)
" Wisława Szymborska,  Kobiety Rubensa (wiersz)
" Stanisław Grochowiak,  Lekcja anatomii doktora Tulpa (wiersz)
" Gustaw Herling-Grudziński,  Sześć medalionów i srebrna szkatułka (eseje)
2 z 2