Suche tynki
Co to są suche tynki?
W wielkim skrócie, są to płyty gipsowo-kartonowe przyklejane do
ściany murowanej. Suche, ponieważ w tej technologii nie używa się wody.
Nie trzeba czekać miesiąca, aż wyschną tynki, żeby kontynuować
prace wykończeniowe. To ogromna zaleta tej metody. Już następnego dnia
równą ścianę można malować, kłaść tapetę lub układać glazurę.
Z uwagi na zdecydowane skrócenie czasu wykonania robót
wykończeniowych technologia suchych tynków godna jest też uwagi w nowo
budowanych domach.
Suche tynki układać można w pomieszczeniach mieszkalnych, kuchniach,
łazienkach, pomieszczeniach technicznych.
Trzeba tu jednak pamiętać o wyborze odpowiedniego rodzaju płyt:
-w pokojach wystarczy standardowa płyta gipsowo-kartonowa
GKB;
-w kuchniach i łazienkach należy zastosować płytę impregnowaną
GKBI, tzw. zieloną;
- w pomieszczeniach technicznych, np. kotłowniach warto
zainwestować w bezpieczną, czerwoną płytę ogniochronną GKF.
Ważną zaletą gipsu jest jego zdolność do wchłaniania nadmiaru wilgoci z
powietrza i oddawania jej, gdy powietrze jest zbyt suche.
Dzięki temu w pomieszczeniach tworzy się korzystny mikroklimat.
Dawniej ta cecha była wykorzystywana w szpitalach (szczególnie dziecięcych),
w których wykonywano tynki gipsowe, a nie znacznie mocniejsze cementowe
lub cementowo-wapienne.
Przygotowanie podłoża
Podłoże powinno być mocne, suche i stabilne oraz niezmarznięte. Resztki
starych farb, zapraw, kurz, brud, i tłuszcze należy usunąć.
Słabo związane fragmenty trzeba uprzednio skuć, zaś części luz
ne usunąć
szpachelką. Gładką powierzchnię betonową należy pomalować podkładową
masą tynkarską w celu jej wzmocnienia, a podłoża chłonne zagruntować.
Przed położeniem płyt wykonać należy posadzki i instalacje podtynkowe,
pamiętając by puszki rozdzielcze czy gniazda elektryczne wystawały od ściany.
Wszystkie prace należy wykonywać w temperaturze powietrza nie niższej
niż 5oC i wilgotności względnej w granicach od 60 do 80%. W przypadku
okładania płytami ścian i sufitów, najpierw montujemy płyty na ścianach.
Wykonanie tynków z płyt gipsowo-kartonowych
Płyty można mocować na dwa sposoby: przykleić do ściany za pomocą
gipsowej zaprawy klejowej lub osadzić na stalowym lub drewnianym ruszcie,
przytwierdzonym wcześniej do podłoża. Pierwsza metoda stosowana jest
częściej, chociaż  w zależności od jakości ściany, na której chcemy zastosować
suchy tynk  należy wybrać właściwą metodę przyklejania:
-mocowanie na plackach gipsowych,
-klejenie płyt na styk do podłoża,
-mocowanie płyt na pasach gipsowo-kartonowych
Trzeba też pamiętać, że nie przykleja się płyt do sufitów. Tu zamiast kleju
stosuje się ruszt.
Gipsowe placki
Płyty gipsowo-kartonowe powinny być takiej długości, jaka jest
wysokość ściany, do której chcemy je montować.
Grubość płyt do wyboru: 9,5 lub 12,5 mm. Płytę przycinamy do
wysokości ściany minus 15 mm.
Należy przygotować taką ilość kleju, by móc ją wykorzystać w ciągu 30 minut.
Klej nanosimy na spodnią stronę płyty w postaci placków w rozstawie 30-40
cm (w pionie i w poziomie) o średnicy ok. 10 cm oraz grubości od 1,5 do 2 cm.
Przyklejenie i korygowanie ułożenia montowanych elementów powinno
nastąpić nie póz
niej niż po 10-15 minutach od momentu nałożenia kleju (w
zależności od temperatury i chłonności podłoża).
Pod dolną krawędz
płyty gipsowo-kartonowej należy podłożyć kawałki
płyt tak, aby szczelina dolna miała ok. 10 mm, a górna 5 mm. Ułatwia to
wietrzenie pustki powietrznej oraz skraca czas wiązania zaprawy.
Równe lico
Jeśli ściana, przeznaczona do obłożenia, ma na swym licu odchyłki do 20
mm/mb należy je zniwelować przed montażem płyt.
Do niwelacji wykorzystujemy gipsowe marki kontrolne, które
wykonujemy w rozstawach, wynikających z szerokości zastosowanych płyt.
Średnica marek powinna wynosić 10 do 15 cm.
Do montażu ściany możemy przystąpić po związaniu marek gipsowych i
ponownym sprawdzeniu lica ściany. W przypadku ścian równych, starannie
wymurowanych, o odchyłce do ok. 3 mm/mb można zastosować metodę
klejenia płyt na cienkiej warstwie kleju gipsowego.
Na ułożoną licem do podłogi płytę nakłada się stosunkowo cienką
warstwę klejącą za pomocą szerokiej pacy z zębami (o grubości zębów 8 mm).
Klej należy rozprowadzać wzdłuż płyt, a jego konsystencja powinna być na tyle
rzadka, aby umożliwić jego równomierne rozprowadzenie w momencie
dociskania płyt do podłoża.
Na pasach
Metodę tę stosujemy, gdy mamy do czynienia z bardzo nierównym
podłożem. Wstępne wyrównanie powierzchni przeprowadzamy poprzez
naklejenie pasów gipsowo-kartonowych.
Pasy o szerokości 10 cm klejone są w rozstawie co 60 cm. Poziome pasy
montuje się przy suficie i przy podłodze. Po związaniu kleju gipsowego,
mocującego pasy płyt gipsowo-kartonowych do podłoża, kleimy płyty tak jak
opisano powyżej.
Na stelażu
Układanie płyt gipsowo-kartonowych i płyt gipsowo-włóknowych na stelażu w
ten sposób jest bardziej pracochłonne.
Poleca się go wówczas, gdy ściany mają większe odchyłki od pionu i poziomu
niż 6 cm lub ich powierzchnia nie jest wystarczająco stabilna.
Najpierw montuje się stelaż ze stalowych profili lub drewnianych łat. Musi on
być dobrze wypoziomowany.
Między profile lub łaty stelażu można włożyć wełnę mineralną, która
dodatkowo dociepli pomieszczenie i będzie służyć jako izolacja akustyczna. Do
zmontowanego stelażu przykręca się płyty nierdzewnymi wkrętami.
Gdy płyty są już przykręcone, łebki śrub oraz spoiny między płytami wypełnia
się szpachlówką gipsową i po wyschnięciu szlifuje.
Zalety suchej zabudowy:
-dosyć szybko się je montuje
-montaż suchych tynków nie wiąże się prawie z żadnymi mokrymi
pracami
-suche tynki są idealnym materiałem do wykańczania poddaszy
użytkowych i ścian szkieletowych
-pozwalają ukryć wszelkie nierówności i wady ścian
-suche tynki można je montować o każdej porze roku
-ich montaż nie wiąże się z uciążliwymi przerwami technologicznymi
-pod płytami da się ukryć przewody elektryczne i inne " w razie
uszkodzenia płytę da się wymienić na nową
-z ponacinanych płyt zwykłych lub ze specjalnych płyt giętych na sucho
można wykonywać powierzchnie łukowe, co w przypadku tradycyjnych
tynków jest ogromnie trudne.
Wady suchej zabudowy:
-łatwo je przypadkowo uszkodzić, gdyż nie są odporne na uderzenia i
zarysowania;
-standardowe płyty mają słabą odporność na wilgoć, a w kontakcie z
wodą pęcznieją (nawet płyty impregnowane, potocznie nazywane
wodoodpornymi, są przeznaczone do pomieszczeń, w których wilgotność
powietrza nie może przekraczać 85% w czasie dłuższym niż 10-12 godzin. );
- zabierają więcej miejsca w pokoju niż zwykłe dwucentymetrowe tynki
(zwłaszcza te układane na stelażu [3-4 cm to minimum]);
-są droższe od tynków tradycyjnych.
Wykonał:
Michał Wnuk
4cgt
27.01.2015